Bu məqalə . |
Valentin Lui Jorj Ejen Marsel Prust (fr. Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust; 10 iyul 1871[…], XVI arondisman (Paris)[d], Paris – 18 noyabr 1922[…], XVI arondisman (Paris)[d], Paris) — Fransa romançısı, esseçisi və tənqidçisi. Onun ən məşhur əsəri 1913-1927-ci illər aralığında yazdığı, yeddi cilddən ibarət İtirilmiş zamanın axtarışında (fr. À la recherche du temps perdu) romanıdır. O, 20-ci əsrin ən nüfuzlu yazıçı və tənqidçilərindən biri kimi qəbul edilir.
Marsel Prust | |
---|---|
fr. Marcel Proust | |
Doğum adı | Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust |
Doğum tarixi | 10 iyul 1871[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 18 noyabr 1922[…](51 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | güm. ağciyər iltihabı |
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | roman yazıçısı, esseist, yazıçı, ədəbiyyat tənqidçisi, şair, nasir |
Əsərlərinin dili | fransız dili |
Janrlar | esse |
Tanınmış əsərləri | |
Mükafatları | |
Marsel Prust Vikimənbədə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Marsel Prust 1871-ci ildə, Fransa-Rusiya müharibəsinin "Frankfurt" müqaviləsi əsasında rəsmən bitdiyi gün Parisdə dünyaya gəlir. Atası əslən fransız olub, anası isə kübar yəhudi nəslindən idi. Asma xəstəliyi onu ömrünün sonuna qədər təsiri altında saxlayır. 11 yaşlı Prust liseyə yazılır, lakin təhsili də xəstəliyi üzündən yarımçıq qalır. Bunlara baxmayaraq, Prust ədəbiyyat bacarığı ilə önə çıxmağı bacarır və təhsilinin son ilində mükafat alır. Anasına son dərəcə bağlı olan bu zəif oğlan ana quzusu görünüşü ilə atasının əsəblərinə toxunur. Atasının karyera sahibi olması istəkləri səbəbiylə Prust işləməyə başlayır. Lakin ömürlük xəstəliyə məhkum adı aldıqdan sonra bu işi də buraxır. Əslində, Prust çox tənbəl və kifayət qədər səbirli insan olub. Günlərlə otağından bayıra çıxmayan yazıçı, anasının vəfatından sonra daxili mühacirətə gedir. Marsel dərin fəlsəfi düşüncəli insan idi. Onu sağlığında ədəbiyyat dünyasının yarısı parlaq bir yazar, digəri isə dərk edilməyəcək qədər dərin yazıçı hesab edirdi. Prust Avropada ən çox sitat gətirilən romançıdır. Çox fərqli bir həyat tərzi yaşayan Prust gündüzlər yatar, gecələr isə romanlarını tamamlayardı. Bəzən hər hansısa bir əsərinə görə aylarla evdən bayıra çıxmazmış. Onun əlyazması fransız dilində yazılmış "İtirilmiş zamanın axtarışında" adlı 7 cilddən ibarət romanı Prustun ölümünə qədər özü tərəfindən fasiləsiz olaraq dəyişdirilib. 4800 səhifəlik bu romanı oxumaq, həqiqətən də, səbir tələb edir. Ona görə də, britaniyalıların oxumadıqlarını etiraf etməyə utandıqları kitablar arasında "İtirilmiş zamanın axtarışında" kitabı da var. 1900-1905-ci illərdə ailəsi və bütün həyatı dəyişdi. 1903-cü ilin fevral ayında Prustun böyük qardaşı Robert evləndi. Həmin ilin noyabr ayında atası öldü. Amma bununla bitmədi. 1905-ci ilin sentyabr ayında anası da öldü. Anası ölümündən öncə ona miras qoymuşdu. (6 milyon dollar və aylıq 15.000 dollarlıq sabit gəlir.) Ancaq Prust bu illərdə xəstəliyi səbəbindən ciddi şəkildə zəifləmişdi.
Ölümü
Prust son üç ilinin demək olar ki hər gününü yataq otağında keçirdi. Gündüzlər yatar, gecələr romanını tamamlamaq üçün çalışırdı.1922-ci ildə plevmaniya xəstəliyi tutan bu tənha insan elə ənənəsinə sadiq şəkildə - evdə tək yazı yazarkən dünyasını dəyişib.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Valentin Louis Georges Eugène M Proust (fr.). ministère de la Culture.
- Le Figaro, Figaro (fr.). / A. Brézet Paris: Société du Figaro, 1922. P. 1. ISSN 0182-5852; 2496-8994
- Пруст Марсель // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- https://books.google.ru/books?id=5QVCAQAAQBAJ&pg=PA124.
- Harold Bloom, Genius, pp. 191–225.
- "Marcel Proust". New York Times. 16 November 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 13 October 2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Valentin Lui Jorj Ejen Marsel Prust fr Valentin Louis Georges Eugene Marcel Proust 10 iyul 1871 XVI arondisman Paris d Paris 18 noyabr 1922 XVI arondisman Paris d Paris Fransa romancisi essecisi ve tenqidcisi Onun en meshur eseri 1913 1927 ci iller araliginda yazdigi yeddi cildden ibaret Itirilmis zamanin axtarisinda fr A la recherche du temps perdu romanidir O 20 ci esrin en nufuzlu yazici ve tenqidcilerinden biri kimi qebul edilir Marsel Prustfr Marcel ProustDogum adi Valentin Louis Georges Eugene Marcel ProustDogum tarixi 10 iyul 1871 1871 07 10 Dogum yeri XVI arondisman Paris d Paris ParisVefat tarixi 18 noyabr 1922 1922 11 18 51 yasinda Vefat yeri XVI arondisman Paris d Paris ParisVefat sebebi gum agciyer iltihabiDefn yeri Per Lasez qebiristanligiTehsili Paris UniversitetiFealiyyeti roman yazicisi esseist yazici edebiyyat tenqidcisi sair nasirEserlerinin dili fransiz diliJanrlar esseTaninmis eserleri Itirilmis zamanin axtarisindaMukafatlariMarsel Prust Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMarsel Prust 1871 ci ilde Fransa Rusiya muharibesinin Frankfurt muqavilesi esasinda resmen bitdiyi gun Parisde dunyaya gelir Atasi eslen fransiz olub anasi ise kubar yehudi neslinden idi Asma xesteliyi onu omrunun sonuna qeder tesiri altinda saxlayir 11 yasli Prust liseye yazilir lakin tehsili de xesteliyi uzunden yarimciq qalir Bunlara baxmayaraq Prust edebiyyat bacarigi ile one cixmagi bacarir ve tehsilinin son ilinde mukafat alir Anasina son derece bagli olan bu zeif oglan ana quzusu gorunusu ile atasinin eseblerine toxunur Atasinin karyera sahibi olmasi istekleri sebebiyle Prust islemeye baslayir Lakin omurluk xesteliye mehkum adi aldiqdan sonra bu isi de buraxir Eslinde Prust cox tenbel ve kifayet qeder sebirli insan olub Gunlerle otagindan bayira cixmayan yazici anasinin vefatindan sonra daxili muhacirete gedir Marsel derin felsefi dusunceli insan idi Onu sagliginda edebiyyat dunyasinin yarisi parlaq bir yazar digeri ise derk edilmeyecek qeder derin yazici hesab edirdi Prust Avropada en cox sitat getirilen romancidir Cox ferqli bir heyat terzi yasayan Prust gunduzler yatar geceler ise romanlarini tamamlayardi Bezen her hansisa bir eserine gore aylarla evden bayira cixmazmis Onun elyazmasi fransiz dilinde yazilmis Itirilmis zamanin axtarisinda adli 7 cildden ibaret romani Prustun olumune qeder ozu terefinden fasilesiz olaraq deyisdirilib 4800 sehifelik bu romani oxumaq heqiqeten de sebir teleb edir Ona gore de britaniyalilarin oxumadiqlarini etiraf etmeye utandiqlari kitablar arasinda Itirilmis zamanin axtarisinda kitabi da var 1900 1905 ci illerde ailesi ve butun heyati deyisdi 1903 cu ilin fevral ayinda Prustun boyuk qardasi Robert evlendi Hemin ilin noyabr ayinda atasi oldu Amma bununla bitmedi 1905 ci ilin sentyabr ayinda anasi da oldu Anasi olumunden once ona miras qoymusdu 6 milyon dollar ve ayliq 15 000 dollarliq sabit gelir Ancaq Prust bu illerde xesteliyi sebebinden ciddi sekilde zeiflemisdi Marsel Prustun mezariOlumu Prust son uc ilinin demek olar ki her gununu yataq otaginda kecirdi Gunduzler yatar geceler romanini tamamlamaq ucun calisirdi 1922 ci ilde plevmaniya xesteliyi tutan bu tenha insan ele enenesine sadiq sekilde evde tek yazi yazarken dunyasini deyisib IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Valentin Louis Georges Eugene M Proust fr ministere de la Culture Le Figaro Figaro fr A Brezet Paris Societe du Figaro 1922 P 1 ISSN 0182 5852 2496 8994 Prust Marsel Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 https books google ru books id 5QVCAQAAQBAJ amp pg PA124 Harold Bloom Genius pp 191 225 Marcel Proust New York Times 16 November 2016 tarixinde Istifade tarixi 13 October 2016