Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vəhbi Qoç (türk. Vehbi Koç; 20 iyul 1901, Ankara, Ankara vilayəti – 25 fevral 1996, Antalya) — Türkiyənin məşhur "Qoç Şirkətlər Qrupu"nun yaradıcısı.
| Vəhbi Qoç | |
|---|---|
| türk. Vehbi Koç | |
| Doğum tarixi | 20 iyul 1901 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 25 fevral 1996 (94 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | təşəbbüskar, xeyriyyəçi, iş adamı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Bu məqaləni lazımdır. |
20 iyul 1901-ci ildə Ankarada anadan olan Əhməd Vəhbi Qoç biznes fəaliyyətinə 16 yaşında ikən 1917-ci ildə atasının məsləhəti ilə Ankarada kiçik baqqal dükanını açmaqla başlamışdır.
Hazırkı "Qoç" Şirkətər Qrupunun yaradılmasında ilk addım sayılan bu kiçik biznes Birinci Dünya müharibəsi və onun ardınca Türkiyədə Müstəqillik uğrunda müharibə dövründə elə də çox genişlənmədi, yalnız respublika yaradıldıqdan sonra tədricən böyüməyə başladı.
1923-cü ildə Ankara gənc respublikanın paytaxtı elan ediləndə inşaatçılıq fəaliyyəti bu kiçik şəhərdə tam miqyasda vüsət aldı və Vəhbi Qoç biznesini tikinti materialları və metal avadanlıqlarının təchizatı ilə genişləndirmək qərarına gəldi.
Biznes fəaliyyətinə başladığı kiçik baqqal dükanı Qoçun atasına məxsus idi. O, 31 may 1926-cı ildə Ankaranın Ticarət Palatasında şirkəti Qoçzadə Əhməd Vəhbi olaraq öz adına sənədləşdirir və onun sahibinə çevrilir. Qoç qurumunun yaradılması məhz həmin gün simvollaşdırılır və Qrupun rəsmi yaradılma günü kimi qəbul edilir. Həmin illərdə Türkiyədə biznesin inkişafına ümidlər az idi. Müstəqillik uğrunda müharibə yenicə qurtarmışdı və ölkə müharibələr ucbatından xeyli zəifləmişdi; Türkiyə çox ləng inkişaf səviyyəsi olan kasıb dövlət idi. Paytaxtda tikinti və inşaat fəaliyyətçiliyi də elə həmin vaxtlar işə düşür, bu isə Qoç üçün yeni ehtiyaclar demək idi və o, bu yeni ehtiyacları ödəmək məqsədilə biznesini genişləndirir. Vəhbi Qoçun növbəti addımı Ankaradan İstanbula köçməsi olur. Qoç anlayır ki, İstanbuldakı bazar böyük potensial təklif edir. Nəticədə Vəhbi Qoç bəzi inşaat işləri ilə yanaşı yeni dükan və ticarət evləri də açır. Həmin mərhələdə bir sıra satış müqavilələri və nümayəndəlik razılaşmaları imzalamaqla Qoç öz biznesini şaxələndirməyə səy göstərir.
1931-ci ildə Avropaya, 1946-cı ildə isə ABŞ-a səfərləri zamanı orada universitetlər, tələbə yataqxanaları və xəstəxanalar açan fondların fəaliyyətiylə yaxından tanışlıq Vəhbi Qoçu xeyriyyçiliyə xeyli ilhamlandırır. Elə o zamandan etibarən Qoç fondları yaratmağa böyük əhəmiyyət verir.
1969-cu il yanvarın 17-də Vəhbi Qoçun yaratdığı fond diqqəti üç əsas sahəyə yönəltmişdi: təhsil, səhiyyə və mədəniyyət.
Fond cəmiyyətə həmin sahələrdə fəaliyyət göstərən mövcud işlək təşkilatları himayə etməklə, bacarıqlı, lakin maddi imkanı olmayan gənclərə təqaüd verməklə, təşkilatlar yartmaqla xidmət göstərirdi. Vəhbi Qoç Fondu hər zaman özünün bütün xidmət sahələrinin keyfiyyət və davamlılığının xırdalıqlarına qədər diqqət yetirirdi. Fond maliyyə dəstəyi kimi dövlətə onun nəzdində olan bir çox məktəb, tələbə yataqxanası və klinikaların inşasına sponsorluq edirdi.
Məşhur milyarder Fondu institutlaşdırılmış və dayanıqlı xeyriyyə xidmətləri göstərmək məqsədilə təsis etmişdi. Vəhbi Qoçda sosial problemlərin həllində fərdi məsuliyyətin vacibliyinə möhkəm inam var idi. Onun bütün həyat təcrübəsi bu prinsipə sadiqliyini sübut edir.
Fondun mədəniyyət və incəsənət sahəsində gördüyü işlər xüsusilə diqqətəlayiqdir. "Qüdrətli Süleymaniyyə erası", "Osmanlı dövrünün geyimləri" kimi kitablar fond tərəfindən nəşr edilib. İtalyan və türk dillərindəki incəsənət toplusunun nəşri də fondun sponsorluğu sayəsində işıq üzü görüb.
(Levent, Beşiktaş, İstanbul, Türkiyə).
1990-cı ildə yaradılmış Tofaş Fiat Fondu spesifik məqsədlər üçün ianələr toplamağa başladı. Həmin ianələr Türkiyə və İtaliyada taqaüdlər verilməsi, İstanbuldakı italyan xəstəxanasının bərpası, Turkiyə ərazisindəki qədim Pamukkale şəhərində arxeoloji qazıntıların təşkili, italyan memarı Darankosun modern incəsənət üslubunda (XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəlləri) İstanbulda yaratdğı binaların bərpası kimi sosial xidmətlərin təşkilində istifadə olunurdu.
1996-cı il yanvarın 18-də Vəhbi Qoç Fondu və Fiat Türkiyə Qrupunun birgə sponsorluğu ilə "Şərqə baxış: neo-klassizmdən 20-ci yüzilliyə qədər İslam dünyası italyan qrafikasında" sərgisini təşkil etdilər və bundan sonra Fiat Türkiyə Qrupu "Şərqə baxış" adlı kitabı nəşr etdi.
Mədəni irsin mühafizəsinə aid Qoç Fondunun təsisatları sırasına Sadberk Xanım Muzeyi, Suna-İnan Kırac – Aralıq dənizi sivilizasiyasının Araşdırma Mərkəzi, Vəhbi Qoç və Ankara araşdırma mərkəzləri daxildir.
Qoç Fondunun təhsil şəbəkəsinə Qoç məktəblərindən əlavə Qoç özəl ibtidai və özəl ali məktəbləri daxildir. Bu sırada Türkiyənin ali təhsil haqqında qanununa uyğun olaraq Nazirlər Şurasının qərarı ilə təsis etdiyi və dövlət institutu kimi təsnifatlandırılan Qoç Universiteti də daxildir.
Fondun səhiyyə şəbəkəsinə MedAmerikan Ambulator klinikaları, amerikan xəstəxanası, Vəhbi Qoç Fondunun maliyyələşdirdiyi Türkiyə ailə sağlamlığı və plan laşdırma fondları və başqa tibbi təsisatlar da daxildir.
Mükafatları
1989-cu ildə 20-ci ildönümü qeyd olunarkən fondların Ali Rəhbərlik Assambleyası tərəfindən Qoç Fondu "İlin ən uğurlu fondu" seçilmişdir. Turkiyənin o zamankı prezidenti Turqut Özal Dövlət İncəsənət Muzeyində bu münasibətlə keçirilən mərasimdə Vəhbi Qoçu "Şərəf" mükafatı ilə təltif etmişdir.
Mənbə
- III Sektor Demokratiya jurnalı 2011-05-05 at the Wayback Machine
 | Şəxs və ya bioqrafiya haqqında olan bu məqalə halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vehbi Qoc turk Vehbi Koc 20 iyul 1901 Ankara Ankara vilayeti 25 fevral 1996 Antalya Turkiyenin meshur Qoc Sirketler Qrupu nun yaradicisi Vehbi Qocturk Vehbi KocDogum tarixi 20 iyul 1901 1901 07 20 Dogum yeri Ankara Ankara vilayeti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 25 fevral 1996 1996 02 25 94 yasinda Vefat yeri Antalya Antalya ili TurkiyeVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri Zencirliquyu qebiristanligiFealiyyeti tesebbuskar xeyriyyeci is adami Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin 20 iyul 1901 ci ilde Ankarada anadan olan Ehmed Vehbi Qoc biznes fealiyyetine 16 yasinda iken 1917 ci ilde atasinin mesleheti ile Ankarada kicik baqqal dukanini acmaqla baslamisdir Hazirki Qoc Sirketer Qrupunun yaradilmasinda ilk addim sayilan bu kicik biznes Birinci Dunya muharibesi ve onun ardinca Turkiyede Musteqillik ugrunda muharibe dovrunde ele de cox genislenmedi yalniz respublika yaradildiqdan sonra tedricen boyumeye basladi 1923 cu ilde Ankara genc respublikanin paytaxti elan edilende insaatciliq fealiyyeti bu kicik seherde tam miqyasda vuset aldi ve Vehbi Qoc biznesini tikinti materiallari ve metal avadanliqlarinin techizati ile genislendirmek qerarina geldi Biznes fealiyyetine basladigi kicik baqqal dukani Qocun atasina mexsus idi O 31 may 1926 ci ilde Ankaranin Ticaret Palatasinda sirketi Qoczade Ehmed Vehbi olaraq oz adina senedlesdirir ve onun sahibine cevrilir Qoc qurumunun yaradilmasi mehz hemin gun simvollasdirilir ve Qrupun resmi yaradilma gunu kimi qebul edilir Hemin illerde Turkiyede biznesin inkisafina umidler az idi Musteqillik ugrunda muharibe yenice qurtarmisdi ve olke muharibeler ucbatindan xeyli zeiflemisdi Turkiye cox leng inkisaf seviyyesi olan kasib dovlet idi Paytaxtda tikinti ve insaat fealiyyetciliyi de ele hemin vaxtlar ise dusur bu ise Qoc ucun yeni ehtiyaclar demek idi ve o bu yeni ehtiyaclari odemek meqsedile biznesini genislendirir Vehbi Qocun novbeti addimi Ankaradan Istanbula kocmesi olur Qoc anlayir ki Istanbuldaki bazar boyuk potensial teklif edir Neticede Vehbi Qoc bezi insaat isleri ile yanasi yeni dukan ve ticaret evleri de acir Hemin merhelede bir sira satis muqavileleri ve numayendelik razilasmalari imzalamaqla Qoc oz biznesini saxelendirmeye sey gosterir 1931 ci ilde Avropaya 1946 ci ilde ise ABS a seferleri zamani orada universitetler telebe yataqxanalari ve xestexanalar acan fondlarin fealiyyetiyle yaxindan tanisliq Vehbi Qocu xeyriyyciliye xeyli ilhamlandirir Ele o zamandan etibaren Qoc fondlari yaratmaga boyuk ehemiyyet verir 1969 cu il yanvarin 17 de Vehbi Qocun yaratdigi fond diqqeti uc esas saheye yoneltmisdi tehsil sehiyye ve medeniyyet Fond cemiyyete hemin sahelerde fealiyyet gosteren movcud islek teskilatlari himaye etmekle bacariqli lakin maddi imkani olmayan genclere teqaud vermekle teskilatlar yartmaqla xidmet gosterirdi Vehbi Qoc Fondu her zaman ozunun butun xidmet sahelerinin keyfiyyet ve davamliliginin xirdaliqlarina qeder diqqet yetirirdi Fond maliyye desteyi kimi dovlete onun nezdinde olan bir cox mekteb telebe yataqxanasi ve klinikalarin insasina sponsorluq edirdi Meshur milyarder Fondu institutlasdirilmis ve dayaniqli xeyriyye xidmetleri gostermek meqsedile tesis etmisdi Vehbi Qocda sosial problemlerin hellinde ferdi mesuliyyetin vacibliyine mohkem inam var idi Onun butun heyat tecrubesi bu prinsipe sadiqliyini subut edir Fondun medeniyyet ve incesenet sahesinde gorduyu isler xususile diqqetelayiqdir Qudretli Suleymaniyye erasi Osmanli dovrunun geyimleri kimi kitablar fond terefinden nesr edilib Italyan ve turk dillerindeki incesenet toplusunun nesri de fondun sponsorlugu sayesinde isiq uzu gorub Vehbi Qocun mezari Levent Besiktas Istanbul Turkiye 1990 ci ilde yaradilmis Tofas Fiat Fondu spesifik meqsedler ucun ianeler toplamaga basladi Hemin ianeler Turkiye ve Italiyada taqaudler verilmesi Istanbuldaki italyan xestexanasinin berpasi Turkiye erazisindeki qedim Pamukkale seherinde arxeoloji qazintilarin teskili italyan memari Darankosun modern incesenet uslubunda XIX esrin sonu XX esrin evvelleri Istanbulda yaratdgi binalarin berpasi kimi sosial xidmetlerin teskilinde istifade olunurdu 1996 ci il yanvarin 18 de Vehbi Qoc Fondu ve Fiat Turkiye Qrupunun birge sponsorlugu ile Serqe baxis neo klassizmden 20 ci yuzilliye qeder Islam dunyasi italyan qrafikasinda sergisini teskil etdiler ve bundan sonra Fiat Turkiye Qrupu Serqe baxis adli kitabi nesr etdi Medeni irsin muhafizesine aid Qoc Fondunun tesisatlari sirasina Sadberk Xanim Muzeyi Suna Inan Kirac Araliq denizi sivilizasiyasinin Arasdirma Merkezi Vehbi Qoc ve Ankara arasdirma merkezleri daxildir Qoc Fondunun tehsil sebekesine Qoc mekteblerinden elave Qoc ozel ibtidai ve ozel ali mektebleri daxildir Bu sirada Turkiyenin ali tehsil haqqinda qanununa uygun olaraq Nazirler Surasinin qerari ile tesis etdiyi ve dovlet institutu kimi tesnifatlandirilan Qoc Universiteti de daxildir Fondun sehiyye sebekesine MedAmerikan Ambulator klinikalari amerikan xestexanasi Vehbi Qoc Fondunun maliyyelesdirdiyi Turkiye aile saglamligi ve plan lasdirma fondlari ve basqa tibbi tesisatlar da daxildir Mukafatlari1989 cu ilde 20 ci ildonumu qeyd olunarken fondlarin Ali Rehberlik Assambleyasi terefinden Qoc Fondu Ilin en ugurlu fondu secilmisdir Turkiyenin o zamanki prezidenti Turqut Ozal Dovlet Incesenet Muzeyinde bu munasibetle kecirilen merasimde Vehbi Qocu Seref mukafati ile teltif etmisdir MenbeIII Sektor Demokratiya jurnali 2011 05 05 at the Wayback Machine Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin