Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədə istifadə edildiyi güman olunur. |
Misir Rəhimov (1 avqust 1934, Ağdam rayonu – 5 noyabr 2016) — fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor.
| Misir Rəhimov | |
|---|---|
| Misir Babakişi oğlu Rəhimov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Mərzili, Ağdam rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | 5 noyabr 2016(82 yaşında) |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ Azərbaycan |
| Elm sahəsi | riyaziyyat |
| Elmi dərəcəsi | fizika-riyaziyyat elmləri doktoru |
| Elmi adı | professor |
| İş yeri | Bakı Dövlət Universiteti |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universitetinin Mexanika-riyaziyyat fakültəsi |
Həyatı
Misir Babakişi oğlu Rəhimov 1 avqust 1934-cü ildə Ağdam rayonunun Mərzili kəndində dünyaya gəlmişdir. Ağdam rayonunun Novruzlu kənd orta məktəbini bitirmiş, 1958–1963 illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Mexanika-riyaziyyat fakültəsində ali təhsil almışdır.
Misir Rəhimov 1963–1967 illərdə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki Azərbaycan Texniki Universiteti) Ali riyaziyyat kafedrasında assisent işləmiş, 1967–1970 illərdə Voronej Dövlət Universitetində əyani aspiranturada oxumuşdur. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Funksiyalar nəzəriyyəsi və funksional analiz kafedrasında assisent (1975), baş müəllim (1975–82), dosent (1982–88) vəzifələrində işləmişdir.
Misir Rəhimov "Qiymətlər oblastı komtativli olan sperator qiymətli iniakasların spektral nəzəriyyəsi və onun tətbiqi" mövzusunda namizədlik (1980, Voronec), "Xətti operatorların çoxölçülü spektral analizi" mövzusunda doktorluq (1997) dissertasiyalarını müdafiə edərək, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru alimlik dərəcəsini almışdır. Hazırda Bakı Dövlət Universitetinin professorudur.
Elmi fəaliyyəti
Misir Rəhimovun elmi tədqiqatlarının nəticələri 100 elmi əsərində öz əksini tapmışdır; bunlardan ikisi rus və ingilis dillərində çap olunmuş monoqrafiyalardır.
Misir Rəhimovun əsas elmi yenilikləri aşağıdakılardan ibarətdir. O, 70 illərdən başlayaraq riyaziyyat elmində ilk dəfə olaraq topoloji fəzadan Banax fəzasının endomorfizmlər cəbrinə təsir edən in’ikasların spektral nəzəriyyəsini yaratmışdır. Bu nəzəriyyə əsasında o, çoxölçülü differensial tənliklər nəzəriyyəsini işləyib hazırlamışdır. Bu nəzəriyyələri nəzəri fizikada, o cümlədən dalğaların atmosferdə yayılmasına tətbiq etmişdir. Banax fəzasında qeyri-məhdud operator əmsallı differensial tənliklərin məhdud, sanki periodik həllərinin varlığı üçün spektral me’yarlar, Li qrupunda xətti differensial tənliklərin tam həlli üçün zəruri və kafi şərtlər tapmış, Li qrupunda differensial tənliklər nəzəriyyəsinin əsaslarını qoymuşdur.
Misir Rəhimov ilk dəfə olaraq bir kompleks Banax fəzasında digər komleks Banax fəzasına təsir edən operator dəstəsinin spektral nəzəriyyəsini yaratmışdır. Bu nəzəriyyəni operator əmsallı differensial tənliklərin məhdud və sanki dövri həllərinin tapılmasına tətbiq etmişdir. O, riyaziyyat elminə psevdorezolventlik, rezolventin minimal boya malik olması kvazioxşarlıq, topoloji fəzadan Banax fəzasını endomorfizmlər cəbri kimi yeni riyazi anlayışlar gətirmişdir.
Misir Rəhimov ilk dəfə olaraq Li qrupunda çoxölçülü xarakterik differensial tənliklər sistemi çıxarmışdır. Onların həlli üçün əsas fundamental teoremləri isbat etmişdir. Bundan başqa o, ilk dəfə olaraq sonlu və sonsuz sayda operatorlar cütünün birgə spektrına görə spektrallığına yeni tə’rif vermiş, nəticədə xarici müəlliflərin onun işinə yazdığı rə’ylərdə "Danford-Rəhimov mə’nada spektrallıq" ifadəsi işlədilir. Onun tərəfindən spektral operator əmsallı differensial tənliklər nəzəriyyəsinin əsası qoyulmuşdur.
Misir Rəhimovun elmi yenilikləri xarici alimlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş, onların məqalə və monoqrafiyalarında istifadə olunmuşdur. Misir Rəhimov Yaponiyanın Kioto Universitetinin nəznində olan riyaziyyat elmlərinin elmi-tədqiqat institutunda və Kioto Universitetinin Riyaziyyat fakültəsində (Yaponiya, Kioto,1990), Riyaziyyatçıların Beynəlxalq konqresində (Sürix, 1994), Sürix Universitetində fransız alimi Bourqundkon Jan-Pyerin seminarında, İstanbul, Ankara, Ərzurum, Qəhrəman Maraş Türkiyə Universitetlərində və riyaziyyatçıların Beynəlxalq konqresində (İspaniya, Barselona, 2000) və b. yerlərdə öz nəzəriyyələri əsasında mühazirələr oxumuşdur.
Mənbə
- Orxan Məmmədov(Baharlı). Ağdamın adlı-sanlı pedaqoqları, alimləri. Bakı, Sabah, 2001
Həmçinin bax
- https://femida.az/az/news/40977.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede muellif terefinden yayimlanan menbelerden istifade edildiyi guman olunur Lutfen meqaleni redakte ederek etibarsiz menbeleri cixarin ve etibarli menbeler elave edin iyul 2022 Misir Rehimov 1 avqust 1934 Agdam rayonu 5 noyabr 2016 fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor Misir RehimovMisir Babakisi oglu RehimovDogum tarixi 1 avqust 1934 89 yas Dogum yeri Merzili Agdam rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 5 noyabr 2016 2016 11 05 82 yasinda Vetendasligi SSRI AzerbaycanElm sahesi riyaziyyatElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruElmi adi professorIs yeri Baki Dovlet UniversitetiTehsili Azerbaycan Dovlet Universitetinin Mexanika riyaziyyat fakultesiHeyatiMisir Babakisi oglu Rehimov 1 avqust 1934 cu ilde Agdam rayonunun Merzili kendinde dunyaya gelmisdir Agdam rayonunun Novruzlu kend orta mektebini bitirmis 1958 1963 illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinin Mexanika riyaziyyat fakultesinde ali tehsil almisdir Misir Rehimov 1963 1967 illerde Azerbaycan Politexnik Institutunun indiki Azerbaycan Texniki Universiteti Ali riyaziyyat kafedrasinda assisent islemis 1967 1970 illerde Voronej Dovlet Universitetinde eyani aspiranturada oxumusdur Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki Baki Dovlet Universiteti Funksiyalar nezeriyyesi ve funksional analiz kafedrasinda assisent 1975 bas muellim 1975 82 dosent 1982 88 vezifelerinde islemisdir Misir Rehimov Qiymetler oblasti komtativli olan sperator qiymetli iniakaslarin spektral nezeriyyesi ve onun tetbiqi movzusunda namizedlik 1980 Voronec Xetti operatorlarin coxolculu spektral analizi movzusunda doktorluq 1997 dissertasiyalarini mudafie ederek fizika riyaziyyat elmleri doktoru alimlik derecesini almisdir Hazirda Baki Dovlet Universitetinin professorudur Elmi fealiyyetiMisir Rehimovun elmi tedqiqatlarinin neticeleri 100 elmi eserinde oz eksini tapmisdir bunlardan ikisi rus ve ingilis dillerinde cap olunmus monoqrafiyalardir Misir Rehimovun esas elmi yenilikleri asagidakilardan ibaretdir O 70 illerden baslayaraq riyaziyyat elminde ilk defe olaraq topoloji fezadan Banax fezasinin endomorfizmler cebrine tesir eden in ikaslarin spektral nezeriyyesini yaratmisdir Bu nezeriyye esasinda o coxolculu differensial tenlikler nezeriyyesini isleyib hazirlamisdir Bu nezeriyyeleri nezeri fizikada o cumleden dalgalarin atmosferde yayilmasina tetbiq etmisdir Banax fezasinda qeyri mehdud operator emsalli differensial tenliklerin mehdud sanki periodik hellerinin varligi ucun spektral me yarlar Li qrupunda xetti differensial tenliklerin tam helli ucun zeruri ve kafi sertler tapmis Li qrupunda differensial tenlikler nezeriyyesinin esaslarini qoymusdur Misir Rehimov ilk defe olaraq bir kompleks Banax fezasinda diger komleks Banax fezasina tesir eden operator destesinin spektral nezeriyyesini yaratmisdir Bu nezeriyyeni operator emsalli differensial tenliklerin mehdud ve sanki dovri hellerinin tapilmasina tetbiq etmisdir O riyaziyyat elmine psevdorezolventlik rezolventin minimal boya malik olmasi kvazioxsarliq topoloji fezadan Banax fezasini endomorfizmler cebri kimi yeni riyazi anlayislar getirmisdir Misir Rehimov ilk defe olaraq Li qrupunda coxolculu xarakterik differensial tenlikler sistemi cixarmisdir Onlarin helli ucun esas fundamental teoremleri isbat etmisdir Bundan basqa o ilk defe olaraq sonlu ve sonsuz sayda operatorlar cutunun birge spektrina gore spektralligina yeni te rif vermis neticede xarici muelliflerin onun isine yazdigi re ylerde Danford Rehimov me nada spektralliq ifadesi isledilir Onun terefinden spektral operator emsalli differensial tenlikler nezeriyyesinin esasi qoyulmusdur Misir Rehimovun elmi yenilikleri xarici alimler terefinden yuksek qiymetlendirilmis onlarin meqale ve monoqrafiyalarinda istifade olunmusdur Misir Rehimov Yaponiyanin Kioto Universitetinin nezninde olan riyaziyyat elmlerinin elmi tedqiqat institutunda ve Kioto Universitetinin Riyaziyyat fakultesinde Yaponiya Kioto 1990 Riyaziyyatcilarin Beynelxalq konqresinde Surix 1994 Surix Universitetinde fransiz alimi Bourqundkon Jan Pyerin seminarinda Istanbul Ankara Erzurum Qehreman Maras Turkiye Universitetlerinde ve riyaziyyatcilarin Beynelxalq konqresinde Ispaniya Barselona 2000 ve b yerlerde oz nezeriyyeleri esasinda muhazireler oxumusdur MenbeOrxan Memmedov Baharli Agdamin adli sanli pedaqoqlari alimleri Baki Sabah 2001Hemcinin baxAgdamin Merzili kendihttps femida az az news 40977