Mardinin mühasirəsi — 1616-1517-ci illər arasında Süleyman bəy Ustaclı komandanlığı altındakı Səfəvi ordusu ilə komandanlığındakı Osmanlı ordusu arasında baş tutmuş mühasirə döyüşüdür. Mardinin sonda Osmanlı hakimiyyətinə keçməsinə nəticələnmiş mühasirədə Osmanlı ordusu qələbə qazanmışdır.
Mardinin mühasirəsi | |||
---|---|---|---|
Səfəvi-Osmanlı müharibəsi (1514–1555) | |||
| |||
Tarix | İyun 1516 - yanvar 1517 | ||
Yeri | Mardin, Türiyə | ||
Səbəbi | Səfəvi-Osmanlı münasibətləri | ||
Nəticəsi | Osmanlı İmperiyası qalib gəldi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
Arxa plan
Bıyıklı Mehmed Paşa komandanlığındakı Osmanlı ordusu 1516-cı ilin may ayında baş vermiş Qoçhisar döyüşündə Səfəvi ordusunu məğlub etdi. Bundan sonra da Mardindəki Səfəvi qarnizonu mühasirəyə alındı. Bu zaman Misir səfərinə çıxan Səlim Mardini mühasirəyə alan Osmanlı komandanı Bıyıklı Mehmed Paşanı da özünə qoşulması üçün çağırdı. Dəli Hüsrəv Paşanı mühasirəyə almış ordunun rəhbərliyinə buraxan Mehmed Paşa Səlimə qoşulmaq üçün yola düşdü və 3 avqustda ona qatıldı. 24 avqust 1516-cı ildə baş vermiş Mərcidabık döyüşündə sol qanad komandanı olan Bıyıklı Mehmed Paşa Osmanlı ordusunun Hələbi ələ keçirməsindən sonra Mardindəki mühasirəyə rəhbərlik etmək üçün sultanın ordusundan ayrıldı.
Döyüş
Səfəvi qarnizonu o qədər də çox olmayan Osmanlı ordusuna komandanlıq edən Hüsrəv Paşa tərəfindən iyun ayından etibarən mühasirədə idi. 1516-cı ilin sonunda və ya 1517-ci ilin əvvəlində Mardinə çatan Bıyıklı Mehmed Paşa özü ilə birlikdə xeyli sayda top gətirmişdi. Səfəvi qarnizonunun komandanı olan Süleyman bəy Ustaclının da sonu digər qardaşları kimi oldu. O da, Osmanlı ilə müharibədə həyatını itirən qardaşları Məhəmməd xan Ustaclı və Qara xan Ustaclı kimi öldürüldü. Qətlə yetirilən Süleyman bəyin başı kəsilərək Səlimə göndərildi. Həmçinin qaladakı bütün qızılbaş ordusu sona qədər döyüşdü, sağ qalanların hamısı qətlə yetirildi.
Nəticəsi
Mardin ələ keçirildikdən sonra Osmanlı qüvvələri , Urfa, Batman və Mosul kimi Dəclə-Fərat hövzəsindəki önəmli şəhərləri ələ keçirməyə başladı. Bundan başqa, Mardinin mühasirəsi Dəclə-Fərat yürüşünün son mühüm döyüşüdür.
Bu döyüşdə də artilleriya qüvvələri baxımından Osmanlı dövlətindən geri qalan Səfəvi ordusu bu zəifliyinə görə məğlub olmuş və mühüm ərazilər itirmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Nejat Göyünç. Bıyıklı Mehmed Paşa ve Karahan arasındaki nihâî muharebe. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. 1969. səh. 29. ISBN .
- Nejat Göyünç. Mardin'in nihai olarak zaptı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. 1969. səh. 32. ISBN .
- Joseph von Hammer. Merci Dâbık Meydan Muharebesi. 9786051804217. səh. 207.
- İsmail Hami Danişmend. Yavuz'un Halep'e girmesi. İstanbul: Topkapı/İstanbul: Doğu Kütüphanesi. 1971. səh. 29. ISBN .
- Mehdi İlhan. "Bıyıklı Mehmed Paşa TDV İslam Ansiklopedisi. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi". TDV İslam Ansiklopedisi. 1992. 10 fevral 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyul 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mardinin muhasiresi 1616 1517 ci iller arasinda Suleyman bey Ustacli komandanligi altindaki Sefevi ordusu ile komandanligindaki Osmanli ordusu arasinda bas tutmus muhasire doyusudur Mardinin sonda Osmanli hakimiyyetine kecmesine neticelenmis muhasirede Osmanli ordusu qelebe qazanmisdir Mardinin muhasiresiSefevi Osmanli muharibesi 1514 1555 Mardin qalasinin teslim edilmesin eks etdiren bir miniatur Tarix Iyun 1516 yanvar 1517Yeri Mardin TuriyeSebebi Sefevi Osmanli munasibetleriNeticesi Osmanli Imperiyasi qalib geldiMunaqise terefleriSefeviler Imperiyasi Osmanli ImperiyasiKomandan lar 1517 ci ilden sonra Deli Husrev PasaTereflerin quvvesiDiyarbekir ordusu Qaramanli ordusu Qaladaki qarnizon Qochisar doyusunden qurtulmagi bacaranlarArxa planBiyikli Mehmed Pasa komandanligindaki Osmanli ordusu 1516 ci ilin may ayinda bas vermis Qochisar doyusunde Sefevi ordusunu meglub etdi Bundan sonra da Mardindeki Sefevi qarnizonu muhasireye alindi Bu zaman Misir seferine cixan Selim Mardini muhasireye alan Osmanli komandani Biyikli Mehmed Pasani da ozune qosulmasi ucun cagirdi Deli Husrev Pasani muhasireye almis ordunun rehberliyine buraxan Mehmed Pasa Selime qosulmaq ucun yola dusdu ve 3 avqustda ona qatildi 24 avqust 1516 ci ilde bas vermis Mercidabik doyusunde sol qanad komandani olan Biyikli Mehmed Pasa Osmanli ordusunun Helebi ele kecirmesinden sonra Mardindeki muhasireye rehberlik etmek ucun sultanin ordusundan ayrildi DoyusSefevi qarnizonu o qeder de cox olmayan Osmanli ordusuna komandanliq eden Husrev Pasa terefinden iyun ayindan etibaren muhasirede idi 1516 ci ilin sonunda ve ya 1517 ci ilin evvelinde Mardine catan Biyikli Mehmed Pasa ozu ile birlikde xeyli sayda top getirmisdi Sefevi qarnizonunun komandani olan Suleyman bey Ustaclinin da sonu diger qardaslari kimi oldu O da Osmanli ile muharibede heyatini itiren qardaslari Mehemmed xan Ustacli ve Qara xan Ustacli kimi olduruldu Qetle yetirilen Suleyman beyin basi kesilerek Selime gonderildi Hemcinin qaladaki butun qizilbas ordusu sona qeder doyusdu sag qalanlarin hamisi qetle yetirildi NeticesiMardin ele kecirildikden sonra Osmanli quvveleri Urfa Batman ve Mosul kimi Decle Ferat hovzesindeki onemli seherleri ele kecirmeye basladi Bundan basqa Mardinin muhasiresi Decle Ferat yurusunun son muhum doyusudur Bu doyusde de artilleriya quvveleri baximindan Osmanli dovletinden geri qalan Sefevi ordusu bu zeifliyine gore meglub olmus ve muhum eraziler itirmisdir Hemcinin baxKemahin muhasiresi Caldiran doyusu Qochisar doyusu Ovaciq doyusuIstinadlarNejat Goyunc Biyikli Mehmed Pasa ve Karahan arasindaki nihai muharebe Istanbul Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Basimevi 1969 seh 29 ISBN 9751604028 Nejat Goyunc Mardin in nihai olarak zapti Istanbul Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Basimevi 1969 seh 32 ISBN 9751604028 Joseph von Hammer Merci Dabik Meydan Muharebesi 9786051804217 seh 207 Ismail Hami Danismend Yavuz un Halep e girmesi Istanbul Topkapi Istanbul Dogu Kutuphanesi 1971 seh 29 ISBN 978 9944 397 70 4 Mehdi Ilhan Biyikli Mehmed Pasa TDV Islam Ansiklopedisi 18 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi TDV Islam Ansiklopedisi 1992 10 fevral 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 iyul 2022