Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"İnsan insanın canavarıdır " (lat. Homo homini lupus est) — həddindən artıq eqoizm, düşmənçilik və antaqonizmin üstünlük təşkil etdiyi insan münasibətlərini və əxlaqını xarakterizə etmək üçün istifadə olunur.
Son dərəcə eqoist bir insanın sarkastik təsviri deməkdir. Bir insanın başqa bir insana qarşı etdiyi çirkin hərəkətləri müzakirə edərkən istifadə olunur.
İfadənin ilk qeydinə qədim Roma dramaturqu Plavtın (e.ə. III-II) “Uzunqulaqlar” (lat. Asinaria) komediyasında rast gəlinir. Bunun əksinə olaraq Seneka yazırdı ki, “İnsan insan üçün müqəddəs bir şeydir”. Hər iki aforizmdən Tomas Hobbs özünün “De Cive” (1651) əsərində istifadə etmişdir: “Qərəzsiz danışmaq üçün hər iki söz doğrudur; insan insan üçün bir növ Tanrıdır və insanları bir-biri ilə müqayisə etsək, insanın insan üçün canavar olduğu da doğrudur; ikincisi, əgər şəhərləri müqayisə etsək daha doğrudur”. Hobbsun müşahidələri öz növbəsində insanların təbiətcə eqoist olduğunu iddia edən Plavtla səsləşir.
Rotterdamlı Erazm Adagiya atalar sözləri toplusuna Plavtın təfərrüatı ilə bu atalar sözünü daxil etmişdir: “Burada bizə xəbərdarlıq edilir ki, özümüzü naməlum bir insana etibar etməyib, ondan canavar kimi ehtiyatlanaq”.
Filosof, ilahiyyatçı və hüquqşünas özünün “Relectiones Theologicae” əsərlərindən birində şair Ovidin atalar sözü ilə razı olmadığını yazırdı: “İnsan,” Ovid deyir, “öz yoldaşı üçün canavar deyil, insandır”. .
Alman filosofu və mizantropu Artur Şopenhauer “Həyatın heçliyi və kədəri haqqında” əsərində bu atalar sözü ilə razılaşır: “...Həqiqət budur: biz bədbəxt olmalıyıq və elə bədbəxtik də. Üstəlik, insanın başına gələn ən ciddi bəlaların əsas mənbəyi elə insanın özüdür: insan insanın canavardır”.
Ziqmund Freyd “Mədəniyyətdən narazılıq” əsərində yazırdı: “... Yaxınınından aqressivlik ilə həzz almaq üçün vasitəyə çevirmək, onun əmək qüvvəsindən təmənnasız yararlanmaq, razılıq istəmədən ondan seksual obyekt kimi təmənnasız istifadə etmək, malını əlindən almaq, alçaltmaq, əzab vermək, işgəncə vermək və öldürmək həvəsi həmişə var. Homo homini lupus. Həyatın və tarixin bütün təcrübəsini özündə əks etdirən bu mühakiməyə etiraz etməyə kimin cəsarəti çatır?»
Həmçinin bax
İstinadlar
- Этика: Энциклопедический словарь. М.: Гардарики. Под общ. ред. Р. Г. Апресяна, А. А. Гусейнова. 2001. ISBN .
- «Homo, sacra res homini (…)». : , XCV, 33.
- Erasmus, Desiderius. Притчи Эразма. Университет Торонто Пресс. п. 41. .
- "De Indis De Jure Belli/Part 2". 2020-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-27.
- "Freud, Sigmund. "Freud, Civilization and Its Discontents, 1930 (excerpt)"". 2001-11-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Insan insanin canavaridir lat Homo homini lupus est heddinden artiq eqoizm dusmencilik ve antaqonizmin ustunluk teskil etdiyi insan munasibetlerini ve exlaqini xarakterize etmek ucun istifade olunur Son derece eqoist bir insanin sarkastik tesviri demekdir Bir insanin basqa bir insana qarsi etdiyi cirkin hereketleri muzakire ederken istifade olunur Ifadenin ilk qeydine qedim Roma dramaturqu Plavtin e e III II Uzunqulaqlar lat Asinaria komediyasinda rast gelinir Bunun eksine olaraq Seneka yazirdi ki Insan insan ucun muqeddes bir seydir Her iki aforizmden Tomas Hobbs ozunun De Cive 1651 eserinde istifade etmisdir Qerezsiz danismaq ucun her iki soz dogrudur insan insan ucun bir nov Tanridir ve insanlari bir biri ile muqayise etsek insanin insan ucun canavar oldugu da dogrudur ikincisi eger seherleri muqayise etsek daha dogrudur Hobbsun musahideleri oz novbesinde insanlarin tebietce eqoist oldugunu iddia eden Plavtla seslesir Rotterdamli Erazm Adagiya atalar sozleri toplusuna Plavtin teferruati ile bu atalar sozunu daxil etmisdir Burada bize xeberdarliq edilir ki ozumuzu namelum bir insana etibar etmeyib ondan canavar kimi ehtiyatlanaq Filosof ilahiyyatci ve huquqsunas ozunun Relectiones Theologicae eserlerinden birinde sair Ovidin atalar sozu ile razi olmadigini yazirdi Insan Ovid deyir oz yoldasi ucun canavar deyil insandir Alman filosofu ve mizantropu Artur Sopenhauer Heyatin hecliyi ve kederi haqqinda eserinde bu atalar sozu ile razilasir Heqiqet budur biz bedbext olmaliyiq ve ele bedbextik de Ustelik insanin basina gelen en ciddi belalarin esas menbeyi ele insanin ozudur insan insanin canavardir Ziqmund Freyd Medeniyyetden naraziliq eserinde yazirdi Yaxininindan aqressivlik ile hezz almaq ucun vasiteye cevirmek onun emek quvvesinden temennasiz yararlanmaq raziliq istemeden ondan seksual obyekt kimi temennasiz istifade etmek malini elinden almaq alcaltmaq ezab vermek isgence vermek ve oldurmek hevesi hemise var Homo homini lupus Heyatin ve tarixin butun tecrubesini ozunde eks etdiren bu muhakimeye etiraz etmeye kimin cesareti catir Hemcinin baxHaminin hamiya qarsi muharibesiIstinadlarEtika Enciklopedicheskij slovar M Gardariki Pod obsh red R G Apresyana A A Gusejnova 2001 ISBN 5 8297 0049 2 Homo sacra res homini XCV 33 Erasmus Desiderius Pritchi Erazma Universitet Toronto Press p 41 ISBN 0802048749 De Indis De Jure Belli Part 2 2020 11 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 09 27 Freud Sigmund Freud Civilization and Its Discontents 1930 excerpt 2001 11 19 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 27