Palpasiya (lat. palpatio — "sığallamaq, toxunmaq") — xəstəni qəbul və ya xəstəliyi diaqnoz edərkən bədəni yoxlamaq üçün əllərlə istifadə etmə prosesi. Hippokratın yazılarında palpasiya nəbzin xüsusiyyətlərini öyrənmək üçün bir üsul olaraq qeyd olunur. Daxili orqanların müayinə metodu kimi palpasiya Avropada yalnız XIX-cu əsrin ikinci yarısından R. Laennek, İ. Şkoda, V. P. Obraztsov və başqalarının elmi işlərindən sonra geniş yayılmışdır.
Palpasiya | |
---|---|
| |
MeSH | D010173 |
MedlinePlus | 002284 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tanınmış klinik aforizm var: "Stetoskop o qədər yaxşıdır ki, həkimi xəstəyə ən azı 15 sm yaxınlaşdırır, lakin palpasiya həkimin xəstə ilə əlaqəsini tamamilə təmin edir."
İstifadəsi
Palpasiya həkimlər, eləcə də şiroterapevtlər, tibb bacıları, masaj terapevtləri, fizioterapevtlər, osteopatlar və peşə terapevtləri tərəfindən xəstənin toxumasının (şişkinlik və ya əzələ tonusu kimi) müəyyən etmək, xüsusi anatomik quruluşun məkan koordinatlarını təyin etmək üçün istifadə olunur.
Palpasiya adətən sinə və qarın nahiyəsini yoxlamaq üçün istifadə olunur, lakin şişkinlik diaqnozu üçün də istifadə edilə bilər. Palpasiya nəbzi yoxlamaq üçün də sadə bir üsuldur. Heyvanların hamiləliyini yoxlamaq və müəyyən etmək üçün baytarlar tərəfindən istifadə olunur.
Taktil palpasiya gözdaxili təzyiqi müəyyən etmək üçün ən qədim, ən sadə və ən ucuz üsullardan biridir.
Anatomik işarələrin təyini
Anatomik işarələrin yerləşdirilməsi iki palpasiya protokolundan istifadə etməklə həyata keçirilə bilər: 1) üçölçülü (3D) rəqəmsallaşdırma ilə əllərdən istifadə edərək birləşdirilmiş və işarələrin məkanda yerini təyin etməyə imkan verən əllə palpasiya və 2) məsələn, tibbi görüntüləmədən əldə edilən 3D kompüter modellərində virtual palpasiya.
- 3D rəqəmsallaşdırma ilə birlikdə skeletin əl ilə palpasiyası.
- Skeletin virtual palpasiyası.
Skelet əlamətlərinin əl ilə palpasiyası (burada xəstənin çiynində təsvir edilmişdir, sol şəklə baxın).
Yuxarıda göstərilən fəaliyyətlər üçün standartlaşdırılmış təriflərin istifadəsi nəticələrin daha yaxşı müqayisəsi və mübadiləsinə imkan verir; bu, xəstənin təqibi və ya keyfiyyətli klinik və tədqiqat məlumat bazalarının hazırlanması üçün əsas elementdir.
Palpasiya prosesi
Palpasiya barmaqların və ya əlin ovucunun hərəkəti və təzyiqindən yaranan toxunma hisslərinə əsaslanır. Palpasiyanın köməyi ilə toxumaların və orqanların xüsusiyyətləri müəyyən edilir: onların vəziyyəti, ölçüsü, forması, tutarlılığı, hərəkətliliyi, topoqrafik əlaqələri, həmçinin tədqiq olunan orqanın ağrıları.
Ümumi anesteziya zamanı palpasiya
Ümumi anesteziya altında palpasiya bəzən zəruri olur, məsələn qarın və ya çanaq boşluğunun dərinliklərində olan strukturların palpasiyasına ehtiyac olduqda, əks halda xəstədə xeyli narahatlığa və sonradan qarın əzələlərinin daralmasına səbəb olar, bu da müayinəni çətinləşdirər. Bu proses çox vaxt uşaqlıq boynu xərçənginin mərhələlərində istifadə olunur.
İstinadlar
- "the definition of palpation". Dictionary.com. 8 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 10 April 2018.
- Heidary, Fatemeh; Gharebaghi, Reza; Heidary, Roghayeh. "Palpation by blind examiners: A novel approach for glaucoma screening". Clinical Ophthalmology. 4. 2010-07-30: 671–672. doi:10.2147/opth.s11167. ISSN 1177-5483. PMC 2915851. PMID 20689781.
- Van Sint Jan S, Della Croce U 2005 Identifying the location of human skeletal landmarks: why standardized definitions are necessary – a proposal. Clinical Bio mechanics 20:659–660.
- Pelvic examination under anesthesia 2021-12-21 at the Wayback Machine at. Author: William J Mann, Jr, MD. This topic last updated: Oct 8, 2012.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Palpasiya lat palpatio sigallamaq toxunmaq xesteni qebul ve ya xesteliyi diaqnoz ederken bedeni yoxlamaq ucun ellerle istifade etme prosesi Hippokratin yazilarinda palpasiya nebzin xususiyyetlerini oyrenmek ucun bir usul olaraq qeyd olunur Daxili orqanlarin muayine metodu kimi palpasiya Avropada yalniz XIX cu esrin ikinci yarisindan R Laennek I Skoda V P Obraztsov ve basqalarinin elmi islerinden sonra genis yayilmisdir PalpasiyaUsagin qarninin palpasiyasiMeSH D010173MedlinePlus 002284 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Taninmis klinik aforizm var Stetoskop o qeder yaxsidir ki hekimi xesteye en azi 15 sm yaxinlasdirir lakin palpasiya hekimin xeste ile elaqesini tamamile temin edir IstifadesiPalpasiya hekimler elece de siroterapevtler tibb bacilari masaj terapevtleri fizioterapevtler osteopatlar ve pese terapevtleri terefinden xestenin toxumasinin siskinlik ve ya ezele tonusu kimi mueyyen etmek xususi anatomik qurulusun mekan koordinatlarini teyin etmek ucun istifade olunur Palpasiya adeten sine ve qarin nahiyesini yoxlamaq ucun istifade olunur lakin siskinlik diaqnozu ucun de istifade edile biler Palpasiya nebzi yoxlamaq ucun de sade bir usuldur Heyvanlarin hamileliyini yoxlamaq ve mueyyen etmek ucun baytarlar terefinden istifade olunur Taktil palpasiya gozdaxili tezyiqi mueyyen etmek ucun en qedim en sade ve en ucuz usullardan biridir Anatomik isarelerin teyiniAnatomik isarelerin yerlesdirilmesi iki palpasiya protokolundan istifade etmekle heyata kecirile biler 1 ucolculu 3D reqemsallasdirma ile ellerden istifade ederek birlesdirilmis ve isarelerin mekanda yerini teyin etmeye imkan veren elle palpasiya ve 2 meselen tibbi goruntulemeden elde edilen 3D komputer modellerinde virtual palpasiya 3D reqemsallasdirma ile birlikde skeletin el ile palpasiyasi Skeletin virtual palpasiyasi Skelet elametlerinin el ile palpasiyasi burada xestenin ciyninde tesvir edilmisdir sol sekle baxin Yuxarida gosterilen fealiyyetler ucun standartlasdirilmis teriflerin istifadesi neticelerin daha yaxsi muqayisesi ve mubadilesine imkan verir bu xestenin teqibi ve ya keyfiyyetli klinik ve tedqiqat melumat bazalarinin hazirlanmasi ucun esas elementdir Palpasiya prosesiPalpasiya barmaqlarin ve ya elin ovucunun hereketi ve tezyiqinden yaranan toxunma hisslerine esaslanir Palpasiyanin komeyi ile toxumalarin ve orqanlarin xususiyyetleri mueyyen edilir onlarin veziyyeti olcusu formasi tutarliligi hereketliliyi topoqrafik elaqeleri hemcinin tedqiq olunan orqanin agrilari Umumi anesteziya zamani palpasiyaUmumi anesteziya altinda palpasiya bezen zeruri olur meselen qarin ve ya canaq boslugunun derinliklerinde olan strukturlarin palpasiyasina ehtiyac olduqda eks halda xestede xeyli narahatliga ve sonradan qarin ezelelerinin daralmasina sebeb olar bu da muayineni cetinlesdirer Bu proses cox vaxt usaqliq boynu xercenginin merhelelerinde istifade olunur Istinadlar the definition of palpation Dictionary com 8 March 2016 tarixinde Istifade tarixi 10 April 2018 Heidary Fatemeh Gharebaghi Reza Heidary Roghayeh Palpation by blind examiners A novel approach for glaucoma screening Clinical Ophthalmology 4 2010 07 30 671 672 doi 10 2147 opth s11167 ISSN 1177 5483 PMC 2915851 PMID 20689781 Van Sint Jan S Della Croce U 2005 Identifying the location of human skeletal landmarks why standardized definitions are necessary a proposal Clinical Bio mechanics 20 659 660 Pelvic examination under anesthesia 2021 12 21 at the Wayback Machine at Author William J Mann Jr MD This topic last updated Oct 8 2012