Olimpus (yun. Ὄλυμπος) — Türkiyə Respublikası Antalya əyaləti rayonu kəndi ərazisində mövcud olmuş antik Likiya şəhəri. Ellinizm dövründə əsası qoyulduğu güman edilir. İndiki Beydağları Sahili Milli Parkı ərazisində yerləşmişdir. Bu park bəzən Olimpos Beydağları Milli Parkı da adlandırılır.
Olimpos | |
---|---|
Ὄλυμπος | |
| |
Yer | , Antalya ili, Türkiyə |
Region | Likiya |
Tarix | |
Əsası qoyulub | E.ə. 300 |
Yer qeydləri | |
Məxsusluq | İctimaiyyət |
Sayt | Olimpos arxeoloji yaşayış məntəqəsi (türk.) |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adlandırılması
Olimpos sözü yunan dilində "Ulu dağ" mənasını verir. Dünyadan iyirmidən çox dağ və yüksəklik, qəsəbə və şəhər bu adı daşıyır. Bu yüksəkliklərdən ən məşhuru Yunanıstanın şimal-şərqində yerləşən, Qədim Yunan Allahlarının evi sayılan Zessalian yüksəkliyidir. Olimpos şəhəri adını , qədimdə Olimpos dağı olaraq tanınan Taxtalı dağından götürmüşdür. Taxtalı dağının 10 k şimalında yerləşən, Yanardaş kimi bilinən alov vardır.
Tarixi
Olimpos şəhərinin Ellinizm dövründə salındığı ehtimal edilir. Onun barədə ilk məlumatlar E.ə. II əsrdə Likiya Birliyinə aid sikkələrdə yer alır. E.ə. 100-cü ildə Likiya Birliyinin ən əhəmiyyətli şəhərlərindən biri olmuş və 3 səs hüququna malik şəhərlərdən biri idi. E.ə. I əsrdə Olimpos şəhəri Faselis şəhəri ilə birlikdə daim hücumlarına məruz qalmış. Bir müddət dəniz qulduru Zenekitesin hakimiyyəti altında olmuşdur. E.ə. 78-ci ildə Roma sərkərdəsi Servilius İsarius Olimpus şəhərini dəniz quldurlarından azad edir və Roma hakimiyyəti altına salır. Roma hakimiyyəti altına girən şəhər ager publicus (Satışa çıxarılmış və ya Kiralıq Roma mülkü) elan edilir. 43-cü ildə digər Likiya şəhərləri ilə birgə Roma İmperiyasına daxil olur. Olimpos şəhərinin qoruyucusu, Yunan allahı Hefaistos üçün festivallar təşkil olunurdu. Mənbələrdə Roma imperatoru Adrianında 130-cu ildə şəhərə səfər etdiyi qeyd edilir. Olimpos şəhəri Roma hakimiyyətinə altında olduğu dövrdə xristianlıq yayılmağa başlamış və yepiskopa ev sahibiliy etmişdir. III əsrdə dəniz quldurlarının təkrar Olimposa hücum etməsi ilə şəhər əhəmiyyətini itirməyə başlamışdır. XI-XII əsrlərdə Genuyalılar, Venesiyalılar və Rodoslular tərəfindən təkrar bərpa edilən şəhər Səlib yürüşləri sırasında ticarət limanı kimi istifadə edilirdi. XV əsrdə Osmanlı donanmasının Aralıq dənizinin şərq sahillərini ələ keçirməsi ilə şəhər boşaldılmışdır.
Qalıqları
Olimposun daxilindən keçən çay şəhəri iki hissəyə bölür. Sahildən görünən və məzarların yuxarı hissəsində yerləşən yüksəklik Olimpos akropoludur. Üzərindəki tikinti qalıqları isə qala şəklində olan divarlara aiddir. Bu təpədən baxdığımızda çayın gözəl mənzərəsini görə bilərik. Şəhəri çayın üstündə yerləşən körpü birləşdirir. Çayın qarşı tərəfindəki sahildən görünən yer isə Olimpos Hamamıdır. Olimposun bu tərəfinə çaydakı iri daşlara basaraq keçə bilərik. Burada Olimpos teatrıda var. Teatrdakı qalıqları Roma dövrü teatrı olduğunu göstərir. Teatrla dəniz arasında Bizans bazilikası, çay arasında isə Olimpos hamamı yerləşir. Mərkəzdəki geniş məkanda isə Agora və Gimnaziya yerləşdiyi hiss olunur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Olimpos antik kenti 2021-12-02 at the Wayback Machine Caretta Caretta Pansiyon
- Olimpos kenti 2021-10-20 at the Wayback Machine cıralı.gen.tr
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Olimpus yun Ὄlympos Turkiye Respublikasi Antalya eyaleti rayonu kendi erazisinde movcud olmus antik Likiya seheri Ellinizm dovrunde esasi qoyuldugu guman edilir Indiki Beydaglari Sahili Milli Parki erazisinde yerlesmisdir Bu park bezen Olimpos Beydaglari Milli Parki da adlandirilir OlimposὌlymposOlimposda Roma mebedinin qaliqlari36 23 49 sm e 30 28 26 s u Yer Antalya ili TurkiyeRegion LikiyaTarixEsasi qoyulub E e 300Yer qeydleriMexsusluq IctimaiyyetSayt Olimpos arxeoloji yasayis menteqesi turk Olimpos Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdlandirilmasiOlimpos sozu yunan dilinde Ulu dag menasini verir Dunyadan iyirmiden cox dag ve yukseklik qesebe ve seher bu adi dasiyir Bu yuksekliklerden en meshuru Yunanistanin simal serqinde yerlesen Qedim Yunan Allahlarinin evi sayilan Zessalian yuksekliyidir Olimpos seheri adini qedimde Olimpos dagi olaraq taninan Taxtali dagindan goturmusdur Taxtali daginin 10 k simalinda yerlesen Yanardas kimi bilinen alov vardir TarixiOlimpos seherinin Ellinizm dovrunde salindigi ehtimal edilir Onun barede ilk melumatlar E e II esrde Likiya Birliyine aid sikkelerde yer alir E e 100 cu ilde Likiya Birliyinin en ehemiyyetli seherlerinden biri olmus ve 3 ses huququna malik seherlerden biri idi E e I esrde Olimpos seheri Faselis seheri ile birlikde daim hucumlarina meruz qalmis Bir muddet deniz qulduru Zenekitesin hakimiyyeti altinda olmusdur E e 78 ci ilde Roma serkerdesi Servilius Isarius Olimpus seherini deniz quldurlarindan azad edir ve Roma hakimiyyeti altina salir Roma hakimiyyeti altina giren seher ager publicus Satisa cixarilmis ve ya Kiraliq Roma mulku elan edilir 43 cu ilde diger Likiya seherleri ile birge Roma Imperiyasina daxil olur Olimpos seherinin qoruyucusu Yunan allahi Hefaistos ucun festivallar teskil olunurdu Menbelerde Roma imperatoru Adrianinda 130 cu ilde sehere sefer etdiyi qeyd edilir Olimpos seheri Roma hakimiyyetine altinda oldugu dovrde xristianliq yayilmaga baslamis ve yepiskopa ev sahibiliy etmisdir III esrde deniz quldurlarinin tekrar Olimposa hucum etmesi ile seher ehemiyyetini itirmeye baslamisdir XI XII esrlerde Genuyalilar Venesiyalilar ve Rodoslular terefinden tekrar berpa edilen seher Selib yurusleri sirasinda ticaret limani kimi istifade edilirdi XV esrde Osmanli donanmasinin Araliq denizinin serq sahillerini ele kecirmesi ile seher bosaldilmisdir QaliqlariOlimposun daxilinden kecen cay seheri iki hisseye bolur Sahilden gorunen ve mezarlarin yuxari hissesinde yerlesen yukseklik Olimpos akropoludur Uzerindeki tikinti qaliqlari ise qala seklinde olan divarlara aiddir Bu tepeden baxdigimizda cayin gozel menzeresini gore bilerik Seheri cayin ustunde yerlesen korpu birlesdirir Cayin qarsi terefindeki sahilden gorunen yer ise Olimpos Hamamidir Olimposun bu terefine caydaki iri daslara basaraq kece bilerik Burada Olimpos teatrida var Teatrdaki qaliqlari Roma dovru teatri oldugunu gosterir Teatrla deniz arasinda Bizans bazilikasi cay arasinda ise Olimpos hamami yerlesir Merkezdeki genis mekanda ise Agora ve Gimnaziya yerlesdiyi hiss olunur Hemcinin baxFaselis Likiya Likiya yoluIstinadlarOlimpos antik kenti 2021 12 02 at the Wayback Machine Caretta Caretta Pansiyon Olimpos kenti 2021 10 20 at the Wayback Machine cirali gen tr