Səttar Əfəndiyev - Sovet dönəmində Quba üsyanının başçılarından, şimal bölgəsində Azərbaycan Milli Ordusunun təsisçilərindən və Azərbaycan milli istiqlal hərəkatının fəal üzvlərindən biri. Hərbiçi.
Səttar Əfəndiyev | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum yeri | Pirəbədil kəndi, Quba qəzası. |
Vəfat tarixi | XX əsrin 50-ci illəri. |
Milliyyəti | Azərbaycan türkü |
Atası | Hacı Əbdül Hüseyn |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ordusu |
Xidmət illəri | 1918-1920 |
Rütbəsi | Polkovnik |
Döyüşlər | Qanlı Dərə döyüşü, Sarvan döyüşü, Quba üsyanı (1920), Gəncə üsyanı (1920). |
Ailəsi və Təhsili
Səttar Əfəndiyev Hacı Əbdül Hüseyn əfəndinin ailəsində Quba qəzasının Pirəbədil kəndində anadan olmuşdur. Atası Hacı Əbdül Hüseyn əfəndi mahalın varlı, nüfuzlu, dindar və savadlı şəxslərindən biri idi. Bu nəslin nümayəndələri çox savadlı olduqlarından onların evi mahal camaatı tərəfindən "Axund Evi" olaraq adlandırılırdı. Mədrəsə təhsili almış Səttar Əfəndiyev ərəb, fars, rus və tat dillərini mükəmməl bilirdi.
Həyatı və Fəaliyyəti
Səttar Əfəndiyev daşnaklara qarşı özünə müdafiə dəstələrinə və onların təşkilinə başçılıq etmiş, Qanlı Dərə, Sarvan stansiyası döyüşlərində iştirak etmiş və xüsusi şücaət göstərmiş, Güllü Təpə yığıncağında iştirak etmişdir. Göstərdiyi xidmətlərə görə ona polkovnik rütbəsi də verilmişdir. Həmdulla əfəndi Əfəndizadə ilə həm də silahdaş olan Səttar Əfəndiyev onunla birlikdə bir çox döyüşlərdə çiyin-çiyinə vuruşmuşdur.
İşğaldan sonra
Azərbaycan ruslar tərəfindın iğşal edildikdən sonra baş vermiş Quba üsyanının başçılarından biri olmuş, Gəncə üsyanında qardaşı Şəmsəddin Əfəndiyevlə birlikdə iştirak etmişdir. Hətta döyüşlərin birində ağır yaralanmışdır. Belə ki, güllə onun sinəsindən girərək kürəyindən çıxmışdır. Sonralar bu güllə yarası onun həbsində mühüm rol oynayır.
Həbsi
Nəriman Nərimanov tərəfindən Səttar Əfəndiyevə bəraət verilsə də onu həbs edirlər. Çox zirək olduğundan həbsdən qaçaraq Türkmənistanda (Aşqabadda), Dağıstanda başqa adla qaçaq həyatı yaşamağa başlayır. Lakin XX əsrin 50-ci illərində Dərbənddə məişət zəmnində milis bölməsinə düşür. KQB sənədlərində sinəsindəki güllə yarası ilə qeyd olunduğu üçün onu milis bölməsində güllə yarasından tanıyırlar. Kimliyi üzə çıxan Səttar Əfəndiyev həbs olunur. Onun sonrakı taleyi naməlumdur. Böyük ehtimal qətlə yetirilmişdir.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Settar Efendiyev Sovet doneminde Quba usyaninin bascilarindan simal bolgesinde Azerbaycan Milli Ordusunun tesiscilerinden ve Azerbaycan milli istiqlal herekatinin feal uzvlerinden biri Herbici Settar EfendiyevSexsi melumatlarDogum yeri Pirebedil kendi Quba qezasi Vefat tarixi XX esrin 50 ci illeri Milliyyeti Azerbaycan turkuAtasi Haci Ebdul HuseynHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti OrdusuXidmet illeri 1918 1920Rutbesi PolkovnikDoyusler Qanli Dere doyusu Sarvan doyusu Quba usyani 1920 Gence usyani 1920 Ailesi ve TehsiliSettar Efendiyev Haci Ebdul Huseyn efendinin ailesinde Quba qezasinin Pirebedil kendinde anadan olmusdur Atasi Haci Ebdul Huseyn efendi mahalin varli nufuzlu dindar ve savadli sexslerinden biri idi Bu neslin numayendeleri cox savadli olduqlarindan onlarin evi mahal camaati terefinden Axund Evi olaraq adlandirilirdi Medrese tehsili almis Settar Efendiyev ereb fars rus ve tat dillerini mukemmel bilirdi Heyati ve FealiyyetiSettar Efendiyev dasnaklara qarsi ozune mudafie destelerine ve onlarin teskiline basciliq etmis Qanli Dere Sarvan stansiyasi doyuslerinde istirak etmis ve xususi sucaet gostermis Gullu Tepe yigincaginda istirak etmisdir Gosterdiyi xidmetlere gore ona polkovnik rutbesi de verilmisdir Hemdulla efendi Efendizade ile hem de silahdas olan Settar Efendiyev onunla birlikde bir cox doyuslerde ciyin ciyine vurusmusdur Isgaldan sonra Azerbaycan ruslar terefindin igsal edildikden sonra bas vermis Quba usyaninin bascilarindan biri olmus Gence usyaninda qardasi Semseddin Efendiyevle birlikde istirak etmisdir Hetta doyuslerin birinde agir yaralanmisdir Bele ki gulle onun sinesinden girerek kureyinden cixmisdir Sonralar bu gulle yarasi onun hebsinde muhum rol oynayir HebsiNeriman Nerimanov terefinden Settar Efendiyeve beraet verilse de onu hebs edirler Cox zirek oldugundan hebsden qacaraq Turkmenistanda Asqabadda Dagistanda basqa adla qacaq heyati yasamaga baslayir Lakin XX esrin 50 ci illerinde Derbendde meiset zemninde milis bolmesine dusur KQB senedlerinde sinesindeki gulle yarasi ile qeyd olundugu ucun onu milis bolmesinde gulle yarasindan taniyirlar Kimliyi uze cixan Settar Efendiyev hebs olunur Onun sonraki taleyi namelumdur Boyuk ehtimal qetle yetirilmisdir IstinadlarKommunist qezeti 1920 ci il 18 may buraxilisi Dunyamali Kerim Bir soyun taleyi az Baki 2003 192 193 Dunyamali Kerim Bir soyun taleyi az Baki 2003 140