ivan Ayvazovski rus Иван Константинович Айвазовский erm Հովհաննես Այվազովսկի 17 29 iyul 1817 Feodosiya Tavriya quberniya

İvan Ayvazovski (rus. Иван Константинович Айвазовский, erm. Հովհաննես Այվազովսկի; 17 (29) iyul 1817, Feodosiya, Tavriya quberniyası^[d], Rusiya imperiyası^[…] – 19 aprel (2 may) 1900^[…], Feodosiya, Tavriya quberniyası^[d], Rusiya imperiyası^[…]) — erməni əsilli rus rəssamı. Ayvazovskinin əsərlərinin yarıdan çoxunu dəniz mənzərələri təşkil edir. İvan Ayvazovski ümumdünya rəssamların arasında ən yaxşı dəniz mənzərələri yaradan rəssam hesab olunur.

İvan Ayvazovski
Հովհաննես Այվազովսկի Иван Константинович Айвазовский

Doğum adı	Հովհաննես Այվազյան
Doğum tarixi	17 (29) iyul 1817
Doğum yeri	Feodosiya, Tavriya quberniyası^[d], Rusiya imperiyası^[…]
Vəfat tarixi	19 aprel (2 may) 1900^[…](82 yaşında)
Vəfat yeri	Feodosiya, Tavriya quberniyası^[d], Rusiya imperiyası^[…]
Milliyyəti	erməni
Fəaliyyəti	rəssam, vizual incəsənət rəssamı, rəsm kolleksioneri^[d]
Təhsili	İmperator Rəssamlıq Akademiyası^[d] (1833–1837)
Janrlar	Marina, peyzaj, batal janrı, janr rəssamlığı, tarix rəssamlığı, portret, dini rəssamlıq^[d], mifologiya rəssamlığı^[d], romantizm
Stil	romantizm
Tələbəsi	Arxip Kuinci
Üzvlüyü	İmperator Rəssamlıq Akademiyası^[d], Rusiya Coğrafiya Cəmiyyəti
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

İvan Ayvazovski Krımda Qaradənizin sahilində yerləşən kiçik Feodosiya şəhərində kasıb erməni ailəsində dünyaya gəlmişdi. Simferopolda təhsil aldığı zaman, rəssamlıq qabiliyyətinə görə I Nikolay tərəfindən Sankt-Peterburq şəhərinə rəssamlıq təhsili almağa göndərilmişdir. 1836-cı ildə rəssamlıq təhsililini bitirdikdən sonra dövlət tərəfindən Avropaya göndərilmişdi. İllərlə davam edən səyahətlər zamanı müxtəlif ölkələrdə sərgiləri açılmışdı. Həmin dövrdə İvan Ayvazovski Avropada ən məşhur rus rəssamı hesab olunurdu. Ayvazovskinin 1844-cü ildə Rusiya imperiyasına geri qayıtmasından sonra bu ölkənin hərbi donamasında işləməyə başladı. İşi ilə əlaqədər, olaraq Ayvazovskinin bir çox əsərləri dəniz mənzərələri təşkil etmişdir.

1845-ci ildə Ayvazovski Osmanlı İmperiyasının paytaxtı İstanbul şəhərinə gəlmişdir. Burada sultan I Əbdülməcid tərəfindən Bəylərbəyi sarayında qarşılanmışdır. 1845–1890-cı illər ərzində Ayvazovski İstanbul şəhərinə dörd dəfə gəlmişdir. 1874-cü ildə ki, səfəri zamanı erməni əsilli memar Sarkis Balyanın Quruçeşmə adasında yerləşən malikanəsində bir aya yaxın qalmışdır. Burada qonağ olduğu bir ay ərzində I Əbdülməcid tərəfindən Dolmabağça sarayı üçün sifariş olunan tabloların hazırlanması ilə məşğul olmuşdur. 1890-cı ildə İstanbulla son səfəri zamanı sultan II Əbdülhəmidlə görüşündə Ayvazovski sultana iki əsərini hədiyyə etmişdir. 5 mindən çox tablo müəllifi olan Ayvazovskinin əsərləri dünyanın müxtəlif muzeylərində saxlanılır. Dolmabağça sarayı, Dəniz muzeyi, Hərb muzeyi, İrəvan dövlət muzeyi və Rum Ortodoks Patrikxanasında Ayvazovskinin əsərlərinin bir hissəsi saxlanmaqdadır. Bir qrup əsərləri isə şəxsi arivlərdə qorunur.

Qalereya

Sandal
Dənizdə Qafqaz mənzərəsi
Dənizdə qəza
Balıqçılar sahildə
Balıqçı qayıqları limanda
Merkuri
Alatoran və dəniz
Gecə səyahəti
Petro
Sinop
Fırtına
Dənizdə fırtına
Xilas olunanlar
Doqquzuncu dalğa
Qafqaz
Odessa limanı
Ayı Dağ
Yeldəyirmanının peyzajı

İstinadlar

Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
Ivan Konstantinovich Aivazovski // RKDartists (nid.).
Айвазовский Иван Константинович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
https://rkd.nl/explore/artists/769.
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/286403.
Aivazovsky, Ivan 2011-09-28 at the Wayback Machine — The Oxford Dictionary of Art, 2004.
Айвазовский, Константин Константинович 2008-12-09 at the Wayback Machine — Krugosvet Encyclopedia
Айвазовский, Гайвазовский, Иван Константинович ^{[ölü keçid]} — Great Soviet Encyclopedia
Энциклопедия пейзажа (ОЛМА-ПРЕСС). Moscow. 2002. səh. 9. 2013-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-11.
World's 10 greatest Seascapes — The Sea in paintings 2017-08-15 at the Wayback Machine, theartwolf.com
Russian Paintings Gallery — Aivazovskiy Ivan (1817–1900) — brief biography 2013-05-09 at the Wayback Machine, russianpaintings.net
Ivan Aivazovsky. About creativity of Ivan Aivazovsky | Русские художники. Russian Artists 2022-03-27 at the Wayback Machine, tanais.info

Xarici keçidlər

İvan Ayvazovskinin tanais qalereyasındakı işləri
İvan Ayvazovskinin olqa qalereyasındakı işləri
İvan Ayvazovskinin həyatı haqqında ətraflı məlumat
İvan Ayvazovskinin tabloları ^{[ölü keçid]}

[_e1797589a7129eb7-1] Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_44615028e5d632fb-2] Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.

[_05edce473dfbf386-3] Ivan Konstantinovich Aivazovski // RKDartists (nid.).

[_4eacf33d82c22ec3-4] Айвазовский Иван Константинович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.

[_5a50ed59a7fcb077-5] ttps://rkd.nl/explore/artists/769.

[_3cad1268b64c6123-6] ttps://www.metmuseum.org/art/collection/search/286403.

[7] Aivazovsky, Ivan 2011-09-28 at the Wayback Machine — The Oxford Dictionary of Art, 2004.

[8] Айвазовский, Константин Константинович 2008-12-09 at the Wayback Machine — Krugosvet Encyclopedia

[9] Айвазовский, Гайвазовский, Иван Константинович ^{[ölü keçid]} — Great Soviet Encyclopedia

[10] Энциклопедия пейзажа (ОЛМА-ПРЕСС). Moscow. 2002. səh. 9. 2013-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-11.

[11] World's 10 greatest Seascapes — The Sea in paintings 2017-08-15 at the Wayback Machine, theartwolf.com

[12] Russian Paintings Gallery — Aivazovskiy Ivan (1817–1900) — brief biography 2013-05-09 at the Wayback Machine, russianpaintings.net

[13] Ivan Aivazovsky. About creativity of Ivan Aivazovsky | Русские художники. Russian Artists 2022-03-27 at the Wayback Machine, tanais.info