Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qvido Kavalkanti (təq. 1258, Florensiya – 29 avqust 1300, Florensiya) — Florensiyada fəaliyyət göstərmiş "Yeni şirin üslub" məktəbinin başçısı, italyan yazıçısı.
| Qvido Kavalkanti | |
|---|---|
| it. Guido Cavalcanti | |
 | |
| Doğum tarixi | təq. 1258 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 avqust 1300 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | malyariya |
| Uşağı | 2 |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Qvido Kavalkanti (təx.1260-1300) Florensiyada zəngin bir ailədə dünyaya gəlib, əsilzadə qvelf nəslinə məxsus idi. Florensiya cəmiyyəti "ağ" və "qara" qvelf partiyalarına bölünən zaman Qvido da Dante kimi "ağların" rəhbərlərindən biri olmuşdur. Onun Korso Donatinin başçılıq etdiyi "qaralarla"toqquşmaları Florensiya üçün bir təhlükə mənbəyi idi. Ona görə də şəhər rəhbərliyi 1300-cü ildə onların hər ikisini şəhərdən sürgün etmişdir. Tezliklə Qvido əfv edilmiş, ancaq o, sürgün zamanı xəstələnmiş, elə həmin il 1300-cü ildə də dünyasını dəyişmişdir.
Yaradıcılığı
Qvido Kavalkanti Florensiyada mövcud olmuş "Yeni şirin üslub"məktəbinin başçılarından biri olmuşdur. Dante dövründə Florensiyanın "Yeni şirin üslub"məktəbinə Canni Alfani, Lappo Cani, Çino da Pistoyya,Dino Freskobaldi kimi şairlər daxil idi. Bunların içərisində ən qüdrətlisi Qvido Kavalkanti olmuşdur ki,Dante "Yeni Həyat"əsərində onu özünün birinci dostu adlandırmışdır.Qvido Kavalkanti həddindən artıq yüksək təhsil almışdır, o, məntiqi və təbabəti yaxşı bilirdi. Elmin bu sahələrini o, Aristotelin əsərlərindən və ərəblərdən əxz etmişdir. Qvido çox güman ki, İbn Rüştçü(Averros) və Epikürçü olmuşdur. O, cəsarətlə ruhun ölməzliyini qəbul etmir, bununla da axirət dünyasının cənnət və cəhənnəmin varlığını inkar edirdi. Elə ona görə də sadə adamlar, eləcə də əsilzadə bürgerlər onu allahsız adlandırırdılar. "Mənim madonnamın cöhrəsi gözəldir" kimi ironiya səciyyəli sonetində o, Madonnanın heykəlinin qeyri-adi gücünü ələ salırdı ki, bu da şairin ateist yönlü bir şair olmasını bir daha sübut edirdi. Kavalkantinin fəlsəfə və təbiət elmləri sahələrindəki bilikləri demək olar ki, köklü şəkildə onun dünyagörüşünü və yaradıcılıq üslubunu formalaşdırmışdır. Bu gün Kavalkanti haqqında "özü bilmədən və arzu etmədən"rəssam və şair olmuşdur demək olmaz. Kavalkantinin"Xanım məndən xahiş elədi"fəlsəfi kansonu İbn Rüştün məhəbbət nəzəriyyəsini inkişaf etdirmişdir və bu əsər çox mürəkkəb məzmunludur. Təsadüfi deyil ki, bütün intibah dövrü bir çox görkəmli mütəfəkkir, o cümlədən Marsilio Fiçino bu əsəri şərh etmişlər. Bununla belə, bu əsər Kavalkantinin ziddiyyətli yaradıcılığını dərk etmək üçün bir açar rolunu oynayır. Bu şeirdə şair belə qənaətə gəlir ki, məhəbbət intellekt aləmində deyil, məhz "qəlbin o yerində özünə yuva tapır ki,orada yaddaş var". Məhəbbət-Kavalkantinin şeirlərində Qvinisellidə olduğu kimi, şənlənmənin seyri deyil, güclü ehtirasların oyunudur. Onun şeirlərində tez-tez çaşqınlıq, əzab, qüssə, qorxu və səsdən də məhəbbət və ölüm ifadələri görünür. Məhəbbət Kavalkanti üçün insanın ən yüksək mənəviyyatının ifadəsi, onun əzablı-sevincli daxili aləminin rəmzidir.
Dekameron hekayəsində Kavalkanti
Bokaççonun "Dekameron"əsərindəki hekayələrindən birində Qvido Kavalkanti xatırlanır. "Amerika haqqında mühazirələr"kitabında qeyd edildiyi kimi, Bokaçço şairi bizə bir kilsənin qarşısındakı mərmər qəbirlər arasında dolaşan meditativ, ləyaqətli bir filosof kimi təqdim edir. Florensiyanın zəngin və zərif gəncləri at belində şəhəri gəzir, dəvətlər yaradır, Kavalkatini o qədər də sevmirdilər, çünki o, varlı və zəif bir insan olsa da, heç vaxt onlarla qarışmağa razı deyildi, ikinci səbəb isə Kavalkantinin sirli fəlsəfəsinin ateist olduğuna dair şübhə idi. "Bir gün Qvido yol ilə gedirdi. Orada məzarlıq var idi. Messer Betto və dostları onu qəbirlərin arasında görəndə dedilər ki, "gedək onu yerinə qoyaq". Onlar atlarını yırğaladılar və Qvido nə baş verdiyini bilmədən onun yanında oynaq bir hücuma keçdilər. "Qvido sən bizim qrupa qoşulmaqdan imtina edirsən, amma Allahın mövcud olmadığını sübut edəndə nə əldə edəcəksən?"dedilər. Mühasirəyə alındığını görən Qvido cavab verdi: "Cənablar öz evinizdə nə istədiyinizi mənə deyə bilərsiniz". Sonra əlini o hündür qəbir daşlarından birinə qoydu və özünü sıçrayışla o biri tərəfə atdı, onların əlindən qurtulub öz yolu ilə getdi". Yuxarıdakı mətn parçasını Kavalkantinin Averroist fəlsəfəsi ilə əlaqələndirirlər. Covanni Bokkaççoya görə, Qvido Kavalkanti dünyanın ən yaxşı məntiqçilərindən biri, ən yaxşı təbiət filosofu, görkəmli, hörmətli, natiq insandır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118519778 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Cəlil Nağıyev. Qərbi Avropa ədəbiyyatı. 2019. 213, 214.
Xarici keçidlər
Топорова Анна Владимировна. «Spiriti» и «spiritelli» у Гвидо Кавальканти и Данте Алигьери..
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qvido Kavalkanti teq 1258 Florensiya 29 avqust 1300 Florensiya Florensiyada fealiyyet gostermis Yeni sirin uslub mektebinin bascisi italyan yazicisi Qvido Kavalkantiit Guido CavalcantiDogum tarixi teq 1258Dogum yeri Florensiya Florensiya RespublikasiVefat tarixi 29 avqust 1300Vefat yeri Florensiya Florensiya RespublikasiVefat sebebi malyariyaUsagi 2Fealiyyeti sair yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiQvido Kavalkanti tex 1260 1300 Florensiyada zengin bir ailede dunyaya gelib esilzade qvelf nesline mexsus idi Florensiya cemiyyeti ag ve qara qvelf partiyalarina bolunen zaman Qvido da Dante kimi aglarin rehberlerinden biri olmusdur Onun Korso Donatinin basciliq etdiyi qaralarla toqqusmalari Florensiya ucun bir tehluke menbeyi idi Ona gore de seher rehberliyi 1300 cu ilde onlarin her ikisini seherden surgun etmisdir Tezlikle Qvido efv edilmis ancaq o surgun zamani xestelenmis ele hemin il 1300 cu ilde de dunyasini deyismisdir YaradiciligiQvido Kavalkanti Florensiyada movcud olmus Yeni sirin uslub mektebinin bascilarindan biri olmusdur Dante dovrunde Florensiyanin Yeni sirin uslub mektebine Canni Alfani Lappo Cani Cino da Pistoyya Dino Freskobaldi kimi sairler daxil idi Bunlarin icerisinde en qudretlisi Qvido Kavalkanti olmusdur ki Dante Yeni Heyat eserinde onu ozunun birinci dostu adlandirmisdir Qvido Kavalkanti heddinden artiq yuksek tehsil almisdir o mentiqi ve tebabeti yaxsi bilirdi Elmin bu sahelerini o Aristotelin eserlerinden ve ereblerden exz etmisdir Qvido cox guman ki Ibn Rustcu Averros ve Epikurcu olmusdur O cesaretle ruhun olmezliyini qebul etmir bununla da axiret dunyasinin cennet ve cehennemin varligini inkar edirdi Ele ona gore de sade adamlar elece de esilzade burgerler onu allahsiz adlandirirdilar Menim madonnamin cohresi gozeldir kimi ironiya seciyyeli sonetinde o Madonnanin heykelinin qeyri adi gucunu ele salirdi ki bu da sairin ateist yonlu bir sair olmasini bir daha subut edirdi Kavalkantinin felsefe ve tebiet elmleri sahelerindeki bilikleri demek olar ki koklu sekilde onun dunyagorusunu ve yaradiciliq uslubunu formalasdirmisdir Bu gun Kavalkanti haqqinda ozu bilmeden ve arzu etmeden ressam ve sair olmusdur demek olmaz Kavalkantinin Xanim menden xahis eledi felsefi kansonu Ibn Rustun mehebbet nezeriyyesini inkisaf etdirmisdir ve bu eser cox murekkeb mezmunludur Tesadufi deyil ki butun intibah dovru bir cox gorkemli mutefekkir o cumleden Marsilio Ficino bu eseri serh etmisler Bununla bele bu eser Kavalkantinin ziddiyyetli yaradiciligini derk etmek ucun bir acar rolunu oynayir Bu seirde sair bele qenaete gelir ki mehebbet intellekt aleminde deyil mehz qelbin o yerinde ozune yuva tapir ki orada yaddas var Mehebbet Kavalkantinin seirlerinde Qvinisellide oldugu kimi senlenmenin seyri deyil guclu ehtiraslarin oyunudur Onun seirlerinde tez tez casqinliq ezab qusse qorxu ve sesden de mehebbet ve olum ifadeleri gorunur Mehebbet Kavalkanti ucun insanin en yuksek meneviyyatinin ifadesi onun ezabli sevincli daxili aleminin remzidir Dekameron hekayesinde KavalkantiBokacconun Dekameron eserindeki hekayelerinden birinde Qvido Kavalkanti xatirlanir Amerika haqqinda muhazireler kitabinda qeyd edildiyi kimi Bokacco sairi bize bir kilsenin qarsisindaki mermer qebirler arasinda dolasan meditativ leyaqetli bir filosof kimi teqdim edir Florensiyanin zengin ve zerif gencleri at belinde seheri gezir devetler yaradir Kavalkatini o qeder de sevmirdiler cunki o varli ve zeif bir insan olsa da hec vaxt onlarla qarismaga razi deyildi ikinci sebeb ise Kavalkantinin sirli felsefesinin ateist olduguna dair subhe idi Bir gun Qvido yol ile gedirdi Orada mezarliq var idi Messer Betto ve dostlari onu qebirlerin arasinda gorende dediler ki gedek onu yerine qoyaq Onlar atlarini yirgaladilar ve Qvido ne bas verdiyini bilmeden onun yaninda oynaq bir hucuma kecdiler Qvido sen bizim qrupa qosulmaqdan imtina edirsen amma Allahin movcud olmadigini subut edende ne elde edeceksen dediler Muhasireye alindigini goren Qvido cavab verdi Cenablar oz evinizde ne istediyinizi mene deye bilersiniz Sonra elini o hundur qebir daslarindan birine qoydu ve ozunu sicrayisla o biri terefe atdi onlarin elinden qurtulub oz yolu ile getdi Yuxaridaki metn parcasini Kavalkantinin Averroist felsefesi ile elaqelendirirler Covanni Bokkaccoya gore Qvido Kavalkanti dunyanin en yaxsi mentiqcilerinden biri en yaxsi tebiet filosofu gorkemli hormetli natiq insandir Hemcinin baxDante Aligyeri Covanni BokkaccoIstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 118519778 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Celil Nagiyev Qerbi Avropa edebiyyati 2019 213 214 Xarici kecidlerToporova Anna Vladimirovna Spiriti i spiritelli u Gvido Kavalkanti i Dante Aligeri