Axalkalaki (gürc. ახალქალაქი/ახალი ქალაქი – «yeni şəhər»; erm. Ախալքալաք, translit. Axalkalak), həmçinin Axalkələk və ya Axılkələk (türk. Ahılkelek) — Gürcüstanın Samtsxe-Cavaxeti diyarında şəhər, nin inzibati mərkəzi. Axalkalaki nın üzərində, dəniz səviyyəsindən 1,700 metr (5,600 ft) yüksəklikdə, Axaltsixe şəhərindən 74 kilometr (46 mil) Gürcüstanın Türkiyə ilə olan sərhədindən 30 kilometr (19 mil) uzaqlıqda yerləşir.
Axalkalaki | |||||
---|---|---|---|---|---|
ახალქალაქი | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Əsası qoyulub | 1064 | ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 1.707 ± 1 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi dili | |||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Nəqliyyat kodu | 261 | ||||
Digər | |||||
akhalkalaki.ge | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
2014-ci ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına görə şəhər əhalisinin 93,8%-i erməni idi. Şəhərin nəzarəti 1828–1829-cu illərdəki Rusiya-Osmanlı müharibəsindən sonra Osmanlılardan Rusiya imperiyasına keçmişdir. 4 yanvar 1900-cu ildə qəsəbədə gerçəkləşən bir zəlzəlınin nəticəsi olaraq 1.000-dən çox insan həlak olmuşdur. 2014-cü ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına görə qəsəbənin ümumi əhalisi 8.295 nəfərdir.
Şəhərdə bir dəmiryol stansiyası yerləşir. Axalkalakidə erməni dini xadimi Mesrop Maştotsun heykəli var. 2019-cu ilin yanvar ayında şəhərdə Qarabağ müharibəsi zamanı Xocalı soyqırımında iştirak etmiş və xeyli sayda azərbaycanlı mülki şəxsi qətlə yetirmiş ın büstü yerləşdirilmişdir.
Etimologiya
Şəhərin adı bir söz birləşməsindən əmələ gəlmişdir. “Axali” (gürc. ახალი) – «yeni», “kalaki” (gürc. ქალაქი) – «şəhər» deməkdir və bir yerdə «yenişəhər» mənasını verir. Alman əsilli XVIII əsr Rusiya səyyahı İohan Anton Güldenştedt şəhərin başqa adlarının da olduğunu da qeyd edir. Bu adlar «Axalkatak» və «Nor-kaxak» idi. Nor-kaxak da bir söz birləşməsidir. Erməni dilində “nor” (erm. նոր – «yeni», “kaxak” (erm. քաղաքը) – «şəhər» deməkdir.
Tarixi
Yaşayış məntəqəsi haqdakı ilk məlumat 1064-cü ilə təsadüf edir. Bu dövrdə şəhər Cavaxeti vilayətinin siyasi mərkəzi idi. Axalkalaki 1066-cı ildə Böyük Səlcuq imperiyasının regiona hücumları dövründə məhv edilmiş, ancaq daha sonra yenidən inşa edilmişdir. XVI əsrdə şəhər Osmanlı qoşunları tərəfindən işğal edilmiş, Çıldır əyalətinin sancaq mərkəzinə çevrilmiş, adı isə «Axılkələk» (türk. Ahılkelek) olaraq dəyişdirilmişdir.
1828-ci ildə general İvan Paskeviç Rusiya qoşunları Axalkalaki şəhərini işğal etdilər və növbəti il şəhər Rusiya imperiyası tərəfindən ihlaq edilmişdir. Şəhərin yerli müsəlman əhalisi Osmanlı Türkiyəsinə sürgün edilmiş, onların yerinə isə şəhərə Ərzurum vilayətində yaşayan ermənilər gətirilmişdir. Bu, Rusiyanın Cənubi Qafqazdakı irimiqyaslı köçürmə siyasətinin bir parçası idi.
4 yanvar 1900-cü il tarixində şəhərdə böyük bir zəlzələ baş vermişdir. Bu zəlzələdə təxminən 1.000 çox şəxs həlak olmuşdur.
7 oktyabr 2005-ci il tarixində şəhər sakinlərindən bir qrupu icra hakimiyyətinin binası qarşısında mitinq keçirmişdir. Aksiya iştirakçıları Bölgə Vergi Departamenti əməkdaşlarının şəhər ərazisindəki mağaza və ticarət köşklərində keçirdikləri reydin nəticələrindən narazılıq edirlər. Reyd zamanı gəlirlərin gizlədilməsi və digər qanun pozuntuları üzə çıxarılmışdır. Gürcüstan Xüsusi Təyinatlı Polis Dəstəsinin əməkdaşları aksiya iştirakçılarını dağıdarkən zorakı güc işlətmişlər. Bu hadisə axalkalakililəri hiddətləndirmişdir. Onlar həmin əməkdaşların vəzifədən uzaqlaşdırılıb yerlərinə erməni millətindən olan şəxslərin təyin edilməsini tələb etmişdilər.
13 aprel 2007-ci il tarixində Axalkalaki şəhərində rəsmi qeydiyyatdan keçməmiş erməni "Virk" və "Cavaxk" siyasi partiyalarının təşkilatçılığı ilə mitinq keçirilmişdir. Mitinq iştirakçıları erməni dilinə regional status verilməsini, yerli dövlət hakimiyyət orqanlarında kargüzarlığın erməni dilində aparılmasını tələb etmişdilər. Aksiyada, həmçinin erməni məktəbləri direktorlarının attestasiya imtahanlarını erməni dilində vermələri məsələsi də qaldırılmışdır.
Qalmaqal
2019-cu ilin yanvar ayının 20-də şəhərdə Qarabağ müharibəsi zamanı Horadiz, Xocalı və Füzuli şəhərlərinə keçirilən basqınlarda iştirak etmiş, Xocalı soyqırımında çoxlu azərbaycanlı mülki şəxsi qətlə yetirmiş erməni müharibə cinayətkarı ın büstü yerləşdirilmişdir. Gənc Diplomatlar Assosiasiyası Qeyri-Hökumət Təşkilatının rəhbəri Zurab Qventsadzenin dediyinə görə “Gürcüstanın Axalkalaki şəhərində Azərbaycanın işğal olunmuş Dağlıq Qarabağ bölgəsində dinc azərbaycanlı sakinlərin cəlladı olmuş Mixail Avaqyanın heykəlinin qoyulması Gürcüstandakı müəyyən erməniyönümlü qüvvələrin təşəbbüsüdür”. Onun sözlərinə görə, “erməni separatçısı Mixail Avaqyan təkcə Azərbaycan xalqının yox, həm də gürcü xalqının düşmənidir, ona görə də bu addım Gürcüstan və Azərbaycana qarşı yönəlib”:
Gürcüstan ərazisində baş vermiş bu hadisə xalqlarımızı bir-birinə qarşı qoymaq məqsədi daşıyır. Hesab edirəm ki, heykəlin quraşdırılması üçün Axalkalaki meri məsuliyyət daşıyır, çünki mən əminəm ki, bu fakt barədə Gürcüstanın baş naziri və xarici işlər naziri məlumatlandırılmayıb. Fikrimcə, Gürcüstan rəhbərliyi bu insidentlə bağlı müvafiq qərar qəbul edəcək. —Zurab Qventsadze |
Büstün qoyulması barədə keçirilən mərasimdə Axalkalaki şəhərinin meri Yurik Hunanyan, eləcə də Gürcüstan millət vəkilləri Enzel Myoan və Samvel Manukyan iştirak etmişdir.
Qərbi Kaspi Universitetinin professoru politoloq “Gürcüstanın Cavaxetiya bölgəsində erməni terrorçusu Mixail Avaqyana abidə qoyulması Azərbaycanın maraqlarına, Azərbaycan xalqına bir zərbədir” demişdir. Politoloq qeyd edib ki, “bütün bunların fonunda Gürcüstandan belə bir hərəkət Azərbaycana bir təhqirdir”:
Görünür, bu, erməniləri müəyyən dərəcədə ruhlandırdı, amma Gürcüstan başa düşməlidi ki, bu gün Qarabağ olduğu kimi, sabah Cavaxetiya və Axalkalaki bölgələri zərbə altına düşəcək. Ermənistan bu istiqamətdə hərəkətlərə çoxdan başlayıblar, gürcülər bunu yaddan çıxarmalıdırlar. Gürcüstan həm dini, həm də qonşuluq və coğrafi mövqe baxımından Ermənistanla yaxınlıq etmək istəsə də, ermənilər gürcü torpaqlarına iddia irəli sürürlər. Ermənilərin bu iddialarının qarşısını kəsmək lazımdır. Mixail Avaqyan kimi bir terrorçunun abidəsinin qoyulması ermənilərdə separatçı ruhu artırmaqla yanaşı, Azərbaycana qarşı zərbədir. —Fikrət Sadıxov |
Hadisə 1 fevral 2019-cu il tarixində Azərbaycan Respublikası Milli Məclisində müzakirə edilib. Əflatun Amaşov Milli Məclisin plenar iclasında çıxışı zamanı deyib:
Azərbaycan və gürcü xalqları daim dost olublar. Bu günlərdə Gürcüstanın Axalkalaki şəhərinin Buqaşen qəsəbəsində Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin və ətraf ərazilərinin işğalında, bu ərazilərdə azərbaycanlılara qarşı qətllərin törədilməsində birbaşa iştirak etmiş Mixail Avaqyana heykəl qoyulması bu dostluğa kölgə salmaq məqsədi daşıyır. |
Milli Məclisin Spikeri Oqtay Əsədov bildirib ki, Axalkalaki şəhərində Avaqyana heykəlin qoyulması məsələsi ilə Gürcüstan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi məşğul olub: “Artıq Xarici İşlər Nazirliyi bununla bağlı münasibətini açıqlayıb. Bu məsələlər üzrə iş gedir. İnanıram ki, Gürcüstan hökuməti bu məsələyə diqqət yetirəcək və problem həllini tapacaq”.
Coğrafiya
Şəhər Kür çayının iki kiçik qolu arasında yerləşir və şəhərin şimalındakı, Axalkalaki dəmiryol stansiyasından 74 km cənub-şərqdə birləşir. Landşaft bir yaylaq kimi təsvir edilə bilər.
Şəhərin cənub-şərqində yerli əhalinin Tavşanka adlandırdığı böyük bir təpə var. Təpənin əvvəllər sıx iynəyarpaqlı meşə ilə örtülməsinə baxmayaraq, 1990-cı illərdə odun əldə etmək üçün kəsiləndən sonra əhəmiyyətli dərəcədə seyrəkləşib. Təpənin şimal-qərb yamacında qəbiristanlıq mövcuddur.
Şəhərin şərqində Böyük Əbül dağı yerləşir. Dağın ətəyində Rusiya Silahlı Qüvvələrinə məxsus hərbi baza yerləşirdi ki, bu hərbi baza 2007-ci ildə Gürcüstan hökumətinə təhvil verilmişdir.
Əhali
Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğətində verilən məlumatlara görə “Axalkalakidə əsasən ermənilər məskunlaşmışdır. 1887-ci ildə Axalkalkidə 534 ev var idi ki, bu evlərdə cəmi 4.303 nəfər yaşayırdı. Onların 61-i rus, 4.080-i erməni, 63-ü yəhudi, 45-i isə gürcü idi”. 1897-ci ildə keçirilən əhali siyahıyalmasına görə Axalkalakinin əhalisinin ümumi sayı 5.440 nəfər idi. 1969-cu ildə keçirilən əhali siyahıyalmasına görə Axalkalakidə 9.500 nəfər yaşayırdı. 1989-cu ildə keçirilən əhali siyahıyalmasına görə Axalkalakinin əhalisinin ümumi sayı 15.572 nəfər idi. 2014-cü ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına görə şəhərin ümumi əhalisi 8.295 nəfərdir.
İl | Əhali | Kişi | Qadın |
---|---|---|---|
1864 | 1.339 | -- | -- |
1882 | ▼ 3.074 | -- | -- |
1887 | ▲ 4.303 | -- | -- |
1910 | ▲ 6.193 | 3.259 | 2.934 |
1989 | ▲ 15.192 | -- | -- |
2002 | ▼ 9.802 | -- | -- |
2014 | ▼ 8.295 | 3.912 | 4.383 |
Tanınmış şəxsləri
- — Ermənistan yazıçısı, tərcüməçisi, şairi, dramaturqu.
- — Ermənistan aşığı və şairi.
- — Ermənistan rejissoru, ssenaristi, produseri, kinematoqrafı.
- — Ermənistan dövlət xadimi, siyasətçisi, Daşnaksütun partiyasının üzvü.
- — Ermənistan dövlət xadimi, siyasətçisi, Daşnaksütun partiyasının üzvü.
- Əhməd bəy Pepinov — Azərbaycan və Qazaxıstan ictimai-siyasi və dövlət xadimi.
Qalereya
- Axalkalaki qala kompeksi
- Axalkalaki qala kompeksi
- Axalkalaki qala kompeksinin daxili
- Axalkalaki qala kompeksi
- Axalkalakidə bir kilsə
İstinadlar
- https://www.geostat.ge/en/modules/categories/41/population.
- "115 Царь Картли Вахтанг VI. Комментарии". vostlit.info (rus). Восточная Литература. 15 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- . The Making of the Georgian Nation: 2nd edition. İndiyana, ABŞ: Indiana University Press. 1994. səh. 34.
- "Ахалкалаки" (rus). Брокгауз-Ефрон. 15 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
-
- Gürcüstan Sovet Ensiklopediyası, II cild, səh. 96, Tbilisi, 1977
- The Annual Register of World Events, 1900. Longmans, Green, and Co. 1901. səh. 461.
- "AXALKALAKİDƏ SAKİNLƏRLƏ POLİS ARASINDA TOQQUŞMA OLMUŞDUR". azertag.az (az.). AzərTAc. 7 oktyabr 2005. 12 fevral 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 12 fevral 2019.
- "AXALKALAKİ ERMƏNİLƏRİ ONLARIN DİLİNƏ REGİONAL STATUS VERİLMƏSİNİ TƏLƏB EDİRLƏR". azertag.az (az.). AzərTAc. 13 aprel 2007. 12 fevral 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 12 fevral 2019.
- "European Diplomats' Association: Pro-Armenian forces in Georgia erect bust to Nazi Avagyan". azernews.az (ingilis). AzerNews. 26 yanvar 2019. 2019-01-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- ""Gürcüstanda Avaqyanın heykəlini erməniyönümlü qüvvələr ucaldıb" - Zurab Qventsadze". hurriyet.org (az.). Hürriyet. 26 yanvar 2019. 27 yanvar 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Avaqyanın heykəli sökülür? - O, gürcülərin də düşmənidir..." xezerxeber.az (az.). Xəzər TV. 26 yanvar 2019. 27 yanvar 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Görünür, bu, erməniləri müəyyən dərəcədə ruhlandırdı - ŞƏRH" (az.). Publika.az. 26 yanvar 2019. 27 yanvar 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Gürcüstanın xain addımı parlamentin MÜZAKİRƏSİNDƏ" (az.). Publika.az. 1 fevral 2019. 3 fevral 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 3 fevral 2019.
- "Россия досрочно передала грузинам базу в Ахалкалаки". lenta.ru (rus). Лента.Ру. 27 iyun 2007. 30 yanvar 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Всесоюзная Первая Всеобщая перепись населения Российской империи 1897 года. Наличное население в губерниях, уездах, городах Российской Империи (без Финляндии)" (rus). «». 15 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Ахалкалаки" (rus). БСЭ. 15 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу" (rus). «». 12 iyun 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014" (gürcü). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. noyabr 2014. 1 iyul 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Кавказский календарь на 1865 год გვ. 305". dlib.rsl.ru (rus). Российская Государственная Библиотека Онлайн Просмотр Документа. 2016-11-07 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Кавказский календарь на 1883 год გვ. 268". dlib.rsl.ru (rus). Российская Государственная Библиотека Онлайн Просмотр Документа. 16 may 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "Кавказский календарь на 1912 год". dlib.rsl.ru (rus). Российская Государственная Библиотека Онлайн Просмотр Документа. 2016-11-07 tarixində . İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
- "საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგბი, ტომი I" (PDF) (gürcü). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. noyabr 2003. 28 sentyabr 2018 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 27 yanvar 2019.
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Axalkalaki ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Axalkalaki gurc ახალქალაქი ახალი ქალაქი yeni seher erm Ախալքալաք translit Axalkalak hemcinin Axalkelek ve ya Axilkelek turk Ahilkelek Gurcustanin Samtsxe Cavaxeti diyarinda seher nin inzibati merkezi Axalkalaki nin uzerinde deniz seviyyesinden 1 700 metr 5 600 ft yukseklikde Axaltsixe seherinden 74 kilometr 46 mil Gurcustanin Turkiye ile olan serhedinden 30 kilometr 19 mil uzaqliqda yerlesir AxalkalakiახალქალაქიBayraq Gerb41 24 20 sm e 43 29 10 s u Olke GurcustanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1064Merkezin hundurluyu 1 707 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 7 693 nef 2023 Resmi dili gurcu diliReqemsal identifikatorlarNeqliyyat kodu 261Digerakhalkalaki geAxalkalaki Vikianbarda elaqeli mediafayllar 2014 ci ilde kecirilen ehali siyahiyaalmasina gore seher ehalisinin 93 8 i ermeni idi Seherin nezareti 1828 1829 cu illerdeki Rusiya Osmanli muharibesinden sonra Osmanlilardan Rusiya imperiyasina kecmisdir 4 yanvar 1900 cu ilde qesebede gerceklesen bir zelzelinin neticesi olaraq 1 000 den cox insan helak olmusdur 2014 cu ilde kecirilen ehali siyahiyaalmasina gore qesebenin umumi ehalisi 8 295 neferdir Seherde bir demiryol stansiyasi yerlesir Axalkalakide ermeni dini xadimi Mesrop Mastotsun heykeli var 2019 cu ilin yanvar ayinda seherde Qarabag muharibesi zamani Xocali soyqiriminda istirak etmis ve xeyli sayda azerbaycanli mulki sexsi qetle yetirmis in bustu yerlesdirilmisdir EtimologiyaSeherin adi bir soz birlesmesinden emele gelmisdir Axali gurc ახალი yeni kalaki gurc ქალაქი seher demekdir ve bir yerde yeniseher menasini verir Alman esilli XVIII esr Rusiya seyyahi Iohan Anton Guldenstedt seherin basqa adlarinin da oldugunu da qeyd edir Bu adlar Axalkatak ve Nor kaxak idi Nor kaxak da bir soz birlesmesidir Ermeni dilinde nor erm նոր yeni kaxak erm քաղաքը seher demekdir TarixiYasayis menteqesi haqdaki ilk melumat 1064 cu ile tesaduf edir Bu dovrde seher Cavaxeti vilayetinin siyasi merkezi idi Axalkalaki 1066 ci ilde Boyuk Selcuq imperiyasinin regiona hucumlari dovrunde mehv edilmis ancaq daha sonra yeniden insa edilmisdir XVI esrde seher Osmanli qosunlari terefinden isgal edilmis Cildir eyaletinin sancaq merkezine cevrilmis adi ise Axilkelek turk Ahilkelek olaraq deyisdirilmisdir 1828 ci ilde general Ivan Paskevic Rusiya qosunlari Axalkalaki seherini isgal etdiler ve novbeti il seher Rusiya imperiyasi terefinden ihlaq edilmisdir Seherin yerli muselman ehalisi Osmanli Turkiyesine surgun edilmis onlarin yerine ise sehere Erzurum vilayetinde yasayan ermeniler getirilmisdir Bu Rusiyanin Cenubi Qafqazdaki irimiqyasli kocurme siyasetinin bir parcasi idi 4 yanvar 1900 cu il tarixinde seherde boyuk bir zelzele bas vermisdir Bu zelzelede texminen 1 000 cox sexs helak olmusdur 7 oktyabr 2005 ci il tarixinde seher sakinlerinden bir qrupu icra hakimiyyetinin binasi qarsisinda mitinq kecirmisdir Aksiya istirakcilari Bolge Vergi Departamenti emekdaslarinin seher erazisindeki magaza ve ticaret kosklerinde kecirdikleri reydin neticelerinden naraziliq edirler Reyd zamani gelirlerin gizledilmesi ve diger qanun pozuntulari uze cixarilmisdir Gurcustan Xususi Teyinatli Polis Destesinin emekdaslari aksiya istirakcilarini dagidarken zoraki guc isletmisler Bu hadise axalkalakilileri hiddetlendirmisdir Onlar hemin emekdaslarin vezifeden uzaqlasdirilib yerlerine ermeni milletinden olan sexslerin teyin edilmesini teleb etmisdiler 13 aprel 2007 ci il tarixinde Axalkalaki seherinde resmi qeydiyyatdan kecmemis ermeni Virk ve Cavaxk siyasi partiyalarinin teskilatciligi ile mitinq kecirilmisdir Mitinq istirakcilari ermeni diline regional status verilmesini yerli dovlet hakimiyyet orqanlarinda karguzarligin ermeni dilinde aparilmasini teleb etmisdiler Aksiyada hemcinin ermeni mektebleri direktorlarinin attestasiya imtahanlarini ermeni dilinde vermeleri meselesi de qaldirilmisdir Qalmaqal 2019 cu ilin yanvar ayinin 20 de seherde Qarabag muharibesi zamani Horadiz Xocali ve Fuzuli seherlerine kecirilen basqinlarda istirak etmis Xocali soyqiriminda coxlu azerbaycanli mulki sexsi qetle yetirmis ermeni muharibe cinayetkari in bustu yerlesdirilmisdir Genc Diplomatlar Assosiasiyasi Qeyri Hokumet Teskilatinin rehberi Zurab Qventsadzenin dediyine gore Gurcustanin Axalkalaki seherinde Azerbaycanin isgal olunmus Dagliq Qarabag bolgesinde dinc azerbaycanli sakinlerin celladi olmus Mixail Avaqyanin heykelinin qoyulmasi Gurcustandaki mueyyen ermeniyonumlu quvvelerin tesebbusudur Onun sozlerine gore ermeni separatcisi Mixail Avaqyan tekce Azerbaycan xalqinin yox hem de gurcu xalqinin dusmenidir ona gore de bu addim Gurcustan ve Azerbaycana qarsi yonelib Gurcustan erazisinde bas vermis bu hadise xalqlarimizi bir birine qarsi qoymaq meqsedi dasiyir Hesab edirem ki heykelin qurasdirilmasi ucun Axalkalaki meri mesuliyyet dasiyir cunki men eminem ki bu fakt barede Gurcustanin bas naziri ve xarici isler naziri melumatlandirilmayib Fikrimce Gurcustan rehberliyi bu insidentle bagli muvafiq qerar qebul edecek Zurab Qventsadze Bustun qoyulmasi barede kecirilen merasimde Axalkalaki seherinin meri Yurik Hunanyan elece de Gurcustan millet vekilleri Enzel Myoan ve Samvel Manukyan istirak etmisdir Qerbi Kaspi Universitetinin professoru politoloq Gurcustanin Cavaxetiya bolgesinde ermeni terrorcusu Mixail Avaqyana abide qoyulmasi Azerbaycanin maraqlarina Azerbaycan xalqina bir zerbedir demisdir Politoloq qeyd edib ki butun bunlarin fonunda Gurcustandan bele bir hereket Azerbaycana bir tehqirdir Gorunur bu ermenileri mueyyen derecede ruhlandirdi amma Gurcustan basa dusmelidi ki bu gun Qarabag oldugu kimi sabah Cavaxetiya ve Axalkalaki bolgeleri zerbe altina dusecek Ermenistan bu istiqametde hereketlere coxdan baslayiblar gurculer bunu yaddan cixarmalidirlar Gurcustan hem dini hem de qonsuluq ve cografi movqe baximindan Ermenistanla yaxinliq etmek istese de ermeniler gurcu torpaqlarina iddia ireli sururler Ermenilerin bu iddialarinin qarsisini kesmek lazimdir Mixail Avaqyan kimi bir terrorcunun abidesinin qoyulmasi ermenilerde separatci ruhu artirmaqla yanasi Azerbaycana qarsi zerbedir Fikret Sadixov Hadise 1 fevral 2019 cu il tarixinde Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinde muzakire edilib Eflatun Amasov Milli Meclisin plenar iclasinda cixisi zamani deyib Azerbaycan ve gurcu xalqlari daim dost olublar Bu gunlerde Gurcustanin Axalkalaki seherinin Buqasen qesebesinde Azerbaycanin Dagliq Qarabag bolgesinin ve etraf erazilerinin isgalinda bu erazilerde azerbaycanlilara qarsi qetllerin toredilmesinde birbasa istirak etmis Mixail Avaqyana heykel qoyulmasi bu dostluga kolge salmaq meqsedi dasiyir Milli Meclisin Spikeri Oqtay Esedov bildirib ki Axalkalaki seherinde Avaqyana heykelin qoyulmasi meselesi ile Gurcustan Respublikasi Xarici Isler Nazirliyi mesgul olub Artiq Xarici Isler Nazirliyi bununla bagli munasibetini aciqlayib Bu meseleler uzre is gedir Inaniram ki Gurcustan hokumeti bu meseleye diqqet yetirecek ve problem hellini tapacaq CografiyaItaliya kartoqrafi hazirladigi xeriteden fraqment 1784 cu il Seher Kur cayinin iki kicik qolu arasinda yerlesir ve seherin simalindaki Axalkalaki demiryol stansiyasindan 74 km cenub serqde birlesir Landsaft bir yaylaq kimi tesvir edile biler Seherin cenub serqinde yerli ehalinin Tavsanka adlandirdigi boyuk bir tepe var Tepenin evveller six iyneyarpaqli mese ile ortulmesine baxmayaraq 1990 ci illerde odun elde etmek ucun kesilenden sonra ehemiyyetli derecede seyreklesib Tepenin simal qerb yamacinda qebiristanliq movcuddur Seherin serqinde Boyuk Ebul dagi yerlesir Dagin eteyinde Rusiya Silahli Quvvelerine mexsus herbi baza yerlesirdi ki bu herbi baza 2007 ci ilde Gurcustan hokumetine tehvil verilmisdir EhaliBrokhauz ve Efronun ensiklopedik lugetinde verilen melumatlara gore Axalkalakide esasen ermeniler meskunlasmisdir 1887 ci ilde Axalkalkide 534 ev var idi ki bu evlerde cemi 4 303 nefer yasayirdi Onlarin 61 i rus 4 080 i ermeni 63 u yehudi 45 i ise gurcu idi 1897 ci ilde kecirilen ehali siyahiyalmasina gore Axalkalakinin ehalisinin umumi sayi 5 440 nefer idi 1969 cu ilde kecirilen ehali siyahiyalmasina gore Axalkalakide 9 500 nefer yasayirdi 1989 cu ilde kecirilen ehali siyahiyalmasina gore Axalkalakinin ehalisinin umumi sayi 15 572 nefer idi 2014 cu ilde kecirilen ehali siyahiyaalmasina gore seherin umumi ehalisi 8 295 neferdir Il Ehali Kisi Qadin1864 1 339 1882 3 074 1887 4 303 1910 6 193 3 259 2 9341989 15 192 2002 9 802 2014 8 295 3 912 4 383Taninmis sexsleri Ermenistan yazicisi tercumecisi sairi dramaturqu Ermenistan asigi ve sairi Ermenistan rejissoru ssenaristi produseri kinematoqrafi Ermenistan dovlet xadimi siyasetcisi Dasnaksutun partiyasinin uzvu Ermenistan dovlet xadimi siyasetcisi Dasnaksutun partiyasinin uzvu Ehmed bey Pepinov Azerbaycan ve Qazaxistan ictimai siyasi ve dovlet xadimi QalereyaAxalkalaki qala kompeksi Axalkalaki qala kompeksi Axalkalaki qala kompeksinin daxili Axalkalaki qala kompeksi Axalkalakide bir kilseIstinadlarhttps www geostat ge en modules categories 41 population 115 Car Kartli Vahtang VI Kommentarii vostlit info rus Vostochnaya Literatura 15 fevral 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 yanvar 2019 The Making of the Georgian Nation 2nd edition Indiyana ABS Indiana University Press 1994 seh 34 Ahalkalaki rus Brokgauz Efron 15 fevral 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Gurcustan Sovet Ensiklopediyasi II cild seh 96 Tbilisi 1977 The Annual Register of World Events 1900 Longmans Green and Co 1901 seh 461 AXALKALAKIDE SAKINLERLE POLIS ARASINDA TOQQUSMA OLMUSDUR azertag az az AzerTAc 7 oktyabr 2005 12 fevral 2019 tarixinde Istifade tarixi 12 fevral 2019 AXALKALAKI ERMENILERI ONLARIN DILINE REGIONAL STATUS VERILMESINI TELEB EDIRLER azertag az az AzerTAc 13 aprel 2007 12 fevral 2019 tarixinde Istifade tarixi 12 fevral 2019 European Diplomats Association Pro Armenian forces in Georgia erect bust to Nazi Avagyan azernews az ingilis AzerNews 26 yanvar 2019 2019 01 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Gurcustanda Avaqyanin heykelini ermeniyonumlu quvveler ucaldib Zurab Qventsadze hurriyet org az Hurriyet 26 yanvar 2019 27 yanvar 2019 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Avaqyanin heykeli sokulur O gurculerin de dusmenidir xezerxeber az az Xezer TV 26 yanvar 2019 27 yanvar 2019 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Gorunur bu ermenileri mueyyen derecede ruhlandirdi SERH az Publika az 26 yanvar 2019 27 yanvar 2019 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Gurcustanin xain addimi parlamentin MUZAKIRESINDE az Publika az 1 fevral 2019 3 fevral 2019 tarixinde Istifade tarixi 3 fevral 2019 Rossiya dosrochno peredala gruzinam bazu v Ahalkalaki lenta ru rus Lenta Ru 27 iyun 2007 30 yanvar 2018 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Vsesoyuznaya Pervaya Vseobshaya perepis naseleniya Rossijskoj imperii 1897 goda Nalichnoe naselenie v guberniyah uezdah gorodah Rossijskoj Imperii bez Finlyandii rus 15 fevral 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Ahalkalaki rus BSE 15 fevral 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 g Chislennost gorodskogo naseleniya soyuznyh respublik ih territorialnyh edinic gorodskih poselenij i gorodskih rajonov po polu rus 12 iyun 2018 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014 gurcu საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური noyabr 2014 1 iyul 2018 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Kavkazskij kalendar na 1865 god გვ 305 dlib rsl ru rus Rossijskaya Gosudarstvennaya Biblioteka Onlajn Prosmotr Dokumenta 2016 11 07 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Kavkazskij kalendar na 1883 god გვ 268 dlib rsl ru rus Rossijskaya Gosudarstvennaya Biblioteka Onlajn Prosmotr Dokumenta 16 may 2017 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Kavkazskij kalendar na 1912 god dlib rsl ru rus Rossijskaya Gosudarstvennaya Biblioteka Onlajn Prosmotr Dokumenta 2016 11 07 tarixinde Istifade tarixi 27 yanvar 2019 საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგბი ტომი I PDF gurcu საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური noyabr 2003 28 sentyabr 2018 tarixinde PDF Istifade tarixi 27 yanvar 2019 Xarici kecidlerVikianbarda Axalkalaki ile elaqeli mediafayllar var Ahalkalaki Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907