Elektrik avtomobili — elektrik enerjisi ilə işləyən bir və ya bir neçə mühərrikdən ibarət avtomobil. İlk praktiki elektrik avtomobili 1880-ci illərdə istehsal edilmişdir. Elektrik avtomobilləri 19-cu əsrin axırları və 20-ci əsrin əvvəlləri populyar olsa da, daxili yanma mühərriklərinin inkişafı və kütləvi ucuz benzin istehsalı elektrik avtomobillərinin istifadəsinin azalmasına səbəb olmuşdur.

Bu məqaləni lazımdır. |
2008-ci ildən etibarən batareyaların inkişafı, neft qiymətlərinin daha da bahalaşma qayğıları və havaya buraxılan zəhərli qazların azaldılması istəyi elektrik avtomobillərinin istehsalında yeni bir dalğa yaratmışdır. Çoxlu ölkə və yerli hökumətlər elektrik maşınlarının kütləviləşməsi üçün güzəştli kreditlər, vergi güzəştləri və s tətbiq etməyə başlamışdır.
Daxili yanma mühərrikləri ilə işləyən avtomobillərlə müqayisədə elektrik avtobilləri daha az səs çıxarır. Çox ölkədə neft idxal edildiyi üçün elektrik avtomobilləri neft idxalının azaldılmasına gətirib çıxaracaq.
Elektrik avtomobillərinin əsas problemlərindən biri yenidən elektrik qidalanmasının çox uzun müddət çəkməsidir. batareyaların baha olması, elektrik avtomobillərinin digər avtomobillərdən baha olmasına gətirib çıxarır, amma hal-hazırda batareya qiymətlərində eniş müşahidə olunur. Bundan başqa sürücülər növbəti mənzilə çatana qədər batareyanın tamami ilə bitməsindən qorxurlar.
2015-ci ilin dekabr ayına olan məlumata görə 30-dan çox elektrik avtomobili modeli mövcuddur. 2016-cı ilin sentyabr ayına olan məlumata görə elektrik avtomobillərinin qlobal satış sayısı 1 milyon ədədi keçmişdir.
İqtisadi
Alış qiyməti




Performans
Sürətlənmə və sürətləndirici qurğunun dizaynı

Elektrik mühərrikləri yüksək güc-çəki nisbətləri təmin edə bilir. Batareyalar bu mühərrikləri dəstəkləmək üçün lazım olan elektrik cərəyanını təmin etmək üçün dizayn edilir. Elektrik mühərrikləri sıfır sürətə qədər düz bir tork əyrisinə malikdir. Sadəlik və davamlılıq üçün əksər elektrik avtomobilləri sabit nisbətli sürət qutularından istifadə edir və mufta olmur.
Bir çox elektrikli avtomobil ortalama içdən yanmalı avtomobillərə görə daha sürətli sürətlənməyə malikdir, bunun səbəbi əsasən sürət qutusunun daha sədə və az hissədən ibarət olması sürtünmə itkilərinin azaldılması və elektrik mühərrikinin maksimum gücü daha təz əldə edə bilməsindən qaynaqlanır . Bununla belə, bəzi elektrikli maşınlar zəif mühərrik səbəbindən aşağı sürətə malik ola bilər.
Elektrikli nəqliyyat vasitələri də hər təkər qovşağında və ya təkərlərin yanında motordan istifadə edə bilər, bu nadirdir, lakin daha təhlükəsiz olduğu iddia edilir.Oxa, diferensial və ya transmissiyaya malik olmayan elektrik nəqliyyat vasitələri daha az ötürmə inersiyasına malik ola bilər. Bəzi birbaşa cərəyan mühərriki ilə təchiz edilmiş drag-racer tipli elektrikli maşınlar maksimum sürəti artırmaq üçün sadə iki pilləli mexaniki ötürücülərə malikdir. Konsept elektrik superkarı Rimac Concept One 0-dan 97 km/h 2,5 saniyəyə gedə biləcəyini iddia edir. Tesla isə idda edirki, qarşıdan gələn Tesla Roadster-in sürəti 0-dan 97 km/h 1,9 saniyədə çatır
Terminologiya
"Elektrikli avtomobil" termini adətən xüsusi olaraq akkumulyatorlu elektrik nəqliyyat vasitələrinə (BEVs) və ya tam elektrik avtomobillərinə, elektrik şəbəkəsinə qoşulub yenidən doldurulan akkumulyator paketinə malik olan bir növ elektrik nəqliyyat vasitəsinə (EV) deyilir və avtomobildə yığılan elektrik təkərlərin hərəkətini təmin edən yeganə enerji mənbəyidir. Termin ümumiyyətlə magistral yollarda hərəkət edə bilən avtomobillərə aiddir, lakin sadəcə ictimai yollarda hərəkət etməyə icazə verilən çəki, güc və maksimum sürət baxımından məhdudiyyətləri olan aşağı sürətli elektrik nəqliyyat vasitələri də vardır. Bunlar ABŞ- da Neighbourhood Electric Vehicles (NEVs) kimi təsnif edilir və Avropada elektrik motorlu kvadrisikllər kimi təsnif edilir.
Tarix
Erkən inkişaflar
Robert Anderson çox vaxt 1832–1839-cu illər arasında ilk elektrik avtomobilini icad etmiş kimi tanınır
Sonrakı eksperimental elektrik avtomobillər 1880-ci illərdə ortaya çıxdı:
- 1881-ci ildə Qustav Trouvé Paris beynəlxalq sərgisində elektrik avtomobilini təqdim etdi.
- 1884-cü ildə, Ford Model T- dən 20 il əvvəl, Tomas Parker Vulverhemptonda özünün xüsusi dizaynlı yüksək tutumlu təkrar doldurulabilən batareyalarından istifadə edərək elektrik avtomobili düzəltdi, baxmayaraq ki, yeganə sübut 1895-ci ilə aid bir fotoşəkildir
- 1888-ci ildə alman Andreas Flocken bəziləri tərəfindən ilk "əsl" elektrik avtomobili kimi qəbul edilən Flocken Elektrowagen-i dizayn etdi.
Elektrik, 19-cu əsrin sonu və 20-ci əsrin əvvəllərində avtomobillərin hərəkəti üçün üstünlük verilən üsullardan biri idi, o dövrün benzinlə işləyən avtomobillərinin əldə edə bilmədiyi rahatlıq səviyyəsini və işləmə asanlığını təmin edirdi. Elektrikli avtomobil sayı 20-ci əsrin əvvəllərində təxminən 30.000 nəqliyyat vasitəsinə çatdı.
1897-ci ildə elektrik avtomobilləri ilk dəfə Britaniyada və ABŞ-də taksi kimi kommersiya məqsədli istifadə edildi. Londonda Walter Berseyin elektrik kabinləri, taksilərin atlı olduğu bir vaxtda kirayə verilən ilk özüyeriyən avtomobillər idi. Nyu Yorkda Electrobat II dizaynına əsaslanan on iki hansom kabin və bir broughamdan ibarət donanma qismən Filadelfiya Electric Storage Battery Company tərəfindən maliyyələşdirilən layihənin bir hissəsini təşkil edirdi. 20-ci əsrdə ABŞ-də elektrik avtomobillərinin əsas istehsalçılarına Anthony Electric, Baker, Columbia, Anderson, Edison, Riker, Milburn, Bailey Electric və Detroit Electric daxildir. Onların elektrik avtomobilləri benzinlə işləyənlərdən daha səssiz idi və pillə dəyişdirmədən sürülə bilirdi.
Altı elektrik avtomobili 19-cu əsrdə quruda sürət rekorduna sahib idi. Onlardan sonuncusu Kamil Jenatzi tərəfindən idarə olunan raket formalı La Jamais Contente idi və 100 km/h sürəti keçdi. 105.88 km/saat (65.79 mil/saat) maksimum sürətinə çatdı 1899-cu ildə.
daxili yanma mühərrikili (ICE) avtomobillərindəki irəliləyişlər və daha ucuz benzin və dizellə işləyən avtomobillərin kütləvi istehsalı başlayana qədər elektirikli avtomobillər populyar olaraq qaldı. daxili yanma mühərrikli avtomobillərinin daha sürətli yanacaqdoldurma müddətləri və daha ucuz qistehsal xərcləri onları daha populyar etdi. Bununla belə, həlledici məqam 1912-ci ildə daxili yanma mühərriki (ICE)ni işə salmağın, zəhmət tələb edən üsullara , əl ilə çevirmə üsullarını əvəz edərk başlanğıc mühərrikinin tətbiqi ilə gəldi.
Müasir elektrik avtomobilləri
1990-cı illərin əvvəllərində Kaliforniya Hava Resursları Şurası (CARB) elektriklə işləyən avtomobillər kimi sıfır tullantı buraxan nəqliyyat vasitələrinə keçmək məqsədilə daha az yanacaq sərf edən, daha az tullantı buraxan avtomobillər üçün təkan yaratmağa başladı. Buna cavab olaraq avtomobil istehsalçıları elektrik modelləri hazırladılar. ABŞ avtomobil istehsalçıları elektromobillər ideyasını gözdən salmaq üçün apardıqları kütləvi kampaniyalara görə ABŞ geri çəkildi.
Kaliforniya elektrik avtomobil istehsalçısı Tesla Motors ilk dəfə 2008-ci ildə müştərilərə təhvil verilən Tesla Roadster-ə çevriləcək avtomobilin hazırlanmasına 2004-cü ildə başlamışdır. Roadster , litium-ion batareya hüceyrələrindən istifadə edən ilk magistral sürətlərinə çata bilən tam elektrik avtomobil oldu və bir şarjda 320 km dən çox səyahət edən ilk istehsal tam elektrik avtomobili idi.
Better Place, Kaliforniyanın Palo Alto şəhərində yerləşən, lakin İsraildən idarə olunan müəssisə tərəfindən dəstəklənən şirkət, elektrik avtomobilləri üçün akkumulyatorun doldurulması və batareyanın dəyişdirilməsi xidmətlərini hazırlayıb satdı. Şirkət 29 oktyabr 2007-ci ildə ictimaiyyətə təqdim edildi və 2008 və 2009-cu illərdə İsrail, Danimarka və Havayda elektrik avtomobil şəbəkələrinin yerləşdirildiyini elan etdi. Şirkət ölkə üzrə infrastrukturu yerləşdirməyi planlaşdırırdı. 2008-ci ilin yanvarında Better Place İsrail üçün dünyada ilk Elektrik Doldurma Şəbəkəsi Operatorunu (ERGO) qurmaq üçün Renault-Nissan ilə anlaşma memorandumu elan etdi. Müqaviləyə əsasən, Better Place elektrik doldurma şəbəkəsini quracaq və Renault-Nissan elektrik avtomobilləri təmin edəcək. "Better Place" 2013-cü ilin mayında İsraildə iflas edir. Şirkətin maliyyə çətinlikləri səhv idarəçilik, həddən artıq çox ölkədə dirsəklərin yaradılması və pilotların idarə edilməsi üzrə israfçı səylər, enerji doldurma və dəyişdirmə infrastrukturunun inkişafı üçün tələb olunan yüksək sərmayə və ilkin proqnozlaşdırılandan xeyli aşağı bazara nüfuz etmə nəticəsində yaranıb.
2009-cu ildə Yaponiyada satışa çıxarılan Mitsubishi i-MiEV ilk seriyalı istehsal olunan magistral yol icazəsi olan elektrik avtomobil oldu və həmçinin 10.000 ədəddən çox satılan ilk tam elektrik avtomobili idi. Bir neçə ay sonra, 2010-cu ildə buraxılan Nissan Leaf o dövrdə ən çox satılan tam elektrik avtomobili olaraq i MiEV-i geridə qoydu.
2008-ci ildən başlayaraq, batareyalardakı irəliləyişlər və istixana qazı emissiyalarını azaltmaq və şəhər havasının keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq istəyi sayəsində elektrikli avtomobil istehsalında bir intibah baş verdi. 2010-cu illərdə Çində elektrikli avtomobil sənayesi hökumətin dəstəyi ilə çox genişləndi. Bununla belə, Çin hökuməti tərəfindən tətbiq edilən subsidiyalar 20–30% azalacaq və 2023-cü ilə qədər tamamilə dayandırılacaq. Bir neçə avtomobil istehsalçısı Tesla, Volkswagen və Quançjouda yerləşən GAC Group Fiat, Honda, Isuzu, Mitsubishi və Toyota daxil olmaqla, subsidiya tənzimlənməsi ərəfəsində öz elektrik avtomobillərinin qiymətlərini qeyd etdi.
2019-cu ilin iyul ayında ABŞ-də yerləşən Motor Trend jurnalı tam elektriklə işləyən Tesla Model S-ni "ilin avtomobili" adına layiq gördü. 2020-ci ilin mart ayında Tesla Model 3 Nissan Leaf-ı keçərək 500.000-dən çox tədarüklə dünyanın bütün zamanların ən çox satılan elektrik avtomobili oldu; 2021-ci ilin iyun ayında isə 1 milyon qlobal satış əldə etdi.
2021-ci ilin üçüncü rübündə Avtomobil İnnovasiyaları Alyansı elektrikli avtomobillərin satışının ABŞ-nin bütün yüngül avtomobil satışlarının altı faizinə çatdığını, bu günə qədər 187.000 avtomobillə qeydə alınmış ən yüksək EV satış həcmi olduğunu bildirdi. Bu, benzin və dizel mühərriklərindəki 1,3% artımdan fərqli olaraq, 11% satış artımı idi. Hesabatda Kaliforniyanın ABŞ-dən alqı-satqıların təqribən 40%-lə EV-də ABŞ lideri olduğu, onu Florida – 6%, Texas – 5% və Nyu-Yorkun 4,4%-lə izlədiyi göstərilib.
Yaxın Şərqin elektrik şirkətləri elektrik avtomobilləri dizayn edir. Omanın 2023-cü ildə istehsalına başlaması gözlənilən modelini hazırlayıb. Karbon lifindən hazırlanmış, təxminən 350 mil (560 km) mənzilə malikdir və 0–80 mil/saat (0–129 km/saat) 4 saniyədə sürətlənə bilir. Türkiyədə EV şirkəti Togg öz elektrik avtomobillərinin istehsalına başlayır. Batareyalar Çinin şirkəti ilə birgə müəssisədə yaradılacaq.
İstinadlar
- Roth, Hans. Das erste vierrädrige Elektroauto der Welt (German). March 2011. 2–3.
- Guarnieri, M. "Looking back to electric cars". Proc. HISTELCON 2012 - 3rd Region-8 IEEE HISTory of Electro - Technology CONference: The Origins of Electrotechnologies. 2012: #6487583. doi:10.1109/HISTELCON.2012.6487583.
- , redaktor (1st.). . 2009. 1–6. ISBN . 2019-03-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-06.
- "Elektrokar istehsalı investisiya". 2021-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-06-10.
- . www.iea.org. 2017-07-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-08. (#redundant_parameters)
- "In-wheel motors: The benefits of independent wheel torque control". E-Mobility Technology (ingilis). 2020-05-20. 2021-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-06.
- Hedlund. "The Roger Hedlund 100 MPH Club". National Electric Drag Racing Association. November 2008. 6 December 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-04-25.
- (#empty_citation)
- "US Department of Transportation National Highway Traffic Safety Administration 49 CFR Part 571 Federal Motor Vehicle Safety Standards". 27 February 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-08-06.
- "Citizens' summary EU proposal for a Regulation on L-category vehicles (two- or three-wheel vehicles and quadricycles)" (PDF). 2014-02-23 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-24.
- "Electric Car History". 2014-01-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-12-17.
- "Elektroauto in Coburg erfunden". Neue Presse Coburg (alman). 2011-01-12. 9 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-30.
- "Electric automobile". Encyclopædia Britannica (online). 20 February 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-02.
- Says. "The Surprisingly Old Story of London's First Ever Electric Taxi". Science Museum Blog (ingilis). 23 October 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.
- Handy. "History of Electric Cars". The Edison Tech Center. 18 September 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-07.
- "Some Facts about Electric Vehicles". Automobilesreview. 2012-02-25. 11 August 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-06.
- Laukkonen. "History of the Starter Motor". Crank Shift. 1 October 2013. 21 September 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 30 September 2019.
- See (2006)
- Shahan. "Electric Car Evolution". Clean Technica. 2015-04-26. 18 September 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-09-08.2008: The Tesla Roadster becomes the first production electric vehicle to use lithium-ion battery cells as well as the first production electric vehicle to have a range of over 200 miles on a single charge.
- "DRIVING A GREEN FUTURE: A RETROSPECTIVE REVIEW OF CHINA'S ELECTRIC VEHICLE DEVELOPMENT AND OUTLOOK FOR THE FUTURE" (PDF). 17 January 2021 tarixində (PDF).
- "Automakers raise prices for NEVs in China ahead of subsidy cuts". KrASIA (ingilis). 2022-01-03. 2023-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-13.
- Shahan. "Tesla Model 3 Has Passed 1 Million Sales". CleanTechnica. 2021-08-26. 2021-09-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elektrik avtomobili elektrik enerjisi ile isleyen bir ve ya bir nece muherrikden ibaret avtomobil Ilk praktiki elektrik avtomobili 1880 ci illerde istehsal edilmisdir Elektrik avtomobilleri 19 cu esrin axirlari ve 20 ci esrin evvelleri populyar olsa da daxili yanma muherriklerinin inkisafi ve kutlevi ucuz benzin istehsali elektrik avtomobillerinin istifadesinin azalmasina sebeb olmusdur 1943 cu il istehsali olan elektrik yuk masini Isvec Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin 2008 ci ilden etibaren batareyalarin inkisafi neft qiymetlerinin daha da bahalasma qaygilari ve havaya buraxilan zeherli qazlarin azaldilmasi isteyi elektrik avtomobillerinin istehsalinda yeni bir dalga yaratmisdir Coxlu olke ve yerli hokumetler elektrik masinlarinin kutlevilesmesi ucun guzestli kreditler vergi guzestleri ve s tetbiq etmeye baslamisdir Daxili yanma muherrikleri ile isleyen avtomobillerle muqayisede elektrik avtobilleri daha az ses cixarir Cox olkede neft idxal edildiyi ucun elektrik avtomobilleri neft idxalinin azaldilmasina getirib cixaracaq Elektrik avtomobillerinin esas problemlerinden biri yeniden elektrik qidalanmasinin cox uzun muddet cekmesidir batareyalarin baha olmasi elektrik avtomobillerinin diger avtomobillerden baha olmasina getirib cixarir amma hal hazirda batareya qiymetlerinde enis musahide olunur Bundan basqa suruculer novbeti menzile catana qeder batareyanin tamami ile bitmesinden qorxurlar 2015 ci ilin dekabr ayina olan melumata gore 30 dan cox elektrik avtomobili modeli movcuddur 2016 ci ilin sentyabr ayina olan melumata gore elektrik avtomobillerinin qlobal satis sayisi 1 milyon ededi kecmisdir IqtisadiAlis qiymeti 2011 ci ile qeder elektrik avtomobillerinin qiymeti 2012 ci ile qeder olan qiymetler 2015 ci ile qeder olan qiymetler 2017 ci ilin evveline qeder olan qiymetler PerformansSuretlenme ve suretlendirici qurgunun dizayni Cox istifade olunan dosemede batareya dizayni ve bir ve ya her iki oxda bir motor olan tipik skeytbord duzumu Elektrik muherrikleri yuksek guc ceki nisbetleri temin ede bilir Batareyalar bu muherrikleri desteklemek ucun lazim olan elektrik cereyanini temin etmek ucun dizayn edilir Elektrik muherrikleri sifir surete qeder duz bir tork eyrisine malikdir Sadelik ve davamliliq ucun ekser elektrik avtomobilleri sabit nisbetli suret qutularindan istifade edir ve mufta olmur Bir cox elektrikli avtomobil ortalama icden yanmali avtomobillere gore daha suretli suretlenmeye malikdir bunun sebebi esasen suret qutusunun daha sede ve az hisseden ibaret olmasi surtunme itkilerinin azaldilmasi ve elektrik muherrikinin maksimum gucu daha tez elde ede bilmesinden qaynaqlanir Bununla bele bezi elektrikli masinlar zeif muherrik sebebinden asagi surete malik ola biler Elektrikli neqliyyat vasiteleri de her teker qovsaginda ve ya tekerlerin yaninda motordan istifade ede biler bu nadirdir lakin daha tehlukesiz oldugu iddia edilir Oxa diferensial ve ya transmissiyaya malik olmayan elektrik neqliyyat vasiteleri daha az oturme inersiyasina malik ola biler Bezi birbasa cereyan muherriki ile techiz edilmis drag racer tipli elektrikli masinlar maksimum sureti artirmaq ucun sade iki pilleli mexaniki oturuculere malikdir Konsept elektrik superkari Rimac Concept One 0 dan 97 km h 2 5 saniyeye gede bileceyini iddia edir Tesla ise idda edirki qarsidan gelen Tesla Roadster in sureti 0 dan 97 km h 1 9 saniyede catirTerminologiya Elektrikli avtomobil termini adeten xususi olaraq akkumulyatorlu elektrik neqliyyat vasitelerine BEVs ve ya tam elektrik avtomobillerine elektrik sebekesine qosulub yeniden doldurulan akkumulyator paketine malik olan bir nov elektrik neqliyyat vasitesine EV deyilir ve avtomobilde yigilan elektrik tekerlerin hereketini temin eden yegane enerji menbeyidir Termin umumiyyetle magistral yollarda hereket ede bilen avtomobillere aiddir lakin sadece ictimai yollarda hereket etmeye icaze verilen ceki guc ve maksimum suret baximindan mehdudiyyetleri olan asagi suretli elektrik neqliyyat vasiteleri de vardir Bunlar ABS da Neighbourhood Electric Vehicles NEVs kimi tesnif edilir ve Avropada elektrik motorlu kvadrisikller kimi tesnif edilir TarixEsas meqale Erken inkisaflar Robert Anderson cox vaxt 1832 1839 cu iller arasinda ilk elektrik avtomobilini icad etmis kimi taninir Sonraki eksperimental elektrik avtomobiller 1880 ci illerde ortaya cixdi 1881 ci ilde Qustav Trouve Paris beynelxalq sergisinde elektrik avtomobilini teqdim etdi 1884 cu ilde Ford Model T den 20 il evvel Tomas Parker Vulverhemptonda ozunun xususi dizaynli yuksek tutumlu tekrar doldurulabilen batareyalarindan istifade ederek elektrik avtomobili duzeltdi baxmayaraq ki yegane subut 1895 ci ile aid bir fotosekildir 1888 ci ilde alman Andreas Flocken bezileri terefinden ilk esl elektrik avtomobili kimi qebul edilen Flocken Elektrowagen i dizayn etdi Elektrik 19 cu esrin sonu ve 20 ci esrin evvellerinde avtomobillerin hereketi ucun ustunluk verilen usullardan biri idi o dovrun benzinle isleyen avtomobillerinin elde ede bilmediyi rahatliq seviyyesini ve isleme asanligini temin edirdi Elektrikli avtomobil sayi 20 ci esrin evvellerinde texminen 30 000 neqliyyat vasitesine catdi 1897 ci ilde elektrik avtomobilleri ilk defe Britaniyada ve ABS de taksi kimi kommersiya meqsedli istifade edildi Londonda Walter Berseyin elektrik kabinleri taksilerin atli oldugu bir vaxtda kiraye verilen ilk ozuyeriyen avtomobiller idi Nyu Yorkda Electrobat II dizaynina esaslanan on iki hansom kabin ve bir broughamdan ibaret donanma qismen Filadelfiya Electric Storage Battery Company terefinden maliyyelesdirilen layihenin bir hissesini teskil edirdi 20 ci esrde ABS de elektrik avtomobillerinin esas istehsalcilarina Anthony Electric Baker Columbia Anderson Edison Riker Milburn Bailey Electric ve Detroit Electric daxildir Onlarin elektrik avtomobilleri benzinle isleyenlerden daha sessiz idi ve pille deyisdirmeden surule bilirdi Alti elektrik avtomobili 19 cu esrde quruda suret rekorduna sahib idi Onlardan sonuncusu Kamil Jenatzi terefinden idare olunan raket formali La Jamais Contente idi ve 100 km h sureti kecdi 105 88 km saat 65 79 mil saat maksimum suretine catdi 1899 cu ilde daxili yanma muherrikili ICE avtomobillerindeki irelileyisler ve daha ucuz benzin ve dizelle isleyen avtomobillerin kutlevi istehsali baslayana qeder elektirikli avtomobiller populyar olaraq qaldi daxili yanma muherrikli avtomobillerinin daha suretli yanacaqdoldurma muddetleri ve daha ucuz qistehsal xercleri onlari daha populyar etdi Bununla bele helledici meqam 1912 ci ilde daxili yanma muherriki ICE ni ise salmagin zehmet teleb eden usullara el ile cevirme usullarini evez ederk baslangic muherrikinin tetbiqi ile geldi Muasir elektrik avtomobilleri 1990 ci illerin evvellerinde Kaliforniya Hava Resurslari Surasi CARB elektrikle isleyen avtomobiller kimi sifir tullanti buraxan neqliyyat vasitelerine kecmek meqsedile daha az yanacaq serf eden daha az tullanti buraxan avtomobiller ucun tekan yaratmaga basladi Buna cavab olaraq avtomobil istehsalcilari elektrik modelleri hazirladilar ABS avtomobil istehsalcilari elektromobiller ideyasini gozden salmaq ucun apardiqlari kutlevi kampaniyalara gore ABS geri cekildi Kaliforniya elektrik avtomobil istehsalcisi Tesla Motors ilk defe 2008 ci ilde musterilere tehvil verilen Tesla Roadster e cevrilecek avtomobilin hazirlanmasina 2004 cu ilde baslamisdir Roadster litium ion batareya huceyrelerinden istifade eden ilk magistral suretlerine cata bilen tam elektrik avtomobil oldu ve bir sarjda 320 km den cox seyahet eden ilk istehsal tam elektrik avtomobili idi Better Place Kaliforniyanin Palo Alto seherinde yerlesen lakin Israilden idare olunan muessise terefinden desteklenen sirket elektrik avtomobilleri ucun akkumulyatorun doldurulmasi ve batareyanin deyisdirilmesi xidmetlerini hazirlayib satdi Sirket 29 oktyabr 2007 ci ilde ictimaiyyete teqdim edildi ve 2008 ve 2009 cu illerde Israil Danimarka ve Havayda elektrik avtomobil sebekelerinin yerlesdirildiyini elan etdi Sirket olke uzre infrastrukturu yerlesdirmeyi planlasdirirdi 2008 ci ilin yanvarinda Better Place Israil ucun dunyada ilk Elektrik Doldurma Sebekesi Operatorunu ERGO qurmaq ucun Renault Nissan ile anlasma memorandumu elan etdi Muqavileye esasen Better Place elektrik doldurma sebekesini quracaq ve Renault Nissan elektrik avtomobilleri temin edecek Better Place 2013 cu ilin mayinda Israilde iflas edir Sirketin maliyye cetinlikleri sehv idarecilik hedden artiq cox olkede dirseklerin yaradilmasi ve pilotlarin idare edilmesi uzre israfci seyler enerji doldurma ve deyisdirme infrastrukturunun inkisafi ucun teleb olunan yuksek sermaye ve ilkin proqnozlasdirilandan xeyli asagi bazara nufuz etme neticesinde yaranib 2009 cu ilde Yaponiyada satisa cixarilan Mitsubishi i MiEV ilk seriyali istehsal olunan magistral yol icazesi olan elektrik avtomobil oldu ve hemcinin 10 000 ededden cox satilan ilk tam elektrik avtomobili idi Bir nece ay sonra 2010 cu ilde buraxilan Nissan Leaf o dovrde en cox satilan tam elektrik avtomobili olaraq i MiEV i geride qoydu 2008 ci ilden baslayaraq batareyalardaki irelileyisler ve istixana qazi emissiyalarini azaltmaq ve seher havasinin keyfiyyetini yaxsilasdirmaq isteyi sayesinde elektrikli avtomobil istehsalinda bir intibah bas verdi 2010 cu illerde Cinde elektrikli avtomobil senayesi hokumetin desteyi ile cox genislendi Bununla bele Cin hokumeti terefinden tetbiq edilen subsidiyalar 20 30 azalacaq ve 2023 cu ile qeder tamamile dayandirilacaq Bir nece avtomobil istehsalcisi Tesla Volkswagen ve Quancjouda yerlesen GAC Group Fiat Honda Isuzu Mitsubishi ve Toyota daxil olmaqla subsidiya tenzimlenmesi erefesinde oz elektrik avtomobillerinin qiymetlerini qeyd etdi 2019 cu ilin iyul ayinda ABS de yerlesen Motor Trend jurnali tam elektrikle isleyen Tesla Model S ni ilin avtomobili adina layiq gordu 2020 ci ilin mart ayinda Tesla Model 3 Nissan Leaf i kecerek 500 000 den cox tedarukle dunyanin butun zamanlarin en cox satilan elektrik avtomobili oldu 2021 ci ilin iyun ayinda ise 1 milyon qlobal satis elde etdi 2021 ci ilin ucuncu rubunde Avtomobil Innovasiyalari Alyansi elektrikli avtomobillerin satisinin ABS nin butun yungul avtomobil satislarinin alti faizine catdigini bu gune qeder 187 000 avtomobille qeyde alinmis en yuksek EV satis hecmi oldugunu bildirdi Bu benzin ve dizel muherriklerindeki 1 3 artimdan ferqli olaraq 11 satis artimi idi Hesabatda Kaliforniyanin ABS den alqi satqilarin teqriben 40 le EV de ABS lideri oldugu onu Florida 6 Texas 5 ve Nyu Yorkun 4 4 le izlediyi gosterilib Yaxin Serqin elektrik sirketleri elektrik avtomobilleri dizayn edir Omanin 2023 cu ilde istehsalina baslamasi gozlenilen modelini hazirlayib Karbon lifinden hazirlanmis texminen 350 mil 560 km menzile malikdir ve 0 80 mil saat 0 129 km saat 4 saniyede suretlene bilir Turkiyede EV sirketi Togg oz elektrik avtomobillerinin istehsalina baslayir Batareyalar Cinin sirketi ile birge muessisede yaradilacaq IstinadlarRoth Hans Das erste vierradrige Elektroauto der Welt German March 2011 2 3 Guarnieri M Looking back to electric cars Proc HISTELCON 2012 3rd Region 8 IEEE HISTory of Electro Technology CONference The Origins of Electrotechnologies 2012 6487583 doi 10 1109 HISTELCON 2012 6487583 redaktor 1st 2009 1 6 ISBN 978 0 8157 0305 1 2019 03 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 08 06 Elektrokar istehsali investisiya 2021 09 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 06 10 www iea org 2017 07 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 06 08 redundant parameters In wheel motors The benefits of independent wheel torque control E Mobility Technology ingilis 2020 05 20 2021 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 06 Hedlund The Roger Hedlund 100 MPH Club National Electric Drag Racing Association November 2008 6 December 2010 tarixinde Istifade tarixi 2009 04 25 empty citation US Department of Transportation National Highway Traffic Safety Administration 49 CFR Part 571 Federal Motor Vehicle Safety Standards 27 February 2010 tarixinde Istifade tarixi 2009 08 06 Citizens summary EU proposal for a Regulation on L category vehicles two or three wheel vehicles and quadricycles PDF 2014 02 23 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 24 Electric Car History 2014 01 05 tarixinde Istifade tarixi 2012 12 17 Elektroauto in Coburg erfunden Neue Presse Coburg alman 2011 01 12 9 March 2016 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 30 Electric automobile Encyclopaedia Britannica online 20 February 2014 tarixinde Istifade tarixi 2014 05 02 Says The Surprisingly Old Story of London s First Ever Electric Taxi Science Museum Blog ingilis 23 October 2019 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 23 Handy History of Electric Cars The Edison Tech Center 18 September 2017 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 07 Some Facts about Electric Vehicles Automobilesreview 2012 02 25 11 August 2017 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 06 Laukkonen History of the Starter Motor Crank Shift 1 October 2013 21 September 2019 tarixinde Istifade tarixi 30 September 2019 See 2006 Shahan Electric Car Evolution Clean Technica 2015 04 26 18 September 2016 tarixinde Istifade tarixi 2016 09 08 2008 The Tesla Roadster becomes the first production electric vehicle to use lithium ion battery cells as well as the first production electric vehicle to have a range of over 200 miles on a single charge DRIVING A GREEN FUTURE A RETROSPECTIVE REVIEW OF CHINA S ELECTRIC VEHICLE DEVELOPMENT AND OUTLOOK FOR THE FUTURE PDF 17 January 2021 tarixinde PDF Automakers raise prices for NEVs in China ahead of subsidy cuts KrASIA ingilis 2022 01 03 2023 03 24 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 13 Shahan Tesla Model 3 Has Passed 1 Million Sales CleanTechnica 2021 08 26 2021 09 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 26