Şərqdə neft və qan — Məhəmməd Əsəd bəy tərəfindən 1929-cu ildə almanca yazılan avtobioqrafiya məzmunlu tarixi-publisistik roman.
Şərqdə neft və qan | |
---|---|
Öl und Blut im Orient | |
| |
Müəllif | Məhəmməd Əsəd bəy |
Orijinalın dili | Almanca |
Ölkələr | Almaniya |
Orijinalın nəşr ili | 1929 |
Tərcüməçi | Çərkəz Qurbanlı |
Nəşriyyat | Nurlan nəşriyyatı (2005) (2015) |
Səhifə | 313 (2005) 304 (2015) |
Tiraj | 100 |
Sonrakı | |
ISBN | (2005) (2015) |
Mövzu
Əsər Rusiya imperiyasının dağılışını, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılışı və Bolşeviklər tərəfindən ələ keçirilməsini neft maqnatının yeniyetmə oğlunun gözündən oxuculara çatdırır.
Əsərin ilk hissələrində Azərbaycan hələ Rusiya imperiyasının tərkibindədir. Yazıçı neftin Bakını və mərkəzin Bakıya olan münasibətini necə dəyişdirməsindən, Bakıda xaricilərin tələblərinə cavab verə bilmək üçün teatr, kafe, çimərgə, klub və parkların salınmasından söz açır.
Anası ilə atasının necə tanış olmasından bəhs edir.
O, neft işçilərinin ağır vəziyyətindən, onların həyatının necə ucuz tutulmasından aşağıdakı cümlələrlə söz açır:
Ən çətini, məsələn, neft quyularından tez-tez dartılıb-çıxarılan cəsədi tanımamaq, yaxud onu buruq sahibinin arzusunca tanımaq idi. Neft qaynaqlarındakı cəsədlərlə xüsusi davranış tələb olunurdu. Gündə bir neçə dəfə fəhlələrdən kimsə adi vedrənin içində oturub quyuya enməli olurdu ki, bunun da doxsan faizi ölüm demək idi. Çox vaxt vedrəni qazda boğulub neftə quylanmış fəhləsiz çıxarırdılar. Cəsəd yalnız bir neçə həftə sonra tapılırdı, əksərən isə heç tapılmırdı." |
Fəhlələr, əsasən Azərbaycanlı, , Fars və Ruslardan təşkil olunsa da, sonuncular işçi qüvvəsi kimi yararlı hesab olunmayıb. Kommunist düşüncələrin Rus işçilər arasında daha geniş yayılması qeyd olunur. Dağıstanlıların isə Bakıya gəlməkdə əsas məqsədləri Azərbaycan dilini öyrənmək olub. Onlarla yerli dilə yiyələnmiş Dağıstanda Azərbaycan dili öz asanlığına görə millətlərarası əlaqə dili hesab olunub. Yazıçı neft işçilərinin ağır iş şəraitini katorqa məhbuslarınınkı ilə müqayisə edir və neft işçilərinin daha ağır vəziyyətdə olduğu qənaətinə gəlir. Gənc kommunist Stalinin "Bakı fəhləsi" qəzetini neft mədənlərinin yaxınlığındakı xoralılar, oğru və səfillərin özünə məskən bildiyi qəsəbədə nəşr etməsindən söz açılır. Neft mədənlərində tətillərin aparıcı qüvvəsi kimi Ruslar göstərilir.
Hindistan atəşpərəstlərinin Suraxanıdakı məbədə baş çəkməsi və bu məbədin tarixi barədə də məlumat verir.
Əsərdə neft maqnatlarının da asılı olduğu bir qrupdan — qoçulardan geniş bəhs olunur. Zəngin neft maqnatlarının dəyib-dolaşmasın deyə qoçulara və yeni-yeni qoçuluğa başlamış keçmiş bəylərə xərac ödəmək məcburiyyətində qalmasından, əsasən, bu adamlar arasında Ağa Musa Nağıyevdən söz açılır.
Etnik qruplar haqda da məlumat verən yazıçı,onlar arasında , Yəhudilər, Osetinlər və digər Qafqaz xalqlarından söz açır.
və Yasailər yazıçıdan başqa heç kimin qələmə almadığı, doğruluğu şübhə altında olan mövzulardır.
Nəşr və tərcümə
Roman ilk dəfə 1929-cu ildə almanca nəşr olunmuşdur.
Əsər daha sonra Çərkəz Qurbanlı tərəfindən Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş və Bakıda 2005-ci ildə Nurlan nəşriyyatında 313 səhifədə, 2015-ci ildə isə nəşriyyatı tərəfindən 304 səhifədə nəşr olunmuşdur.
İstinadlar
- "Şərqdə neft və qan" ( (az.)). . 2017-09-01. 2017-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-01.
Xarici keçidlər
- "Şərqdə neft və qan" ( (az.)). . 2017-09-01. 2017-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-01.
- "Şərqdə neft və qan: tarixi-publisistik roman" ( (az.)). . 2017-08-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-01.
- "Şərqdə neft və qan. Məhəmməd Əsəd bəy (PDF yüklə)" ( (az.)).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serqde neft ve qan Mehemmed Esed bey terefinden 1929 cu ilde almanca yazilan avtobioqrafiya mezmunlu tarixi publisistik roman Serqde neft ve qanOl und Blut im OrientRomanin 2015 ci il azerbaycanca nesrinin uz qabigiMuellif Mehemmed Esed beyOrijinalin dili AlmancaOlkeler AlmaniyaOrijinalin nesr ili 1929Tercumeci Cerkez QurbanliNesriyyat Nurlan nesriyyati 2005 2015 Sehife 313 2005 304 2015 Tiraj 100SonrakiISBN ISBN 978 9952 420 06 3 2005 ISBN 978 9952 8210 1 7 2015 MovzuEser Rusiya imperiyasinin dagilisini Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaradilisi ve Bolsevikler terefinden ele kecirilmesini neft maqnatinin yeniyetme oglunun gozunden oxuculara catdirir Eserin ilk hisselerinde Azerbaycan hele Rusiya imperiyasinin terkibindedir Yazici neftin Bakini ve merkezin Bakiya olan munasibetini nece deyisdirmesinden Bakida xaricilerin teleblerine cavab vere bilmek ucun teatr kafe cimerge klub ve parklarin salinmasindan soz acir Anasi ile atasinin nece tanis olmasindan behs edir O neft iscilerinin agir veziyyetinden onlarin heyatinin nece ucuz tutulmasindan asagidaki cumlelerle soz acir En cetini meselen neft quyularindan tez tez dartilib cixarilan cesedi tanimamaq yaxud onu buruq sahibinin arzusunca tanimaq idi Neft qaynaqlarindaki cesedlerle xususi davranis teleb olunurdu Gunde bir nece defe fehlelerden kimse adi vedrenin icinde oturub quyuya enmeli olurdu ki bunun da doxsan faizi olum demek idi Cox vaxt vedreni qazda bogulub nefte quylanmis fehlesiz cixarirdilar Cesed yalniz bir nece hefte sonra tapilirdi ekseren ise hec tapilmirdi Fehleler esasen Azerbaycanli Fars ve Ruslardan teskil olunsa da sonuncular isci quvvesi kimi yararli hesab olunmayib Kommunist dusuncelerin Rus isciler arasinda daha genis yayilmasi qeyd olunur Dagistanlilarin ise Bakiya gelmekde esas meqsedleri Azerbaycan dilini oyrenmek olub Onlarla yerli dile yiyelenmis Dagistanda Azerbaycan dili oz asanligina gore milletlerarasi elaqe dili hesab olunub Yazici neft iscilerinin agir is seraitini katorqa mehbuslarininki ile muqayise edir ve neft iscilerinin daha agir veziyyetde oldugu qenaetine gelir Genc kommunist Stalinin Baki fehlesi qezetini neft medenlerinin yaxinligindaki xoralilar ogru ve sefillerin ozune mesken bildiyi qesebede nesr etmesinden soz acilir Neft medenlerinde tetillerin aparici quvvesi kimi Ruslar gosterilir Hindistan atesperestlerinin Suraxanidaki mebede bas cekmesi ve bu mebedin tarixi barede de melumat verir Eserde neft maqnatlarinin da asili oldugu bir qrupdan qoculardan genis behs olunur Zengin neft maqnatlarinin deyib dolasmasin deye qoculara ve yeni yeni qoculuga baslamis kecmis beylere xerac odemek mecburiyyetinde qalmasindan esasen bu adamlar arasinda Aga Musa Nagiyevden soz acilir Etnik qruplar haqda da melumat veren yazici onlar arasinda Yehudiler Osetinler ve diger Qafqaz xalqlarindan soz acir ve Yasailer yazicidan basqa hec kimin qeleme almadigi dogrulugu subhe altinda olan movzulardir Nesr ve tercumeRoman ilk defe 1929 cu ilde almanca nesr olunmusdur Eser daha sonra Cerkez Qurbanli terefinden Azerbaycan diline tercume olunmus ve Bakida 2005 ci ilde Nurlan nesriyyatinda 313 sehifede 2015 ci ilde ise nesriyyati terefinden 304 sehifede nesr olunmusdur Istinadlar Serqde neft ve qan az 2017 09 01 2017 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 01 Xarici kecidler Serqde neft ve qan az 2017 09 01 2017 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 01 Serqde neft ve qan tarixi publisistik roman az 2017 08 28 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 01 Serqde neft ve qan Mehemmed Esed bey PDF yukle az