Bədiüzzaman Mirzə Səfəvi (həmçinin 1624-cü ildən sonra Şahnəvaz xan) — Səfəvi sülaləsindən gələn şahzadə və Böyük Moğol imperiyası sarayında ən güclü əmirlərdən biri. Moğol imperatoru Sultan Şahcahanın hakimiyyəti dövründə onun gücü özünün zirvəsinə çatmışdır. Bədiüzzaman Mirzə Səfəvi moğol imperatoru Övrəngzibin və onun oğlu şahzadə ın qayınatası olmuşdur.
Bədiüzzaman Mirzə Səfəvi | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Digər adları | Şahnəvaz xan və ya Mirzə Dəkkən |
Doğum tarixi | Bilinmir |
Doğum yeri | Herat, Səfəvi imperiyası |
Vəfat tarixi | 14 mart |
Vəfat yeri | Əcmər, Racastan, Böyük Moğol imperiyası |
Vəfat səbəbi | Döyüş |
Dəfn yeri | Əcmər Şərif dərgahı, Əcmər, Racastan, Hindistan |
Dəfn tarixi | 1659 mart |
Vətəndaşlığı | |
Həyat yoldaşı | Nauras Banu Bəyim |
Uşaqları | Dilras Banu Bəyim Səkinə Banu Bəyim Mirzə Məhəmməd Əhsən Səfəvi Mirzə Müəzzəm Səfəvi |
Atası | Sultan Rüstəm mirzə |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Böyük Moğol imperiyası ordusu |
Xidmət illəri | 1624-1659 |
Həyatı
Sultan Rüstəm mirzənin oğlu idi. Bədiüzzaman Mirzə Səfənin aid olduğu Səfəvi sülaləsi tirəsinin kökü I İsmayılın oğlu Bəhram Mirzəyə gedib çıxırdı. O, Nauras Banu Bəyimlə evlənmişdi. Nauras Bəyim Mirzə Məhəmməd Şərifin qızı idi və onların bu evlilikdən iki oğlanları və beş qızları olmuşdu. Onların övladlarından biri də Dilras Banu Bəyim idi ki, keçmiş şahzadə Muhi-ud-din, yəni imperator adı ilə Övrəngziblə 1637-ci ildə evlənmişdi. Övrəngzib moğol imperatoru Sultan Şahcahanın üçüncü oğlu idi. Onun bir digər qızı Övrəngzibin kiçik qardaşı Murad Baxşla 1638-ci ildə ailə qurmuşdu.
Fəaliyyəti
Cahangir şahın sarayında əsas yerlərdən birini tutmuşdur. 1633-1636-cı ildə Aqra qarnizonunun komandiri, 1636-1640-cı illərdə , 1640-1643-cü ildə Orissa hakimi, 1643-1647-ci ildə Caunpur qarnizonunun komandiri, 1648-1650 və 1652-1653-cü illərdə , 1648-1649 və 1657-1658-ci illərdə Dəkkə, 1653-1657-ci illərdə Aud, 1658-1659-cu illərdə Qucarat hakimi olmuşdur. 1649-1650-ci illərdə şahın oğlu atabəyi idi. O, Murad Baxş ilə birlikdə Dəkkəni də idarə etmişdi.
Bədiüzzaman Mirzə Səfəvi 1658-ci ildə kürəkəni Övrəngzib tərəfindən Burhanpur qalasında həbs edildi. Ona qarşı əsas ittiham hakimiyyət uğrunda mübarizə aparan Dara Şükuh və Övrəngzib arasında Dara Şükuhu dəstəkləməsi idi. Bədiüzzaman Mirzə Səfəvi vərəsat savaşında öz kürəkəni əvəzinə, onun böyük qardaşı Dara Şükuhu dəstəkləməkdə idi. Qeyd etmək lazımdır ki, Dara Şükuh Sultan Şahcahanın böyük oğlu idi və əvvəlki imperator sağlığında onu özünə varis seçmişdi. Gümanki, Bədiüzzamanın seçim etməsində bu amil mühüm rol oynamış və Övrəngziblə münaqişə yaranmasına səbəb olmuşdu. Həbs edilən Bədiüzzaman Mirzə 7 ay həbsdə qaldı və daha sonra Dilras Banu Bəyimdən olma nəvəsi Zeb-un Nisə Bəyimin müdaxiləsi ilə həbsdən azad edildi. Zeb-un Nisə Bəyim babasını həbsdən buraxmasını öz atasından xahiş etmişdi. Azad edildikdən sonra o, Qucaratın canişini təyin edildi.
Ölümü
Bədiüzzaman Mirzə Səfəvi və ya digər adı ilə Şahnəvaz xan Səfəvi 14 mart 1659-cu ildə Əcmər döyüşündə həyatını itirdi və Övrəngzibin əmri ilə Racastanda yerləşən Əcmər Şərif dərgahında dəfn edildi.
Ailəsi
- (ö. 1670) — Tarxat qarnizonu rəisi.
- Dilras Banu Bəyim — Övrəngziblə evlənmişdi.
- — Şahzadə ilə evlənmişdi.
- 3 başqa qız
Həmçinin bax
İstinadlar
- Koch, 1997. səh. 104
- Indian Historical Records Commission (1921). Proceedings of the ... Session. III. 1921. səh. 18.
- Krynicki, 2005. səh. 1, 84, 92
- Waldemar, 1986. səh. 124
- Balabanlilar, 2015. səh. 186
- Sarkar, 1925. səh. 35
Mənbə
- Ebba Koch. King of the world: the Padshahnama. Azimuth Ed. 1997.
- Annie Krieger-Krynicki. Captive Princess: Zebunissa, Daughter of Emperor Aurangzeb. Oxford University Press. 2005. ISBN .
- Hansen Waldemar. The Peacock Throne: The Drama of Mogul India. Motilal Banarsidass. 1986.
- Lisa Balabanlilar. Imperial Identity in the Mughal Empire: Memory and Dynastic Politics in Early Modern South and Central Asia. I.B.Tauris. 2015. ISBN .
- Sir Jadunath Sarkar. Anecdotes of Aurangzib. M.C. Sarkar & Sons. 1925.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bediuzzaman Mirze Sefevi hemcinin 1624 cu ilden sonra Sahnevaz xan Sefevi sulalesinden gelen sahzade ve Boyuk Mogol imperiyasi sarayinda en guclu emirlerden biri Mogol imperatoru Sultan Sahcahanin hakimiyyeti dovrunde onun gucu ozunun zirvesine catmisdir Bediuzzaman Mirze Sefevi mogol imperatoru Ovrengzibin ve onun oglu sahzade in qayinatasi olmusdur Bediuzzaman Mirze SefeviSexsi melumatlarDiger adlari Sahnevaz xan ve ya Mirze DekkenDogum tarixi BilinmirDogum yeri Herat Sefevi imperiyasiVefat tarixi 1659 14 martVefat yeri Ecmer Racastan Boyuk Mogol imperiyasiVefat sebebi DoyusDefn yeri Ecmer Serif dergahi Ecmer Racastan HindistanDefn tarixi 1659 martVetendasligi IranHeyat yoldasi Nauras Banu BeyimUsaqlari Dilras Banu Beyim Sekine Banu Beyim Mirze Mehemmed Ehsen Sefevi Mirze Muezzem SefeviAtasi Sultan Rustem mirzeHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Boyuk Mogol imperiyasi ordusuXidmet illeri 1624 1659HeyatiSultan Rustem mirzenin oglu idi Bediuzzaman Mirze Sefenin aid oldugu Sefevi sulalesi tiresinin koku I Ismayilin oglu Behram Mirzeye gedib cixirdi O Nauras Banu Beyimle evlenmisdi Nauras Beyim Mirze Mehemmed Serifin qizi idi ve onlarin bu evlilikden iki oglanlari ve bes qizlari olmusdu Onlarin ovladlarindan biri de Dilras Banu Beyim idi ki kecmis sahzade Muhi ud din yeni imperator adi ile Ovrengzible 1637 ci ilde evlenmisdi Ovrengzib mogol imperatoru Sultan Sahcahanin ucuncu oglu idi Onun bir diger qizi Ovrengzibin kicik qardasi Murad Baxsla 1638 ci ilde aile qurmusdu FealiyyetiCahangir sahin sarayinda esas yerlerden birini tutmusdur 1633 1636 ci ilde Aqra qarnizonunun komandiri 1636 1640 ci illerde 1640 1643 cu ilde Orissa hakimi 1643 1647 ci ilde Caunpur qarnizonunun komandiri 1648 1650 ve 1652 1653 cu illerde 1648 1649 ve 1657 1658 ci illerde Dekke 1653 1657 ci illerde Aud 1658 1659 cu illerde Qucarat hakimi olmusdur 1649 1650 ci illerde sahin oglu atabeyi idi O Murad Baxs ile birlikde Dekkeni de idare etmisdi Bediuzzaman Mirze Sefevi 1658 ci ilde kurekeni Ovrengzib terefinden Burhanpur qalasinda hebs edildi Ona qarsi esas ittiham hakimiyyet ugrunda mubarize aparan Dara Sukuh ve Ovrengzib arasinda Dara Sukuhu desteklemesi idi Bediuzzaman Mirze Sefevi veresat savasinda oz kurekeni evezine onun boyuk qardasi Dara Sukuhu desteklemekde idi Qeyd etmek lazimdir ki Dara Sukuh Sultan Sahcahanin boyuk oglu idi ve evvelki imperator sagliginda onu ozune varis secmisdi Gumanki Bediuzzamanin secim etmesinde bu amil muhum rol oynamis ve Ovrengzible munaqise yaranmasina sebeb olmusdu Hebs edilen Bediuzzaman Mirze 7 ay hebsde qaldi ve daha sonra Dilras Banu Beyimden olma nevesi Zeb un Nise Beyimin mudaxilesi ile hebsden azad edildi Zeb un Nise Beyim babasini hebsden buraxmasini oz atasindan xahis etmisdi Azad edildikden sonra o Qucaratin canisini teyin edildi OlumuBediuzzaman Mirze Sefevi ve ya diger adi ile Sahnevaz xan Sefevi 14 mart 1659 cu ilde Ecmer doyusunde heyatini itirdi ve Ovrengzibin emri ile Racastanda yerlesen Ecmer Serif dergahinda defn edildi Ailesi o 1670 Tarxat qarnizonu reisi Dilras Banu Beyim Ovrengzible evlenmisdi Sahzade ile evlenmisdi 3 basqa qizHemcinin baxDilras Banu Beyim Qendehari BeyimIstinadlarKoch 1997 seh 104 Indian Historical Records Commission 1921 Proceedings of the Session III 1921 seh 18 Krynicki 2005 seh 1 84 92 Waldemar 1986 seh 124 Balabanlilar 2015 seh 186 Sarkar 1925 seh 35MenbeEbba Koch King of the world the Padshahnama Azimuth Ed 1997 Annie Krieger Krynicki Captive Princess Zebunissa Daughter of Emperor Aurangzeb Oxford University Press 2005 ISBN 9780195798371 Hansen Waldemar The Peacock Throne The Drama of Mogul India Motilal Banarsidass 1986 Lisa Balabanlilar Imperial Identity in the Mughal Empire Memory and Dynastic Politics in Early Modern South and Central Asia I B Tauris 2015 ISBN 0857732463 Sir Jadunath Sarkar Anecdotes of Aurangzib M C Sarkar amp Sons 1925 Xarici kecidler