Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lu Andreyas Salome (rus. Луиза Густавовна Саломе; 12 fevral 1861[…], Sankt-Peterburq – 5 fevral 1937[…], Göttingen) — rus əsilli psixoanalitik və yazıçı. Onun fərqli intellektual maraqları Nitşe, Freyd, Rilke də daxil olmaqla görkəmli qərb mütəfəkkirləri ilə dostluğuna səbəb olmuşdur.
| Lu Salome | |
|---|---|
| rus. Луиза Густавовна Саломе | |
 | |
| Doğum tarixi | 12 fevral 1861[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 5 fevral 1937[…](75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | böyrək çatışmazlığı[d] |
| Milliyyəti |  Rus |
| Fəaliyyəti | yazıçı, psixoanalitik, esseist, avtobioqraf[d], filosof |
| Əsərlərinin dili | alman dili |
 | |
 Vikisitatda Lu Salome ilə əlaqədar sitatlar var. | |
İlk illər
Lu Salome Sankt Peterburqda müharibə generalının ailəsində dünyaya göz açıb. Salome valideynlərinin tək qızı, beş qardaşın bir bacısı olub. Sonradan ona nasistlər tərəfindən " fin yəhudisi" deyilsə də, onun valideynləri əslində Fransız protestantı və şimali alman mənşəli olublar. Təhsil axtarışında olan Salome 17 yaşında 25 yaşlı holland pastoru Hendrix Qilyotdan fəlsəfə, ilahiyyat, dinlər və alman, fransız ədəbiyyatını öyrəndi. Qilyot Salomeyə o qədər vurulur ki, öz arvadından boşanıb onunla ailə qurmağı planlaşdırır. Salome universitet təhsili almaq üçün anası ilə birgə Zürixə köçür. Bu səfərin onun fiziki durumu üçün də xeyirli olacağını düşünürdülər; həmin vaxtlar Salome qan öskürürdü.
Ri, Nitşe və sonrakı həyatı
Salomenin 21 yaşı olanda anası onu İtaliyaya, Romaya apardı. Şəhərin ədəbi salonunda Salome yazıçı və kompulsif qumarbaz Pol Ri ilə tanış oldu. Iki aydan sonra onlar cütlük oldular. 1882-ci il mayın 13-də Rinin dostu Fridrix Nitsşe də bu ikiliyə qoşuldu. Salome sonradan (1894-cü il) Nitşenin şəxsiyyətinə və fəlsəfəsinə həsr olunmuş "Fridrix Nitşe öz əsərlərində" adlı tədqiqat hazırladı. Hər üçü Salomenin anası ilə birgə İtaliya ərazisini səyahət etdilər və "qışplanı" icmasını harda qurmağı müzakirə etdilər. Almaniyaya, Leyzbiqə qayıdarkən, Salome ilə Ri Nitşe və Salome arasındakı küsülülükdən sonra Nitşedən uzaqlaşdılar. Salome artıq Nitşenin ona olan ümidsiz sevgisini anlamışdı. 1884-cü ildə Salome Zurixdə fəlsəfə doktorluğunu qazanan ikinci qadın Helen Von Druskovislə tanış oldu. Salome ilə Nitşenin münasibətlərinin bədii şərhi İrvin Yalomsun "Nitşe ağladığında" romanında, həmçinin Lans Olsenin "Nitşenin öpüşləri" və Beatriz Rivasın "Meksikalı" romanlarında təsvir olunub. Salomenin Pol Ri, Tayner Mariya Rilke, Fridrix Nitsşe və Ziqmund Freyd ilə münasibətlərinin də bəhs olunduğu Lu Salomenin isveç dilindəki tərcümeyi –halı 2008-ci ildə, isveç yazarı Mircam Tapper tərəfindən redaktə edilib.
Evliliyi və münasibətləri
Salome ve Ri Berlinə köçdülər və Salomenin dilçi alim Fridrix Karl Andreyasla evliliyinə qədər 5 il bir yerdə yaşadılar. Salomenin evliliyə qarşı olmasına və digər kişilərlə açıq münasibətlərinə baxmayaraq, Salome və Andreyas 1887-cil ildən 1930-cu ildə Andreyasın ölümünə qədər evli qaldılar. Salomenin Andreyasla nigahdan kənar yaşamasının yaratdığı qəm-qüssə Rinin Salomedən uzaqlaşmasına səbəb oldu. Evlilik həyatı boyunca Salomenin alman jurnalisti Corc Labedor, ona analitik memuar yazdığı alman şairi Rayner Mariya Rilke, psixoanalitik Ziqmund Freyd və Viktor Tosk və başqaları ilə münasibətləri olmuşdu. Bunların şərhi onun "Lebensrückblick"cildində də verilib. Onun Rilke ilə əlaqələri xüsusilə yaxın idi. Salome ondan 15 yaş böyük idi və onlar tanış olanda Rilkenin 21 yaşı vardı. Onların münasibəti bir neçə il ərzində davam etdi və Rilkenin ölümünə qədər də məktublaşdılar. Salome ona Tolstoyu və Puşkini oxuya bilmək üçün rus dilini öyrətdi. Eləcə də onu bir çox incəsənət himayədarlarına təqdim etdi və ahıl yaşlarına qədər sirdaşı oldu.
Ölümü
74 yaşında Salome psixoanalitik kimi fəaliyyətini dayandırdı. Onun ürək ağrıları genişləndi və hospitalda bir neçə dəfə müalicə olundu. Əri hər gün ona baş çəkirdi; baxmayaraq ki, özü də kifayət qədər xəstə olan ahıl adam üçün bu çox çətin idi. Xəstəliklə müşayiət olunan qirx illik evlilik və uzun müddətli qarşılıqlı ünsiyyətsizlikdən sonra onlar bu zamanlarda daha yaxın oldular. Ziqmund Freyd özü buna belə ad vermişdi: "bu yalnız onların həqiqətinin (onların münasibətlərinin) sübutudur. Fridrix Karl Andreyas 1930-cu ildə xərçəngdən öldü. Lu Andreyas Salome isə 1935-ci ildə xərçəngdən çox ağır əməliyyat keçirdi. 1937-ci ilin 5 fevral gecəsində isə Qöttinqende gecə yatarkən böyrək çatışmazlığından dünyasını dəyişdi. O, Qöttinqendə, Qroner Landştrassedəki qəbirstanlıqda ərinin qəbrinin yanında torpağa tapşırıldı. Onun yeni təmirli evində xatirə lövhəsi, yaşadığı küçəyə "Lou-Andreas-Salomé-Weg" (Lou-Andreas-Salomé-Way) adı qoyuldu. Ölümündən bir neçə gün sonra Gestapo rejimi onun kitabxanasını müsadirə etdi. Müsadirə üçün bəhanə bu idi: o Ziqmund Freydin kolleqası idi, "yəhudi elmi" dərsi keçmişdi və kitabxanasında yəhudi müəlliflərinin çoxlu kitabları var idi.
Yaradıcılığı
Salome məhsuldar yazıçı olub, bir neçə tanınmış qısa romanlar, əsərlər, esselər yazıb. Onun müəllifi olduğu "Həyat Himni"-dən Nitşe o qədər təsirlənmişdi ki, bunu musiqiyə köşürmüşdü. Salomenin ədəbiyyatı və analitik tədiqaqatları son illərini yaşadığı Qöttinqendə necə dəb olmuşdusa, Gestapo onun 1937-ci ildə böyrək çatışmazlığından ölməyindən sonra onun kitabxanasından yəhudi əsərlərini təmizləmək üçün gözləmişdilər (o Ziqmund Freydin tələbəsi və psixoanaliz yaradıcılığında əməkdaşı idi) . O, Elena Deuçdan əvvəl qadın cinsəlliyinə şərh verən il qadın psixoanalitiklərdən idi. Onun 1916-cı ildə yazdığı anal- erotika barədə esse Freydin rəğbətinə səbəb olmuşdu. Bundan başqa hətta Freydə tanış olmazdan da əvvəl "Erotika"" (1911) kitabında da qadın cinsəlliyinin psixologiyasından bəhs edib. O həmçinin də "Allah üçün Döyüş", "Ruf", "Feneçka" kimi onlarla romanın, "Henrik İbsenin qadınları", "Fridrix Nitşe öz əsərlərində" kimi tədqiqat işlərinin müəllifidir. Həyatı boyunca ən yaxın dostlarından olan Rayner Mariya Rilkeyə 1926-cı ildə ölümündən sonra memuar da yazmışdı. Əsərləri arasında azad qadın kimi yaşadığı həyatın xatirələrindən ibarət "Həyata Baxış" adlı kitabı da var. 1951-ci ildə ilk dəfə orjinal almancada nəşr edilən memuarlarında öz əqidəsindən və münasibətlərindən ətraflı yazmışdı. Salome son sözləri ilə yadda qalıb: "Mən həyatı boyu heç nə etmədim, yalnız işlədim. İşlədim… niyə?" Salomenin bütün həyatının və əsərlərinin ətraflı və yaxşı tədqiq olunmuş şərhi Angela Livinqstonun " Lu Andreyas Salome" əsərində verilib.
Mənbə
https://en.wikipedia.org/wiki/Lou_Andreas-Salom%C3%A9 (Tərcümə)
Istinadlar
- Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 95.
- Lou Andreas-Salomé // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- http://www.lou-andreas-salome.de/leben/ende-des-lebens.html.
- Astor, Dorian: Lou Andreas-Salomé, Gallimard, folio biographies, 2008.
- Binion, R., Frau Lou: Nietzsche's Wayward Disciple, foreword by Kaufmann (philosopher)|Walter Kaufmann, Princeton, NJ|Princeton, Princeton University Press, 1968
- Sigmund Freud|Freud, S. and Lou Andreas-Salome: Letters, New York: Norton, 1985
- Livingstone, Angela: (1984). Lou Andreas Salomé: Her life and work. London: Gordon Fraser, 1984
- Michaud, Stéphane: Lou Andreas-Salomé. L'alliée de la vie. Seuil, Paris 2000.
- Pechota Vuilleumier, Cornelia: 'O Vater, laß uns ziehn!' Literarische Vater-Töchter um 1900. Gabriele Reuter, Hedwig Dohm, Lou Andreas- Salomé. Olms, Hildesheim 2005. ISBN 3–487–12873-X
- Pechota Vuilleumier, Cornelia: Heim und Unheimlichkeit bei Rainer Maria Rilke und Lou Andreas-Salomé. Literarische Wechselwirkungen. Olms, Hildesheim 2010.
- Peters, H. F., My Sister, My Spouse: A Biography of Lou Andreas-Salome, New York: Norton, 1962
- Salomé, Lou: The Freud Journal, Texas Bookman, 1996
- Salomé, Lou: Friedrich Nietzsche in seinen Werke, 1894; Eng., Nietzsche, tr. and ed. Siegfried Mandel, Champagin: University of Illinois Press Univ. of Illinois Press 2005-12-12 at the Wayback Machine, 2001
- Salomé, Lou: You Alone Are Real to Me: Remembering Rainer Maria Rilke, tr. Angela von der Lippe, Rochester, NY|Rochester: BOA Editions 2005-09-23 at the Wayback Machine, 2003
- William Vollmann|Vollmann, William T., Friedrich Nietzsche: The Constructive Nihilist, The New York Times, August 14, 2005.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lu Andreyas Salome rus Luiza Gustavovna Salome 12 fevral 1861 Sankt Peterburq 5 fevral 1937 Gottingen rus esilli psixoanalitik ve yazici Onun ferqli intellektual maraqlari Nitse Freyd Rilke de daxil olmaqla gorkemli qerb mutefekkirleri ile dostluguna sebeb olmusdur Lu Salomerus Luiza Gustavovna SalomeDogum tarixi 12 fevral 1861 1861 02 12 Dogum yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat tarixi 5 fevral 1937 1937 02 05 75 yasinda Vefat yeri Gottingen Ucuncu ReyxVefat sebebi boyrek catismazligi d Milliyyeti RusFealiyyeti yazici psixoanalitik esseist avtobioqraf d filosofEserlerinin dili alman diliVikisitatda Lu Salome ile elaqedar sitatlar var Ilk illerLu Salome Sankt Peterburqda muharibe generalinin ailesinde dunyaya goz acib Salome valideynlerinin tek qizi bes qardasin bir bacisi olub Sonradan ona nasistler terefinden fin yehudisi deyilse de onun valideynleri eslinde Fransiz protestanti ve simali alman menseli olublar Tehsil axtarisinda olan Salome 17 yasinda 25 yasli holland pastoru Hendrix Qilyotdan felsefe ilahiyyat dinler ve alman fransiz edebiyyatini oyrendi Qilyot Salomeye o qeder vurulur ki oz arvadindan bosanib onunla aile qurmagi planlasdirir Salome universitet tehsili almaq ucun anasi ile birge Zurixe kocur Bu seferin onun fiziki durumu ucun de xeyirli olacagini dusunurduler hemin vaxtlar Salome qan oskururdu Ri Nitse ve sonraki heyatiSalomenin 21 yasi olanda anasi onu Italiyaya Romaya apardi Seherin edebi salonunda Salome yazici ve kompulsif qumarbaz Pol Ri ile tanis oldu Iki aydan sonra onlar cutluk oldular 1882 ci il mayin 13 de Rinin dostu Fridrix Nitsse de bu ikiliye qosuldu Salome sonradan 1894 cu il Nitsenin sexsiyyetine ve felsefesine hesr olunmus Fridrix Nitse oz eserlerinde adli tedqiqat hazirladi Her ucu Salomenin anasi ile birge Italiya erazisini seyahet etdiler ve qisplani icmasini harda qurmagi muzakire etdiler Almaniyaya Leyzbiqe qayidarken Salome ile Ri Nitse ve Salome arasindaki kusululukden sonra Nitseden uzaqlasdilar Salome artiq Nitsenin ona olan umidsiz sevgisini anlamisdi 1884 cu ilde Salome Zurixde felsefe doktorlugunu qazanan ikinci qadin Helen Von Druskovisle tanis oldu Salome ile Nitsenin munasibetlerinin bedii serhi Irvin Yalomsun Nitse agladiginda romaninda hemcinin Lans Olsenin Nitsenin opusleri ve Beatriz Rivasin Meksikali romanlarinda tesvir olunub Salomenin Pol Ri Tayner Mariya Rilke Fridrix Nitsse ve Ziqmund Freyd ile munasibetlerinin de behs olundugu Lu Salomenin isvec dilindeki tercumeyi hali 2008 ci ilde isvec yazari Mircam Tapper terefinden redakte edilib Evliliyi ve munasibetleriSalome ve Ri Berline kocduler ve Salomenin dilci alim Fridrix Karl Andreyasla evliliyine qeder 5 il bir yerde yasadilar Salomenin evliliye qarsi olmasina ve diger kisilerle aciq munasibetlerine baxmayaraq Salome ve Andreyas 1887 cil ilden 1930 cu ilde Andreyasin olumune qeder evli qaldilar Salomenin Andreyasla nigahdan kenar yasamasinin yaratdigi qem qusse Rinin Salomeden uzaqlasmasina sebeb oldu Evlilik heyati boyunca Salomenin alman jurnalisti Corc Labedor ona analitik memuar yazdigi alman sairi Rayner Mariya Rilke psixoanalitik Ziqmund Freyd ve Viktor Tosk ve basqalari ile munasibetleri olmusdu Bunlarin serhi onun Lebensruckblick cildinde de verilib Onun Rilke ile elaqeleri xususile yaxin idi Salome ondan 15 yas boyuk idi ve onlar tanis olanda Rilkenin 21 yasi vardi Onlarin munasibeti bir nece il erzinde davam etdi ve Rilkenin olumune qeder de mektublasdilar Salome ona Tolstoyu ve Puskini oxuya bilmek ucun rus dilini oyretdi Elece de onu bir cox incesenet himayedarlarina teqdim etdi ve ahil yaslarina qeder sirdasi oldu Olumu74 yasinda Salome psixoanalitik kimi fealiyyetini dayandirdi Onun urek agrilari genislendi ve hospitalda bir nece defe mualice olundu Eri her gun ona bas cekirdi baxmayaraq ki ozu de kifayet qeder xeste olan ahil adam ucun bu cox cetin idi Xestelikle musayiet olunan qirx illik evlilik ve uzun muddetli qarsiliqli unsiyyetsizlikden sonra onlar bu zamanlarda daha yaxin oldular Ziqmund Freyd ozu buna bele ad vermisdi bu yalniz onlarin heqiqetinin onlarin munasibetlerinin subutudur Fridrix Karl Andreyas 1930 cu ilde xercengden oldu Lu Andreyas Salome ise 1935 ci ilde xercengden cox agir emeliyyat kecirdi 1937 ci ilin 5 fevral gecesinde ise Qottinqende gece yatarken boyrek catismazligindan dunyasini deyisdi O Qottinqende Qroner Landstrassedeki qebirstanliqda erinin qebrinin yaninda torpaga tapsirildi Onun yeni temirli evinde xatire lovhesi yasadigi kuceye Lou Andreas Salome Weg Lou Andreas Salome Way adi qoyuldu Olumunden bir nece gun sonra Gestapo rejimi onun kitabxanasini musadire etdi Musadire ucun behane bu idi o Ziqmund Freydin kolleqasi idi yehudi elmi dersi kecmisdi ve kitabxanasinda yehudi muelliflerinin coxlu kitablari var idi YaradiciligiSalome mehsuldar yazici olub bir nece taninmis qisa romanlar eserler esseler yazib Onun muellifi oldugu Heyat Himni den Nitse o qeder tesirlenmisdi ki bunu musiqiye kosurmusdu Salomenin edebiyyati ve analitik tediqaqatlari son illerini yasadigi Qottinqende nece deb olmusdusa Gestapo onun 1937 ci ilde boyrek catismazligindan olmeyinden sonra onun kitabxanasindan yehudi eserlerini temizlemek ucun gozlemisdiler o Ziqmund Freydin telebesi ve psixoanaliz yaradiciliginda emekdasi idi O Elena Deucdan evvel qadin cinselliyine serh veren il qadin psixoanalitiklerden idi Onun 1916 ci ilde yazdigi anal erotika barede esse Freydin regbetine sebeb olmusdu Bundan basqa hetta Freyde tanis olmazdan da evvel Erotika 1911 kitabinda da qadin cinselliyinin psixologiyasindan behs edib O hemcinin de Allah ucun Doyus Ruf Fenecka kimi onlarla romanin Henrik Ibsenin qadinlari Fridrix Nitse oz eserlerinde kimi tedqiqat islerinin muellifidir Heyati boyunca en yaxin dostlarindan olan Rayner Mariya Rilkeye 1926 ci ilde olumunden sonra memuar da yazmisdi Eserleri arasinda azad qadin kimi yasadigi heyatin xatirelerinden ibaret Heyata Baxis adli kitabi da var 1951 ci ilde ilk defe orjinal almancada nesr edilen memuarlarinda oz eqidesinden ve munasibetlerinden etrafli yazmisdi Salome son sozleri ile yadda qalib Men heyati boyu hec ne etmedim yalniz isledim Isledim niye Salomenin butun heyatinin ve eserlerinin etrafli ve yaxsi tedqiq olunmus serhi Angela Livinqstonun Lu Andreyas Salome eserinde verilib Menbehttps en wikipedia org wiki Lou Andreas Salom C3 A9 Tercume IstinadlarRoux P d Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays fr 2 Editions Robert Laffont 1994 Vol 1 P 95 ISBN 978 2 221 06888 5 Lou Andreas Salome Brockhauz Ensiklopediyasi alm http www lou andreas salome de leben ende des lebens html Astor Dorian Lou Andreas Salome Gallimard folio biographies 2008 ISBN 978 2 07 033918 1 Binion R Frau Lou Nietzsche s Wayward Disciple foreword by Kaufmann philosopher Walter Kaufmann Princeton NJ Princeton Princeton University Press 1968 Sigmund Freud Freud S and Lou Andreas Salome Letters New York Norton 1985 Livingstone Angela 1984 Lou Andreas Salome Her life and work London Gordon Fraser 1984 Michaud Stephane Lou Andreas Salome L alliee de la vie Seuil Paris 2000 ISBN 2 02 023087 9 Pechota Vuilleumier Cornelia O Vater lass uns ziehn Literarische Vater Tochter um 1900 Gabriele Reuter Hedwig Dohm Lou Andreas Salome Olms Hildesheim 2005 ISBN 3 487 12873 X Pechota Vuilleumier Cornelia Heim und Unheimlichkeit bei Rainer Maria Rilke und Lou Andreas Salome Literarische Wechselwirkungen Olms Hildesheim 2010 ISBN 978 3 487 14252 4 Peters H F My Sister My Spouse A Biography of Lou Andreas Salome New York Norton 1962 Salome Lou The Freud Journal Texas Bookman 1996 Salome Lou Friedrich Nietzsche in seinen Werke 1894 Eng Nietzsche tr and ed Siegfried Mandel Champagin University of Illinois Press Univ of Illinois Press 2005 12 12 at the Wayback Machine 2001 Salome Lou You Alone Are Real to Me Remembering Rainer Maria Rilke tr Angela von der Lippe Rochester NY Rochester BOA Editions 2005 09 23 at the Wayback Machine 2003 William Vollmann Vollmann William T Friedrich Nietzsche The Constructive Nihilist The New York Times August 14 2005