Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ruben İvanoviç Avanesov (erm. Ռուբեն Ավանեսով, rus. Рубе́н Ива́нович Аване́сов;1 (14) fevral 1902, Şuşa, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası – 1 may 1982, Moskva, RSFSR, SSRİ) — SSRİ dilçisi, Moskva fonologiya məktəbinin yaradıcılarından biri, Moskva Dövlət Universitetinin professoru (1937), SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (1958). O, Çexoslovakiya Elmlər Akademiyası Dilçilik Cəmiyyətinin fəxri üzvü (1965), Varşava Universitetinin fəxri doktoru (1973), Mayns Elmlər və Ədəbiyyat Akademiyasının (1978) və Sakson Elmlər Akademiyasının (1978) xarici üzvü olmuşdur.
| Ruben Avanesov | |
|---|---|
| erm. Ռուբեն Ավանեսով | |
| Doğum tarixi | 1 (14) fevral 1902 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1 may 1982 (80 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | dilçilik, fonologiya, Dialektologiya, fonetika, Orfoepiya, orfoqrafiya, slavyanşünaslıq, leksikoqrafiya |
| Elmi dərəcəsi |
|
| Elmi adları |
|
| İş yerləri |
|
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbərləri | Dmitri Uşakov |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |  |
Həyatı
Avanesov 1922-ci ildə Moskva Universitetinin tarix-filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. Universiteti bitirdikdən sonra (1927) orta məktəbdə, fəhlə fakültəsində işləmişdir. 1932-ci ildə Moskva Şəhər Pedaqoji İnstitutunda rus dili kafedrasının müdiri vəzifəsinə işə başlamışdır. 1937-ci ildən Moskva Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin professorudur.
Avanesov fonologiya, morfologiya, sintaksis və leksikologiya problemlərini öyrənmişdir. O, o vaxtkı gənc Moskva dilçilərinin çevrəsində formalaşmış fonoloji məktəbin ən fəal təbliğatçılarından biri idi. Alimin rus dialektologiyası sahəsində elmi fəaliyyəti müstəsna səmərəli olmuşdur. O, həm də qrammatik kimi tanınır. Avanesov rus ədəbi tələffüzü məsələlərinə çox diqqət yetirmiş, bu mövzuda dəfələrlə elmi məruzələrlə çıxış etmişdir ki, bu da sonralar onun "Rusca ədəbi tələffüz" monoqrafiyasının əsasını təşkil etmişdir. 1955-ci ildə Avanesovun redaktorluğu və Sergey Ojeqovun həmmüəllifliyi ilə "Rusca ədəbi vurğu və tələffüz" arayış lüğəti nəşr olunmuşdur və bu, rus dilində ilk orfoepik tipli leksikoqrafik nəşr olmuşdur. Sonralar Avanesovun redaktorluğu ilə rus dilinin orfoepik lüğətinin əsası olmuşdur. Lüğətdə normativ vurğu və tələffüz, həmçinin qrammatik formalar öz əksini tapmışdır.
İstinadlar
- Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- Агеенко Ф. Л. Аванесов Рубен // Словарь собственных имён русского языка. Ударение. Произношение. Словоизменение. — М.: Мир и Образование; Оникс, 2010. — С. 57. — 880 с. — , 978-5-94666-588-9.
- Энциклопедический словарь. 2009. Аванесов Рубен Иванович.
Əlavə ədəbiyyat
- Бархударов, Степан Григорьевич Р. И. Аванесов (к 60-летию со дня рождения) // Русский язык в национальной школе. 1962. № 3;
- Шапиро Абрам Борисович. Рубен Иванович Аванесов (к 60-летию со дня рождения) // Известия АН СССР. Сер. литературы и языка. 1962. № 2;
- Аванесов Рубен Иванович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- Русское и славянское языкознание. К 70-летию Р. И. Аванесова. М., 1972;
- Бромлей С. В., Булатова Л. Н. 70-летие Р. И. Аванесова // Известия АН СССР. ОЛЯ. 1972. Т. 31. Вып. 3;
- Горшкова К. В. Рубен Иванович Аванесов (к 70-летию со дня рождения и 50-летию научной и педагогической деятельности) // Вестник Московского университета. Сер. Филология. 1972. № 4;
- Исследования по русской диалектологии. [Посвящается Рубену Ивановичу Аванесову в честь его семидесятилетия (14 февраля 1972 г.)] / отв. ред. С. В. Бромлей. М.: Наука, 1973;
- Иванов В. В. Рубен Иванович Аванесов (к 75-летию со дня рождения) // Русский язык в школе. 1977. № 1;
- Степанов Ю. С. Р. И. Аванесов (к 75-летию со дня рождения) // Известия АН СССР. ОЛЯ. 1977. Т. 36. Вып. 1;
- Пожарицкая С. К. Рубен Иванович Аванесов (к 80-летию со дня рождения и 60-летию научной деятельности) // Вестник Московского университета. Сер. Филология. 1982. № 3;
- Булатова Л. Н. Рубен Иванович Аванесов (воспоминания ученицы) // Фортунатовский сборник. М., 2000;
- Алпатов В. М. Москва лингвистическая. Природное и культурное наследие Москвы (500 nüs.). М.: Изд-во Института иностранных языков. Научный совет Российской Академии наук по изучению и охране культурного и природного наследия. 2001. 74–78. ISBN .
- Аванесовский сборник: к 100-летию со дня рождения члена-корреспондента АН СССР Р. И. Аванесова / Институт русского языка им. В. В. Виноградова РАН; ред. Л. Э. Калнынь и др. — М.: Наука, 2002. — 413 с.
- Материалы и исследования по русской диалектологии: Т. 1 (7). К 100-летию со дня рождения члена-корреспондента РАН Р. И. Аванесова / Рос. акад. наук. Ин-т рус. яз. им. В. В. Виноградова. — М.: Наука, 2002. — 399 с.
- Иванов В. В. Рубен Иванович Аванесов (к 100-летию со дня рождения) // Русский язык в школе. 2002. № 1;
- К столетию со дня рождения Р. И. Аванесова // Русский язык в научном освещении. 2002. № 2 (4);
- Потапов В. В. Рубен Иванович Аванесов (к 100-летию со дня рождения) // Вопросы языкознания. 2002. № 4. — С. 119—131.
- Потапов В. В. Рубен Иванович Аванесов // Отечественные лингвисты XX века. Ч. 1 / Отв. ред. Ф. М. Березин. М.: ИНИОН РАН, 2002. С. 51—76;
- Рубен Иванович Аванесов, каким я его вижу // Бромлей С. В. Проблемы диалектологии, лингвогеографии и истории русского языка. М., 2010.
Xarici keçidlər
- Статья на сайте Общеславянского лингвистического атласа
- Биографические сведения на сайте «Летопись Московского университета»
- Статья на сайте «Русская фонетика»
- Статья на сайте «Ярус»
- Статья в «Энциклопедии Кирилла и Мефодия»
- Историческая справка на сайте Архива РАН
- Никитин О. В. Рубен Иванович Аванесов: портрет лингвиста
- 110 лет со дня рождения Р. И. Аванесова
- Работы Р. И. Аванесова в сети
- Фотогалерея
- К вопросу о фонеме
- Достижения советского языкознания в области русской диалектологии
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ruben Ivanovic Avanesov erm Ռուբեն Ավանեսով rus Rube n Iva novich Avane sov 1 14 fevral 1902 Susa Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasi 1 may 1982 Moskva RSFSR SSRI SSRI dilcisi Moskva fonologiya mektebinin yaradicilarindan biri Moskva Dovlet Universitetinin professoru 1937 SSRI Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu 1958 O Cexoslovakiya Elmler Akademiyasi Dilcilik Cemiyyetinin fexri uzvu 1965 Varsava Universitetinin fexri doktoru 1973 Mayns Elmler ve Edebiyyat Akademiyasinin 1978 ve Sakson Elmler Akademiyasinin 1978 xarici uzvu olmusdur Ruben Avanesoverm Ռուբեն ԱվանեսովDogum tarixi 1 14 fevral 1902Dogum yeri Susa Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 may 1982 1982 05 01 80 yasinda Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIElm saheleri dilcilik fonologiya Dialektologiya fonetika Orfoepiya orfoqrafiya slavyansunasliq leksikoqrafiyaElmi derecesi filologiya elmleri doktoru 1948 Elmi adlari professor d Is yerleri Moskva Tarix Felsefe ve Edebiyyat Institutu d 1937 Moskva Dovlet Universiteti V V Vinoqradov adina Rus Dili Institutu d Tehsili Lazarev Serq Dilleri Institutu d Elmi rehberleri Dmitri UsakovUzvluyu SSRI Elmler Akademiyasi 1958 Varsava Universiteti 1973 MukafatlariHeyatiAvanesov 1922 ci ilde Moskva Universitetinin tarix filologiya fakultesine daxil olmusdur Universiteti bitirdikden sonra 1927 orta mektebde fehle fakultesinde islemisdir 1932 ci ilde Moskva Seher Pedaqoji Institutunda rus dili kafedrasinin mudiri vezifesine ise baslamisdir 1937 ci ilden Moskva Dovlet Universitetinin filologiya fakultesinin professorudur Avanesov fonologiya morfologiya sintaksis ve leksikologiya problemlerini oyrenmisdir O o vaxtki genc Moskva dilcilerinin cevresinde formalasmis fonoloji mektebin en feal tebligatcilarindan biri idi Alimin rus dialektologiyasi sahesinde elmi fealiyyeti mustesna semereli olmusdur O hem de qrammatik kimi taninir Avanesov rus edebi teleffuzu meselelerine cox diqqet yetirmis bu movzuda defelerle elmi meruzelerle cixis etmisdir ki bu da sonralar onun Rusca edebi teleffuz monoqrafiyasinin esasini teskil etmisdir 1955 ci ilde Avanesovun redaktorlugu ve Sergey Ojeqovun hemmuellifliyi ile Rusca edebi vurgu ve teleffuz arayis lugeti nesr olunmusdur ve bu rus dilinde ilk orfoepik tipli leksikoqrafik nesr olmusdur Sonralar Avanesovun redaktorlugu ile rus dilinin orfoepik lugetinin esasi olmusdur Lugetde normativ vurgu ve teleffuz hemcinin qrammatik formalar oz eksini tapmisdir IstinadlarErmeni Sovet Ensiklopediyasi erm red Վ Համբարձումյան Կ Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն 1974 Ageenko F L Avanesov Ruben Slovar sobstvennyh imyon russkogo yazyka Udarenie Proiznoshenie Slovoizmenenie M Mir i Obrazovanie Oniks 2010 S 57 880 s ISBN 5 94666 588 X 978 5 94666 588 9 Enciklopedicheskij slovar 2009 Avanesov Ruben Ivanovich Elave edebiyyatBarhudarov Stepan Grigorevich R I Avanesov k 60 letiyu so dnya rozhdeniya Russkij yazyk v nacionalnoj shkole 1962 3 Shapiro Abram Borisovich Ruben Ivanovich Avanesov k 60 letiyu so dnya rozhdeniya Izvestiya AN SSSR Ser literatury i yazyka 1962 2 Avanesov Ruben Ivanovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Russkoe i slavyanskoe yazykoznanie K 70 letiyu R I Avanesova M 1972 Bromlej S V Bulatova L N 70 letie R I Avanesova Izvestiya AN SSSR OLYa 1972 T 31 Vyp 3 Gorshkova K V Ruben Ivanovich Avanesov k 70 letiyu so dnya rozhdeniya i 50 letiyu nauchnoj i pedagogicheskoj deyatelnosti Vestnik Moskovskogo universiteta Ser Filologiya 1972 4 Issledovaniya po russkoj dialektologii Posvyashaetsya Rubenu Ivanovichu Avanesovu v chest ego semidesyatiletiya 14 fevralya 1972 g otv red S V Bromlej M Nauka 1973 Ivanov V V Ruben Ivanovich Avanesov k 75 letiyu so dnya rozhdeniya Russkij yazyk v shkole 1977 1 Stepanov Yu S R I Avanesov k 75 letiyu so dnya rozhdeniya Izvestiya AN SSSR OLYa 1977 T 36 Vyp 1 Pozharickaya S K Ruben Ivanovich Avanesov k 80 letiyu so dnya rozhdeniya i 60 letiyu nauchnoj deyatelnosti Vestnik Moskovskogo universiteta Ser Filologiya 1982 3 Bulatova L N Ruben Ivanovich Avanesov vospominaniya uchenicy Fortunatovskij sbornik M 2000 Alpatov V M Moskva lingvisticheskaya Prirodnoe i kulturnoe nasledie Moskvy 500 nus M Izd vo Instituta inostrannyh yazykov Nauchnyj sovet Rossijskoj Akademii nauk po izucheniyu i ohrane kulturnogo i prirodnogo naslediya 2001 74 78 ISBN 5 88966 028 4 Avanesovskij sbornik k 100 letiyu so dnya rozhdeniya chlena korrespondenta AN SSSR R I Avanesova Institut russkogo yazyka im V V Vinogradova RAN red L E Kalnyn i dr M Nauka 2002 413 s ISBN 5 02 006389 4 Materialy i issledovaniya po russkoj dialektologii T 1 7 K 100 letiyu so dnya rozhdeniya chlena korrespondenta RAN R I Avanesova Ros akad nauk In t rus yaz im V V Vinogradova M Nauka 2002 399 s Ivanov V V Ruben Ivanovich Avanesov k 100 letiyu so dnya rozhdeniya Russkij yazyk v shkole 2002 1 K stoletiyu so dnya rozhdeniya R I Avanesova Russkij yazyk v nauchnom osveshenii 2002 2 4 Potapov V V Ruben Ivanovich Avanesov k 100 letiyu so dnya rozhdeniya Voprosy yazykoznaniya 2002 4 S 119 131 Potapov V V Ruben Ivanovich Avanesov Otechestvennye lingvisty XX veka Ch 1 Otv red F M Berezin M INION RAN 2002 S 51 76 Ruben Ivanovich Avanesov kakim ya ego vizhu Bromlej S V Problemy dialektologii lingvogeografii i istorii russkogo yazyka M 2010 Xarici kecidlerStatya na sajte Obsheslavyanskogo lingvisticheskogo atlasa Biograficheskie svedeniya na sajte Letopis Moskovskogo universiteta Statya na sajte Russkaya fonetika Statya na sajte Yarus Statya v Enciklopedii Kirilla i Mefodiya Istoricheskaya spravka na sajte Arhiva RAN Nikitin O V Ruben Ivanovich Avanesov portret lingvista 110 let so dnya rozhdeniya R I Avanesova Raboty R I Avanesova v seti Fotogalereya K voprosu o foneme Dostizheniya sovetskogo yazykoznaniya v oblasti russkoj dialektologii