Zar mağara düşərgəsi — Paleolit dövrünə aid, ölkə əhəmiyyətli abidə. Kəlbəcər rayonunun Zar kəndinin qərb tərəfində yerləşən mağara. Zar mağarası Üst Paleolit dövründə insanlıqdan əvvəlki yaşayış yerinin arxeoloji yeridir.
Zar mağara düşərgəsi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Yerləşir | Zar kəndinin qərb tərəfində |
Aidiyyatı | Paleolit dövrü |
Üslubu | Arxeoloji abidə |
İstinad nöm. | 1230 |
Kateqoriya | Düşərgə |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
|
Haqqında məlumat.
Мağara, xəzinə axtaranlar tərəfindən dağıdılmışdır. Dağıdılmış sahədə М.Мənsurovun apardığı araşdırmalar zamanı obsidiandan hazırlanmış 152 əşya aşkar edilmişdir. Onlar istehsal tullantılarından, qəlpələrdən, nukleuslardan, itiuclulardan, qaşovlardan, iskənələrdən, vərdənə və s. alətlərdən ibarətdir. Tapıntılar arasında bütün parametrlərinə görə Üst Paleolit dövrünə uyğun olan qaşovlar, yarpaqşəkilli itiuclular, retuşla işlənmiş lövhələr, qarmaqşəkilli alətlər vardır. Мağaranın cənub qurtaracağında aparılan kəşfiyyat qazıntısı zamanı, kəsikdə çınqıl və çaydaşı qarışıq gilli torpaqdan yaranmış altı təbəqənin olduğu müəyyən edilmişdir. Bir-birini əvəz edən bu təbəqələrin yalnız dördündə maddi mədəniyyət qalıqlarının olduğu müəyyən edilmiş, mədəni təbəqələrdən ona yaxın əmək aləti aşkar olunmuşdur. Aşağıdan yuxarıya doğru sıralanan bu əmək alətlərində texniki irəliləyiş aydın nəzərə çarpır. Zar mağarasının əmək alətləri tipoloji və texnoloji səviyyəsinə, qəlpələrin morfologiyasına görə Мustye mədəniyyətinin ikinci mərhələsini və Мustyedən Üst Paleolitə keçidi əks etdirir.
Arxeoloji qazıntılar
1981–1987-ci illər ərzində Kəlbəcər rayonunda aparılan bir arxeoloji kampaniya zamanı tarixdən əvvəlki insanların mağara şəkilləri tapıldı. Qazıntılar zamanı çaxmaqdaş bıçaqlar, ox ucları və sümük daraqları da tapıldı. Kəşf edilmiş lövhələrdəki çuxur izləri buğdanın üyüdülməsində istifadə olunduğunu göstərir. Bu lövhələr Tağlar mağarasında tapılanlara bənzəyir. Hər iki mağaradakıların eyni qrupa aid olduqları və ya qohum olduqları və qarşılıqlı əlaqədə olduqları güman edilir. Tağlar mağarasında istehsal olunan çox sayda əsər və əşyalar Zar yerində istifadə edilmişdir.
Xarici keçidlər
- Kəlbəcərin tarixi barədə
- Zar mağara düşərgəsi 2021-02-24 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2018-09-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zar magara dusergesi Paleolit dovrune aid olke ehemiyyetli abide Kelbecer rayonunun Zar kendinin qerb terefinde yerlesen magara Zar magarasi Ust Paleolit dovrunde insanliqdan evvelki yasayis yerinin arxeoloji yeridir Zar magara dusergesi40 00 19 sm e 45 57 08 s u Olke AzerbaycanYerlesir Zar kendinin qerb terefindeAidiyyati Paleolit dovruUslubu Arxeoloji abideAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 1230KateqoriyaDusergeEhemiyyetiOlke ehemiyyetliZar magarasiHaqqinda melumat Magara xezine axtaranlar terefinden dagidilmisdir Dagidilmis sahede M Mensurovun apardigi arasdirmalar zamani obsidiandan hazirlanmis 152 esya askar edilmisdir Onlar istehsal tullantilarindan qelpelerden nukleuslardan itiuclulardan qasovlardan iskenelerden verdene ve s aletlerden ibaretdir Tapintilar arasinda butun parametrlerine gore Ust Paleolit dovrune uygun olan qasovlar yarpaqsekilli itiuclular retusla islenmis lovheler qarmaqsekilli aletler vardir Magaranin cenub qurtaracaginda aparilan kesfiyyat qazintisi zamani kesikde cinqil ve caydasi qarisiq gilli torpaqdan yaranmis alti tebeqenin oldugu mueyyen edilmisdir Bir birini evez eden bu tebeqelerin yalniz dordunde maddi medeniyyet qaliqlarinin oldugu mueyyen edilmis medeni tebeqelerden ona yaxin emek aleti askar olunmusdur Asagidan yuxariya dogru siralanan bu emek aletlerinde texniki irelileyis aydin nezere carpir Zar magarasinin emek aletleri tipoloji ve texnoloji seviyyesine qelpelerin morfologiyasina gore Mustye medeniyyetinin ikinci merhelesini ve Mustyeden Ust Paleolite kecidi eks etdirir Arxeoloji qazintilar1981 1987 ci iller erzinde Kelbecer rayonunda aparilan bir arxeoloji kampaniya zamani tarixden evvelki insanlarin magara sekilleri tapildi Qazintilar zamani caxmaqdas bicaqlar ox uclari ve sumuk daraqlari da tapildi Kesf edilmis lovhelerdeki cuxur izleri bugdanin uyudulmesinde istifade olundugunu gosterir Bu lovheler Taglar magarasinda tapilanlara benzeyir Her iki magaradakilarin eyni qrupa aid olduqlari ve ya qohum olduqlari ve qarsiliqli elaqede olduqlari guman edilir Taglar magarasinda istehsal olunan cox sayda eser ve esyalar Zar yerinde istifade edilmisdir Xarici kecidlerKelbecerin tarixi barede Zar magara dusergesi 2021 02 24 at the Wayback MachineHemcinin baxAzix magarasi Taglar magarasi Kelbecer QarabagIstinadlar 2018 09 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 09 03