Natalya Miklaşevskaya — Azərbaycan sənətşünası, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru. XX əsr isə müasir Azərbaycan sənətşünaslıq elminin və məktəbinin əsaslı formalaşma və püxtələşmə dövrüdür. Bu dövrdə bir sıra tanınmış sənətşünas alimlərimiz yetişib. Onlardan biri də sənətşünaslıq elmləri doktoru, dövrünün tanınmış alimi və rəssamı Natalya Mixaylovna Miklaşevskayadır (1909-1981).
Natalya Miklaşevskaya | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Starodub, Çerniqov quberniyası |
Vəfat tarixi | bilinmir |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan SSR |
Elm sahəsi | Sənətşünaslıq |
Elmi dərəcəsi | Sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru |
İş yeri | |
Alma-mater | Bakı Dövlət Universiteti |
Təhsili | |
Mükafatları |
Bioqrafiyası
Natalya Miklaşevskaya 1909-cu ildə Çerniqov quberniyasında, Starodubda anadan olmuşdur. 1928-ci ildə kənd məktəbini qurtaran Miklaşevskaya üç il kənd müəllimi kimi işlədi. 1931-ci ildə o Bakıya, bacısı Effendi Marqarit Mixailovnanın yanına gəlir.
1935-ci ildə Natalya Miklaşevskaya Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunu, 1942-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirir.
1933-cü ildən 1939-cu ilə qədər Miklaşevskaya Azərbaycan dövlət muzeyində ekskursiya rəhbəri və bələdçi kimi işlədi. 1936-cı ildən etibarən o, Azərbaycan dövlət incəsənət muzeyində (indiki Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi) kiçik elmi işçi kimi işlədi.
Böyük Vətən müharibəsi illərində Miklaşevskaya SSRİ rəssamlıq fondunun Azərbaycan şöbəsində “Təşviqat pəncərəsi” hazırlanması üzrə işlədi və incəsənət işçilərinin Rəssamlar İttifaqının şəhər komitəsinə sədrlik etdi. 1942-ci ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası sıralarına qatıldı.
1944-cü ildən etibarən Miklaşevskaya Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Memarlıq və İncəsənət İnstitutunda işləməyə başladı. Burada o, intensiv elmi fəaliyyət göstərdi. Miklaşevskaya buradakı ilk illərində özünü tamamilə XVIII—XIX əsrlərə aid Azərbaycan divar rəsmlərini tədqiq etməyə həsr etdi. Şəki xan sarayı, Şəkixanovların evi, Şuşa və Lahıc yaşayış evlərinin divar naxışlarının tədqiqinin nəticəsi kimi Miklaşevskaya XVIII—XIX əsrlərə aid Azərbaycan divar naxışlarının inkişafı haqqında monoqrafik əsər yazdı. 1948-ci ildə bu əsər Ermitaj elmi sovetində sənətşünaslıq namizədi elmi dərəcəsi almaq üçün müvəffəqiyyətlə müdafiə edildi.
Miklaşevskayanın “XVIII—XIX əsrlər Azərbaycan divar naxışları” tədqiqatının əsas hissələri “Azərbaycan incəsənəti” (II nəşr, 1949 və IV nəşr, 1954) və “Azərbaycan memarlığı” (oçerklər) məcmuələrində çap edildi. Miklaşevskayanın Azərbaycan incəsənəti tarixinə aid ciddi tədqiqat işlərinin nəticələri XIX əsrin ikinci yarısının məşhur rəssamları — Mirzə Qədim İrəvani və Mir Möhsün Nəvvabın yaradıcılığına həsr edilmiş iş hesab edilir. Miklaşevskaya rəssamların bioqrafik məlumatlarını əhəmiyyətli dərəcədə artırmağa nail oldu, 40-cı illərin sonunda Mirzə Qədim İrəvaninin Ermitaj muzeyinin Şərq fondunda və Gürcüstan SSR-in Dövlət İncəsənət Muzeyində saxlanılan dəyərli əsərlərini aşkar etdi. "Azərbaycan incəsənəti" məcmuəsində (IV nəşr, 1954) çap edilən bu məqalələr Azərbaycan incəsənətində realistik ideyaların inkişafının tədqiqi baxımından böyük maraq doğurdu.
1949-cu ildən 1952-ci ilə qədər Miklaşevskaya Azərbaycan Dövlət Universitetinin sənətşünaslıq şöbəsində dərs keçdi. O, 8 mart günü Azərbaycanın qadın rəssamlarının əsərlərinin sərgisinin təşəbbüsçüləri, təşkilatçıları və iştirakçılarından biri idi. (1938, 1939, 1943-46, 1957)
“1920-1945-ci illərdə Sovet Azərbaycanında sosialist realizmi incəsənətinin təşəkkülü və inkişafı” əsərinə görə ona 1969-cu ildə sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru dərəcəsi verildi. 1974-cü ildə Bakıda ayrı bir monoqrafiya kimi çap edilən bu əsər Azərbaycanın rəssamlıq, qrafika, heykəltəraşlıq, teatr səhnə bəzəyi incəsənəti və rəssamlıq məktəblərinin inkişafını aydınlaşdırırdı.
Mükafatları
Natalya Miklaşevskaya qüsursuz fəaliyyətinə və aktiv hərbi-rəhbərlik işinə görə "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyinə görə", , , “Əmək igidliyinə görə”, və s. medallar ilə təltif edilmişdir.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2024-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-15.
- Керимов, 1979. səh. 3
- Керимов, 1979. səh. 4
- Керимов, 1979. səh. 5
- Керимов, 1979. səh. 6
Ədəbiyyat
1. Наталья Михайловна Миклашевская / Вступительная статья: доктор искусствоведения проф. К. Керимов. Составители: ст. науч. сотрудник, искусствовед Т. Исмаилова, мл. науч. сотрудник С. Дадашева. Редактор: народный художник Азерб. ССР, лауреат Гос. премии СССР, Кязим-заде К. М.. — Б., 1979.
2. Azərbaycan sənətşünaslığında silinməz imza İNCƏSƏNƏT TARİXİMİZİN TƏDQİQİNDƏ ALİM VƏ RƏSSAM NATALYA MİKLAŞEVSKAYANIN ÖZÜNƏMƏXSUS ROLU VAR. https://525.az/news/261582-azerbaycan-senetsunasliginda-silinmez-imza
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Natalya Miklasevskaya Azerbaycan senetsunasi senetsunasliq uzre elmler doktoru XX esr ise muasir Azerbaycan senetsunasliq elminin ve mektebinin esasli formalasma ve puxtelesme dovrudur Bu dovrde bir sira taninmis senetsunas alimlerimiz yetisib Onlardan biri de senetsunasliq elmleri doktoru dovrunun taninmis alimi ve ressami Natalya Mixaylovna Miklasevskayadir 1909 1981 Natalya MiklasevskayaDogum tarixi 1909Dogum yeri Starodub Cerniqov quberniyasiVefat tarixi bilinmirVetendasligi Azerbaycan SSRElm sahesi SenetsunasliqElmi derecesi Senetsunasliq uzre elmler doktoruIs yeri Baki Dovlet UniversitetiAlma mater Baki Dovlet UniversitetiTehsili Baki Dovlet UniversitetiMukafatlariBioqrafiyasiNatalya Miklasevskaya 1909 cu ilde Cerniqov quberniyasinda Starodubda anadan olmusdur 1928 ci ilde kend mektebini qurtaran Miklasevskaya uc il kend muellimi kimi isledi 1931 ci ilde o Bakiya bacisi Effendi Marqarit Mixailovnanin yanina gelir 1935 ci ilde Natalya Miklasevskaya Azerbaycan Dovlet Ressamliq Texnikumunu 1942 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin tarix fakultesini bitirir 1933 cu ilden 1939 cu ile qeder Miklasevskaya Azerbaycan dovlet muzeyinde ekskursiya rehberi ve beledci kimi isledi 1936 ci ilden etibaren o Azerbaycan dovlet incesenet muzeyinde indiki Azerbaycan Milli Incesenet Muzeyi kicik elmi isci kimi isledi Boyuk Veten muharibesi illerinde Miklasevskaya SSRI ressamliq fondunun Azerbaycan sobesinde Tesviqat penceresi hazirlanmasi uzre isledi ve incesenet iscilerinin Ressamlar Ittifaqinin seher komitesine sedrlik etdi 1942 ci ilde Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi siralarina qatildi 1944 cu ilden etibaren Miklasevskaya Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin Memarliq ve Incesenet Institutunda islemeye basladi Burada o intensiv elmi fealiyyet gosterdi Miklasevskaya buradaki ilk illerinde ozunu tamamile XVIII XIX esrlere aid Azerbaycan divar resmlerini tedqiq etmeye hesr etdi Seki xan sarayi Sekixanovlarin evi Susa ve Lahic yasayis evlerinin divar naxislarinin tedqiqinin neticesi kimi Miklasevskaya XVIII XIX esrlere aid Azerbaycan divar naxislarinin inkisafi haqqinda monoqrafik eser yazdi 1948 ci ilde bu eser Ermitaj elmi sovetinde senetsunasliq namizedi elmi derecesi almaq ucun muveffeqiyyetle mudafie edildi Miklasevskayanin XVIII XIX esrler Azerbaycan divar naxislari tedqiqatinin esas hisseleri Azerbaycan inceseneti II nesr 1949 ve IV nesr 1954 ve Azerbaycan memarligi ocerkler mecmuelerinde cap edildi Miklasevskayanin Azerbaycan inceseneti tarixine aid ciddi tedqiqat islerinin neticeleri XIX esrin ikinci yarisinin meshur ressamlari Mirze Qedim Irevani ve Mir Mohsun Nevvabin yaradiciligina hesr edilmis is hesab edilir Miklasevskaya ressamlarin bioqrafik melumatlarini ehemiyyetli derecede artirmaga nail oldu 40 ci illerin sonunda Mirze Qedim Irevaninin Ermitaj muzeyinin Serq fondunda ve Gurcustan SSR in Dovlet Incesenet Muzeyinde saxlanilan deyerli eserlerini askar etdi Azerbaycan inceseneti mecmuesinde IV nesr 1954 cap edilen bu meqaleler Azerbaycan incesenetinde realistik ideyalarin inkisafinin tedqiqi baximindan boyuk maraq dogurdu 1949 cu ilden 1952 ci ile qeder Miklasevskaya Azerbaycan Dovlet Universitetinin senetsunasliq sobesinde ders kecdi O 8 mart gunu Azerbaycanin qadin ressamlarinin eserlerinin sergisinin tesebbusculeri teskilatcilari ve istirakcilarindan biri idi 1938 1939 1943 46 1957 1920 1945 ci illerde Sovet Azerbaycaninda sosialist realizmi incesenetinin tesekkulu ve inkisafi eserine gore ona 1969 cu ilde senetsunasliq uzre elmler doktoru derecesi verildi 1974 cu ilde Bakida ayri bir monoqrafiya kimi cap edilen bu eser Azerbaycanin ressamliq qrafika heykelterasliq teatr sehne bezeyi inceseneti ve ressamliq mekteblerinin inkisafini aydinlasdirirdi MukafatlariNatalya Miklasevskaya qusursuz fealiyyetine ve aktiv herbi rehberlik isine gore 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde resadetli emeyine gore Qafqazin mudafiesi ugrunda 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde Almaniya uzerinde qelebeye gore Emek igidliyine gore Emek veterani ve s medallar ile teltif edilmisdir Istinadlar Arxivlenmis suret 2024 05 15 tarixinde Istifade tarixi 2024 05 15 Kerimov 1979 seh 3 Kerimov 1979 seh 4 Kerimov 1979 seh 5 Kerimov 1979 seh 6Edebiyyat1 Natalya Mihajlovna Miklashevskaya Vstupitelnaya statya doktor iskusstvovedeniya prof K Kerimov Sostaviteli st nauch sotrudnik iskusstvoved T Ismailova ml nauch sotrudnik S Dadasheva Redaktor narodnyj hudozhnik Azerb SSR laureat Gos premii SSSR Kyazim zade K M B 1979 2 Azerbaycan senetsunasliginda silinmez imza INCESENET TARIXIMIZIN TEDQIQINDE ALIM VE RESSAM NATALYA MIKLASEVSKAYANIN OZUNEMEXSUS ROLU VAR https 525 az news 261582 azerbaycan senetsunasliginda silinmez imza