Albaniya Əmək Partiyası (AƏP; alb. Partia e Punës e Shqipërisë, PPSh), həmçinin Albaniya Kommunist Partiyası (AKP; alb. Partia Komuniste e Shqipërisë, PKSh) — Albaniyanın kommunist dövründə (1945–1991) hakim və yeganə qanuni partiyası. 8 noyabr 1941-ci ildə təsis edilmişdir. Partiya 13 iyun 1991-ci ildə ləğv edilmiş və onun yerinə yaradılmışdır. Mövcud olduğu müddətdə partiyada onun birinci katibi, həm də Albaniyanın faktiki lideri olan Ənvər Xoca dominantlıq etmişdir.
Sədri |
|
---|---|
Quruluş tarixi | 8 noyabr 1941 |
Dağılma tarixi | 13 iyun 1991 |
Baş qərargah | Tirana |
İdeologiya | |
İdeoloji spektr | İfrat solçuluq |
Gənclər təşkilatı | Albaniya Əməkçi Gənclər İttifaqı |
Üzv sayı | 147,000 (1986) |
Mətbuat orqanı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Albaniya Əmək Partiyası 8 noyabr 1941-ci ildə Tirana şəhərində, İtaliya işğalı şəraitində yaradılmışdır. AƏP alban xalqının faşist işğalçılarına qarşı mübarizəsinə, ölkədə kommunist rejiminin yaradılmasına başçılıq etmişdir. Albaniya azad edildikdən sonra hakim partiyaya çevrilmişdir. AƏP bu zaman Albaniyada əsaslı ictimai-iqtisadi islahatlar keçirmək üçün zəhmətkeş kütlələri səfərbərliyə almış, sosializm quruculuğunu elan etmişdir. AƏP-nin 1948-ci ildə keçirilən 1-ci qurultayında partiyanın Nizamnaməsi təsdiq olunmuş və Albaniya Kommunist Partiyasının adını dəyişdirərək Albaniya Əmək Partiyası adlandırmaq qərara alınmışdır. AƏP nümayəndə heyəti kommunist və fəhlə partiyaları nümayəndələrinin 1957-ci və 1960-cı illər Moskva müşavirələrində iştirak etmiş, müşavirələrin sənədlərini imzalamışdır. Buna baxmayaraq, 1960-cı ildən sonra AƏP-nin rəhbərliyi SSRİ ilə yaxınlıqdan imtina etmişdir və Çinə yaxınlaşmaq qərarı almışdır.
Strukturu
Albaniya Əmək Partiyasının ali orqanı qurultay olmuşdur. Qurultay Mərkəzi Komitəni, Mərkəzi Nəzarət və Tədtiş komissiyalarını, Mərkəzi Komitə isə Siyasi Büronu seçirdi. AƏP-nin birinci katibi partiyanın mövcud olduğu illərində əksəriyyətində Ənvər Xoca olmuşdur.
Üzvlük və mətbuat
Albaniya Əmək Partiyasının 1975-ci ildə təqribən 100 mindən çox üzv və üzvlüyə namizədi vardı. Partiyanın mətbuat orqanları "" qəzeti və "Ruqa e partis" nəzəri jurnalı olmuşdur.
İstinadlar
- . Historical Dictionary of Albania. . 2010. 422.
- Албанија. Сијаси партијалар, һәмкарлар иттифаглары вә диҝәр иҹтимаи тәшкилатлар. Албанија Әмәк Партијасы // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 218.
- Албанија Коммунист Партијасы // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 220.
- Dervishi, Kastriot. Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Tiranë: Shtëpia Botuese "55". 2012. 272. ISBN . 2022-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-08.
- Албанија Әмәк Партијасы // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 220.
- Hoxha, Enver. Halliday, J. (redaktor). The Artful Albanian: The Memoirs of Enver Hoxha. London: Chatto & Windus Ltd. 1986. ISBN .
- Buda, Aleks. Fjalori Enciklopedik Shqiptar. Tiranë: Akademia e Shkencave e RPSSH. 1985. 1245.
Əlavə ədəbiyyat
- Krasniqi, Afrim. Partitë politike në Shqipëri: 1920-2006: Historia dhe tiparet e partive, të parlamenteve dhe të zhvillimeve politike (alban). Tiranë: Eurorilindja. 2006. ISBN .
Xarici keçidlər
- Documents of the Party of Labour of Albania
- A speech delivered by E. Hoxha commemorating the 20th anniversary of the founding of the PPSh
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Albaniya Emek Partiyasi AEP alb Partia e Punes e Shqiperise PPSh hemcinin Albaniya Kommunist Partiyasi AKP alb Partia Komuniste e Shqiperise PKSh Albaniyanin kommunist dovrunde 1945 1991 hakim ve yegane qanuni partiyasi 8 noyabr 1941 ci ilde tesis edilmisdir Partiya 13 iyun 1991 ci ilde legv edilmis ve onun yerine yaradilmisdir Movcud oldugu muddetde partiyada onun birinci katibi hem de Albaniyanin faktiki lideri olan Enver Xoca dominantliq etmisdir Albaniya Emek Partiyasi alb Partia e Punes e ShqiperiseSedri Enver Xoca 1941 1985 1985 1991 Qurulus tarixi 8 noyabr 1941 1941 11 08 Dagilma tarixi 13 iyun 1991 1991 06 13 Bas qerargah TiranaIdeologiya KommunizmMarksizm leninizmStalinizmXocaciliqIdeoloji spektr Ifrat solculuqGencler teskilati Albaniya Emekci Gencler IttifaqiUzv sayi 147 000 1986 Metbuat orqani Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiAlbaniya Emek Partiyasi 8 noyabr 1941 ci ilde Tirana seherinde Italiya isgali seraitinde yaradilmisdir AEP alban xalqinin fasist isgalcilarina qarsi mubarizesine olkede kommunist rejiminin yaradilmasina basciliq etmisdir Albaniya azad edildikden sonra hakim partiyaya cevrilmisdir AEP bu zaman Albaniyada esasli ictimai iqtisadi islahatlar kecirmek ucun zehmetkes kutleleri seferberliye almis sosializm quruculugunu elan etmisdir AEP nin 1948 ci ilde kecirilen 1 ci qurultayinda partiyanin Nizamnamesi tesdiq olunmus ve Albaniya Kommunist Partiyasinin adini deyisdirerek Albaniya Emek Partiyasi adlandirmaq qerara alinmisdir AEP numayende heyeti kommunist ve fehle partiyalari numayendelerinin 1957 ci ve 1960 ci iller Moskva musavirelerinde istirak etmis musavirelerin senedlerini imzalamisdir Buna baxmayaraq 1960 ci ilden sonra AEP nin rehberliyi SSRI ile yaxinliqdan imtina etmisdir ve Cine yaxinlasmaq qerari almisdir StrukturuAlbaniya Emek Partiyasinin ali orqani qurultay olmusdur Qurultay Merkezi Komiteni Merkezi Nezaret ve Tedtis komissiyalarini Merkezi Komite ise Siyasi Buronu secirdi AEP nin birinci katibi partiyanin movcud oldugu illerinde ekseriyyetinde Enver Xoca olmusdur Uzvluk ve metbuatAlbaniya Emek Partiyasinin 1975 ci ilde teqriben 100 minden cox uzv ve uzvluye namizedi vardi Partiyanin metbuat orqanlari qezeti ve Ruqa e partis nezeri jurnali olmusdur Istinadlar Historical Dictionary of Albania 2010 422 Albaniјa Siјasi partiјalar һәmkarlar ittifaglary vә diҝәr iҹtimai tәshkilatlar Albaniјa Әmәk Partiјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә I ҹild A Balzak Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1976 S 218 Albaniјa Kommunist Partiјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә I ҹild A Balzak Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1976 S 220 Dervishi Kastriot Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar ne 100 vjet Tirane Shtepia Botuese 55 2012 272 ISBN 9994356224 2022 05 16 tarixinde Istifade tarixi 2022 04 08 Albaniјa Әmәk Partiјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә I ҹild A Balzak Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1976 S 220 Hoxha Enver Halliday J redaktor The Artful Albanian The Memoirs of Enver Hoxha London Chatto amp Windus Ltd 1986 ISBN 9780701129705 Buda Aleks Fjalori Enciklopedik Shqiptar Tirane Akademia e Shkencave e RPSSH 1985 1245 Elave edebiyyatKrasniqi Afrim Partite politike ne Shqiperi 1920 2006 Historia dhe tiparet e partive te parlamenteve dhe te zhvillimeve politike alban Tirane Eurorilindja 2006 ISBN 99943 861 1 5 Xarici kecidlerDocuments of the Party of Labour of Albania A speech delivered by E Hoxha commemorating the 20th anniversary of the founding of the PPSh