Tüilri bağı (fr. Jardin des Tuileries Fransızca tələffüz: [ʒaʁdɛ̃ de tɥilʁi]) — Parisin 1-ci dairəsində Luvr muzeyi və Həmrəylik Meydanı arasında yerləşən milli parkdır. 1564-cü ildə Tüilri sarayının bağı kimi Yekaterina Mediçi tərəfindən yaradılmış və 1667-ci ildən ictimaiyyətə açıqdır. Tüilri bağı Fransa inqilabından sonra ictimai park oldu. XIX-XX əsrlərdə bu yer Parislilərin görüşmək, istirahət etmək , şənliklər təşkil etmək və gəzinti yeri kimi məşhur idi.
Yekaterina Mediçinin bağı
Kraliça Yekaterina Mediçi 1559-cu ilin iyulunda əri II Henri vəfat etdikdən sonra , yeni kral olmuş oğlu II Fransisklə Luvr sarayı ilə yanaşı olan Bastiliya yaxınlığındakı Tournelles Mehmanxanasına köçdü. O, doğma Florensiya bağlarının şərəfinə onlara oxşar bağlarla Luvrdan ayrı özü üçün yeni saray tikdirmək qərarına gəldi.
Burada cənubdan Sen, şimaldan Rü Sent-Onore (fr. Rue Saint-Honoré), şərqdən Luvr və qərbdən su ilə dolmuş dərin çuxurlar və şəhər hasarları ilə həmsərhəd olan yer var idi. XIII əsrdən bəri bu ərazidə binaların dam örtüyü üçün kirəmit hazırlayan Tüilri adlandırılmış emalatxanalar yerləşirdi. Bəzi torparlar Kral I Fransisk tərəfindən XVI əsrin əvvəllərində alındı. Yekaterina daha çox ərazi əldə etdi və bu ərazilərdə bağ və saraylar tikdirməyə başladı.
Yekaterina Mediçi Florensiyadan olan peyzaj memarı Bernard de Karnesse, Çin farforunun sirrini açmağı əmr etmiş Bernard Palissi tərəfindən yaradılmış heyvan və bitki şəkilləri ilə bəzədilmiş saxsılarla grot, labirint və fontanlarla İtalyan İntibah bağı tikməyi tapşırdı.
Yekaterina Mediçiun bağı beş yüz metr uzunluğunda və üç yüz metr enində cığırlarla yeni qəsrdən ayrılmış ərazi ilə əhatə olunmuşdu. Bu ərazi çiçək ləkləri, beş kiçik ağac qrupu, çəmənlik salınmış hissə və faktiki olaraq dirrik və üzümlüklərdən ibarət altı döngəli düzbucaqlı hissələrə bölünmüşdü.
Tüilri hal-hazırda Parisdə çox gözəl və geniş bağdır. Yekaterina İngiltərə kraliçası I Elizabetin elçilərinin şərəfinə təmtəraqlı kral şadlıqları və IV Henrix və bacısı Marqarita de Valyanın nigahı üçün bu ərazidən istifadə edib.
IV Henrinin bağı
Kral III Henri 1588-ci ildə Parisi tərk etməyə məcbur oldu və bağlar yararsız vəziyyətə düşdü. Onun varisi IV Henri və bağbanı Klod Molle (fr. Claude Mollet) tut ağacları əkilmiş paralel xiyabanlar və bağ uzunu gəzinti yerlərini tikdirərək, bağları yenidən bərpa etdilər. Kral IV Henri bununla ipəkqurdu yetişdirilməsinə və Fransada ipək sənayesinin başlanmasına ümid edirdi. O, həmçinin Pon-Nöf (fr. Pont-Neuf)də 1608-ci ildə tikilmiş La Samariten (fr. La Samaritaine) adlandırılmış yeni nasoslu su ilə təhciz olunmuş fəvvarəli düzbucaqlı formasında hovuz tikdirmişdi. Ərazi saray və V Şarlın qazdırdığı keçmiş qalayanı xəndək arasında mərkəzdə böyük fəvvarəli “Yeni Bağa” çevrildi. IV Henri heç vaxt daim bərpa işləri aparılan Tüilri sarayında yaşamayıb. O bu bağlardan gəzinti və istirahət yeri kimi istifadə edib.
Tüilri bağlarında heykəltaraşlıq
- Merkuri Peqasın üstündə (1701–02). Heykəltəraş Antuan Koysevox (1640-1720). 1896-cı ildə mərmərdən olan əsli Luvra köçürülüb və surəti ilə əvəzlənib.
- Nimfa. Heykəltəraş Lui Auquste Leveque (1866).
- Tezey və Minotavr (1821). Heykəltəraş Jül Remi.
- Spartakın andı (1871). Heykəltəraş Lyuis Ernest Barrias (1841-1905)
- Auquste Rodin, 1881-1904-cü illər, L'Ombre (Kölgə), bürünc
- Auquste Rodin, 1881-1899-cü illər, Éve, bürünc
- Auquste Rodin, 1881-1905-ci illər, Méditation avec bras, bürünc
- Le Baiser (Öpüş). Heykəltəraş Auquste Rodin
İstinadlar
- "Jardin des Tuileries". 2021-09-02 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyul, 2014.
- "Sailing in the Tuileries". 2014-09-03 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyul, 2014.
- . 2014-07-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul, 2014.
- "Tuileries Garden". 2017-03-14 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyul, 2014.
- PARIS GARDENS . 9 fevral, 2014. 2014-02-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul, 2014.
Xarici keçidlər
Jardin des Tuileries 2013-03-07 at the Wayback Machine (fr.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Tuilri Tuilri bagi fr Jardin des Tuileries Fransizca teleffuz ʒaʁdɛ de tɥilʁi Parisin 1 ci dairesinde Luvr muzeyi ve Hemreylik Meydani arasinda yerlesen milli parkdir 1564 cu ilde Tuilri sarayinin bagi kimi Yekaterina Medici terefinden yaradilmis ve 1667 ci ilden ictimaiyyete aciqdir Tuilri bagi Fransa inqilabindan sonra ictimai park oldu XIX XX esrlerde bu yer Parislilerin gorusmek istirahet etmek senlikler teskil etmek ve gezinti yeri kimi meshur idi Zefer tagi ve Hemreylik Meydanindan boyuk dairevi hovuz istiqametinda Tuilri baginin gorunusuYekaterina Medicinin bagi1576 ci ilde baglarin Cek I Androuet du Cerceau terefinden cekilmis qravurasi Kralica Yekaterina Medici 1559 cu ilin iyulunda eri II Henri vefat etdikden sonra yeni kral olmus oglu II Fransiskle Luvr sarayi ile yanasi olan Bastiliya yaxinligindaki Tournelles Mehmanxanasina kocdu O dogma Florensiya baglarinin serefine onlara oxsar baglarla Luvrdan ayri ozu ucun yeni saray tikdirmek qerarina geldi Burada cenubdan Sen simaldan Ru Sent Onore fr Rue Saint Honore serqden Luvr ve qerbden su ile dolmus derin cuxurlar ve seher hasarlari ile hemserhed olan yer var idi XIII esrden beri bu erazide binalarin dam ortuyu ucun kiremit hazirlayan Tuilri adlandirilmis emalatxanalar yerlesirdi Bezi torparlar Kral I Fransisk terefinden XVI esrin evvellerinde alindi Yekaterina daha cox erazi elde etdi ve bu erazilerde bag ve saraylar tikdirmeye basladi Yekaterina Medici Florensiyadan olan peyzaj memari Bernard de Karnesse Cin farforunun sirrini acmagi emr etmis Bernard Palissi terefinden yaradilmis heyvan ve bitki sekilleri ile bezedilmis saxsilarla grot labirint ve fontanlarla Italyan Intibah bagi tikmeyi tapsirdi Yekaterina Mediciun bagi bes yuz metr uzunlugunda ve uc yuz metr eninde cigirlarla yeni qesrden ayrilmis erazi ile ehate olunmusdu Bu erazi cicek lekleri bes kicik agac qrupu cemenlik salinmis hisse ve faktiki olaraq dirrik ve uzumluklerden ibaret alti dongeli duzbucaqli hisselere bolunmusdu Tuilri hal hazirda Parisde cox gozel ve genis bagdir Yekaterina Ingiltere kralicasi I Elizabetin elcilerinin serefine temteraqli kral sadliqlari ve IV Henrix ve bacisi Marqarita de Valyanin nigahi ucun bu eraziden istifade edib IV Henrinin bagiKral III Henri 1588 ci ilde Parisi terk etmeye mecbur oldu ve baglar yararsiz veziyyete dusdu Onun varisi IV Henri ve bagbani Klod Molle fr Claude Mollet tut agaclari ekilmis paralel xiyabanlar ve bag uzunu gezinti yerlerini tikdirerek baglari yeniden berpa etdiler Kral IV Henri bununla ipekqurdu yetisdirilmesine ve Fransada ipek senayesinin baslanmasina umid edirdi O hemcinin Pon Nof fr Pont Neuf de 1608 ci ilde tikilmis La Samariten fr La Samaritaine adlandirilmis yeni nasoslu su ile tehciz olunmus fevvareli duzbucaqli formasinda hovuz tikdirmisdi Erazi saray ve V Sarlin qazdirdigi kecmis qalayani xendek arasinda merkezde boyuk fevvareli Yeni Baga cevrildi IV Henri hec vaxt daim berpa isleri aparilan Tuilri sarayinda yasamayib O bu baglardan gezinti ve istirahet yeri kimi istifade edib Tuilri baglarinda heykeltarasliqMerkuri Peqasin ustunde 1701 02 Heykelteras Antuan Koysevox 1640 1720 1896 ci ilde mermerden olan esli Luvra kocurulub ve sureti ile evezlenib Nimfa Heykelteras Lui Auquste Leveque 1866 Tezey ve Minotavr 1821 Heykelteras Jul Remi Spartakin andi 1871 Heykelteras Lyuis Ernest Barrias 1841 1905 Auquste Rodin 1881 1904 cu iller L Ombre Kolge burunc Auquste Rodin 1881 1899 cu iller Eve burunc Auquste Rodin 1881 1905 ci iller Meditation avec bras burunc Le Baiser Opus Heykelteras Auquste RodinIstinadlar Jardin des Tuileries 2021 09 02 tarixinde Istifade tarixi 4 iyul 2014 Sailing in the Tuileries 2014 09 03 tarixinde Istifade tarixi 4 iyul 2014 2014 07 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyul 2014 Tuileries Garden 2017 03 14 tarixinde Istifade tarixi 4 iyul 2014 PARIS GARDENS 9 fevral 2014 2014 02 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 iyul 2014 Xarici kecidlerVikianbarda Tuilri bagi ile elaqeli mediafayllar var Jardin des Tuileries 2013 03 07 at the Wayback Machine fr