Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Qar qoyunu (lat. Ovis nivicola "qar olan sahələrdə yaşayan qoyun") — Boşbuynuzlular fəsiləsinə Qoyunlar cinsinə aid növ. Əsasən Şərqi Sibirdə yayılmışdır.
| Qar qoyunu | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qar qoyunu | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Bəzi müəlliflər bu canlını müstəqil növ hesab etməyərək, onları Ovis canadensis növünün Ovis canadensis nivicola yarımnövü hesab edirlər.
Xarici görünüş
Orta ölçülərə malik qoyun yığcam bədən quruluşuna malikdir. Başı elədə böyük deyil. Qulaqları qısadır (11 sm). Boynu qısa və enlidir. Quyruğuda olduqca qısa və kökdür. Yetkin erkəklərin uzunluğu 140–188 sm, hündürlüyü 76–112 sm, çəkisi 56–150 kq təşkil edir. Dişilər nisbətən balaca olurlar. Uzunluğu 126–179 sm, hündürlüyü 76–100 sm, çəkisi 33–68 kq-dır. Ən iri fərdlər Kamçatka və Çukotkada rast gəlinir.
Genetika
Diploid qəfəsində cəmi 52 xromoson vardır. Bu isə digər qoyunlarda isə bu daha çoxdur.
Həyat tərzi
Qar qoyunları əsasən ot bitkiləri, şibyə və göbələklərlə qidalanır. Bu canlıların əsas araşdırmaçısı A. A. Danilkin qar qoyunlarının 320 növ bitki ilə qidalana bildiyini bildirmişdir. Yazdan payızın əvvəllərinə qədər əsasən müxtəlif növ bitkilərlə qidalanırlar. Payızın əvvələrindən isə giləmeyvə, şibyə və göbələklərlə qidalanırlar. Qar mövsümü isə onlar dırnqları ilə qarı qazıyaraq altda olan otlarla qidalanırlar.
Yaşayış yerləri
Yaşayış yerlərində əsas faktor qış ayları yemlə təminatla bağlədır. Bu cinsin adıda yaşadığı ərazilərlə bağlı verilmişdir. Onların qış ayları qidalanması üçün qarın qalınlığının 40 sm-dən çox olmamasıdır.
Yayılması
Onların meydana gəlməsi 40 və ya 100 min il öncəyə aid edilir. Kuril adaları, Aleut adaları, Kamçatka və Saxalin ərazilərində yayılmışdılar.
Müasir arealı 1,4 milyon km² təşkil edir. Əsasən yayıldığı ərazilər dağlıq sahələr. Onlara Kamçatkanın dağlıq əraziləri, Koryak öndağlığı, Stanov silsiləsi, Stanov öndağlığı, Verxoyans dağları, Yablonov silsiləsi boyunca ərazilər qar qoyunlarının müasir arealıdır. XIX əsrdə areal Yenisey çayı hövzəsi və Taymır yarımadasında yerləşən Bırranqa dağları boyunca yayımışdı.
Qorunması
Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyinin siyahısında qar qoyunu az təhlükə qarşısında olan növ kimi qeydə alınmışdır. 1960–1990-cı ildə sayları 30–97 min baş, 1997–2003 ildə 50–58 min baş olaraq qiymətləndirilir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p.
- Harris, R.B. & Tsytsulina K. "Ovis nivicola". IUCN Red List of Threatened Species (ingilis). IUCN. 2008. 2013-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-18.
- Данилкин А. А. Полорогие (Bovidae). — Москва: Товарищество научных изданий КМК, 2005. — (Млекопитающие России и сопредельных регионов). — 550 экз. — .
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Qar qoyunu lat Ovis nivicola qar olan sahelerde yasayan qoyun Bosbuynuzlular fesilesine Qoyunlar cinsine aid nov Esasen Serqi Sibirde yayilmisdir Qar qoyunuElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Qar qoyunuBeynelxalq elmi adiOvis nivicola Eschsch 1829Sekil axtarisiITIS 625154NCBI 56194EOL 328678FW 149629 Bezi muellifler bu canlini musteqil nov hesab etmeyerek onlari Ovis canadensis novunun Ovis canadensis nivicola yarimnovu hesab edirler Xarici gorunusQar qoyunu Orta olculere malik qoyun yigcam beden qurulusuna malikdir Basi elede boyuk deyil Qulaqlari qisadir 11 sm Boynu qisa ve enlidir Quyruguda olduqca qisa ve kokdur Yetkin erkeklerin uzunlugu 140 188 sm hundurluyu 76 112 sm cekisi 56 150 kq teskil edir Disiler nisbeten balaca olurlar Uzunlugu 126 179 sm hundurluyu 76 100 sm cekisi 33 68 kq dir En iri ferdler Kamcatka ve Cukotkada rast gelinir GenetikaDiploid qefesinde cemi 52 xromoson vardir Bu ise diger qoyunlarda ise bu daha coxdur Heyat terziQar qoyunlari esasen ot bitkileri sibye ve gobeleklerle qidalanir Bu canlilarin esas arasdirmacisi A A Danilkin qar qoyunlarinin 320 nov bitki ile qidalana bildiyini bildirmisdir Yazdan payizin evvellerine qeder esasen muxtelif nov bitkilerle qidalanirlar Payizin evvelerinden ise gilemeyve sibye ve gobeleklerle qidalanirlar Qar movsumu ise onlar dirnqlari ile qari qaziyaraq altda olan otlarla qidalanirlar Yasayis yerleriYasayis yerlerinde esas faktor qis aylari yemle teminatla bagledir Bu cinsin adida yasadigi erazilerle bagli verilmisdir Onlarin qis aylari qidalanmasi ucun qarin qalinliginin 40 sm den cox olmamasidir YayilmasiOnlarin meydana gelmesi 40 ve ya 100 min il onceye aid edilir Kuril adalari Aleut adalari Kamcatka ve Saxalin erazilerinde yayilmisdilar Muasir areali 1 4 milyon km teskil edir Esasen yayildigi eraziler dagliq saheler Onlara Kamcatkanin dagliq erazileri Koryak ondagligi Stanov silsilesi Stanov ondagligi Verxoyans daglari Yablonov silsilesi boyunca eraziler qar qoyunlarinin muasir arealidir XIX esrde areal Yenisey cayi hovzesi ve Taymir yarimadasinda yerlesen Birranqa daglari boyunca yayimisdi QorunmasiBeynelxalq Tebieti Qoruma Birliyinin siyahisinda qar qoyunu az tehluke qarsisinda olan nov kimi qeyde alinmisdir 1960 1990 ci ilde saylari 30 97 min bas 1997 2003 ilde 50 58 min bas olaraq qiymetlendirilir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 Harris R B amp Tsytsulina K Ovis nivicola IUCN Red List of Threatened Species ingilis IUCN 2008 2013 01 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 18 Danilkin A A Polorogie Bovidae Moskva Tovarishestvo nauchnyh izdanij KMK 2005 Mlekopitayushie Rossii i sopredelnyh regionov 550 ekz ISBN 5 87317 231 5 Xarici kecidler