Arxeopteriks (lat. Archaeopteryx) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin arxeopterikskimilər dəstəsinin arxeopterikslər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Arxeopteriks | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinif: Dəstə: Fəsilə: Cins: Arxeopteriks | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Paleontoloqlar Peruda fəsiləsinə aid quşun qalıqlarını aşkar ediblər. Mütəxəssislər onun yaşinin 10 milyon il olduğunu müəyyənləşdiriblər. Qeyd edək ki, alimlərin arxeopteriks adlandırdığı ilk quş 150 mln il əvvələ aid edilir.
əməkdaşı Mario Urbinin dediyinə görə, bu quşun qanadlarının açıq vəziyyətdə ölçüsü 6 metrə çatırmış. Əsasən okean balıqlarıyla qıdalanan bu canlı növü Yerdə 50 mln il əvvəl peyda olub və təqribən, 2,5 mln il əvvəl nəsli kəsilib. Onların məhvinə iqlim dəyişiklikləri səbəb olub: rütubətli və isti iqlimdə yaşamağa vərdiş etdikləri üçün quru və soyuq iqlimin gəlişi onların axırına çıxıb.
Alimlər quşun anatomik quruluşunda bir neçə xüsusi əlamətin olduğunu deyirlər. Onun dimdiyinin uc hissəsində ovu yaxşı tutmağa kömək edən iti dişləri olub. Qanadları uzun olsa da müasir quşlardakından fərqli olaraq, uçuş zamanı o qədər də effektiv işləyə bilmirmiş.
Sinonimləri
- Pterodactylus crassipes Meyer, 1857
- Rhamphorhynchus crassipes (Meyer, 1857)
- Archaeopteryx lithographica Meyer, 1861
- Scaphognathus crassipes (Meyer, 1857) Wagner, 1861
- Archaeopterix lithographica Anon., 1861 [lapsus]
- Griphosaurus problematicus Wagner, 1862
- Griphornis longicaudatus Woodward, 1862
- Griphosaurus longicaudatum (Woodward, 1862) [lapsus]
- Griphosaurus longicaudatus (Owen, 1862)
- Archaeopteryx macrura Owen, 1862
- Archaeopterix macrura Owen, 1862 [lapsus]
- Archaeopterix macrurus Egerton, 1862 [lapsus]
- Archeopteryx macrurus Owen, 1863
- Archaeopteryx macroura Vogt, 1879 [lapsus]
- Archaeopteryx siemensii Dames, 1897
- Archaeopteryx siemensi Dames, 1897
- Archaeornis siemensii (Dames, 1897) Petronievics, 1917
- Archaeopteryx oweni Petronievics, 1917
- Gryphornis longicaudatus Lambrecht, 1933 [lapsus]
- Gryphosaurus problematicus Lambrecht, 1933 [lapsus]
- Archaeopteryx macrourus Owen, 1862 fide}} Lambrecht, 1933 [lapsus]
- Archaeornis siemensi (Dames, 1897) fide}} Lambrecht, 1933? [lapsus]
- Archeopteryx macrura Ostrom, 1970 [lapsus]
- Archaeopteryx crassipes (Meyer, 1857) Ostrom, 1972
- Archaeopterix lithographica di Gregorio, 1984 [lapsus]
- Archaeopteryx recurva Howgate, 1984
- Jurapteryx recurva (Howgate, 1984) Howgate, 1985
- Archaeopteryx bavarica Wellnhofer, 1993
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arxeopteriks lat Archaeopteryx heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin arxeopterikskimiler destesinin arxeopteriksler fesilesine aid heyvan cinsi ArxeopteriksElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Klad Klad Klad Sinif QuslarDeste ArxeopterikskimilerFesile ArxeopterikslerCins ArxeopteriksBeynelxalq elmi adiArchaeopteryx Hermann von Meyer 1861Sekil axtarisiEOL 4433761FW 39240 Paleontoloqlar Peruda fesilesine aid qusun qaliqlarini askar edibler Mutexessisler onun yasinin 10 milyon il oldugunu mueyyenlesdiribler Qeyd edek ki alimlerin arxeopteriks adlandirdigi ilk qus 150 mln il evvele aid edilir emekdasi Mario Urbinin dediyine gore bu qusun qanadlarinin aciq veziyyetde olcusu 6 metre catirmis Esasen okean baliqlariyla qidalanan bu canli novu Yerde 50 mln il evvel peyda olub ve teqriben 2 5 mln il evvel nesli kesilib Onlarin mehvine iqlim deyisiklikleri sebeb olub rutubetli ve isti iqlimde yasamaga verdis etdikleri ucun quru ve soyuq iqlimin gelisi onlarin axirina cixib Alimler qusun anatomik qurulusunda bir nece xususi elametin oldugunu deyirler Onun dimdiyinin uc hissesinde ovu yaxsi tutmaga komek eden iti disleri olub Qanadlari uzun olsa da muasir quslardakindan ferqli olaraq ucus zamani o qeder de effektiv isleye bilmirmis SinonimleriPterodactylus crassipes Meyer 1857 Rhamphorhynchus crassipes Meyer 1857 Archaeopteryx lithographica Meyer 1861 Scaphognathus crassipes Meyer 1857 Wagner 1861 Archaeopterix lithographica Anon 1861 lapsus Griphosaurus problematicus Wagner 1862 Griphornis longicaudatus Woodward 1862 Griphosaurus longicaudatum Woodward 1862 lapsus Griphosaurus longicaudatus Owen 1862 Archaeopteryx macrura Owen 1862 Archaeopterix macrura Owen 1862 lapsus Archaeopterix macrurus Egerton 1862 lapsus Archeopteryx macrurus Owen 1863 Archaeopteryx macroura Vogt 1879 lapsus Archaeopteryx siemensii Dames 1897 Archaeopteryx siemensi Dames 1897 Archaeornis siemensii Dames 1897 Petronievics 1917 Archaeopteryx oweni Petronievics 1917 Gryphornis longicaudatus Lambrecht 1933 lapsus Gryphosaurus problematicus Lambrecht 1933 lapsus Archaeopteryx macrourus Owen 1862 fide Lambrecht 1933 lapsus Archaeornis siemensi Dames 1897 fide Lambrecht 1933 lapsus Archeopteryx macrura Ostrom 1970 lapsus Archaeopteryx crassipes Meyer 1857 Ostrom 1972 Archaeopterix lithographica di Gregorio 1984 lapsus Archaeopteryx recurva Howgate 1984 Jurapteryx recurva Howgate 1984 Howgate 1985 Archaeopteryx bavarica Wellnhofer 1993IstinadlarHemcinin bax