Bauer und Arbeiter (azərb. Kəndli və işçilər) — 1924-cü ilin iyun ayından noyabr ayına qədər Bakı şəhərində çap edilmiş alman dilində qəzet. Kommunist yönümlü olan qəzet Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin rəsmi mətbuat orqanı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Qəzet həftədə bir dəfə olmaqla nəşr edilirdi. Alman jurnalist Albert Erfurt Bauer und Arbeiterqəzeti fəaliyyət göstərdiyi müddətdə baş redaktor vəzifəsini tutmuşdur. Qəzetin kollektivi əsasən Bakı şəhərində yaşayan az saylı alman icmasından təşkil edilmişdi.
Bauer und Arbeiter Kəndli və işçilər | |
---|---|
Baş redaktor | A. A. Erfurt |
Yaranma tarixi | iyul, 1924 |
Siyasi mənsubiyyət | Kommunizm |
Dil | alman dili |
Nəşrini dayandırıb | noyabr, 1924 |
Baş ofis | Bakı |
Ölkə | Azərbaycan SSR |
Tiraj | 2,200 |
OCLC nömrəsi | 39388774 |
Tarix
1924-cü ilin mart ayında Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsi tərəfindən Azərbaycan almanları üçün nəzərdə tutulmuş alman dili qəzetin yaradılması barədə təlimat verildi. Bundan öncə Qafqaz almanları üçün nəzərdə tutulmuş Kaukasische Post adlı qəzet 1906-cı ildə Tbilisi şəhərində çap olunmuşdu. Həmin qəzetdə əsasən qafazşünas kimi tanınan alman jurnalist Artur Leist məşğul olmuşdu. Kaukasische Post təkcə Azərbaycan almanlarına yox bütünlükdə Qafqaz almanlarına xitab etməkdə idi və Bauer und Arbeiterdən fərqli hər hansısa siyasi idelogiyanı özündə daşımırdı. 1924-cü ildə Bakıda alman dilində qəzetin çap edilməsi üçün əsas problem səlis alman dilində danışa biləcək savadlı insanların çox az olması idi. Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsi Gəncə şəhərində yaşayan etnik almanlardan qəzetdə fəaliyyət göstərmələri üçün qaynaq kimi istifadə etmək qərarına gəldi.
Bauer und Arbeiterdən əvvəl 1924-cü ilin mart və aprel ayları aralığında Helenendorfda (indiki Göygöl) ərazisində alman dilində Qırmızı kəndli (alm. Rote Bauer) adlı kiçik qəzet çap edilmiş, ancaq ümumi çap həcmi 150 ədəddən çox olmamışdı. Qırmızı kəndli (alm. Rote Bauer) qəzetində əsasən kənd təsərrüfatı mövzularında yazılar verilirdi və ümumi ölkədə yaşayan alman dilli əhalini əhatə etməməkdə idi. Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin əsas istəklərindən biri də, bütün Respublikanı əhatə edəcək vahid alman dilli və eyni zamanda kommunist maraqlarını qoruyan bir qəzetin nəşr edilməsi idi.
Bauer und Arbeiter qəzetindən Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasında ideloji işin aparılmasında istifadə olunması qərarına gəlinir. Qəzetdə ideoloji təbliğatla yanaşı Azərbaycan və Gürcüstan ərazilərində yaşayan almanların məişət, təhsil və cəmiyyətə inteqrasiya məsələləri kimi müxtəlif mövzularada toxunulurdu. XX əsrin 20-ci illərində Qafqazda yaşayan etnik almanlar Bakı və Tbilisi kimi böyük şəhərlərdə yaşamırdılar. Almanlara daha çox Qafqaz almanlarının məskən saldığı bölgələrdə rast gəlmək mümkün idi. Bu səbəbdən qəzet üçün fəaliyyət göstərən 32 nəfərdən cəmisi 8 nəfəri Bakıda, 3 nəfəri isə Tbilisidə işləyirdi və yerdə qalan 15 nəfər Azərbaycanda, 7 nəfər isə Gürcüstanda etnik almanların yaratdığı kolaniyalarda yaşayan müxbir kəndlilər idilər.
Bauer und Arbeiter Bakı şəhərində çap olunduğu ilk saylarında 2.200 nüsxə ilə nəşr olunmuşdu. Nüsxələrin çox az bir qismi Bakıda saxlanılırdı, əsasən Azərbaycanın bölgələrində və Gürcüstanda yaşayan almanlara göndərilməkdə idi. Qəzetin nüsxələrindən bir neçəsi Moskva ətrafında yaşayan almanlarda göndərilmişdir. Gürcüstan Kommunist Partiyasının səyləri nəticəsində Bauer und Arbeiterin mərkəzi Tbilisi şəhəri olmaqla kiçik ofisi açıldı. İlk aylarda Bakıdakı mətbəədə qəzetin çapı üçün özəl avadanlıqların olmaması, qəzetin inkişafına mənfi təsir göstərdi.
Çap zamanı yaranan problemlər səbəbindən qəzetin nəşri müxtəlif gecikmələrə səbəb olurdu. Bütün çətinliklərə baxmayaraq 1924-cü ilin sentyabr ayında baş redaktor A. A. Erfurt və məsləkdaşı Şonberq Azərbaycan Kommunist Partiyasının nəznində alman dilli özəl mətbəə yaratmağa nail oldular. Qəzetə olan marağın kəskin azalması səbəbindən 1924-cü ilin 5 noyabr tarixində Bauer und Arbeiterin fəaliyyətinə son verildi.
İstinadlar
- Central Asia and the Caucasus, Eds 34–36 2017-04-04 at the Wayback Machine. Central Asia and the Caucasus Information and Analytical Center (Sweden), 2005. p. 146
- Auch, Eva-Maria. DEUTSCHSPRACHIGE QUELLEN ZUM SCHICKSAL DER DEUTSCHEN IN ASERBAIDSCHAN (IN DEN 20er UND 30er JAHREN) Arxivləşdirilib 2015-12-14 at Archive.today
- Geschichte der Wolgadeutschen. Literatur zur Geschichte und Volkskunde der deutschen Kolonien in der Sowjetunion für die Jahre 1764–1926 2017-04-02 at the Wayback Machine
- Zeinalova, Sudaba. НЕМЕЦКИЕ ПОСЕЛЕНИЯ В АЗЕРБАЙДЖАНЕ В ГОДЫ СОВЕТСКОЙ ВЛАСТИ (1920–1941 гг.) 2016-03-04 at the Wayback Machine. НАЦИОНАЛЬНАЯ АКАДЕМИЯ НАУК АЗЕРБАЙДЖАНА ИНСТИТУТ ИСТОРИИ ИМЕНИ А.А.БАКИХАНОВА, 2006
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bauer und Arbeiter azerb Kendli ve isciler 1924 cu ilin iyun ayindan noyabr ayina qeder Baki seherinde cap edilmis alman dilinde qezet Kommunist yonumlu olan qezet Azerbaycan Kommunist Partiyasinin Merkezi Komitesinin resmi metbuat orqani kimi fealiyyet gostermisdir Qezet heftede bir defe olmaqla nesr edilirdi Alman jurnalist Albert Erfurt Bauer und Arbeiterqezeti fealiyyet gosterdiyi muddetde bas redaktor vezifesini tutmusdur Qezetin kollektivi esasen Baki seherinde yasayan az sayli alman icmasindan teskil edilmisdi Bauer und Arbeiter Kendli ve iscilerBas redaktor A A ErfurtYaranma tarixi iyul 1924Siyasi mensubiyyet KommunizmDil alman diliNesrini dayandirib noyabr 1924Bas ofis BakiOlke Azerbaycan SSRTiraj 2 200OCLC nomresi 39388774Tarix1924 cu ilin mart ayinda Azerbaycan Kommunist Partiyasinin Merkezi Komitesi terefinden Azerbaycan almanlari ucun nezerde tutulmus alman dili qezetin yaradilmasi barede telimat verildi Bundan once Qafqaz almanlari ucun nezerde tutulmus Kaukasische Post adli qezet 1906 ci ilde Tbilisi seherinde cap olunmusdu Hemin qezetde esasen qafazsunas kimi taninan alman jurnalist Artur Leist mesgul olmusdu Kaukasische Post tekce Azerbaycan almanlarina yox butunlukde Qafqaz almanlarina xitab etmekde idi ve Bauer und Arbeiterden ferqli her hansisa siyasi idelogiyani ozunde dasimirdi 1924 cu ilde Bakida alman dilinde qezetin cap edilmesi ucun esas problem selis alman dilinde danisa bilecek savadli insanlarin cox az olmasi idi Azerbaycan Kommunist Partiyasinin Merkezi Komitesi Gence seherinde yasayan etnik almanlardan qezetde fealiyyet gostermeleri ucun qaynaq kimi istifade etmek qerarina geldi Bauer und Arbeiterden evvel 1924 cu ilin mart ve aprel aylari araliginda Helenendorfda indiki Goygol erazisinde alman dilinde Qirmizi kendli alm Rote Bauer adli kicik qezet cap edilmis ancaq umumi cap hecmi 150 ededden cox olmamisdi Qirmizi kendli alm Rote Bauer qezetinde esasen kend teserrufati movzularinda yazilar verilirdi ve umumi olkede yasayan alman dilli ehalini ehate etmemekde idi Azerbaycan Kommunist Partiyasinin Merkezi Komitesinin esas isteklerinden biri de butun Respublikani ehate edecek vahid alman dilli ve eyni zamanda kommunist maraqlarini qoruyan bir qezetin nesr edilmesi idi Bauer und Arbeiter qezetinden Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasinda ideloji isin aparilmasinda istifade olunmasi qerarina gelinir Qezetde ideoloji tebligatla yanasi Azerbaycan ve Gurcustan erazilerinde yasayan almanlarin meiset tehsil ve cemiyyete inteqrasiya meseleleri kimi muxtelif movzularada toxunulurdu XX esrin 20 ci illerinde Qafqazda yasayan etnik almanlar Baki ve Tbilisi kimi boyuk seherlerde yasamirdilar Almanlara daha cox Qafqaz almanlarinin mesken saldigi bolgelerde rast gelmek mumkun idi Bu sebebden qezet ucun fealiyyet gosteren 32 neferden cemisi 8 neferi Bakida 3 neferi ise Tbiliside isleyirdi ve yerde qalan 15 nefer Azerbaycanda 7 nefer ise Gurcustanda etnik almanlarin yaratdigi kolaniyalarda yasayan muxbir kendliler idiler Bauer und Arbeiter Baki seherinde cap olundugu ilk saylarinda 2 200 nusxe ile nesr olunmusdu Nusxelerin cox az bir qismi Bakida saxlanilirdi esasen Azerbaycanin bolgelerinde ve Gurcustanda yasayan almanlara gonderilmekde idi Qezetin nusxelerinden bir necesi Moskva etrafinda yasayan almanlarda gonderilmisdir Gurcustan Kommunist Partiyasinin seyleri neticesinde Bauer und Arbeiterin merkezi Tbilisi seheri olmaqla kicik ofisi acildi Ilk aylarda Bakidaki metbeede qezetin capi ucun ozel avadanliqlarin olmamasi qezetin inkisafina menfi tesir gosterdi Cap zamani yaranan problemler sebebinden qezetin nesri muxtelif gecikmelere sebeb olurdu Butun cetinliklere baxmayaraq 1924 cu ilin sentyabr ayinda bas redaktor A A Erfurt ve meslekdasi Sonberq Azerbaycan Kommunist Partiyasinin nezninde alman dilli ozel metbee yaratmaga nail oldular Qezete olan maragin keskin azalmasi sebebinden 1924 cu ilin 5 noyabr tarixinde Bauer und Arbeiterin fealiyyetine son verildi IstinadlarCentral Asia and the Caucasus Eds 34 36 2017 04 04 at the Wayback Machine Central Asia and the Caucasus Information and Analytical Center Sweden 2005 p 146 Auch Eva Maria DEUTSCHSPRACHIGE QUELLEN ZUM SCHICKSAL DER DEUTSCHEN IN ASERBAIDSCHAN IN DEN 20er UND 30er JAHREN Arxivlesdirilib 2015 12 14 at Archive today Geschichte der Wolgadeutschen Literatur zur Geschichte und Volkskunde der deutschen Kolonien in der Sowjetunion fur die Jahre 1764 1926 2017 04 02 at the Wayback Machine Zeinalova Sudaba NEMECKIE POSELENIYa V AZERBAJDZhANE V GODY SOVETSKOJ VLASTI 1920 1941 gg 2016 03 04 at the Wayback Machine NACIONALNAYa AKADEMIYa NAUK AZERBAJDZhANA INSTITUT ISTORII IMENI A A BAKIHANOVA 2006Hemcinin bax