İberiya kərtənkələsi (lat. Lacerta schreiberi) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin yaşıl kərtənkələ cinsinə aid heyvan növü. Növün latın adı Avtriya zooloqu Eqida Şrayberin şərəfinə (1836–1913) adlandırılıb.
İberiya kərtənkələsi | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: İberiya kərtənkələsi | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
İri kərtənkələdir, quyruqsuz uzunluğu 13,5 sm, quyruğunun uzunluğu isə 38 sm təşkil edir. Bu növ parlaq rəngi ilə seçilir. Beli yaşıl olur və üzəri qara noqtələrlə örtülür. Başı və boynu parlaq göy rəngdədir. Dişilər qəhvəyi-yaşıl olur.
Qidasının əsasını cücülər, sürünənlər, bala quşlar və meyvələr təşkil edir. Bu növ qida axtararkən aktiv olur. Martdan sentyabra qədər aktiv həyat sürür. Çütləşmə aprel-may aylarını əhatə edir. İyunda 11–18 yumurta qoyurlar. Ərazilərini qorumasada, bəzi hallarda erkəklər savaşırlar. Erkəklər dişilər arasında çütləşmə bir qayda olaraq uzun çəkir.
Növ Potruqaliya və İspaniyada yayılmışdır. Əsasən 0–2100 arası yüksəkliklərdə rast gəlinir. Əsasən çay və bulaqların qıraqlarında, rütubətli yerlərdə və meşə kənarlarında yaşayır. Cənub arealında yaşayan kərtənkələlər su ilə bağlıdırlar.
Bu növ ətraf mühitün dəyişkənliyinə həsasdır. İsbaniyanın cənubunda bu növün meşə yanğınları səbəbindən tükənmə təhlükəsi vardır. Bir çox yayılma ərazisi qoruq elan edilmişdir. Bu növ II Bern konvensiyasına daxil edilmişdir.
İstinadlar
- The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
- Beolens, Watkins & Grayson, 2009 : The Eponym Dictionary of Reptiles. Johns Hopkins University Press, p. 238
Ədəbiyyat
- Edwin N. Arnold & John A. Burton: Pareys Reptilien- und Amphibienführer Europas. Verlag Paul Parey, Hamburg/Berlin 1979.
- Heinz Schröder: Lurche und Kriechtiere in Farben. Otto Maier Verlag, Ravensburg 1973.
Xarici keçidlər
- ARKive 2017-03-26 at the Wayback Machine
- Paulo Sá-Sousa, Rafael Marquez, Valentin Pérez-Mellado, Iñigo Martínez-Solano 2009. Lacerta schreiberi. In: IUCN 2013
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iberiya kertenkelesi lat Lacerta schreiberi heyvanlar aleminin xordalilar tipinin surunenler sinfinin pulcuqlular destesinin esl kertenkeleler fesilesinin yasil kertenkele cinsine aid heyvan novu Novun latin adi Avtriya zooloqu Eqida Srayberin serefine 1836 1913 adlandirilib Iberiya kertenkelesiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Klad Sinif SurunenlerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Desteustu Deste PulcuqlularFesileustu Fesile Esl kertenkelelerYarimfesile Triba Cins Yasil kertenkeleNov Iberiya kertenkelesiBeynelxalq elmi adiLacerta schreiberi Jacques von Bedriaga 1878Sekil axtarisiITIS 1155287NCBI 80442EOL 792821 Iri kertenkeledir quyruqsuz uzunlugu 13 5 sm quyrugunun uzunlugu ise 38 sm teskil edir Bu nov parlaq rengi ile secilir Beli yasil olur ve uzeri qara noqtelerle ortulur Basi ve boynu parlaq goy rengdedir Disiler qehveyi yasil olur Qidasinin esasini cuculer surunenler bala quslar ve meyveler teskil edir Bu nov qida axtararken aktiv olur Martdan sentyabra qeder aktiv heyat surur Cutlesme aprel may aylarini ehate edir Iyunda 11 18 yumurta qoyurlar Erazilerini qorumasada bezi hallarda erkekler savasirlar Erkekler disiler arasinda cutlesme bir qayda olaraq uzun cekir Nov Potruqaliya ve Ispaniyada yayilmisdir Esasen 0 2100 arasi yuksekliklerde rast gelinir Esasen cay ve bulaqlarin qiraqlarinda rutubetli yerlerde ve mese kenarlarinda yasayir Cenub arealinda yasayan kertenkeleler su ile baglidirlar Bu nov etraf muhitun deyiskenliyine hesasdir Isbaniyanin cenubunda bu novun mese yanginlari sebebinden tukenme tehlukesi vardir Bir cox yayilma erazisi qoruq elan edilmisdir Bu nov II Bern konvensiyasina daxil edilmisdir IstinadlarThe Reptile Database ing P Uetz 2015 Beolens Watkins amp Grayson 2009 The Eponym Dictionary of Reptiles Johns Hopkins University Press p 238EdebiyyatEdwin N Arnold amp John A Burton Pareys Reptilien und Amphibienfuhrer Europas Verlag Paul Parey Hamburg Berlin 1979 ISBN 3 490 00318 7 Heinz Schroder Lurche und Kriechtiere in Farben Otto Maier Verlag Ravensburg 1973 ISBN 3 473 46116 4Xarici kecidlerARKive 2017 03 26 at the Wayback Machine Paulo Sa Sousa Rafael Marquez Valentin Perez Mellado Inigo Martinez Solano 2009 Lacerta schreiberi In IUCN 2013Hemcinin bax