Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qriqori Ştern (rus. Григорий Михайлович Штерн,24 iyul (6 avqust) 1900 – 28 oktyabr 1941, Kuybışev) — Yəhudi əsilli sovet zabiti, General-polkovnik. İspaniyada vətəndaş müharibəsi zamanı hərbi müşavir vəzifəsində çalışıb. Xalxin-Qol döyüşü və SSRİ–Finlandiya müharibəsi zamanı fərqlənmiş və bu xidmətlərinə görə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını almışdır.
| Qriqori Ştern | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 24 iyul (6 avqust) 1900 |
| Vəfat tarixi | 28 oktyabr 1941(41 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Qoşun növü | Qızıl Ordu |
| Xidmət illəri | 1919-cu ildən |
| Rütbəsi | general-polkovnik |
| Döyüşlər |
|
| Təltifləri |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Antisovet təşkilatlardan birinə üzv olmaqda günahlandırılaraq 1941-ci ilin iyun ayında həbs edilmişdir. Lavrenti Beriyanın 1941-ci ildə İosif Stalinə edam edilməsini təklif etdiyi 46 generalın siyahısında Şternin də adı vardı.
Qriqori Ştern Qızıl Ordu daxilində 1941-ci ildə baş vermiş repressiya kampaniyası çərçivəsində, Lavrenti Beriyanın şəxsi göstərişi ilə 1941-ci ilin 28 oktyabr tarixində keçmiş Kuybişev, indiki Samara şəhərində güllələnərək edam edilib.
Həyatı
Qriqori Ştern 1900-cü ilin 6 avqust tarixində Rusiya imperiyasının Kiyev qubernatorluğunun Smila şəhərində yəhudi ailəsində anadan olub. Hərbi karyerasına 1919-cu ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasına qoşulub və elə həmin ildə Qızıl Orduda briqada komissarı kimi fəaliyyətə başlamışdır. Ştern 1929-cu ildə Qırmızı Ordunun Hərbi Akademiyasını bitirib və Hərbi İşlər üzrə Xalq Komissarlığında işləyib. 1936-cı ildə 7-ci Süvari Diviziyasının komandiri təyin edilib.
Ştern 1937-ci ilin yanvarından 1938-ci ilin aprelinə qədər İspaniya vətəndaş müharibəsi zamanı İspaniya Respublika Ordusunda Sovet hərbi müşaviri kimi xidmət edib. İspaniyadan qayıtdıqdan sonra Ştern, tezliklə Böyük təmizləmədə edam ediləcək Vasili Bluxerin əmri ilə Uzaq Şərq Cəbhəsinin qərargah rəisi təyin olunmuşdur. 1938-ci ilin iyul və avqust aylarında zamanı Bluxerin əks-hücumlrı uğursuzluqla nəticələnir və Ştern əməliyyat komandiri təyin edilir.
Ştern sayca üstün olan yapon qüvvələrini üstələməyi bacarır və yaponların əlində olan strateji təpəni ələ keçirir. Sovet ordusunun şiddətli hücumu yaponları 11 avqust tarixində atəşkəsə məcbur etmişdi və burada Qriqori Şternin böyük rolu vardı. 31 avqustda İosif Stali Uzaq Şərh Cəbhəsini ləğv etmək qərarı vermişdir. Qərarın verilməsinin əsas səbəblərindən biri həmin birləşmənin özünü doğrultmaması və lazım olan formada effektiv olmamasından ibarət idi.
Ştern qısa müddət sonra I Qırmızı Bayraq Korpsunun komandiri təyin olunur və 1939-cu ilin 9 fevral tarixində II dərəcəli Komandarm hərbi rütbəsinə layiq görülür. 1939-cu ilin yazında və yayında Yaponiya imperiyası ilə SSRİ arasında baş vermiş bir sıra sərhəd döyüşlərin Xalxin-Qol döyüşünə çevrildikdən sonra həmin ilin 5 iyul tarixində Ştern Uzaq Şərqdəki bütün sovet birləşmələrinin koordinasiya edən cəbhə qrupunun komandanı təyin edilmişdir.
Əvvəlcə Georgi Jukovun rəhbərliyi altında təşkil edilmiş 57-ci Xüsusi Atıcı Korpusda fəaliyyət göstərmiş, dah asonra həmin korpus I Sovet-Monqol Ordu Qrupuna çevirilmişdir. Sovet ordusu tərəfdən Xalxin-Qol döyüşünün birinci komandanı Georgi Jukov olsa da, Şternin yüksək rütbəli zabit kimi kifayət qədər müstəqilliyi vardı və müharibənin gedişatında öz töhfələrini verə bilmişdir.
Yaponiya imperiyasına qarşı aparılan və dörd ay davam etmiş Xalxin-Qol döyüşündə sovet əks-hücumlarının planlaşdırılmasında oynadığı rola və hərbi vəzifələrini icra edərkən göstərdiyi igdiliyə, şücaətə görə Qriqori Ştern 1939-cu ilin 29 avqust tarixində Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adına layiq görülmüşür.
1939-cu ilin noyabrda Finlandiya və Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı arasında başlamış Qış müharibəsi zamanı Ştern VIII ordunun komandiri təyin edilmişdir. Qış müharibəsindən sonra Sovet ordusu ənənəvi hərbi rütbələri bərpa edir və Şternə müvafiq olaraq general-polkovnik ali hərbi rütbəsi verilir. General-polkovnik ali hərbi rütbəsi ona 1940-cı ilin 5 iyul tarixində verilmişdir. 1940-cı ilin 22 iyun tarixində Uzaq Şərq Cəbhəsinin komandiri təyin edilmişdir.
1941-ci ilin 7 iyun tarixində Qırmızı Ordu daxilində başladılmış yeni təmizləmə kampaniyası çərçivəsində həbs edilmişdir. Dəhşətli işgəncələri ilə tanınan Lev Şvartsman tərəfindən ağır işgəncələrə məruz qalmış, bədəninə tok verilmiş və sağ gözü çıxarılmışdır. Vətən xəyanətdə ittiham olunan general 1931-ci ildən etibarən Qırmızı Ordu daxilində Lev Trotski təbliğatı aparmaq və onun banisi olduğu trotskiçilik nəzəriyyəsini yaymaqda günahlandırılır.
Məruz qaldığı ağır işgəncələrdən sonra Lev Trotski tərəfdarı olduğunu etiraf etmiş, 1941-ci ilin 28 oktyabr tarixində keçmiş Kuybişev, indiki Samara şəhərində güllələnərək edam edilmişdir. Ştern digər tərəfdən alman cəsusu olmaqda da günahlandırılıb. İosif Stalinin ölümündən sonra 1954-cü ilin avqust ayında bəraət almışdır.
İstinadlar
- Штерн Григорий Михайлович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Nagorski, Andrew. The Greatest Battle: Stalin, Hitler, and the Desperate Struggle for Moscow That Changed the Course of World War II (ingilis). Simon and Schuster. 2007-09-18. səh. 74. ISBN .
Smushkevich Yakov.
- Kilin, Raunio, 2007. səh. 113
- Ziemke, 2004. səh. 211–214
- Roberts, 2012. səh. 59–60
- Murphy, David E. What Stalin Knew: The Enigma of Barbarossa. New Haven: Yale U.P. 2005. səh. 229. ISBN .
- Nagorski, Andrew. The Greatest Battle: Stalin, Hitler, and the Desperate Struggle for Moscow That Changed the Course of World War II (ingilis). Simon and Schuster. 2007-09-18. səh. 74. ISBN .
Smushkevich Yakov.
- Bortakovsky, 2012. səh. 214-215
Qeydlər
- SSRİ Silahlı Qüvvələrində 1935-1940-cı illər aralığında mövcud olmuş ali hərbi rütbə. Bu, həm də quru qoşunlarına komandanlıq etmək üçün təyin edilmiş hərbi qulluqçulara verilən təyinat idi. 1940-cı ilə qədər Qırmızı Ordunun üçüncü ən yüksək hərbi rütbəsi hesab olunmuşdur.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qriqori Stern rus Grigorij Mihajlovich Shtern 24 iyul 6 avqust 1900 28 oktyabr 1941 Kuybisev Yehudi esilli sovet zabiti General polkovnik Ispaniyada vetendas muharibesi zamani herbi musavir vezifesinde calisib Xalxin Qol doyusu ve SSRI Finlandiya muharibesi zamani ferqlenmis ve bu xidmetlerine gore Sovet Ittifaqi Qehremani adini almisdir Qriqori SternSexsi melumatlarDogum tarixi 24 iyul 6 avqust 1900Vefat tarixi 28 oktyabr 1941 1941 10 28 41 yasinda Vefat yeri Kuybisev Samara vilayeti RSFSR SSRIVetendasligi SSRITehsili M V Frunze adina Herbi AkademiyaHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Qizil OrduXidmet illeri 1919 cu ildenRutbesi general polkovnikDoyusler Ispaniya vetendas muharibesi SSRI Finlandiya muharibesi 1939 1940 Sovet Yapon serhed konfliktleri d Teltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Antisovet teskilatlardan birine uzv olmaqda gunahlandirilaraq 1941 ci ilin iyun ayinda hebs edilmisdir Lavrenti Beriyanin 1941 ci ilde Iosif Staline edam edilmesini teklif etdiyi 46 generalin siyahisinda Sternin de adi vardi Qriqori Stern Qizil Ordu daxilinde 1941 ci ilde bas vermis repressiya kampaniyasi cercivesinde Lavrenti Beriyanin sexsi gosterisi ile 1941 ci ilin 28 oktyabr tarixinde kecmis Kuybisev indiki Samara seherinde gullelenerek edam edilib HeyatiQriqori Stern 1900 cu ilin 6 avqust tarixinde Rusiya imperiyasinin Kiyev qubernatorlugunun Smila seherinde yehudi ailesinde anadan olub Herbi karyerasina 1919 cu ilde Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasina qosulub ve ele hemin ilde Qizil Orduda briqada komissari kimi fealiyyete baslamisdir Stern 1929 cu ilde Qirmizi Ordunun Herbi Akademiyasini bitirib ve Herbi Isler uzre Xalq Komissarliginda isleyib 1936 ci ilde 7 ci Suvari Diviziyasinin komandiri teyin edilib Stern 1937 ci ilin yanvarindan 1938 ci ilin apreline qeder Ispaniya vetendas muharibesi zamani Ispaniya Respublika Ordusunda Sovet herbi musaviri kimi xidmet edib Ispaniyadan qayitdiqdan sonra Stern tezlikle Boyuk temizlemede edam edilecek Vasili Bluxerin emri ile Uzaq Serq Cebhesinin qerargah reisi teyin olunmusdur 1938 ci ilin iyul ve avqust aylarinda zamani Bluxerin eks hucumlri ugursuzluqla neticelenir ve Stern emeliyyat komandiri teyin edilir Stern sayca ustun olan yapon quvvelerini ustelemeyi bacarir ve yaponlarin elinde olan strateji tepeni ele kecirir Sovet ordusunun siddetli hucumu yaponlari 11 avqust tarixinde ateskese mecbur etmisdi ve burada Qriqori Sternin boyuk rolu vardi 31 avqustda Iosif Stali Uzaq Serh Cebhesini legv etmek qerari vermisdir Qerarin verilmesinin esas sebeblerinden biri hemin birlesmenin ozunu dogrultmamasi ve lazim olan formada effektiv olmamasindan ibaret idi Stern qisa muddet sonra I Qirmizi Bayraq Korpsunun komandiri teyin olunur ve 1939 cu ilin 9 fevral tarixinde II dereceli Komandarm herbi rutbesine layiq gorulur 1939 cu ilin yazinda ve yayinda Yaponiya imperiyasi ile SSRI arasinda bas vermis bir sira serhed doyuslerin Xalxin Qol doyusune cevrildikden sonra hemin ilin 5 iyul tarixinde Stern Uzaq Serqdeki butun sovet birlesmelerinin koordinasiya eden cebhe qrupunun komandani teyin edilmisdir Evvelce Georgi Jukovun rehberliyi altinda teskil edilmis 57 ci Xususi Atici Korpusda fealiyyet gostermis dah asonra hemin korpus I Sovet Monqol Ordu Qrupuna cevirilmisdir Sovet ordusu terefden Xalxin Qol doyusunun birinci komandani Georgi Jukov olsa da Sternin yuksek rutbeli zabit kimi kifayet qeder musteqilliyi vardi ve muharibenin gedisatinda oz tohfelerini vere bilmisdir Yaponiya imperiyasina qarsi aparilan ve dord ay davam etmis Xalxin Qol doyusunde sovet eks hucumlarinin planlasdirilmasinda oynadigi rola ve herbi vezifelerini icra ederken gosterdiyi igdiliye sucaete gore Qriqori Stern 1939 cu ilin 29 avqust tarixinde Sovet Ittifaqi Qehremani fexri adina layiq gorulmusur 1939 cu ilin noyabrda Finlandiya ve Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqi arasinda baslamis Qis muharibesi zamani Stern VIII ordunun komandiri teyin edilmisdir Qis muharibesinden sonra Sovet ordusu enenevi herbi rutbeleri berpa edir ve Sterne muvafiq olaraq general polkovnik ali herbi rutbesi verilir General polkovnik ali herbi rutbesi ona 1940 ci ilin 5 iyul tarixinde verilmisdir 1940 ci ilin 22 iyun tarixinde Uzaq Serq Cebhesinin komandiri teyin edilmisdir 1941 ci ilin 7 iyun tarixinde Qirmizi Ordu daxilinde basladilmis yeni temizleme kampaniyasi cercivesinde hebs edilmisdir Dehsetli isgenceleri ile taninan Lev Svartsman terefinden agir isgencelere meruz qalmis bedenine tok verilmis ve sag gozu cixarilmisdir Veten xeyanetde ittiham olunan general 1931 ci ilden etibaren Qirmizi Ordu daxilinde Lev Trotski tebligati aparmaq ve onun banisi oldugu trotskicilik nezeriyyesini yaymaqda gunahlandirilir Meruz qaldigi agir isgencelerden sonra Lev Trotski terefdari oldugunu etiraf etmis 1941 ci ilin 28 oktyabr tarixinde kecmis Kuybisev indiki Samara seherinde gullelenerek edam edilmisdir Stern diger terefden alman cesusu olmaqda da gunahlandirilib Iosif Stalinin olumunden sonra 1954 cu ilin avqust ayinda beraet almisdir IstinadlarShtern Grigorij Mihajlovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Nagorski Andrew The Greatest Battle Stalin Hitler and the Desperate Struggle for Moscow That Changed the Course of World War II ingilis Simon and Schuster 2007 09 18 seh 74 ISBN 9781416545736 Smushkevich Yakov Kilin Raunio 2007 seh 113 Ziemke 2004 seh 211 214 Roberts 2012 seh 59 60 Murphy David E What Stalin Knew The Enigma of Barbarossa New Haven Yale U P 2005 seh 229 ISBN 0 300 10780 3 Nagorski Andrew The Greatest Battle Stalin Hitler and the Desperate Struggle for Moscow That Changed the Course of World War II ingilis Simon and Schuster 2007 09 18 seh 74 ISBN 9781416545736 Smushkevich Yakov Bortakovsky 2012 seh 214 215 Qeydler SSRI Silahli Quvvelerinde 1935 1940 ci iller araliginda movcud olmus ali herbi rutbe Bu hem de quru qosunlarina komandanliq etmek ucun teyin edilmis herbi qulluqculara verilen teyinat idi 1940 ci ile qeder Qirmizi Ordunun ucuncu en yuksek herbi rutbesi hesab olunmusdur