Tıxlı – Azərbaycan Respublikasının Xızı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 25 may 1991-ci il tarixli, 123-XII saylı Qərarı ilə Xızı rayonunun Tıxlı kəndi Xızı kənd Sovetindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla Tıxlı kənd Soveti yaradılmışdır.
Tıxlı | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 598 m |
Saat qurşağı | |
Tarixi
Kəndin tarixi ilə bağlı ciddi araşdırmalar aparılmamışdır. Lakin bəzi evlərin quruluşu kəndin qədim dövrə aid olduğunu göstərir.
Mədəniyyəti
- Şeyx Heydər türbəsi — Şeyx Heydərin qəbri üzərində bişmiş kərpicdən tikilmiş məqbərə binası iki otaqdan ibarətdir, üstü uçmuşdur. Günbəzin dayandığı tağ oturacaqları və günbəz dairəsinin qalığı görünməkdədir. Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbinə xas üslubda tikilmiş binanın bəzəklərində yaşıl, qara, qəhvəyi, abı rəngli kaşılı kərpiclərdən istifadə olunmuşdur.
- Həmçinin "Şəhərgah" deyilən və qədim şəhərin qalıqlarının rast gəlindiyi ərazi vardır. Lakin lazımınca araşdırılmadığı və dəyərlandirilmədiyi səbəbindən oradan tapılan materiallar tam öyrənilməmişdir. Şəhər qalıqları haqda dəqiqi məlumat yoxdur.
- Kəndin ərazinsin çoxlu sayda saxsı məmulatlara, qəbir kurqanlara(icərisində müxtəlif əşyalarla birlikdə), ocaq izlərinə rast gəlmək mümkündür. Lakin bu yerlər demək olarki arxeoloqlar tərəfindən oyrənilmədiyi və ciddi cəhdlə arxeoloji axtarışlar aparılmadığı üçün kəndin və demək olar ki, ətraf ərazilərin tarixi haqda dəqiq məlumatlar yoxdur.
- Kənd ərazisində həmçinin çoxlu sayda tarixi bulaqlar mövcuddur. Ümumiyyətlə bulaq tikilməsi bu kənd ərasisində tarixən yaşayan ənənədir. Müxtəlif tarixi dövrlərdə xüsui ustalıqla inşa edilən bulaqlar tikiliş kanstruksiyasına görə mədəniyyət nümunələridir. Bu bulaqlara misal olaraq " Məşədi Səttar bulağı", "Şaxşaxa bulağı", "Safqulu bulağı", Şur-şur bulağı" və s. adlarını göstərmək olar. Bundan əlavə kənd ərazisində çoxlu sayda su quyuları movcud idi. Hal hazırda onlardan yalnız 2–3 ədədi salamat qalmışdır. Bunların hamısı kəndin zəngin yeraltı su sərvətlərindən xəbər verir.
Əhalisi
Əhalisi beş nəsildən ibarət olub: daşdəmirlər, əbdülülər, novruzbeylilər, həkimlilər, əhmədlilər
Hal hazırda əsasən bu nəsillərə daxil bir çox əhalisi köçmüşdür. Əsasən daşdəmirli, əbdüllü və novruzovbeyli nəsillərinin iştirakçıları kənddə çoxluq təşkil edir.
Tanınmış şəxsləri
Kəndin görkəmli nümayəndələri sırasına daxildir:
- — dövlət və ictimai xadim, Bakı və şimal bölgələrində məşhur sınıqçı.
- — Gəncə — Göygöl gölü nəqliyyat yolunun tikintisində baş mühəndis. İkinci Dünya müharibəsində həlak olmuşdur.
- — dövlət və ictimai xadim, Xızı rayonu və Sumqayıt şəhərində mühüm vəzifələrdə çalışmışdır.
- Zəbi Abdullayev — azərbaycanlı tarixçi-filosof, beynəlxalq səviyyəli siyasi icmalçı.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının Abşeron, Ağstafa, Balakən, Beyləqan, Bərdə, Biləsuvar, Qobustan, Qubadlı, Zaqatala, İsmayıllı, Yevlax, Kəlbəcər, Masallı, Xızı, Şamaxı rayonlarının və DQMV Hadrut rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 25 may 1991-ci il tarixli, 123-XII saylı Qərarı". 27 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 28 August 2022.
- Rəhman Orxan. "Sumqayıtın Zəbisi: müdrik insan, canlı ensiklopediya…" 2022-01-25 at the Wayback Machine , 11.04.2019 (az.)
Həmçinin bax
Xızı rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tixli Azerbaycan Respublikasinin Xizi rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 25 may 1991 ci il tarixli 123 XII sayli Qerari ile Xizi rayonunun Tixli kendi Xizi kend Sovetinden ayrilaraq bu kend merkez olmaqla Tixli kend Soveti yaradilmisdir Tixli40 54 47 sm e 49 06 24 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 598 mSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle TixliTarixiKendin tarixi ile bagli ciddi arasdirmalar aparilmamisdir Lakin bezi evlerin qurulusu kendin qedim dovre aid oldugunu gosterir MedeniyyetiSeyx Heyder turbesi Seyx Heyderin qebri uzerinde bismis kerpicden tikilmis meqbere binasi iki otaqdan ibaretdir ustu ucmusdur Gunbezin dayandigi tag oturacaqlari ve gunbez dairesinin qaligi gorunmekdedir Naxcivan Maraga memarliq mektebine xas uslubda tikilmis binanin bezeklerinde yasil qara qehveyi abi rengli kasili kerpiclerden istifade olunmusdur Hemcinin Sehergah deyilen ve qedim seherin qaliqlarinin rast gelindiyi erazi vardir Lakin laziminca arasdirilmadigi ve deyerlandirilmediyi sebebinden oradan tapilan materiallar tam oyrenilmemisdir Seher qaliqlari haqda deqiqi melumat yoxdur Kendin erazinsin coxlu sayda saxsi memulatlara qebir kurqanlara icerisinde muxtelif esyalarla birlikde ocaq izlerine rast gelmek mumkundur Lakin bu yerler demek olarki arxeoloqlar terefinden oyrenilmediyi ve ciddi cehdle arxeoloji axtarislar aparilmadigi ucun kendin ve demek olar ki etraf erazilerin tarixi haqda deqiq melumatlar yoxdur Kend erazisinde hemcinin coxlu sayda tarixi bulaqlar movcuddur Umumiyyetle bulaq tikilmesi bu kend erasisinde tarixen yasayan enenedir Muxtelif tarixi dovrlerde xusui ustaliqla insa edilen bulaqlar tikilis kanstruksiyasina gore medeniyyet numuneleridir Bu bulaqlara misal olaraq Mesedi Settar bulagi Saxsaxa bulagi Safqulu bulagi Sur sur bulagi ve s adlarini gostermek olar Bundan elave kend erazisinde coxlu sayda su quyulari movcud idi Hal hazirda onlardan yalniz 2 3 ededi salamat qalmisdir Bunlarin hamisi kendin zengin yeralti su servetlerinden xeber verir EhalisiEhalisi bes nesilden ibaret olub dasdemirler ebdululer novruzbeyliler hekimliler ehmedliler Hal hazirda esasen bu nesillere daxil bir cox ehalisi kocmusdur Esasen dasdemirli ebdullu ve novruzovbeyli nesillerinin istirakcilari kendde coxluq teskil edir Taninmis sexsleri Kendin gorkemli numayendeleri sirasina daxildir dovlet ve ictimai xadim Baki ve simal bolgelerinde meshur siniqci Gence Goygol golu neqliyyat yolunun tikintisinde bas muhendis Ikinci Dunya muharibesinde helak olmusdur dovlet ve ictimai xadim Xizi rayonu ve Sumqayit seherinde muhum vezifelerde calismisdir Zebi Abdullayev azerbaycanli tarixci filosof beynelxalq seviyyeli siyasi icmalci Istinadlar Azerbaycan Respublikasinin Abseron Agstafa Balaken Beyleqan Berde Bilesuvar Qobustan Qubadli Zaqatala Ismayilli Yevlax Kelbecer Masalli Xizi Samaxi rayonlarinin ve DQMV Hadrut rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 25 may 1991 ci il tarixli 123 XII sayli Qerari 27 August 2022 tarixinde Istifade tarixi 28 August 2022 Rehman Orxan Sumqayitin Zebisi mudrik insan canli ensiklopediya 2022 01 25 at the Wayback Machine 11 04 2019 az Hemcinin bax Xizi rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin