Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Setan ədədi — dizel yanacağının alışma xaraktersitikası olub işçi qarışığın yanmasının gecikmə müddətini (yanacağın silindrə püskürdüldüyü andan onun yanmağa başlamasına qədər olan müddət) təyin edir. Setan ədədi yüksək olduqca gecikmə bir o qədər kiçik olur və yanacaq qarışığı bir o qədər sakit və yumşaq yanır.
Setan ədədi
Setan ədədi setanın (С16Н34, heksadekanın setan ədədi 100 qəbul olunur), α-metilnaftalinlə (setan ədədi 0-dır) qarışıqda (həcminə görə%) həcminə bərabərdir, bu halda bu qarışığın alışmasının gecikmə müddəti həmin şəraitdə sınaqdan keçirilən yanacağın bu göstəricisi ilə eyni olur. 1941-ci ilin ASTM D613 üsuluna görə setan ədədi belə formulə olunurdu.
1962-ci ildən başlayaraq ASTM D613-ə görə qarışıq üçün , α-metilnaftalin əvəzinə 2,2,4,4,6,8,8-heptametilnonan və ya izosetan (setan ədədi 15) istifadə olunur. α-metilnaftalinən imtina olunmasının bir neçə səbəbi var: o asanlıqla peroksid əmələ gətirir, bu da setan ədədinə təsir edir. Onun pis qoxusu var və onu təmiz halda almaq çox çətindir.
Setan ədədi 45–55 olan dizel yanacaqları müasir dizel yanacaqlarının optimal işini təmin edir. Setan ədədi 40-dan aşağı olduqda yanmanın gecikməsi (yanacağın püskürdülməsinin başlanğıcı ilə onun alışması arasında olan müddət) və yanma kamerasında təzyiqin sürəti kəskin artır və mühərriyin yeyilməsi də artır. Standart yanacaq 48–51 setan ədədi ilə xarakterizə olunur və yüksək keyfiyyətli yanacağın (premium) setan ədədi 51–55-dir. Rusiya standartlara görə, yay və qış dizel yanacağının setan ədədi 48-dən az olmamalıdır. Bundan başqa, tərkibində depressor aşqarları olan qış növləri üçün texniki şərtlər setan ədədi ən azı 40 olan Arktik yanacağın istehsalına imkan verir.
Premium dizel yanacağı daha yüngül olub tərkibində daha çox yüngül fraksiyalar saxlayır və ona görə də soyuq havada mühərriyi işə salmaq üçün daha münasibdir. Bundan əlavə, yüngül fraksiyalarda hidrogenin karbona nisbəti daha yüksəkdir, belə dizel yanacağı yananda daha az tüstü verir.
Setan ədədi 60-dan çox olduqda yanacağın yanma səmərəliliyi azalır, işlənmiş qazların tüstülüyü artır, yanacaq məsrəfi də artır.
Setan ədədi yanacağın qrup tərkibindən(parafinlər, olefinlər, naftenlər, aromatik birləşmələr) asılıdır. Aşağı temperaturda öz-özündən alışma qabiliyyəti olan parafinlər dizel yanacağının faydalı komponentidir. Şaxələnməmiş alifatik karbohidrogenlər aşağı temperatur və təzyiqdə alışır, daha möhkəm molekullar — məsələn, aromatik karbohidrogenlər alışma üçün daha sərt şəraitin olmasını tələb edir.
Setan ədədinin təyin edilməsi
Setan ədədinin birbaşa təyinin üsulları (alışmanın gecikməsinə görə)
Alışmanın gecikməsinin birbaşa təyini üçün bir neçə qeyri-motor üsulları mövcuddur. Bu halda dəyişən sıxılma dərəcəsi olan təksilindrli mühərrikdən deyil, sabit həcmli kameradan istifadə olunur. 2009-cu ildən EN590 və uyğun Rusiya ГОСТ Р 52368–2005-na alışmanın gecikməsi üsulu EN 15195 (ГОСТ Р ЕН 15195–2011) daxil edilmişdir. Bu üsul dəqiqliyin yaxşılaşdırldığı və sınağın 20 dəqiqəyədək qısaldıldığı halda motor üsulu ilə yaxşı uyğunluq göstərir.
Setan ədədinin qeyri-motor üsulu ilə ölçülməsinin əsas problemi dizel yanacağının tərkibinin güclü təsiridir. Cihazlar ГОСТ üzrə mürəkkəb tərkibli yanacaqların — məsələn, biodizelin setan ədədini düzgün təyin edir. Bu onunla əlaqədardır ki, yanacağın müxtəlif komponentləri müxtəlif sürətlə alışır, yəni, yanma kamerasında şəraiti bir neçə zaman nöqtəsində müəyyənləşdirmək ehtiyacı yaranır.
2014-cü ilin martında ASTM D7668 yeni standartı yaradılmış, 2015-ci ildə üsul EN 16715 adı ilə qəbul olunmuşdur.
Setan ədədinin dolayı yolla təyinin üsulları
Setan ədədinin dolayı yolla təyini üsulları, əsasən, komponent tərkibin analizinə əsaslanır. Bu, əsasən, müxtəli İQ spektrometrlərdir. İnfraqırmızı ekspres-analizatorlar dizel yanacağının tərkibi dəyişdirildikdə (məsələn, onun biodizellə qarışdırıldığı halda) yenidən tənzimlənməlidir. Bundan əlavə onlar tərkibinə setan ədədini yaxşılaşdıran əlavələr olan dizel yanacağı ilə işləyə bilmir.
Mənbə
- https://ru.wikipedia.org/wiki/Цетановое_число
Həmçinin bax
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Setan ededi dizel yanacaginin alisma xaraktersitikasi olub isci qarisigin yanmasinin gecikme muddetini yanacagin silindre puskurdulduyu andan onun yanmaga baslamasina qeder olan muddet teyin edir Setan ededi yuksek olduqca gecikme bir o qeder kicik olur ve yanacaq qarisigi bir o qeder sakit ve yumsaq yanir Setan edediSetan ededi setanin S16N34 heksadekanin setan ededi 100 qebul olunur a metilnaftalinle setan ededi 0 dir qarisiqda hecmine gore hecmine beraberdir bu halda bu qarisigin alismasinin gecikme muddeti hemin seraitde sinaqdan kecirilen yanacagin bu gostericisi ile eyni olur 1941 ci ilin ASTM D613 usuluna gore setan ededi bele formule olunurdu 1962 ci ilden baslayaraq ASTM D613 e gore qarisiq ucun a metilnaftalin evezine 2 2 4 4 6 8 8 heptametilnonan ve ya izosetan setan ededi 15 istifade olunur a metilnaftalinen imtina olunmasinin bir nece sebebi var o asanliqla peroksid emele getirir bu da setan ededine tesir edir Onun pis qoxusu var ve onu temiz halda almaq cox cetindir Setan ededi 45 55 olan dizel yanacaqlari muasir dizel yanacaqlarinin optimal isini temin edir Setan ededi 40 dan asagi olduqda yanmanin gecikmesi yanacagin puskurdulmesinin baslangici ile onun alismasi arasinda olan muddet ve yanma kamerasinda tezyiqin sureti keskin artir ve muherriyin yeyilmesi de artir Standart yanacaq 48 51 setan ededi ile xarakterize olunur ve yuksek keyfiyyetli yanacagin premium setan ededi 51 55 dir Rusiya standartlara gore yay ve qis dizel yanacaginin setan ededi 48 den az olmamalidir Bundan basqa terkibinde depressor asqarlari olan qis novleri ucun texniki sertler setan ededi en azi 40 olan Arktik yanacagin istehsalina imkan verir Premium dizel yanacagi daha yungul olub terkibinde daha cox yungul fraksiyalar saxlayir ve ona gore de soyuq havada muherriyi ise salmaq ucun daha munasibdir Bundan elave yungul fraksiyalarda hidrogenin karbona nisbeti daha yuksekdir bele dizel yanacagi yananda daha az tustu verir Setan ededi 60 dan cox olduqda yanacagin yanma semereliliyi azalir islenmis qazlarin tustuluyu artir yanacaq mesrefi de artir Setan ededi yanacagin qrup terkibinden parafinler olefinler naftenler aromatik birlesmeler asilidir Asagi temperaturda oz ozunden alisma qabiliyyeti olan parafinler dizel yanacaginin faydali komponentidir Saxelenmemis alifatik karbohidrogenler asagi temperatur ve tezyiqde alisir daha mohkem molekullar meselen aromatik karbohidrogenler alisma ucun daha sert seraitin olmasini teleb edir Setan ededinin teyin edilmesiSetan ededinin birbasa teyinin usullari alismanin gecikmesine gore Alismanin gecikmesinin birbasa teyini ucun bir nece qeyri motor usullari movcuddur Bu halda deyisen sixilma derecesi olan teksilindrli muherrikden deyil sabit hecmli kameradan istifade olunur 2009 cu ilden EN590 ve uygun Rusiya GOST R 52368 2005 na alismanin gecikmesi usulu EN 15195 GOST R EN 15195 2011 daxil edilmisdir Bu usul deqiqliyin yaxsilasdirldigi ve sinagin 20 deqiqeyedek qisaldildigi halda motor usulu ile yaxsi uygunluq gosterir Setan ededinin qeyri motor usulu ile olculmesinin esas problemi dizel yanacaginin terkibinin guclu tesiridir Cihazlar GOST uzre murekkeb terkibli yanacaqlarin meselen biodizelin setan ededini duzgun teyin edir Bu onunla elaqedardir ki yanacagin muxtelif komponentleri muxtelif suretle alisir yeni yanma kamerasinda seraiti bir nece zaman noqtesinde mueyyenlesdirmek ehtiyaci yaranir 2014 cu ilin martinda ASTM D7668 yeni standarti yaradilmis 2015 ci ilde usul EN 16715 adi ile qebul olunmusdur Setan ededinin dolayi yolla teyinin usullariSetan ededinin dolayi yolla teyini usullari esasen komponent terkibin analizine esaslanir Bu esasen muxteli IQ spektrometrlerdir Infraqirmizi ekspres analizatorlar dizel yanacaginin terkibi deyisdirildikde meselen onun biodizelle qarisdirildigi halda yeniden tenzimlenmelidir Bundan elave onlar terkibine setan ededini yaxsilasdiran elaveler olan dizel yanacagi ile isleye bilmir Menbehttps ru wikipedia org wiki Cetanovoe chisloHemcinin baxOktan edediBu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin