Mirzə Vəli xəlifə Şamlı (?-1581) — qızılbaş sərkərdəsi, Məşhədin hakimi.
Mirzə Vəli xəlifə Şamlı | |
---|---|
Məşhəd hakimliyi | |
– 1581 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum yeri | Səfəvilər |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Xorasan, Səfəvilər |
Vəfat səbəbi | qətl |
Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
Uşaqları | İsmayılqulu bəy, Şahverdi bəy |
Rütbəsi | general |
Həyatı
Mirzə Vəli xəlifə Şamlı elinin Bəydili oymağından çıxıb. Tanınmış Qızılbaş sərkərdəsi, Məşhədin hakimi olub. I Şah Təhmasibə və Şah Sultan Xudabəndəyə xidmət edib. I Şah Təhmasib Səfəvinin möhrdarı olmuşdu. Ovçu kimi də tanınırdı.
Tatarların Şirvan vilayətinə hücumu zamanı sərkərə idi.
Qızılbaş əmirləri şübhə edirdilər ki, tatarlar cənubdan gələcəyə təqdirdə, onlar bir neçə cəbhədə vuruşmaqla döyüşü uda biləcəklər. Araz xan Rumlunun faciəli taleyi də buna şəhadət verirdi. Buna görə də əmirlər yeganə düzgün qərar qəbul etdilər. Şamaxı yaxınlığında Vəli xəlifə Şamlının başçılığı altında 3 min nəfərlik dəstə qoyaraq Mirzə Salman qorçibaşı Qulu bəy Avşar, Şahrux xan möhrdar, , Pirə Məhəmməd xan Ustaclı, Sultan Hüseyn xan, Müseyib xan Şərəfəddin oğlu Təkəli, İmamqulu xan Qacar, Əmir Həmzə xan və digər "adlı-sanlı" əmirlərlə cənuba, tatarlara qarşı yeridi.
Mirzə Vəli xəlifə Şamlı Xorasanda başlayan Qızılbaş əmirlərinin badına getdi. İğtişaşlarda öldürüldü. Sultan Hüseyn xan Şamlının qətlə yetirilməsini, öldürülmüş Vəli xəlifə Şamlının oğlu İsmayılqulu bəyə tapşırdılar. Ona Sultan Hüseyn xanın tutduğu Qəzvin hakimi vəzifəsi (xan və tavaçıbaşı fəxri adları ilə) vəd edidi.
Uzun illər Vəli xəlifə Şamlıya xidmət etmiş, əmir dərəcəsi almış və buna görə də mərhuma çox minnətdar olan Qorxmaz xan Şamlını da bu yolla ələ aldılar. Ona Hüseynqlu sultanın tutmuş olduğu eşikağasıbaşı vəzifəsini vəd etdilər və rəqibini aradan götürməyi tapşırdılar. İsmayılqulu xan qardaşlarının Mahmud xan Sufioğlu Ustaclının qardaşını öldürməsi ilə, keçmişdə həmişə müttəfiq olmuş şamlı və ustaclı tayfaları arasında "ədavət və nifaq" qapıları açıldı.
Əmir xan Türkman və onun güruhunun məkrli fitnələri nəticəsində Hüseynqulu sultan vəzir, Hüseyn bəy, habelə Hüseyn xan Şamlı (Əliqulu xanın atası və öldürülmüş Xanixan xanımın əri) öldürüldülər. Beləliklə, saraydakı şamlı əyanlarına divan tutuldu.
Ailəsi
Mirzə Vəli xəlifə Şamlının , adlı oğlanları vardı.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Şamlı elinin tanınmış simaları, "Soy" dərgisi, 9 (29), Bakı, 2009. səh.32-35.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Veli xelife Samli 1581 qizilbas serkerdesi Meshedin hakimi Mirze Veli xelife SamliMeshed hakimliyi 1581Sexsi melumatlarDogum yeri SefevilerVefat tarixi 1581Vefat yeri Xorasan SefevilerVefat sebebi qetlFealiyyeti herbi lider d Usaqlari Ismayilqulu bey Sahverdi bey Rutbesi generalHeyatiMirze Veli xelife Samli elinin Beydili oymagindan cixib Taninmis Qizilbas serkerdesi Meshedin hakimi olub I Sah Tehmasibe ve Sah Sultan Xudabendeye xidmet edib I Sah Tehmasib Sefevinin mohrdari olmusdu Ovcu kimi de taninirdi Tatarlarin Sirvan vilayetine hucumu zamani serkere idi Qizilbas emirleri subhe edirdiler ki tatarlar cenubdan geleceye teqdirde onlar bir nece cebhede vurusmaqla doyusu uda bilecekler Araz xan Rumlunun facieli taleyi de buna sehadet verirdi Buna gore de emirler yegane duzgun qerar qebul etdiler Samaxi yaxinliginda Veli xelife Samlinin basciligi altinda 3 min neferlik deste qoyaraq Mirze Salman qorcibasi Qulu bey Avsar Sahrux xan mohrdar Pire Mehemmed xan Ustacli Sultan Huseyn xan Museyib xan Serefeddin oglu Tekeli Imamqulu xan Qacar Emir Hemze xan ve diger adli sanli emirlerle cenuba tatarlara qarsi yeridi Mirze Veli xelife Samli Xorasanda baslayan Qizilbas emirlerinin badina getdi Igtisaslarda olduruldu Sultan Huseyn xan Samlinin qetle yetirilmesini oldurulmus Veli xelife Samlinin oglu Ismayilqulu beye tapsirdilar Ona Sultan Huseyn xanin tutdugu Qezvin hakimi vezifesi xan ve tavacibasi fexri adlari ile ved edidi Uzun iller Veli xelife Samliya xidmet etmis emir derecesi almis ve buna gore de merhuma cox minnetdar olan Qorxmaz xan Samlini da bu yolla ele aldilar Ona Huseynqlu sultanin tutmus oldugu esikagasibasi vezifesini ved etdiler ve reqibini aradan goturmeyi tapsirdilar Ismayilqulu xan qardaslarinin Mahmud xan Sufioglu Ustaclinin qardasini oldurmesi ile kecmisde hemise muttefiq olmus samli ve ustacli tayfalari arasinda edavet ve nifaq qapilari acildi Emir xan Turkman ve onun guruhunun mekrli fitneleri neticesinde Huseynqulu sultan vezir Huseyn bey habele Huseyn xan Samli Eliqulu xanin atasi ve oldurulmus Xanixan xanimin eri oldurulduler Belelikle saraydaki samli eyanlarina divan tutuldu AilesiMirze Veli xelife Samlinin adli oglanlari vardi MenbeEnver Cingizoglu Samli elinin taninmis simalari Soy dergisi 9 29 Baki 2009 seh 32 35 IstinadlarHemcinin baxSamli eli