Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bradikardiya (yun. βραδυ - yavaş və καρδιά - ürək) — idmanla məşğul olmayan yetkinlərdə 1 dəqiqədə 60 döyüntüdən az və uşaqlarda və yeniyetmələrdə yaşından asılı olaraq 100-60-dan aşağı ürək döyüntüsü. Bradikardiyaya həmçinin sinus bradikardiyası da deyilir.
| Bradikardiya | |
|---|---|
 EKQ-də sinus bradikardiyası | |
| XBT-10 | R |
| XBT-9 | , , , |
| MeSH | D001919 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bəzi insanlarda dəqiqədə 60 vuruşdan aşağı olan bradikardiya yorğunluq, zəiflik, başgicəllənmə, tərləmə və huşunu itirmə ilə əlaqələndirilə bilər. "Nisbi bradikardiya" termini bir insanın tipik istirahətdə olan ürək döyüntüsü daha yavaş olan ürək döyüntüsini ifadə etmək üçün istifadə olunur. İdmançılarda ürək-damar sisteminin məşqə uyğunlaşmasının bir hissəsi kimi bradikardiyanın daxil olduğu idman ürək sindromu ola bilər.
Təsnifatı
Sinus
Sinus bradikardiyası, sinus düyününün funksiyasının azalması səbəbindən ürək döyüntüsünün dəqiqədə 60 vuruşdan aşağı düşdüyü ürək döyüntüsü dəyişikliyidir.
Atrial bradikardiya üç növə bölünür:
- Tənəffüs sinusunun aritmiyası — adətən gənc və sağlam yetkinlərdə olur. Ürək döyüntüsü nəfəs alma ilə artır və ekshalasiya ilə azalır. Tənəffüs zamanı vagal tonusun dəyişməsindən qaynaqlandığı düşünülür.
- Sinus bradikardiyası sinus ritminin dəqiqədə 60-dan az olmasıdır. Bu, həm sağlam insanlarda, həm də idmançılarda rast gəlinən ümumi bir vəziyyətdir. Tədqiqatlar müəyyən etmişdir ki, şərti idmançıların 50-85%-i tədqiq edilən ümumi əhalinin 23%-i ilə müqayisədə xoşxassəli sinus bradikardiyasına malikdir. İdmançıların ürək əzələsi daha yüksək vuruş həcminə malikdir, buna görə də eyni həcmdə qan dövranı üçün daha az daralma tələb olunur.
- Xəstə sinus sindromu — ağır sinus bradikardiyası, sinoatrial blokada, sinus dayanması və bradikardiya-taxikardiya sindromu (atrial fibrilasiya, atrial çırpınma və paroksismal supraventrikulyar taxikardiya) daxil olan şərtləri əhatə edir.
Atrioventrikulyar əlaqə
Atrioventrikulyar ritm və ya atrioventrikulyar düyün bradikardiyası adətən sinus düyünündən elektrik impulsunun olmaması səbəbindən baş verir. O, adətən elektrokardioqrammada (EKQ) QRS kompleksindən əvvəl, ərzində və ya ondan sonra normal QRS kompleksi və ardınca tərs çevrilmiş P dalğası ilə özünü göstərir. Bu aritmiya həmçinin SA düyünündən elektrik impulsları SA və ya AV blokadası səbəbindən AV düyününə çatmadıqda baş verə bilər. Bu, ürək üçün qoruyucu mexanizmdir, artıq kardiostimulyatorun fəaliyyətinə nəzarət etmir və SA qovşağı bunu edə bilmədikdə, kardiostimulyator funksiyasını öz üzərinə götürə bilən bir sıra rezerv hissələrindən biridir. Bu, daha uzun PR intervalı ilə nəticələnəcək. AV düyününün əlaqə kompleksi SA düyünündə həddindən artıq vagal tonun nəticəsi ola bilən normal reaksiyadır. Patoloji səbəblərə sinus bradikardiyası, sinusun dayanması, sinusdan çıxış blokadası və ya AV blokadası daxildir.
Ventrikulyar
İdioventrikulyar ritm, həmçinin atrioventrikulyar bradikardiya və ya mədəciklərin sürüşkən ritmi kimi tanınan ürək dərəcəsi dəqiqədə 50 vuruşdan azdır. Bu, atriumdan gələn elektrik impulsunun olmadığı bir müdafiə mexanizmidir. AV düyünündə His dəstəsinin daxilində və ya altında yaranan impulslar ürək dərəcəsi dəqiqədə 20-40 döyüntü ilə geniş QRS kompleksinə səbəb olur. Düyünlər kimi tanınan His dəstəsindən yuxarı olanlar adətən dar QRS kompleksi ilə dəqiqədə 40-60 döyüntü tezliyinə malikdirlər.
Üçüncü dərəcəli ürək blokadasında təxminən 61%-i Purkinje sistemində, 21%-i AV düyünündə, 15%-i isə His dəstəsində baş verir. AV blokadası "P dalğaları və QRS kompleksləri arasında 1:1 əlaqəni" göstərən EKQ ilə istisna edilə bilər." Ventrikulyar bradikardiya sinus bradikardiyası, sinusun dayanması və AV blokadası ilə baş verir. Müalicə çox vaxt atropin və kardiyak pacing tətbiqindən ibarətdir.
Körpələrdə
Körpələrdə bradikardiya ürək dərəcəsinin dəqiqədə 100-dən az olması kimi müəyyən edilir (normal dəqiqədə təxminən 120-160 vuruşdur). Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələr tam müddətli körpələrə nisbətən apne və bradikardiya ilə qarşılaşırlar; onların səbəbi tam aydın deyil. Bu vəziyyət beynin içərisində tam inkişaf etməmiş tənəffüsü tənzimləyən mərkəzlərlə əlaqəli ola bilər. Körpəyə yumşaq bir şəkildə toxunmaq və ya inkubatoru yüngülcə silkələmək, demək olar ki, həmişə körpənin yenidən nəfəs almağa başlamasına səbəb olacaq, bu da ürək dərəcəsini artırır. Lazım gələrsə, körpələrdə bu sehrləri müalicə etmək üçün dərmanlar (teofilin və ya kofein) istifadə edilə bilər. Neonatal reanimasiya bölməsinin standart təcrübəsi bu səbəbdən ürəyi və ağciyərləri elektron şəkildə izləməkdir.
Səbəbləri
Bradikardiya aritmiyasının həm ürək, həm də qeyri-kardiyak səbəbləri ola bilər.
Qeyri-kardiyak səbəblər adətən ikinci dərəcəli olur və bunlara narkotik istifadəsi və ya sui-istifadəsi, metabolik və ya endokrin problemlər, xüsusilə hipotiroidizm, elektrolit balanssızlığı, nevroloji amillər, vegetativ reflekslər, uzun müddətli yataq istirahəti kimi situasiya faktorları və otoimmunitet daxil ola bilər.
Ürək səbəblərinə kəskin və ya xroniki işemik ürək xəstəliyi, damar ürək xəstəliyi, ürək qapaq xəstəliyi və ya degenerativ ilkin elektrik xəstəliyi daxildir. Nəhayət, səbəblər 3 mexanizmlə hərəkət edir: ürəyin depressiv avtomatizmi, keçirici blok və ya kardiostimulyator və ritmlər.
Ümumiyyətlə, 2 növ problem bradikardiya ilə nəticələnir: SA düyününün pozuntuları və AV düyününün pozuntuları.[11]
Hər hansı bir xüsusi bradikardiyanın mexanizmini müəyyən etmək çətindir və bəzən qeyri-mümkündür, lakin əsas mexanizm xəstə sinus sindromunun hər iki halında eyni olan müalicə ilə heç bir klinik əhəmiyyət kəsb etmir: daimi kardiostimulyator. AV blokadanın klinik əhəmiyyəti SA blokadasından daha yüksəkdir.
Diaqnozu
Yetkinlərdə bradikardiyanın diaqnozu ürək dərəcəsinin dəqiqədə 60-dan az olmasına əsaslanır, baxmayaraq ki, bəzi tədqiqatlarda dəqiqədə 50-dən az ürək dərəcəsi istifadə olunur. Bu adətən palpasiya və ya EKQ ilə müəyyən edilir. Simptomlar meydana gəldikdə, elektrolit testi əsas səbəbi müəyyən etməyə kömək edə bilər.
Cəmiyyət və mədəniyyət
Rekordlar
- Daniel Qrin dəqiqədə 26 ürək döyüntü ilə sağlam bir insanda ən yavaş ürək dərəcəsinə görə dünya rekordçusudur.
- Martin Bradi dəqiqədə 27 döyüntü ilə ən yavaş ürək dərəcəsi ilə Ginnesin Rekordlar kitabına daxil olub.
- Peşəkar velosipedçi Miguel Indurain karyerası boyu istirahət zamanı dəqiqədə 28 ürək döyüntüsü ilə yaşayıb.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Kusumoto, Schoenfeld, Barrett et al., 2019. səh. e59, 2.2. Definitions
- The Editors of Encyclopaedia Britannica. "Bradycardia". Encyclopedia Britannica (ingilis). 2021-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-09-02.
- Jennifer N. Silva. "Bradycardia in children". UpToDate (ingilis). 2021-05-18. 2021-09-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-09-02.
- Hafeez, Yamama; Grossman, Shamai A. "Sinus bradycardia". StatPearls, NCBI Bookshelf, US National Institutes of Health. 2021-08-09. PMID 29630253. 2021-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-16.
- Baggish, Aaron L.; Wood, Malissa J. "Athlete's heart and cardiovascular care of the athlete: scientific and clinical update". Circulation. 123 (23). 2011-06-14: 2723–2735. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.110.981571. ISSN 1524-4539. PMID 21670241.
- Allan B. Wolfson, redaktorHarwood-Nuss' Clinical Practice of Emergency Medicine (4th). 2005. səh. 260. ISBN .
- Ward, Bryan G.; Rippe, J.M. 11 // Athletic Heart Syndrome. Clinics in Sports Medicine. 11. Clinical Sports Medicine. 1992. 259–272. doi:10.1016/S0278-5919(20)30529-9. PMID 1591784.
- "AV Junctional Rhythm Disturbances (for Professionals)". American Heart Association. 4 December 2008. 20 June 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 15 December 2009.
- "Arrhythmias and Conduction Disorders". The merck Manuals: Online Medical Library. Merck Sharp and Dohme Corp. January 2008. 7 December 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 16 December 2009.
- Adams MG, Pelter MM. "Ventricular escape rhythms". American Journal of Critical Care. 12 (5). September 2003: 477–8. doi:10.4037/ajcc2003.12.5.477. PMID 14503433.
- Ye, Fan; Hatahet, Mohamad; Youniss, Mohamed A.; Toklu, Hale Z.; Mazza, Joseph J.; Yale, Steven. "The Clinical Significance of Relative Bradycardia". WMJ. 117 (2). June 2018: 73–78. ISSN 1098-1861. PMID 30048576.
- "What is Bradycardia?". WebMD. 30 March 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 5 July 2021.
- "Bradyarrhythmias". The Lecturio Medical Concept Library. 27 March 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 5 July 2021.
- "Slowest heart rate: Daniel Green breaks Guinness World Records record". World Record Academy. 29 November 2014. 20 December 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 5 August 2015.
- "Lowest heart rate". Guinness World Records. 20 October 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 5 August 2015.
- Lovgren, Stefan. "Olympic Gold Begins With Good Genes, Experts Say". National Geographic News. 20 August 2004. 1 November 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 8 September 2014.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bradikardiya yun brady yavas ve kardia urek idmanla mesgul olmayan yetkinlerde 1 deqiqede 60 doyuntuden az ve usaqlarda ve yeniyetmelerde yasindan asili olaraq 100 60 dan asagi urek doyuntusu Bradikardiyaya hemcinin sinus bradikardiyasi da deyilir BradikardiyaEKQ de sinus bradikardiyasiXBT 10 R00 1XBT 9 427 81 659 7 785 9 779 81MeSH D001919 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bezi insanlarda deqiqede 60 vurusdan asagi olan bradikardiya yorgunluq zeiflik basgicellenme terleme ve husunu itirme ile elaqelendirile biler Nisbi bradikardiya termini bir insanin tipik istirahetde olan urek doyuntusu daha yavas olan urek doyuntusini ifade etmek ucun istifade olunur Idmancilarda urek damar sisteminin mesqe uygunlasmasinin bir hissesi kimi bradikardiyanin daxil oldugu idman urek sindromu ola biler TesnifatiSaglam insandan yuxarida bradikardiyali sexsle asagida EKQ ni muqayise eden illustrasiya EKQ siqnallarinin olculduyu urek noqteleri de gosterilir Sinus Sinus bradikardiyasi sinus duyununun funksiyasinin azalmasi sebebinden urek doyuntusunun deqiqede 60 vurusdan asagi dusduyu urek doyuntusu deyisikliyidir Atrial bradikardiya uc nove bolunur Teneffus sinusunun aritmiyasi adeten genc ve saglam yetkinlerde olur Urek doyuntusu nefes alma ile artir ve ekshalasiya ile azalir Teneffus zamani vagal tonusun deyismesinden qaynaqlandigi dusunulur Sinus bradikardiyasi sinus ritminin deqiqede 60 dan az olmasidir Bu hem saglam insanlarda hem de idmancilarda rast gelinen umumi bir veziyyetdir Tedqiqatlar mueyyen etmisdir ki serti idmancilarin 50 85 i tedqiq edilen umumi ehalinin 23 i ile muqayisede xosxasseli sinus bradikardiyasina malikdir Idmancilarin urek ezelesi daha yuksek vurus hecmine malikdir buna gore de eyni hecmde qan dovrani ucun daha az daralma teleb olunur Xeste sinus sindromu agir sinus bradikardiyasi sinoatrial blokada sinus dayanmasi ve bradikardiya taxikardiya sindromu atrial fibrilasiya atrial cirpinma ve paroksismal supraventrikulyar taxikardiya daxil olan sertleri ehate edir Atrioventrikulyar elaqe Atrioventrikulyar ritm ve ya atrioventrikulyar duyun bradikardiyasi adeten sinus duyununden elektrik impulsunun olmamasi sebebinden bas verir O adeten elektrokardioqrammada EKQ QRS kompleksinden evvel erzinde ve ya ondan sonra normal QRS kompleksi ve ardinca ters cevrilmis P dalgasi ile ozunu gosterir Bu aritmiya hemcinin SA duyununden elektrik impulslari SA ve ya AV blokadasi sebebinden AV duyunune catmadiqda bas vere biler Bu urek ucun qoruyucu mexanizmdir artiq kardiostimulyatorun fealiyyetine nezaret etmir ve SA qovsagi bunu ede bilmedikde kardiostimulyator funksiyasini oz uzerine goture bilen bir sira rezerv hisselerinden biridir Bu daha uzun PR intervali ile neticelenecek AV duyununun elaqe kompleksi SA duyununde heddinden artiq vagal tonun neticesi ola bilen normal reaksiyadir Patoloji sebeblere sinus bradikardiyasi sinusun dayanmasi sinusdan cixis blokadasi ve ya AV blokadasi daxildir Ventrikulyar Idioventrikulyar ritm hemcinin atrioventrikulyar bradikardiya ve ya medeciklerin surusken ritmi kimi taninan urek derecesi deqiqede 50 vurusdan azdir Bu atriumdan gelen elektrik impulsunun olmadigi bir mudafie mexanizmidir AV duyununde His destesinin daxilinde ve ya altinda yaranan impulslar urek derecesi deqiqede 20 40 doyuntu ile genis QRS kompleksine sebeb olur Duyunler kimi taninan His destesinden yuxari olanlar adeten dar QRS kompleksi ile deqiqede 40 60 doyuntu tezliyine malikdirler Ucuncu dereceli urek blokadasinda texminen 61 i Purkinje sisteminde 21 i AV duyununde 15 i ise His destesinde bas verir AV blokadasi P dalgalari ve QRS kompleksleri arasinda 1 1 elaqeni gosteren EKQ ile istisna edile biler Ventrikulyar bradikardiya sinus bradikardiyasi sinusun dayanmasi ve AV blokadasi ile bas verir Mualice cox vaxt atropin ve kardiyak pacing tetbiqinden ibaretdir Korpelerde Korpelerde bradikardiya urek derecesinin deqiqede 100 den az olmasi kimi mueyyen edilir normal deqiqede texminen 120 160 vurusdur Vaxtindan evvel dogulmus korpeler tam muddetli korpelere nisbeten apne ve bradikardiya ile qarsilasirlar onlarin sebebi tam aydin deyil Bu veziyyet beynin icerisinde tam inkisaf etmemis teneffusu tenzimleyen merkezlerle elaqeli ola biler Korpeye yumsaq bir sekilde toxunmaq ve ya inkubatoru yungulce silkelemek demek olar ki hemise korpenin yeniden nefes almaga baslamasina sebeb olacaq bu da urek derecesini artirir Lazim gelerse korpelerde bu sehrleri mualice etmek ucun dermanlar teofilin ve ya kofein istifade edile biler Neonatal reanimasiya bolmesinin standart tecrubesi bu sebebden ureyi ve agciyerleri elektron sekilde izlemekdir SebebleriBradikardiya aritmiyasinin hem urek hem de qeyri kardiyak sebebleri ola biler Qeyri kardiyak sebebler adeten ikinci dereceli olur ve bunlara narkotik istifadesi ve ya sui istifadesi metabolik ve ya endokrin problemler xususile hipotiroidizm elektrolit balanssizligi nevroloji amiller vegetativ refleksler uzun muddetli yataq istiraheti kimi situasiya faktorlari ve otoimmunitet daxil ola biler Urek sebeblerine keskin ve ya xroniki isemik urek xesteliyi damar urek xesteliyi urek qapaq xesteliyi ve ya degenerativ ilkin elektrik xesteliyi daxildir Nehayet sebebler 3 mexanizmle hereket edir ureyin depressiv avtomatizmi kecirici blok ve ya kardiostimulyator ve ritmler Umumiyyetle 2 nov problem bradikardiya ile neticelenir SA duyununun pozuntulari ve AV duyununun pozuntulari 11 Her hansi bir xususi bradikardiyanin mexanizmini mueyyen etmek cetindir ve bezen qeyri mumkundur lakin esas mexanizm xeste sinus sindromunun her iki halinda eyni olan mualice ile hec bir klinik ehemiyyet kesb etmir daimi kardiostimulyator AV blokadanin klinik ehemiyyeti SA blokadasindan daha yuksekdir DiaqnozuYetkinlerde bradikardiyanin diaqnozu urek derecesinin deqiqede 60 dan az olmasina esaslanir baxmayaraq ki bezi tedqiqatlarda deqiqede 50 den az urek derecesi istifade olunur Bu adeten palpasiya ve ya EKQ ile mueyyen edilir Simptomlar meydana geldikde elektrolit testi esas sebebi mueyyen etmeye komek ede biler Cemiyyet ve medeniyyetRekordlar Daniel Qrin deqiqede 26 urek doyuntu ile saglam bir insanda en yavas urek derecesine gore dunya rekordcusudur Martin Bradi deqiqede 27 doyuntu ile en yavas urek derecesi ile Ginnesin Rekordlar kitabina daxil olub Pesekar velosipedci Miguel Indurain karyerasi boyu istirahet zamani deqiqede 28 urek doyuntusu ile yasayib Hemcinin baxTaxikardiyaIstinadlarKusumoto Schoenfeld Barrett et al 2019 seh e59 2 2 Definitions The Editors of Encyclopaedia Britannica Bradycardia Encyclopedia Britannica ingilis 2021 08 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 09 02 Jennifer N Silva Bradycardia in children UpToDate ingilis 2021 05 18 2021 09 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 09 02 Hafeez Yamama Grossman Shamai A Sinus bradycardia StatPearls NCBI Bookshelf US National Institutes of Health 2021 08 09 PMID 29630253 2021 08 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 16 Baggish Aaron L Wood Malissa J Athlete s heart and cardiovascular care of the athlete scientific and clinical update Circulation 123 23 2011 06 14 2723 2735 doi 10 1161 CIRCULATIONAHA 110 981571 ISSN 1524 4539 PMID 21670241 Allan B Wolfson redaktorHarwood Nuss Clinical Practice of Emergency Medicine 4th 2005 seh 260 ISBN 978 0 7817 5125 4 Ward Bryan G Rippe J M 11 Athletic Heart Syndrome Clinics in Sports Medicine 11 Clinical Sports Medicine 1992 259 272 doi 10 1016 S0278 5919 20 30529 9 PMID 1591784 AV Junctional Rhythm Disturbances for Professionals American Heart Association 4 December 2008 20 June 2010 tarixinde Istifade tarixi 15 December 2009 Arrhythmias and Conduction Disorders The merck Manuals Online Medical Library Merck Sharp and Dohme Corp January 2008 7 December 2009 tarixinde Istifade tarixi 16 December 2009 Adams MG Pelter MM Ventricular escape rhythms American Journal of Critical Care 12 5 September 2003 477 8 doi 10 4037 ajcc2003 12 5 477 PMID 14503433 Ye Fan Hatahet Mohamad Youniss Mohamed A Toklu Hale Z Mazza Joseph J Yale Steven The Clinical Significance of Relative Bradycardia WMJ 117 2 June 2018 73 78 ISSN 1098 1861 PMID 30048576 What is Bradycardia WebMD 30 March 2023 tarixinde Istifade tarixi 5 July 2021 Bradyarrhythmias The Lecturio Medical Concept Library 27 March 2023 tarixinde Istifade tarixi 5 July 2021 Slowest heart rate Daniel Green breaks Guinness World Records record World Record Academy 29 November 2014 20 December 2017 tarixinde Istifade tarixi 5 August 2015 Lowest heart rate Guinness World Records 20 October 2018 tarixinde Istifade tarixi 5 August 2015 Lovgren Stefan Olympic Gold Begins With Good Genes Experts Say National Geographic News 20 August 2004 1 November 2017 tarixinde Istifade tarixi 8 September 2014 Xarici kecidler