Lira (yun. λύρα , lat. lyra) – simli-dartımlı musiqi aləti. () Qədim dövrlərdən günümüzə qədər gəlib çatmış və müxtəlif ölkələrdə yayılmışdır.
Lira | |
---|---|
Hornbostel–Zaks təsnifatı | 321.21-5 |
Əlaqəli alətlər | Lira |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Antik dövr
Qədim Yunanıstan və Qədim Romada lira sözü geniş mənada istifadə olunur və lira ailəsinə—xelis (q.yun. χέλυς, lat. chelys, chelis hərf. tısbağa), barbit (q.yun. βάρβιτον, βάρβιτος, lat. barbitos, barbitus), Forminqa (q.yun. φόρμιγξ), kifara (q.yun. κιθάρα, lat. cithara) aid bütün alətlərə şamil edilirdi. Dar mənada isə , Liraların içərisində çəkiyə görə ən yüngül və formasına görə ən sadə sinə deyilirdi.Xelis tısbağa çanağına öküz gönü çəkilmiş formada idi.
Quruluş
Korpus () dairəvi və ya dördkünc formada olurdu (yunanlar və romalılarda yalnız dairəvi formada) , alətin iki qolu körpücüklə birləşdirilirdi. qoyun bağırsağından eyni uzunluqda hazırlanİran və korpusla körpücük arasında tarım çəkilirdi. Bütün antik lira larda çalğı texnikası eyni idi : musiqiçi aləti korpusa 45 dərəcə bucaq altında tutur , ya ayaqüstü (xüsusilə, kifara çalğısında) , ya da oturaraq çalırdı. Səsi sümük mizrabla əldə edirdilər.Sərbəst əlin barmaqları ilə isə çalğı zamanı lazım olmayan simlərin üzərinə qoymaqla susdururdular.
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lira yun lyra lat lyra simli dartimli musiqi aleti Qedim dovrlerden gunumuze qeder gelib catmis ve muxtelif olkelerde yayilmisdir LiraHornbostel Zaks tesnifati 321 21 5Elaqeli aletler Lira Vikianbarda elaqeli mediafayllarAntik dovrQedim Yunanistan ve Qedim Romada lira sozu genis menada istifade olunur ve lira ailesine xelis q yun xelys lat chelys chelis herf tisbaga barbit q yun barbiton barbitos lat barbitos barbitus Forminqa q yun formig3 kifara q yun ki8ara lat cithara aid butun aletlere samil edilirdi Dar menada ise Liralarin icerisinde cekiye gore en yungul ve formasina gore en sade sine deyilirdi Xelis tisbaga canagina okuz gonu cekilmis formada idi QurulusKorpus dairevi ve ya dordkunc formada olurdu yunanlar ve romalilarda yalniz dairevi formada aletin iki qolu korpucukle birlesdirilirdi qoyun bagirsagindan eyni uzunluqda hazirlanIran ve korpusla korpucuk arasinda tarim cekilirdi Butun antik lira larda calgi texnikasi eyni idi musiqici aleti korpusa 45 derece bucaq altinda tutur ya ayaqustu xususile kifara calgisinda ya da oturaraq calirdi Sesi sumuk mizrabla elde edirdiler Serbest elin barmaqlari ile ise calgi zamani lazim olmayan simlerin uzerine qoymaqla susdururdular Hemcinin baxIstinadlar 1