Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lorens Robert Kleyn (ing. Lawrence Robert Klein; 14 sentyabr 1920[…], Omaha, Nebraska – 20 oktyabr 2013[…]) — amerikalı iqtisadçı və ekonometrik. 1980-ci ildə İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.
| Lorens Kleyn | |
|---|---|
| ing. Lawrence Robert Klein | |
 | |
| Doğum tarixi | 14 sentyabr 1920[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 oktyabr 2013[…](93 yaşında) |
| Dəfn yeri | |
| Milliyyəti |  ABŞ |
| Elm sahələri | makroiqtisadiyyat, ekonometrika |
| Elmi dərəcəsi |
|
| İş yerləri | Pensilvaniya Universiteti, Oksford Universiteti, Miçiqan Universiteti, Milli İqtisadi Tədqiqatlar Bürosu, İqtisadi Tədqiqatlar üzrə Kovles Komissiyası |
| Təhsili | |
| Elmi rəhbəri | Paul Samuelson |
| Tanınır | Makroiqtisadi modellər |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları | 1959 C.B.Klark medalı,  1980 İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Lorens Kleyn əvvəlcə Los Anceles Şəhər Kollecində riyaziyyat üzrə təhsil almış, daha sonra isə Berkli Kaliforniya Universitetində iqtisadiyyat üzrə təhsilini davam etdirərək 1942-ci ildə diplom almışdır. 1944-cü ildə isə Massaçusets Texnologiya İnstitutunda iqtisadiyyat üzrə doktorluq dərəcəsinə yüksəlmişdir.
Lorens Kleyn Çikaqo Universitetində İqtisadi Tədqiqatlar üzrə Kovles Komissiyasında işləmişdi. Burada işlədiyi müddətdə Yan Tinberqenin təkmilləşdirdiyi ilk ekonometrik modeli dəyişdirərək ABŞ iqtisadiyyatına uyğunlaşdıran Kleyn modelini yaratmışdır. Bu modelə əsaslanaraq ABŞ iqtisadiyyatında II Dünya müharibəsindən sonra iqtisadi genişlənmə olacağını doğru şəkildə təxmin etmişdir. Sonralar isə Miçiqan Universitetində Artur Qoldberqerlə birlikdə ABŞ iqtisadiyyatı üçün yeni bir ekonometrik model olan Kleyn-Qoldberqer modelini təkmilləşdirmişlər. Kleyn əvvəllər Amerika Kommunist Partiyasının üzvü və yəhudi əsilli olduğundan 1950-ci illərdə senator McKartinin diqqətini özünə cəlb eləmiş və ona Miçiqan Universitetində professorluq verilməmişdir.
Bundan sonra Kleyn Böyük Britaniyaya köçmüş və Oksford Universitetində işləməyə başlamışdı. Burada işləyərkən Böyük Britaniya iqtisadiyyatı üçün ilk ekonometrik model olan Oksford modelini köməkçisi Ceyms Bolla birlikdə təkmilləşdirmişdi. Bundan başqa Böyük Britaniya üçün Miçiqan Sorğularının bənzəri olan Britaniya Qənaət Sorğularının göstəricilərinin toplanılmasına rəhbərlik etmişdir.
1958-ci ildə Kleyn ABŞ-yə geri qayıtmış və Pensilvaniya Universitetinin İqtisadiyyat Departamentində işləməyə başlamışdı. Ona 1959-cu ildə ABŞ-nin ən önəmli iqtisadi mükafatı olan Con Beyts Klark medalı verilmişdir. Kleyn 1960-ci illərin əvvəlində ABŞ-də böyük miqyaslı iqtisadi tədqiqat olan ABŞ-nin qısa müddətli dövrdə iqtisadi təxmininin detallı modelini qurmaq üçün Brukinqs-SSRC layihəsinə rəhbərlik etmişdi. 1960-cı illərin sonlarında isə Brukinqs modelindən kiçik, amma ABŞ-nin makroiqtisadi vəziyyətinin təxmin edilməsində uğurlu olan Vorton Ekonometrik Təxmin modelini təkmilləşdirdi. Kleyn 1968-ci ildə Pensilvaniya Universitetinin Vorton məktəbinə Bencamin Franklin professoru olaraq təyinat aldı. Sonra isə Vorton modelini təkmilləşdirmək və yeni modellər qurmaq üçün özəl sektorun ilk ekonometrik təxmin modellərinin hazırlanma və satış şirkəti olan Vorton Ekonometrik Təxmin Ortaqlığı (ing. WEFA) şirkətini qurdu. Bu şirkət inkişaf etmiş ölkələrin bir-birinə bağlı bir beynəlxalq ekonometrik model qurmaq layihəsi olan LİNK layihəsini təkmilləşdirmişdir.
Kleyn 1977-ci ildə ABŞ prezidenti Cimmi Karterə seçkilərdən əvvəl iqtisadi məsləhətçi olmuş, amma seçkilərdən sonra rəsmi iqtisadi məsləhətçi olmaqdan boyun qaçırmışdır.
1980-ci ildə İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı Kleynə ekonometrik modellərin qurulması, bunların iqtisadi tsikllar və iqtisadi siyasətlərə uyğunlaşdırılması sahəsində olan tədqiqatlarına görə verilmişdir.
Kleyn təqaüdə çıxdıqdan sonra fəxri professor adı almasına baxmayaraq yenə də ekonometrik modellərin qurulması ilə yaxından maraqlanmışdır.
Lorens Kleyn 20 oktyabr 2013-cü ildə 93 yaşında olarkən ABŞ-nin Pensilvaniya Ştatında ölmüşdü.
Əsərləri
- L.Kleyn, J.Markiz. İqtisadi proqnozlaşdırılma nəzəriyyəsi ilə bağlı əsas esse, ;
- L.Kleyn. (1950), Birləşmiş Ştatlar iqtisadiyyatının dəyişməsi (1921-1941);
- Qoldberqer, A.S. və L.Kleyn. (1955), Birləşmiş Ştatların ekonometrik modeli (1929-1952);
- L.Kleyn. (1946), Keynsçi inqilab, ;
- Evans, M.K. və L.Kleyn. (1967), Vorton ekonometrik proqnozlaşdırma modeli;
- L.Kleyn. (1973), Ekonometrika dərsliyi, ;
- G.From, L.Kleyn. (1975), Brukinqs modeli;
- L.Kleyn. (1976), Ekonometrik modellərin qabiliyyəti;
- L.Kleyn. (1980), Ekonometrik proqnozlaşdırma və proqnozlaşdırma modelləri üçün giriş, ;
- L.Kleyn. (1982), Qərar vermə bələdçiləri kimi ekonometrik modellər, ;
- L.Kleyn. (1983), Tələb və təklif iqtisadiyyatı;
- M.Dutta, L.Kleyn. (1995), İqtisadiyyat, ekonometrika və LİNK, .
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Lorens Kleyn haqqında Nobel mükafatı e-muzeyində məlumat
- Lorens Kleyn haqqında faktlar
- Lorens Kleynin İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatının təqdim olunma mərasimindəki çıxışı
İstinadlar
- Lawrence Robert Klein // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Lawrence Robert Klein // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
- Lawrence R. Klein, Economist Who Forecast Global Trends, Dies at 93.
- https://www.nytimes.com/2013/10/22/business/economy/lawrence-r-klein-economist-who-forecast-global-trends-dies-at-93.html?_r=0.
- NNDB (ing.). 2002.
- https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam.
- Obituary: Professor Lawrence Klein (brit. ing.). // The Independent Britain: 2013. ISSN 1741-9743
- Nobel Prize economist Klein dies. // news.com.au Sidney: News Corp Australia, 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lorens Robert Kleyn ing Lawrence Robert Klein 14 sentyabr 1920 Omaha Nebraska 20 oktyabr 2013 amerikali iqtisadci ve ekonometrik 1980 ci ilde Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Lorens Kleyning Lawrence Robert KleinDogum tarixi 14 sentyabr 1920 1920 09 14 Dogum yeri Omaha Duqlas Nebraska ABSVefat tarixi 20 oktyabr 2013 2013 10 20 93 yasinda Defn yeri FiladelfiyaMilliyyeti ABSElm saheleri makroiqtisadiyyat ekonometrikaElmi derecesi felsefe doktoru 1944 Is yerleri Pensilvaniya Universiteti Oksford Universiteti Miciqan Universiteti Milli Iqtisadi Tedqiqatlar Burosu Iqtisadi Tedqiqatlar uzre Kovles KomissiyasiTehsili Massacusets Texnologiya Institutu 1944 Berkli Kaliforniya Universiteti Pensilvaniya UniversitetiElmi rehberi Paul SamuelsonTaninir Makroiqtisadi modellerUzvluyu ABS Milli Elmler Akademiyasi 1973 Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi 2003 Amerika Felsefe Cemiyyeti d Ekonometrik Cemiyyet 1948 Mukafatlari 1959 C B Klark medali 1980 Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafati Vikianbarda elaqeli mediafayllar Lorens Kleyn evvelce Los Anceles Seher Kollecinde riyaziyyat uzre tehsil almis daha sonra ise Berkli Kaliforniya Universitetinde iqtisadiyyat uzre tehsilini davam etdirerek 1942 ci ilde diplom almisdir 1944 cu ilde ise Massacusets Texnologiya Institutunda iqtisadiyyat uzre doktorluq derecesine yukselmisdir Lorens Kleyn Cikaqo Universitetinde Iqtisadi Tedqiqatlar uzre Kovles Komissiyasinda islemisdi Burada islediyi muddetde Yan Tinberqenin tekmillesdirdiyi ilk ekonometrik modeli deyisdirerek ABS iqtisadiyyatina uygunlasdiran Kleyn modelini yaratmisdir Bu modele esaslanaraq ABS iqtisadiyyatinda II Dunya muharibesinden sonra iqtisadi genislenme olacagini dogru sekilde texmin etmisdir Sonralar ise Miciqan Universitetinde Artur Qoldberqerle birlikde ABS iqtisadiyyati ucun yeni bir ekonometrik model olan Kleyn Qoldberqer modelini tekmillesdirmisler Kleyn evveller Amerika Kommunist Partiyasinin uzvu ve yehudi esilli oldugundan 1950 ci illerde senator McKartinin diqqetini ozune celb elemis ve ona Miciqan Universitetinde professorluq verilmemisdir Bundan sonra Kleyn Boyuk Britaniyaya kocmus ve Oksford Universitetinde islemeye baslamisdi Burada isleyerken Boyuk Britaniya iqtisadiyyati ucun ilk ekonometrik model olan Oksford modelini komekcisi Ceyms Bolla birlikde tekmillesdirmisdi Bundan basqa Boyuk Britaniya ucun Miciqan Sorgularinin benzeri olan Britaniya Qenaet Sorgularinin gostericilerinin toplanilmasina rehberlik etmisdir 1958 ci ilde Kleyn ABS ye geri qayitmis ve Pensilvaniya Universitetinin Iqtisadiyyat Departamentinde islemeye baslamisdi Ona 1959 cu ilde ABS nin en onemli iqtisadi mukafati olan Con Beyts Klark medali verilmisdir Kleyn 1960 ci illerin evvelinde ABS de boyuk miqyasli iqtisadi tedqiqat olan ABS nin qisa muddetli dovrde iqtisadi texmininin detalli modelini qurmaq ucun Brukinqs SSRC layihesine rehberlik etmisdi 1960 ci illerin sonlarinda ise Brukinqs modelinden kicik amma ABS nin makroiqtisadi veziyyetinin texmin edilmesinde ugurlu olan Vorton Ekonometrik Texmin modelini tekmillesdirdi Kleyn 1968 ci ilde Pensilvaniya Universitetinin Vorton mektebine Bencamin Franklin professoru olaraq teyinat aldi Sonra ise Vorton modelini tekmillesdirmek ve yeni modeller qurmaq ucun ozel sektorun ilk ekonometrik texmin modellerinin hazirlanma ve satis sirketi olan Vorton Ekonometrik Texmin Ortaqligi ing WEFA sirketini qurdu Bu sirket inkisaf etmis olkelerin bir birine bagli bir beynelxalq ekonometrik model qurmaq layihesi olan LINK layihesini tekmillesdirmisdir Kleyn 1977 ci ilde ABS prezidenti Cimmi Kartere seckilerden evvel iqtisadi meslehetci olmus amma seckilerden sonra resmi iqtisadi meslehetci olmaqdan boyun qacirmisdir 1980 ci ilde Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafati Kleyne ekonometrik modellerin qurulmasi bunlarin iqtisadi tsikllar ve iqtisadi siyasetlere uygunlasdirilmasi sahesinde olan tedqiqatlarina gore verilmisdir Kleyn teqaude cixdiqdan sonra fexri professor adi almasina baxmayaraq yene de ekonometrik modellerin qurulmasi ile yaxindan maraqlanmisdir Lorens Kleyn 20 oktyabr 2013 cu ilde 93 yasinda olarken ABS nin Pensilvaniya Statinda olmusdu EserleriL Kleyn J Markiz Iqtisadi proqnozlasdirilma nezeriyyesi ile bagli esas esse ISBN 0 8410 2005 1 L Kleyn 1950 Birlesmis Statlar iqtisadiyyatinin deyismesi 1921 1941 Qoldberqer A S ve L Kleyn 1955 Birlesmis Statlarin ekonometrik modeli 1929 1952 L Kleyn 1946 Keynsci inqilab ISBN 0 333 08131 5 Evans M K ve L Kleyn 1967 Vorton ekonometrik proqnozlasdirma modeli L Kleyn 1973 Ekonometrika dersliyi ISBN 0 13 912832 8 G From L Kleyn 1975 Brukinqs modeli L Kleyn 1976 Ekonometrik modellerin qabiliyyeti L Kleyn 1980 Ekonometrik proqnozlasdirma ve proqnozlasdirma modelleri ucun giris ISBN 0 669 02896 7 L Kleyn 1982 Qerar verme beledcileri kimi ekonometrik modeller ISBN 0 02 917430 9 L Kleyn 1983 Teleb ve teklif iqtisadiyyati M Dutta L Kleyn 1995 Iqtisadiyyat ekonometrika ve LINK ISBN 0 444 81787 5 Hemcinin baxIqtisadiyyat uzre Nobel mukafati Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafati laureatlarinin siyahisi ekonometrikaXarici kecidlerLorens Kleyn haqqinda Nobel mukafati e muzeyinde melumat Lorens Kleyn haqqinda faktlar Lorens Kleynin Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafatinin teqdim olunma merasimindeki cixisiIstinadlarLawrence Robert Klein Brockhauz Ensiklopediyasi alm Lawrence Robert Klein Gran Enciclopedia Catalana kat Grup Enciclopedia 1968 Lawrence R Klein Economist Who Forecast Global Trends Dies at 93 https www nytimes com 2013 10 22 business economy lawrence r klein economist who forecast global trends dies at 93 html r 0 NNDB ing 2002 https www econometricsociety org society organization and governance fellows memoriam Obituary Professor Lawrence Klein brit ing The IndependentBritain 2013 ISSN 1741 9743 Nobel Prize economist Klein dies news com auSidney News Corp Australia 2013