Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Krımdakı diplomatik nümayəndəliyi — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Krım hökuməti və Krım türkləri ilə əlaqə saxlamaq üçün təsis etdiyi elçilik.
Haqqında
Krım hökuməti 1918-ci il iyunun 25-də Simperopolda yaradılmışdı. Baş naziri general-leytenant Süleyman bəy Sulkeviç, xarici işlər naziri idi. Azərbaycan hökuməti 1918-ci il oktyabrın 23-də Krım hökuməti yanında diplomatik nümayəndəlik təsis etməyi qərara aldı. 1918-ci il, noyabrın 1-dən Azərbaycan Ukraynadakı diplomatik nümayəndəsi Miri bəy Vəzirova (Yusif Vəzir Çəmənzəminlinin qardaşı) Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Krımda da təmsil etmək tapşırıldı. Öz növbəsində, Krım hökuməti də qarşılıqlı əlaqələr yaratmaq, Qara dəniz hövzəsi, xüsusən də limanları ilə bağlı razılaşdırılmış siyasət məsələlərini müzakirə etmək üçün öz nümayəndəsi 1918-ci il noyabrın əvvəllərində Azərbaycana göndərdi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Krıma göndərdiyi nümayəndələr bölgədə fəaliyyət göstərən hökumətlərlə, xüsusilə də Krım türkləri ilə sıx əlaqələr qurmaq məqsədidaşıyırdılar.
1918-ci il noyabrın 16-da Süleyman bəy Sulkeviçin başçılıq etdiyi Krım hökuməti istefa verdi. Keçmiş duma üzvü S.S. Krım yeni hökumət yaratdı. Konstitusiyalı Demokratiya Partiyası üzvlərindən təşkil edilmiş bu hökumət 1919-cu ilin əvvəllərində Denikin ordusu Krıma daxil olduqdan sonra yerli müsəlmanlara — türk-tatar əhalisinə qarşı repressiyaları gücləndirdi. Krım türkləri öz hüquqlarını qorumaq üçün bu hökumətə daxil olmayaraq, ayrıca milli hökumət-direktoriya və parlament yaratdılar. Azərbaycan hökumətinin elçisi Miri bəy Vəzirov 1919-cu ilin yanvarında Simferopolda Krım türk parlamentinin sədri və milli direktoriyanın başçısı S.Ş. Misxarlı ilə görüşdü və Cümhuriyyətin Krım türklərinin milli müstəqillik uğrunda mübarizəsini müdafiə etdiyini bildirdi. Azərbaycan hökumətinin başçısı Fətəli xan Xoyski 1919-cu ilin yanvarın 14-də Krım türk milli direktoriyasının başçısı S. Misxarlıya göndərdiyi məktubda onun hökumətinin Krımı müstəqil dövlət kimi görməyi arzu etdiyini və Paris Sülh Konfransında Krım nümayəndəsinin Azərbaycan nümayəndəliyi ilə sıx əlaqədə fəaliyyət göstərməsinin zəruriliyini bildirdi.
Cəfər bəy Rüstəmbəylinin hökumətin qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının Kuban və Krımda diplomatik nümayəndə və ticarət müvəkkili təyin edilməsi haqqında məlumat 23 mart 1919-cu il tarixli 61№-li "Azərbaycan" qəzetində də dərc edilmişdir. Lakin 1919-cu il aprelin 9-da Krımın Qırmızı ordu tərəfindən işğalı, iyulun 1-də isə yenidən Denikinin ordusunun əlinə keçməsi onun müstəqilliyinə qəti olaraq son qoyduğu üçün Cəfər bəy Rüstəmbəyli missiyasını icra etmək münkün olmadı. Ona görə də, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi bölgədə baş verən prosesləri yaxından izləmək üçün 1919-cu ilin sentyabrın 22-də iqtisadçı alim Azərbaycanın Krımdakı konsulu təyin etdi.
İstinadlar
- Azərbaycan demokratik respublikası (1918–1920), Bakı, 1998,
- Qanunverici aktlar, 1998. səh. 346
- B. E. Bozqrin, Krım tatarlarının tarixi, Moskva, 1992)
- Qanunverici aktlar, 1998. səh. 482
Ədəbiyyat
- Азербайджанская Демократическая Республика: 1918–1920: законодательные акты. Azərbaycan Nəşriyyatı. 1998. 560.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Krimdaki diplomatik numayendeliyi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Krim hokumeti ve Krim turkleri ile elaqe saxlamaq ucun tesis etdiyi elcilik HaqqindaKrim hokumeti 1918 ci il iyunun 25 de Simperopolda yaradilmisdi Bas naziri general leytenant Suleyman bey Sulkevic xarici isler naziri idi Azerbaycan hokumeti 1918 ci il oktyabrin 23 de Krim hokumeti yaninda diplomatik numayendelik tesis etmeyi qerara aldi 1918 ci il noyabrin 1 den Azerbaycan Ukraynadaki diplomatik numayendesi Miri bey Vezirova Yusif Vezir Cemenzeminlinin qardasi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Krimda da temsil etmek tapsirildi Oz novbesinde Krim hokumeti de qarsiliqli elaqeler yaratmaq Qara deniz hovzesi xususen de limanlari ile bagli razilasdirilmis siyaset meselelerini muzakire etmek ucun oz numayendesi 1918 ci il noyabrin evvellerinde Azerbaycana gonderdi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Krima gonderdiyi numayendeler bolgede fealiyyet gosteren hokumetlerle xususile de Krim turkleri ile six elaqeler qurmaq meqsedidasiyirdilar Miri bey Vezirov 1918 ci il noyabrin 16 da Suleyman bey Sulkevicin basciliq etdiyi Krim hokumeti istefa verdi Kecmis duma uzvu S S Krim yeni hokumet yaratdi Konstitusiyali Demokratiya Partiyasi uzvlerinden teskil edilmis bu hokumet 1919 cu ilin evvellerinde Denikin ordusu Krima daxil olduqdan sonra yerli muselmanlara turk tatar ehalisine qarsi repressiyalari guclendirdi Krim turkleri oz huquqlarini qorumaq ucun bu hokumete daxil olmayaraq ayrica milli hokumet direktoriya ve parlament yaratdilar Azerbaycan hokumetinin elcisi Miri bey Vezirov 1919 cu ilin yanvarinda Simferopolda Krim turk parlamentinin sedri ve milli direktoriyanin bascisi S S Misxarli ile gorusdu ve Cumhuriyyetin Krim turklerinin milli musteqillik ugrunda mubarizesini mudafie etdiyini bildirdi Azerbaycan hokumetinin bascisi Feteli xan Xoyski 1919 cu ilin yanvarin 14 de Krim turk milli direktoriyasinin bascisi S Misxarliya gonderdiyi mektubda onun hokumetinin Krimi musteqil dovlet kimi gormeyi arzu etdiyini ve Paris Sulh Konfransinda Krim numayendesinin Azerbaycan numayendeliyi ile six elaqede fealiyyet gostermesinin zeruriliyini bildirdi Cefer bey Rustembeylinin hokumetin qerari ile Azerbaycan Respublikasinin Kuban ve Krimda diplomatik numayende ve ticaret muvekkili teyin edilmesi haqqinda melumat 23 mart 1919 cu il tarixli 61 li Azerbaycan qezetinde de derc edilmisdir Lakin 1919 cu il aprelin 9 da Krimin Qirmizi ordu terefinden isgali iyulun 1 de ise yeniden Denikinin ordusunun eline kecmesi onun musteqilliyine qeti olaraq son qoydugu ucun Cefer bey Rustembeyli missiyasini icra etmek munkun olmadi Ona gore de Azerbaycan Xarici Isler Nazirliyi bolgede bas veren prosesleri yaxindan izlemek ucun 1919 cu ilin sentyabrin 22 de iqtisadci alim Azerbaycanin Krimdaki konsulu teyin etdi IstinadlarAzerbaycan demokratik respublikasi 1918 1920 Baki 1998 Qanunverici aktlar 1998 seh 346 B E Bozqrin Krim tatarlarinin tarixi Moskva 1992 Qanunverici aktlar 1998 seh 482EdebiyyatAzerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 zakonodatelnye akty Azerbaycan Nesriyyati 1998 560 Hemcinin bax