Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlir Rəcəb Meta (alb. Ilir Rexhep Meta; 24 mart 1969, Çorovoda[d], Berat vilayəti[d]) — 24 iyul 2017-ci ildən etibarən Albaniya Prezidenti vəzifəsində çalışan alban siyasətçi.
| İlir Rəcəb Meta | |
|---|---|
| alb. Ilir Rexhep Meta | |
 | |
Albaniya Respublikasının Prezidenti | |
| 24 iyul 2017 – 24 iyul 2022 | |
| Əvvəlki | Buyar Nişani |
Albaniya Respublikasının Baş naziri | |
| 29 oktyabr 1999 – 29 yanvar 2002 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
Albaniya Respublikası Parlamentinin sədri | |
| 10 sentyabr 2013 – 24 iyul 2017 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
Albaniya Respublikasının Xarici İşlər Naziri | |
| 31 iyul 2002 – 18 iyul 2003 | |
| Əvvəlki | Arta Dade |
| Sonrakı | |
| 17 sentyabr 2009 – 17 sentyabr 2010 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 24 mart 1969(55 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Partiya |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat |
| Həyat yoldaşı | Monika Krimadi |
| Uşağı | 3 |
| Dini | İslam |
| | |
| Təltifləri |   |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Daha əvvəl 1999–2002-ci illərdə Baş nazir vəzifəsində çalışıb və 30 yaşında Albaniya tarixində I Zoqdan sonra ikinci gənc Baş nazir olub. Meta ayrıca 2002–2003 və 2009–2010-cu illər arasında yenidən Xarici İşlər Naziri vəzifəsində çalışıb. 2013–2017-ci illərdə Albaniya Respublikası Parlamentinin sədri olub. Bundan əvvəl Avropa İnteqrasiyası Parlament Komissiyasına rəhbərlik edib. Meta 2004-cü ildə Sosialist İnteqrasiya Hərəkatını qurub.
28 aprel 2017-ci il tarixdə 140 millət vəkilindən 87 səs alaraq Albaniya Prezidenti seçildi.
Sosial mediada Seltik klubuna olan sevgisini tez-tez nümayiş etdirir. 2020-ci ilin iyul ayında Albaniyada ilk Seltik fan-klubunu qurmuşdur.
Həyatı
İlir Meta 24 mart 1969-cu ildə Çorovoda şəhərində anadan olub. Tirana Universitetinin İqtisadiyyat və Siyasət fakültəsini bitirib və burada aspirantura təhsilinə də yiyələnib. Alban, ingilis və italyan dillərini səlis bilir.
Meta islamın bəktaşilik məktəbinə xidmət edir və ənənəvi bəktaşi dəyərlərinə sadiq olduğunu bəyan edir. Meta Monika Krimadi ilə 1998-ci ilin oktyabrından bəri evlidir. Bora, Era və Besar adlı iki qızı və bir oğlu var.
Siyasi fəaliyyəti
Meta 1990-cı ildən, Albaniyada kommunizmin süqutundan sonra siyasətə, Albaniyaya siyasi plüralizm gətirən kommunizmə qarşı tələbə hərəkatının fəal iştirakçısı kimi daxil oldu. 1992-ci ildən bu yana bütün qanunverici orqanlarda millət vəkili seçilib və bir neçə parlament komissiyasının fəal üzvüdür. 1996–1997-ci illərdə Parlamentin Xarici Əlaqələr Komitəsinin Sədr müavini olmuşdur.
2004-cü ildə Meta Albaniya Sosialist Partiyasından ayrıldı və özünün Sosialist İnteqrasiya Hərəkatını qurdu. 2004–2006-cı illərdə Meta İtaliyanın keçmiş Baş naziri Culiana Amatonun rəhbərlik etdiyi Balkanlar üzrə beynəlxalq komissiyanın üzvü təyin edildi. Komissiya Qərbi Balkan ölkələrinin Avropa Birliyinə inteqrasiyası üçün bir sıra vacib tövsiyələr hazırlamışdır.
2010-cu ildə İlir Metanın mərhum siyasətçi Dritan Prifti ilə 800.000 avro dəyərindəki korrupsiya işlərini müzakirə etdiyi videosu Albaniya mətbuatında sonuncunun danışıqlarını qəsdən yaymasından sonra ortaya çıxdı. Bu, onun günahsız olduğunu söyləməsinə baxmayaraq onu Albaniya Baş nazirinin müavini vəzifəsindən getməyə məcbur etdi.
1992–2002
Meta 29 oktyabr 1999-cu ildə Baş nazir oldu. Albaniyanın Baş naziri vəzifəsini icra edən ən gənc adam adını qazandı. 2001-ci il parlament seçkilərindən sonra da Baş nazir olaraq qaldı. Albaniya Prezidenti Rəcəb Meydani 7 sentyabr 2001-ci ildə Albaniya hökumətini təsdiqlədi. Beş gün sonra hökumət Meta kabinetinə etimad səs verdi. Bununla birlikdə, yeni kabinetin formalaşması təxminən üç ay çəkdi. 29 yanvar 2002-ci ildə Meta Sosialist Partiyasının lideri Fatos Nano ilə özü arasındakı partiyadakı mübarizələrə görə Baş nazir vəzifəsindən istefa etdiyini elan etdi. Pandeli Mayko 22 fevral 2002-ci ildə Baş nazir seçildi.
Bu dövrdə Albaniya sabitləşmə və Avropa Birliyi ilə birləşmə prosesinə qoşularaq bir sıra mühüm islahatlar keçirdi.
2009–2017
2009-cu il parlament seçkilərində Sosialist İnteqrasiya Hərəkatı ümumi səslərin 4,8%-i alaraq Albaniya parlamentində dörd yer qazandı. Partiya PSV91 ilə birlikdə hökumət koalisiyasının qurulması üçün təyinedici partiya oldu. 16 sentyabr 2009-cu ildə SİH Albaniya Demokratik Partiyası ilə birləşərək hökumət koalisiyasını qurdu.
Demokrat Partiyasının Sədri Sali Berişanın başçılıq etdiyi yeni hökumətin qurulması ilə Meta həm Baş nazirin müavini, həm də Xarici İşlər Naziri oldu. 2010-cu ildə tamamlanan Şengen bölgəsi ilə vizasız rejimin ilk və ən fəal müdafiəçilərindən biri oldu. Bölgədəki sabitliyin və sülhün daha da möhkəmlənməsinə nail olmaq üçün bütün Qərbi Balkan ölkələri üçün regional və Avropaya inteqrasiya üçün ən fəal aktivistlərdən birinə çevrildi.
2011-ci ildə Meta 2009-cu il parlament seçkilərindən sonra Albaniya Demokratik Partiyasından SİH-ə qatılan Sali Berişin sağ mərkəzçi hökumətində İqtisadiyyat, Ticarət və Enerji Naziri vəzifəsini icra etdi.
2013-cü ildəki səkkizinci çoxpartiyalı seçkilərdən əvvəl Meta və Sosialist İnteqrasiya Hərəkatı 2009-cu ildə qurulan Demokratik Partiya ilə koalisiyadan çıxdı və Sosialist Partiyaya qoşuldu. Seçkilərin nəticəsi SP və lideri Edi Ramanın rəhbərlik etdiyi SİH-dən ibarət Avropa Albaniyası İttifaqının zəfəri ilə nəticələndi. 10 sentyabr 2013-cü ildə parlament 45 səs əleyhinə 91 səslə Metanı məclis sədri seçdi.
Prezident fəaliyyəti
28 aprel 2017-ci ildə Meta 140 səsin 87-i ilə səsvermənin dördüncü turunda Albaniya Respublikasının Prezidenti seçildi. 24 iyul 2017-ci ildə vəzifəsinə başladı. Mərasimdə onu yalnız həyat yoldaşı Monika Krimadi və uşaqları müşayiət etdi.
Sələfi kimi vəzifədə olduğu müddətdə əsas diqqətini ölkənin Avropaya inteqrasiya prosesinə və Albaniyanın üzləşdiyi qlobal problemlərə yönəltdi.
26 noyabr 2019-cu ildə Albaniyanın Durres bölgəsində baş verən zəlzələ nəticəsində 51 nəfər həlak olub, 3.000 nəfər yaralanıb, 11 min binaya ziyan dəyib. 2020-ci ilin yanvar ayında Meta İsraildə İsrail Müdafiə Qüvvələrinin əsgərləri ilə görüşdü və onlara zəlzələnin nəticələrinin aradan qaldırılması işlərində göstərdikləri köməyə görə təşəkkür etdi və Albaniyanın "Qızıl Qartal" medalını əsgər bölməsinə təqdim etdi.
Onun sələfi kimi, səlahiyyət müddəti ərzində əsas diqqəti Albaniyanın Avropaya inteqrasiya prosesi və Albaniyaya təsir edən qlobal çağırışlar olub. Meta albanların təhlükəsizlik və NATO sahələrində bütün tərəfdaş ölkələrlə ikitərəfli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrini gücləndirməyə hazır olduğunu vurğuladı.
İmpiçment
9 iyun 2021-ci ildə Metaya qarşı Albaniya Parlamenti tərəfindən 104 deputatın səsi ilə impiçment elan edildi. Üç ay ərzində Konstitusiya Məhkəməsi yekun qərarı verəcək. Meta daha əvvəl "antikonstitusiyaya zidd və qeyri-qanuni qurumdan gələn hər hansı sorğuya məhəl qoymayacağını" deyərək impiçmentə məruz qalıb-qalmayacağını araşdıran komitəyə gəlməkdən imtina etmişdi.
Mübahisələr
2010-cu ildə Metanın mərhum siyasətçi Dritan Prifti ilə 800.000 avro dəyərində korrupsiya işlərini müzakirə etdiyi video Albaniya mediasında onun söhbətini qəsdən dinləməsindən sonra ortaya çıxdı. O, günahsız olduğunu iddia etsə də, onu Albaniya Baş nazirinin müavini vəzifəsindən istefa verməyə məcbur etdi.
Mükafatları
2012-ci ilin mart ayında Meta Sloveniyanın Lyublyana şəhərində yerləşən IFIMES Beynəlxalq İnstitutunun "Xarici Siyasətdə Ən Müsbət Şəxsiyyət 2010" mükafatını aldı. Mükafatı Metaya Xorvatiyanın keçmiş prezidenti, eyni zamanda IFIMES-in Fəxri Prezidenti olan Stefan Mesiç təqdim etdi.
Albaniya xarici siyasətinin həyata keçirilməsindəki müsbət və konkret töhfələrə, habelə möhkəmlənməsindəki şəxsi və institusional təsirinə görə Baş nazir müavini və Xarici İşlər Naziri vəzifələrində çalışdığı dövrdə Meta ən yaxşı siyasi fiqur kimi göstərildi.
Nişanları
![image]()
Müqəddəs Karla ordeni (16 oktyabr 2019)
![image]()
Kral Tomislav ordeni (29 oktyabr 2019)
İstinadlar
- Ilir Meta // Munzinger Personen (alm.).
- . 2019-04-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-21.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-03-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-06.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-06.
- http://pdc.ceu.hu/archive/00005683/01/IFIMES-ALBANIA-JUNE_ELECTIONS_2009-ENG.doc[ölü keçid].
- . 2018-08-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-21.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-03.
- . 2018-08-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-03.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-06-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-03.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-06-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-06.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilir Receb Meta alb Ilir Rexhep Meta 24 mart 1969 Corovoda d Berat vilayeti d 24 iyul 2017 ci ilden etibaren Albaniya Prezidenti vezifesinde calisan alban siyasetci Ilir Receb Metaalb Ilir Rexhep MetaAlbaniya Respublikasinin Prezidenti24 iyul 2017 24 iyul 2022EvvelkiBuyar NisaniAlbaniya Respublikasinin Bas naziri29 oktyabr 1999 29 yanvar 2002EvvelkiSonrakiAlbaniya Respublikasi Parlamentinin sedri10 sentyabr 2013 24 iyul 2017EvvelkiSonrakiAlbaniya Respublikasinin Xarici Isler Naziri31 iyul 2002 18 iyul 2003EvvelkiArta DadeSonraki17 sentyabr 2009 17 sentyabr 2010EvvelkiSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 24 mart 1969 1969 03 24 55 yas Dogum yeri Corovoda d Skrapar rayonu d Berat vilayeti d AlbaniyaPartiya Albaniya Emek Partiyasi 1976 1991 biteref 2017 2022 Tehsili Tirana UniversitetiFealiyyeti siyasetci diplomatHeyat yoldasi Monika KrimadiUsagi 3Dini IslamTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Daha evvel 1999 2002 ci illerde Bas nazir vezifesinde calisib ve 30 yasinda Albaniya tarixinde I Zoqdan sonra ikinci genc Bas nazir olub Meta ayrica 2002 2003 ve 2009 2010 cu iller arasinda yeniden Xarici Isler Naziri vezifesinde calisib 2013 2017 ci illerde Albaniya Respublikasi Parlamentinin sedri olub Bundan evvel Avropa Inteqrasiyasi Parlament Komissiyasina rehberlik edib Meta 2004 cu ilde Sosialist Inteqrasiya Herekatini qurub 28 aprel 2017 ci il tarixde 140 millet vekilinden 87 ses alaraq Albaniya Prezidenti secildi Sosial mediada Seltik klubuna olan sevgisini tez tez numayis etdirir 2020 ci ilin iyul ayinda Albaniyada ilk Seltik fan klubunu qurmusdur HeyatiIlir Meta 24 mart 1969 cu ilde Corovoda seherinde anadan olub Tirana Universitetinin Iqtisadiyyat ve Siyaset fakultesini bitirib ve burada aspirantura tehsiline de yiyelenib Alban ingilis ve italyan dillerini selis bilir Meta islamin bektasilik mektebine xidmet edir ve enenevi bektasi deyerlerine sadiq oldugunu beyan edir Meta Monika Krimadi ile 1998 ci ilin oktyabrindan beri evlidir Bora Era ve Besar adli iki qizi ve bir oglu var Siyasi fealiyyetiMeta 1990 ci ilden Albaniyada kommunizmin suqutundan sonra siyasete Albaniyaya siyasi pluralizm getiren kommunizme qarsi telebe herekatinin feal istirakcisi kimi daxil oldu 1992 ci ilden bu yana butun qanunverici orqanlarda millet vekili secilib ve bir nece parlament komissiyasinin feal uzvudur 1996 1997 ci illerde Parlamentin Xarici Elaqeler Komitesinin Sedr muavini olmusdur 2004 cu ilde Meta Albaniya Sosialist Partiyasindan ayrildi ve ozunun Sosialist Inteqrasiya Herekatini qurdu 2004 2006 ci illerde Meta Italiyanin kecmis Bas naziri Culiana Amatonun rehberlik etdiyi Balkanlar uzre beynelxalq komissiyanin uzvu teyin edildi Komissiya Qerbi Balkan olkelerinin Avropa Birliyine inteqrasiyasi ucun bir sira vacib tovsiyeler hazirlamisdir 2010 cu ilde Ilir Metanin merhum siyasetci Dritan Prifti ile 800 000 avro deyerindeki korrupsiya islerini muzakire etdiyi videosu Albaniya metbuatinda sonuncunun danisiqlarini qesden yaymasindan sonra ortaya cixdi Bu onun gunahsiz oldugunu soylemesine baxmayaraq onu Albaniya Bas nazirinin muavini vezifesinden getmeye mecbur etdi 1992 2002 Meta 29 oktyabr 1999 cu ilde Bas nazir oldu Albaniyanin Bas naziri vezifesini icra eden en genc adam adini qazandi 2001 ci il parlament seckilerinden sonra da Bas nazir olaraq qaldi Albaniya Prezidenti Receb Meydani 7 sentyabr 2001 ci ilde Albaniya hokumetini tesdiqledi Bes gun sonra hokumet Meta kabinetine etimad ses verdi Bununla birlikde yeni kabinetin formalasmasi texminen uc ay cekdi 29 yanvar 2002 ci ilde Meta Sosialist Partiyasinin lideri Fatos Nano ile ozu arasindaki partiyadaki mubarizelere gore Bas nazir vezifesinden istefa etdiyini elan etdi Pandeli Mayko 22 fevral 2002 ci ilde Bas nazir secildi Bu dovrde Albaniya sabitlesme ve Avropa Birliyi ile birlesme prosesine qosularaq bir sira muhum islahatlar kecirdi 2009 2017 2009 cu il parlament seckilerinde Sosialist Inteqrasiya Herekati umumi seslerin 4 8 i alaraq Albaniya parlamentinde dord yer qazandi Partiya PSV91 ile birlikde hokumet koalisiyasinin qurulmasi ucun teyinedici partiya oldu 16 sentyabr 2009 cu ilde SIH Albaniya Demokratik Partiyasi ile birleserek hokumet koalisiyasini qurdu Demokrat Partiyasinin Sedri Sali Berisanin basciliq etdiyi yeni hokumetin qurulmasi ile Meta hem Bas nazirin muavini hem de Xarici Isler Naziri oldu 2010 cu ilde tamamlanan Sengen bolgesi ile vizasiz rejimin ilk ve en feal mudafiecilerinden biri oldu Bolgedeki sabitliyin ve sulhun daha da mohkemlenmesine nail olmaq ucun butun Qerbi Balkan olkeleri ucun regional ve Avropaya inteqrasiya ucun en feal aktivistlerden birine cevrildi 2011 ci ilde Meta 2009 cu il parlament seckilerinden sonra Albaniya Demokratik Partiyasindan SIH e qatilan Sali Berisin sag merkezci hokumetinde Iqtisadiyyat Ticaret ve Enerji Naziri vezifesini icra etdi 2013 cu ildeki sekkizinci coxpartiyali seckilerden evvel Meta ve Sosialist Inteqrasiya Herekati 2009 cu ilde qurulan Demokratik Partiya ile koalisiyadan cixdi ve Sosialist Partiyaya qosuldu Seckilerin neticesi SP ve lideri Edi Ramanin rehberlik etdiyi SIH den ibaret Avropa Albaniyasi Ittifaqinin zeferi ile neticelendi 10 sentyabr 2013 cu ilde parlament 45 ses eleyhine 91 sesle Metani meclis sedri secdi Prezident fealiyyeti28 aprel 2017 ci ilde Meta 140 sesin 87 i ile sesvermenin dorduncu turunda Albaniya Respublikasinin Prezidenti secildi 24 iyul 2017 ci ilde vezifesine basladi Merasimde onu yalniz heyat yoldasi Monika Krimadi ve usaqlari musayiet etdi Selefi kimi vezifede oldugu muddetde esas diqqetini olkenin Avropaya inteqrasiya prosesine ve Albaniyanin uzlesdiyi qlobal problemlere yoneltdi 26 noyabr 2019 cu ilde Albaniyanin Durres bolgesinde bas veren zelzele neticesinde 51 nefer helak olub 3 000 nefer yaralanib 11 min binaya ziyan deyib 2020 ci ilin yanvar ayinda Meta Israilde Israil Mudafie Quvvelerinin esgerleri ile gorusdu ve onlara zelzelenin neticelerinin aradan qaldirilmasi islerinde gosterdikleri komeye gore tesekkur etdi ve Albaniyanin Qizil Qartal medalini esger bolmesine teqdim etdi Onun selefi kimi selahiyyet muddeti erzinde esas diqqeti Albaniyanin Avropaya inteqrasiya prosesi ve Albaniyaya tesir eden qlobal cagirislar olub Meta albanlarin tehlukesizlik ve NATO sahelerinde butun terefdas olkelerle ikiterefli strateji terefdasliq elaqelerini guclendirmeye hazir oldugunu vurguladi Impicment 9 iyun 2021 ci ilde Metaya qarsi Albaniya Parlamenti terefinden 104 deputatin sesi ile impicment elan edildi Uc ay erzinde Konstitusiya Mehkemesi yekun qerari verecek Meta daha evvel antikonstitusiyaya zidd ve qeyri qanuni qurumdan gelen her hansi sorguya mehel qoymayacagini deyerek impicmente meruz qalib qalmayacagini arasdiran komiteye gelmekden imtina etmisdi Mubahiseler2010 cu ilde Metanin merhum siyasetci Dritan Prifti ile 800 000 avro deyerinde korrupsiya islerini muzakire etdiyi video Albaniya mediasinda onun sohbetini qesden dinlemesinden sonra ortaya cixdi O gunahsiz oldugunu iddia etse de onu Albaniya Bas nazirinin muavini vezifesinden istefa vermeye mecbur etdi Mukafatlari2012 ci ilin mart ayinda Meta Sloveniyanin Lyublyana seherinde yerlesen IFIMES Beynelxalq Institutunun Xarici Siyasetde En Musbet Sexsiyyet 2010 mukafatini aldi Mukafati Metaya Xorvatiyanin kecmis prezidenti eyni zamanda IFIMES in Fexri Prezidenti olan Stefan Mesic teqdim etdi Albaniya xarici siyasetinin heyata kecirilmesindeki musbet ve konkret tohfelere habele mohkemlenmesindeki sexsi ve institusional tesirine gore Bas nazir muavini ve Xarici Isler Naziri vezifelerinde calisdigi dovrde Meta en yaxsi siyasi fiqur kimi gosterildi NisanlariMuqeddes Karla ordeni 16 oktyabr 2019 Kral Tomislav ordeni 29 oktyabr 2019 IstinadlarIlir Meta Munzinger Personen alm 2019 04 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 21 Arxivlenmis suret 2019 03 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 06 Arxivlenmis suret 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 06 http pdc ceu hu archive 00005683 01 IFIMES ALBANIA JUNE ELECTIONS 2009 ENG doc olu kecid 2018 08 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 21 Arxivlenmis suret 2022 01 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 11 03 2018 08 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 11 03 Arxivlenmis suret 2021 06 09 tarixinde Istifade tarixi 2021 11 03 Arxivlenmis suret 2022 06 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 06