Şer Ami (fr. Cher Ami tərcümədə — "Əziz dost" deməkdir) — 1918-ci ildə ABŞ siqnal korpusu ilə birlikdə ABŞ-dən Fransaya köçürülmüş hərbi poçt göyərçinidir. Birinci Dünya müharibəsinin son bir ilində Qərb cəbhəsində, göyərçin çoxlu uçuşlar edərək xüsusi əhəmiyyətli mesajları çatdırırdı.
Şer Ami | |
---|---|
Növü | çöl göyərçini |
Cinsi | dişi |
Doğum tarixi | may 1910 |
Doğum yeri | ABŞ |
Ölüm tarixi | 13.07.1919 |
Ölkə |
zamanı ordunun əsas hissəsindən düşmənin bölərək ayrı saldığı 77-ci piyada diviziyasının itirilmiş batalyonunun 194 əsgərini xilas etməklə məşhurlaşmışdı.
Birinci Dünya müharibəsi hadisələri
3 oktyabr 1918-ci ildə mayor (ing. Charles White Whittlesey) və 500-dən çox insan kiçik irəliləyiş etmiş, ancaq qidasız və məhdud sayda silah-sursatla mühasirəyə düşmüşdülər. 4 oktyabrda onlar, cəbhənin digər tərəfindən göyərçinlə qeyri dəqiq koordinatlarını göndərdilər. Tabor müttəfiqlərin atəşinə tutuldu. Elə ilk gündə amerikanlıların çoxu öldürüldü və yaralandı. Amerika ordusunun olduğu yerə mesaj daşıyan iki poçt göyərçini göndərildi, lakin hər ikisi öldürüldü. Sonuncu poçt göyərçini — Şer Ami qalmışdı. Göyərçinin sol ayağına bir qeyd bağlandı:
276,4 paraleldə yol boyu yerləşmişik. Topçularımız birbaşa üstümüzə zərbələr endirir. Allah xatirinə atəşi dayandırın. |
Şer Ami göyə uçanda almanlar ona atəş yağdırmağa başladılar və hətta bir neçə dəfə vurdular, lakin göyərçin amerikalıların tutduğu əraziyə girməyə müvəffəq oldu. Sinəsindən yaralanmasına, gözünü və ayağını itirməsinə baxmayaraq cəmi 25 dəqiqəyə 25 mil uçaraq mesajı çatdırmışdı. Həkimlər Şer Aminin həyatı üçün mübarizə apardılar və o sağ qaldı. Müttəfiqlər Almanları geri itələyib batalyonla birləşdilər. Nəticədə, 77-ci piyada diviziyasının 194 əsgəri göyərçin tərəfindən xilas edildi.
Dəyərləndirilməsi
Göyərçin, Verden döyüşü zamanı 12 mesaj çatdırdığı üçün Fransa Hərbi Xaç medalına və Amerika poçt göyərçinlər cəmiyyətinin Qızıl medalına layiq görülmüşdür. Quş 13 iyun 1919-cu ildə Nyu-Cersinin Fort Monmout şəhərində ölüb. Onun cəsədindən içərisi doldurularaq oyuq hazırlanmışdır. Oyuq Smitsonian İnstitutunda saxlanılır. Şer Ami 1931-ci ildə Poçt Göyərçinlərinin Şöhrət Zalına (ing. Racing Pigeon Hall of Fame) salındı. 2011-ci ildə Taym jurnalı Şer Amini ən qəhrəman heyvanların siyahısında ilk onluğuna daxil etdi.
İstinadlar
- "Cher Ami—World War I Carrier Pigeon" (ingilis). Encyclopedia Smithsonian Seriosly Amazing. 2015-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-03.
- Webley K. "Top 10 Heroic Animals. 4. Cher Ami the Pigeon" (ingilis). Time. 2011-03-21. 2015-03-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-03.
- "For heavens sake stop it" (ingilis). Letters of Note. 2015-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
- "Cher Ami — The Carrier Pigeon who saved 200 men" (ingilis). Home of Heroes. 2015-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-01.
- Webley K. "Top 10 Militant Animals. Pigeons" (ingilis). Time. 2010-07-19. 2015-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-03.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ser Ami fr Cher Ami tercumede Eziz dost demekdir 1918 ci ilde ABS siqnal korpusu ile birlikde ABS den Fransaya kocurulmus herbi poct goyercinidir Birinci Dunya muharibesinin son bir ilinde Qerb cebhesinde goyercin coxlu ucuslar ederek xususi ehemiyyetli mesajlari catdirirdi Ser AmiNovu col goyerciniCinsi disiDogum tarixi may 1910Dogum yeri ABSOlum tarixi 13 07 1919Olke zamani ordunun esas hissesinden dusmenin bolerek ayri saldigi 77 ci piyada diviziyasinin itirilmis batalyonunun 194 esgerini xilas etmekle meshurlasmisdi Birinci Dunya muharibesi hadiseleri3 oktyabr 1918 ci ilde mayor ing Charles White Whittlesey ve 500 den cox insan kicik irelileyis etmis ancaq qidasiz ve mehdud sayda silah sursatla muhasireye dusmusduler 4 oktyabrda onlar cebhenin diger terefinden goyercinle qeyri deqiq koordinatlarini gonderdiler Tabor muttefiqlerin atesine tutuldu Ele ilk gunde amerikanlilarin coxu olduruldu ve yaralandi Amerika ordusunun oldugu yere mesaj dasiyan iki poct goyercini gonderildi lakin her ikisi olduruldu Sonuncu poct goyercini Ser Ami qalmisdi Goyercinin sol ayagina bir qeyd baglandi 276 4 paralelde yol boyu yerlesmisik Topcularimiz birbasa ustumuze zerbeler endirir Allah xatirine atesi dayandirin Ser Ami goye ucanda almanlar ona ates yagdirmaga basladilar ve hetta bir nece defe vurdular lakin goyercin amerikalilarin tutdugu eraziye girmeye muveffeq oldu Sinesinden yaralanmasina gozunu ve ayagini itirmesine baxmayaraq cemi 25 deqiqeye 25 mil ucaraq mesaji catdirmisdi Hekimler Ser Aminin heyati ucun mubarize apardilar ve o sag qaldi Muttefiqler Almanlari geri iteleyib batalyonla birlesdiler Neticede 77 ci piyada diviziyasinin 194 esgeri goyercin terefinden xilas edildi DeyerlendirilmesiGoyercin Verden doyusu zamani 12 mesaj catdirdigi ucun Fransa Herbi Xac medalina ve Amerika poct goyercinler cemiyyetinin Qizil medalina layiq gorulmusdur Qus 13 iyun 1919 cu ilde Nyu Cersinin Fort Monmout seherinde olub Onun cesedinden icerisi doldurularaq oyuq hazirlanmisdir Oyuq Smitsonian Institutunda saxlanilir Ser Ami 1931 ci ilde Poct Goyercinlerinin Sohret Zalina ing Racing Pigeon Hall of Fame salindi 2011 ci ilde Taym jurnali Ser Amini en qehreman heyvanlarin siyahisinda ilk onluguna daxil etdi Istinadlar Cher Ami World War I Carrier Pigeon ingilis Encyclopedia Smithsonian Seriosly Amazing 2015 02 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 03 Webley K Top 10 Heroic Animals 4 Cher Ami the Pigeon ingilis Time 2011 03 21 2015 03 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 03 For heavens sake stop it ingilis Letters of Note 2015 04 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 01 Cher Ami The Carrier Pigeon who saved 200 men ingilis Home of Heroes 2015 03 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 01 Webley K Top 10 Militant Animals Pigeons ingilis Time 2010 07 19 2015 04 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 03 Hemcinin baxGoyercin fotoqrafiyasi