Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarnye Sarayı (fr. Palais Garnier) və ya Qarnye Operası (fr. Opéra Garnier) — Parisdə eyni adlı metro dayanacağının yanında, Opera prospektində yerləşmiş, elektik memarlığın bozar üslubunda tikilmiş etalon sayıla biləcək memarlıq abidəsidir.
| Qarnye Sarayı | |
|---|---|
| fr. Palais Garnier | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Fransa |
| Şəhər |  Paris |
| Aidiyyatı | Akademik Milli Opera Teatrı 1875-1978 Paris Milli Opera Teatrı 1978-1989 |
| Memar | Şarl Qarnye |
| Sifarişçi | III Napoleon |
| Tikilmə tarixi | 1862-1875 |
| Üslubu | Barokko, Bozar (fr. beaux-arts) |
| Material | mərmər, Çuqun |
| Rəsmi sayt | www.visites.operadeparis.fr |
Fransa tarixi abidələri | |
| İstinad nöm. | PA00089004 |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bina uzun müddət Paris Operası adlanmış, 1989 cu ildə Bastiliya meydanında yeni opera (Bastiliya Operası) inşa edildikdən sonra, onu sadəcə olaraq memarı Şarl Qarnyenin adı ilə adlandırmışlar. Hal-hazırda hər iki opera Paris Milli Operası (fr. Opéra national de Paris) adı altında ictimai-kommersiya müəssisəsi kimi fəaliyyət göstərir.
Tarixi
Qarnye Sarayı 1669 cu ildə XIV Lüdovik tərəfindən rəsmi olaraq incəsənətin bir növü kimi tanınan Parisin sayca on üçüncü olan operasıdır. 14 yanvar 1858 ci ildə III Napoleon köhnə opera Lö Peltye (fr. Le Peletier) binasında ona edilən qəsd cəhdindən sonra ora getməkdən imtina edərək , yeni opera binası tikilməsini tələb edir. Elan edilmiş tenderdə naməlum memar Şarl Qarnye qalib çıxaraq və dərhal 1865 ci ildə binanın tikintisinə başlayır. Lakin çoxlu fasilələr (1870 ci ildə müharibə, imperiyanın çökməsi, Paris kommunası) tikintini 15 il müddətinə uzanmasına səbəb olur. Nəhayət 30 dekabr 1874 cü ildə dövründə 36 million qızıl franka başa gələn opera binasının inşası bitmiş olur. Qrand Operanın açılışı 15 yanvar 1875 ci ildə baş verir. Bu barədə öz romanında yazırdı ki, memar Şarl Qanye açılışa dəvət olunmadığına görə ozü özünə bilet almağa məcbur olmuşdur.(Həqiqətdə isə memar öz həyat yoldaşı ilə rəsmi olaraq dəvətli olmuşdur.)
Memarlığı
Ölçüləri
- Sahəsi: 11 237 m²;
- Uzunluğu: 173 m;
- Eni: 125 m;
- Zirzəmidən Apolon lirasına qədər hündürlüyü: 73,60 m;
- Giriş pilləkanın hündürlüyü: 30 m;
- Böyük foyenin ölçüləri: hündürlüyü 18 m, uzunluğu 54 m, eni 13 m;
- Tamaşaçı yalının ölçüləri: hündürlüyü 20 m, uzunluğu 32 m, eni 31 m;
- Çilçırağın çəkisi: 8 t.;
- Səhnənin ölçüləri: hündürlüyü 60 m (bunun 45 m-ni səhnəaltı və 15 m-ni isə səhnəüstü təşkil edir), geninə eni (daxili genişliyi) 27 m, eni 48,5 m (pərdələr 16 m eninə açılır).
Vestibül və pilləkanlar
Operanın vestibül və pilləkanları binanın maraqkəsbedici hissələrindən sayılır. Müxtəlif rəngli 30 növ mərmərdən döşənmişdir. Əsas pilləkanın vestibülü təkrar olaraq iki tərəfli pilləkanlara, keçərək teatrın foyesinə ordan da zala açılır. Dörd hissəli tavan müxtəlif musiqi alleqoriyalarla işlənilmişdir. Pilləkanların başlanğıcında aşağıda bir cüt əlində işıq buketi tutmuş qadın fiqurlu torşer yerləşmişdir.
Böyük foye
Antrakt zamanı tamaşaçıların gəzişməsi üçün geniş olub həddindən ziyadə yaraşıqlı, qızılı fonda gözəl mozayik üslubda işlənilmişdir. Buradan giriş pilləkanları ovuc içi kimi görünür. Böyük foye Qarnye tərəfindən qədim qəsrlərdə mövcud olan geniş girəcək və ya dəhliz qalereyası əsasında düşünülmüşdür. Foyenin güzgü və pəncərələrlə tərtibi ona daha da geniş forma verir. Tavanında tərəfindən işlənmiş, əsasən dekorativ elementi lira olan musiqi tarixindən süjetlər həkkolunmuşdur. Foyenin düz mərkəzində, Luvra qədər uzanan Opera prospektinə açılan pəncərələrin önündə heykəltaraş məxsus memar Şarl Qarnyenin büstü qoyulmuşdur. Qalereyanın sonunda sonralar yaradılmış hələ də 1900-cü ilin abı havası duyulan güzgülü salon adlanan, divarlarında müxtəlif növ içkilər: çay, qəhvə, şampan və ov səhnələri təsvir olunmuş bar yerləşmişdir.
Tamaşaçı zalı
Tamaşaçı zalı qızılı-qırmızı çalarlara malik italyansayağı döşənmişdir. Tavanın ortasından işıqlandırma üçün böyük billur çilçıraq asılmışdır. Zal qırmızı məxmər üzlüklü 1900 oturacağa malikdir. Loja hücrələrində məşhur bəstəkarların (Halevi, Mayerber, , Auber, Şpontini, Bethoven və ) qızılı bürünc büstləri qoyulmuşdur. Xarici görnüşdə: tamaşaçı zalının böyük künbəzinin üzərində əlində lira tutmuş heykəli qoyulmuşdur.
Şəkil qalereyası
-
![image]()
Əlində lira tutmuş -
![image]()
Xarici görnüşü -
![image]()
Ganye Sarayı -
![image]()
Tavan rəsmləri -
![image]()
Pilləkan və balkonlar -
![image]()
Böyük pilləkan
Bunlar maraqlıdır
- Layihə təqdim olunarkən İmperatriça Yevgeniya Şarl Qarnyedən onun hansı memarlıq üslubunda işlənildiyini soruşur: "Bu necə üslubdur? Nə yunan, nə XV Lüdovik, nə də XVI!" Qarnye belə cavab verir: "Bu ki, III Napoleondur və siz onu bəyənmirsiniz?!". İmperator Qarnyeni kənara çəkib qulağına pıçıldayır: "Narahat olmayın, onun onsuz da belə şeylərdən başı çıxmır". Beləliklə Napoleon üslubu yaranmış olur.
- Bəd 13 ədədi: Opera Qarnye sayca Parisin 13 cüsüdür; 29 may 1896 cı ildə nizamlayıcı 700 kq-lıq çilçıraq "Faust" tamaşası gedərkən düşməsindən 13 nömrəli oturacaqda əyləşmiş tamaşaçı ölür; gənc balerina giriş pilləkanının 13 cü pilləsindən yıxılaraq tələf olur.
- Qaston Lerunun məşhur "Opera fantomu" romanında opera binasının altında gölün olması göstərilir. Həqiqətdə də binanın zirzəmisində özülün davamlığını artırmaq və baş verə biləcək yanğını söndürmək üçün su anbarı mövcuddur.
Mənbə
- Gérard Fontaine: Le grand théâtre national de Pékin: Comment réussir un opéra de Charles Garnier à Paul Andrieu. Agnès Viénot Editions 2003, , Fransız dilində.
- Paris, Alan Tillier, Ein Dorling Kindersley Buch,reiseführer, VİSaVİS Neuauflage 2007/2008,
- Paris, Teresa Fischer, Falk reiseführer, Auflage 2004, ,
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarnye Sarayi fr Palais Garnier ve ya Qarnye Operasi fr Opera Garnier Parisde eyni adli metro dayanacaginin yaninda Opera prospektinde yerlesmis elektik memarligin bozar uslubunda tikilmis etalon sayila bilecek memarliq abidesidir Qarnye Sarayifr Palais Garnier48 52 19 sm e 2 19 54 s u Olke FransaSeher ParisAidiyyati Akademik Milli Opera Teatri 1875 1978 Paris Milli Opera Teatri 1978 1989Memar Sarl QarnyeSifarisci III NapoleonTikilme tarixi 1862 1875Uslubu Barokko Bozar fr beaux arts Material mermer CuqunResmi sayt www visites operadeparis frFransa tarixi abideleriIstinad nom PA00089004Qarnye Sarayi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bina uzun muddet Paris Operasi adlanmis 1989 cu ilde Bastiliya meydaninda yeni opera Bastiliya Operasi insa edildikden sonra onu sadece olaraq memari Sarl Qarnyenin adi ile adlandirmislar Hal hazirda her iki opera Paris Milli Operasi fr Opera national de Paris adi altinda ictimai kommersiya muessisesi kimi fealiyyet gosterir TarixiQarnye Sarayi 1669 cu ilde XIV Ludovik terefinden resmi olaraq incesenetin bir novu kimi taninan Parisin sayca on ucuncu olan operasidir 14 yanvar 1858 ci ilde III Napoleon kohne opera Lo Peltye fr Le Peletier binasinda ona edilen qesd cehdinden sonra ora getmekden imtina ederek yeni opera binasi tikilmesini teleb edir Elan edilmis tenderde namelum memar Sarl Qarnye qalib cixaraq ve derhal 1865 ci ilde binanin tikintisine baslayir Lakin coxlu fasileler 1870 ci ilde muharibe imperiyanin cokmesi Paris kommunasi tikintini 15 il muddetine uzanmasina sebeb olur Nehayet 30 dekabr 1874 cu ilde dovrunde 36 million qizil franka basa gelen opera binasinin insasi bitmis olur Qrand Operanin acilisi 15 yanvar 1875 ci ilde bas verir Bu barede oz romaninda yazirdi ki memar Sarl Qanye acilisa devet olunmadigina gore ozu ozune bilet almaga mecbur olmusdur Heqiqetde ise memar oz heyat yoldasi ile resmi olaraq devetli olmusdur MemarligiOlculeri Sahesi 11 237 m Uzunlugu 173 m Eni 125 m Zirzemiden Apolon lirasina qeder hundurluyu 73 60 m Giris pillekanin hundurluyu 30 m Boyuk foyenin olculeri hundurluyu 18 m uzunlugu 54 m eni 13 m Tamasaci yalinin olculeri hundurluyu 20 m uzunlugu 32 m eni 31 m Cilciragin cekisi 8 t Sehnenin olculeri hundurluyu 60 m bunun 45 m ni sehnealti ve 15 m ni ise sehneustu teskil edir genine eni daxili genisliyi 27 m eni 48 5 m perdeler 16 m enine acilir Zala salonlara ve foyeye acilan giris pillekanlariBoyuk foyeTamasaci zaliVestibul ve pillekanlar Operanin vestibul ve pillekanlari binanin maraqkesbedici hisselerinden sayilir Muxtelif rengli 30 nov mermerden dosenmisdir Esas pillekanin vestibulu tekrar olaraq iki terefli pillekanlara kecerek teatrin foyesine ordan da zala acilir Dord hisseli tavan muxtelif musiqi alleqoriyalarla islenilmisdir Pillekanlarin baslangicinda asagida bir cut elinde isiq buketi tutmus qadin fiqurlu torser yerlesmisdir Boyuk foye Antrakt zamani tamasacilarin gezismesi ucun genis olub heddinden ziyade yarasiqli qizili fonda gozel mozayik uslubda islenilmisdir Buradan giris pillekanlari ovuc ici kimi gorunur Boyuk foye Qarnye terefinden qedim qesrlerde movcud olan genis girecek ve ya dehliz qalereyasi esasinda dusunulmusdur Foyenin guzgu ve pencerelerle tertibi ona daha da genis forma verir Tavaninda terefinden islenmis esasen dekorativ elementi lira olan musiqi tarixinden sujetler hekkolunmusdur Foyenin duz merkezinde Luvra qeder uzanan Opera prospektine acilan pencerelerin onunde heykeltaras mexsus memar Sarl Qarnyenin bustu qoyulmusdur Qalereyanin sonunda sonralar yaradilmis hele de 1900 cu ilin abi havasi duyulan guzgulu salon adlanan divarlarinda muxtelif nov ickiler cay qehve sampan ve ov sehneleri tesvir olunmus bar yerlesmisdir Tamasaci zali Tamasaci zali qizili qirmizi calarlara malik italyansayagi dosenmisdir Tavanin ortasindan isiqlandirma ucun boyuk billur cilciraq asilmisdir Zal qirmizi mexmer uzluklu 1900 oturacaga malikdir Loja hucrelerinde meshur bestekarlarin Halevi Mayerber Auber Spontini Bethoven ve qizili burunc bustleri qoyulmusdur Xarici gornusde tamasaci zalinin boyuk kunbezinin uzerinde elinde lira tutmus heykeli qoyulmusdur Sekil qalereyasiSarl QarnyeElinde lira tutmus Xarici gornusu Ganye Sarayi Tavan resmleri Pillekan ve balkonlar Boyuk pillekanBunlar maraqlidirLayihe teqdim olunarken Imperatrica Yevgeniya Sarl Qarnyeden onun hansi memarliq uslubunda islenildiyini sorusur Bu nece uslubdur Ne yunan ne XV Ludovik ne de XVI Qarnye bele cavab verir Bu ki III Napoleondur ve siz onu beyenmirsiniz Imperator Qarnyeni kenara cekib qulagina picildayir Narahat olmayin onun onsuz da bele seylerden basi cixmir Belelikle Napoleon uslubu yaranmis olur Bed 13 ededi Opera Qarnye sayca Parisin 13 cusudur 29 may 1896 ci ilde nizamlayici 700 kq liq cilciraq Faust tamasasi gederken dusmesinden 13 nomreli oturacaqda eylesmis tamasaci olur genc balerina giris pillekaninin 13 cu pillesinden yixilaraq telef olur Qaston Lerunun meshur Opera fantomu romaninda opera binasinin altinda golun olmasi gosterilir Heqiqetde de binanin zirzemisinde ozulun davamligini artirmaq ve bas vere bilecek yangini sondurmek ucun su anbari movcuddur MenbeGerard Fontaine Le grand theatre national de Pekin Comment reussir un opera de Charles Garnier a Paul Andrieu Agnes Vienot Editions 2003 ISBN 2 914645 09 0 Fransiz dilinde Paris Alan Tillier Ein Dorling Kindersley Buch reisefuhrer VISaVIS Neuauflage 2007 2008 ISBN 978 3 928044 37 0 Paris Teresa Fischer Falk reisefuhrer Auflage 2004 ISBN 3 8279 0175 8