Saqqız — udulmadan çeynəmək üçün nəzərdə tutulmuş yumşaq, yapışqan maddə. Müasir saqqız dadlandırıcılar, yumşaldıcılar/plastikləşdiricilər, aromatizatorlar, rəngləndiricilər və adətən sərt olan poliol örtüyündən ibarətdir. Onun elastik-plastik, yapışqan, çeynəmə xüsusiyyətlərinə kömək edən polimer, plastifikator və qatran komponentlərinin fiziki-kimyəvi xüsusiyyətlərinə görə onun teksturası kauçuku xatırladır.
Saqqız | |
---|---|
Tarixi
Saqqız çeynəmə ənənəsi görünür ki, təkamül prosesi ilə zaman-zaman inkişaf etmişdir, çünki bu vərdişin izləri bir çox müxtəlif erkən sivilizasiyalarda müşahidə olunur. Saqqız müxtəlif formalarda Neolit dövründən bəri mövcuddur. Finlandiyanın Kierikki şəhərində ağcaqayın qabığının qatranından hazırlanmış, üzərində diş izləri olan 5 min illik saqqız tapılmışdır. Saqqızın hazırlandığı qatran belə hesab edilirdi ki, antiseptik xüsusiyyətlərə və digər müalicəvi faydalara malikdir. O, kimyəvi cəhətdən neft qatranına bənzəyir və bu baxımdan digər erkən saqqızlardan fərqlidir.Mayyalılar və asteklər saqqızın müsbət xüsusiyyətlərindən ilk dəfə istifadə etmişdilər. Onlar saqqız kimi bir maddə hazırlamaq üçün və gündəlik istifadədə əşyaları bir-birinə yapışdırmaq üçün əsas kimi təbii ağac saqqızından istifadə etdilər. Saqqızın bəzi formaları Qədim Yunanıstanda da çeynənilirdi. Qədim yunanlar saqqız ağacının qatranından hazırlanmış saqqız çeynəyirdilər. Ağcaqayın qabığının qatranı kimi saqqız ağacının da saqqızı antiseptik xüsusiyyətlərə malikdir və onun ağız sağlamlığını qorumaq üçün istifadə edildiyi güman edilir. Bir çox başqa mədəniyyətlərdə də insanlar bitkilərdən, otlardan və qatranlardan hazırlanmış saqqız kimi maddələr çeynəmişdir.
Saqqızın dünya sivilizasiyalarına aid olmasına baxmayaraq, bu məhsulun modernləşdirilməsi və kommersiyalaşdırılması əsasən ABŞ-də baş vermişdir. Amerika hinduları küknar ağaclarının şirəsindən hazırlanmış qatran çeynəyirdilər. Yeni İngiltərə köçkünləri bu təcrübəni götürdülər və 1848-ci ildə Con B. Kurtis "The State of Maine Pure Spruce Gum" adlı ilk kommersiya məqsədli saqqızını hazırlayıb satdı. Beləliklə, sənayeləşən Qərb, ağac saqqızlarını unudaraq, İlk Amerikalılar vasitəsilə saqqızı yenidən kəşf etdi. Təxminən 1850-ci illərdə neft məhsulu olan parafin mumundan hazırlanmış saqqız hazırlandı və tezliklə populyarlıq baxımından küknar saqqızını ötüb keçdi. Bu erkən saqqızları şirinləşdirmək üçün çeynəyənlər tez-tez bir boşqab şəkər tozundan istifadə edərdilər və onun şirinliyini qorumaq üçün saqqızı təkrar-təkrar batırardılar. 28 dekabr 1869-cu ildə Vilyam Sempl 98,304 nömrəli saqqız üçün erkən patent aldı.
İlk ətirli saqqız 1860-cı illərdə Kentukkidə əczaçı Con Kolqan tərəfindən yaradılmışdır. Kolqan balzam ağacının (Myroxylon) ekstraktından əldə edilən ətirli şəkər tozu ilə qarışdıraraq kiçik ətirli saqqız çubuqlarını yaratdı və onu "Taffy Tolu" adlandırdı. Kolqan həmçinin tropik həmişəyaşıl ağac olan Manilkara qatranından əldə edilən qatran əsaslı saqqızın istehsalı və qablaşdırılmasında da öncül olub. O, daha böyük çubuqlardan saqqız çiplərinin avtomatik kəsilməsi üçün patent aldı: 2 avqust 1910-cu il tarixdə 966,160 ABŞ dolları "Saqqız çipləri əmələ gətirən maşın" və saqqız çubuqları üçün sarğıların avtomatik kəsilməsi üçün patent: ABŞ 913,352 "Veb-kəsmə əlavəsi" sarma maşınları üçün" 23 fevral 1909-cu ildə Luisvildə Colgan Saqqız Şirkətinin əməkdaşı, ixtiraçı Ceyms Henri Bredi tərəfindən patentləşdirildi.
İstinadlar
- Estruch, RA. Gum base // Fritz, D (redaktor). Formulation and Production of Chewing and Bubble Gum (2). Essex: Kennedy's Publications Ltd. 2008. 93–118.
- Fenimore, EL. The History of Chewing Gum, 1849–2004 // Fritz, D (redaktor). Formulation and Production of Chewing and Bubble Gum. Essex: Kennedy's Publications Ltd. 2008. 1–46. ISBN .
- "Student dig unearths ancient gum" 2017-09-19 at the Wayback Machine .
- Fagernäs, Leena; Kuoppala, Eeva; Tiilikkala, Kari; Oasmaa, Anja. "Chemical Composition of Birch Wood Slow Pyrolysis Products". Energy & Fuels. 26 (2). 2012: 1275–83. doi:10.1021/ef2018836.
- Kekäläinen, Timo; Venäläinen, Tapani; Jänis, Janne. "Characterization of Birch Wood Pyrolysis Oils by Ultrahigh-Resolution Fourier Transform Ion Cyclotron Resonance Mass Spectrometry: Insights into Thermochemical Conversion". Energy & Fuels. 28 (7). 17 July 2014: 4596–602. doi:10.1021/ef500849z. ISSN 0887-0624.
- Smithsonian, Eeva. "Brief History of Chewing Gum". Energy & Fuels. 26 (2). 2012: 1275–83. doi:10.1021/ef2018836. 2022-12-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-28.
- "Chemical & Engineering News: Science & Technology – What's That Stuff? Chewing Gum". pubs.acs.org. 12 September 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 9 December 2016.
- "The History of Chewing Gum and Bubble Gum" page of About.com Inventors.
- Dimas, Konstantinos S.; Pantazis, Panayotis; Ramanujam, Rama. "Review: Chios mastic gum: a plant-produced resin exhibiting numerous diverse pharmaceutical and biomedical properties". In Vivo (Athens, Greece). 26 (5). 1 October 2016: 777–85. ISSN 1791-7549. PMID 22949590.
- "History Of Chewing Gum" Arxivləşdirilib 3 iyul 2011 at Wikiwix page of BeemarsGum.org 8 iyun 2010 at the Wayback Machine.
- "Flavoring Chewing Gum | Chemical & Engineering News". cen.acs.org. 28 December 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 9 December 2016.
- "Improved chewing-gum".
- "It's Flavored Chewing Gum: Taffy Tolu Invention Is Remembered". Kentucky New Era. Hopkinsville, Christian County, Kentucky. 22 December 1978. 28 December 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 8 September 2015.
- "Web-cutting attachment for wrapping-machines". 10 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 8 September 2015.
- "Web-cutting attachment for wrapping-machines". 28 December 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 8 September 2015.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Saqqiz udulmadan ceynemek ucun nezerde tutulmus yumsaq yapisqan madde Muasir saqqiz dadlandiricilar yumsaldicilar plastiklesdiriciler aromatizatorlar renglendiriciler ve adeten sert olan poliol ortuyunden ibaretdir Onun elastik plastik yapisqan ceyneme xususiyyetlerine komek eden polimer plastifikator ve qatran komponentlerinin fiziki kimyevi xususiyyetlerine gore onun teksturasi kaucuku xatirladir SaqqizSaqqiz yastiqciqlardaSaqqiz plastinka formasindaTarixiSaqqiz ceyneme enenesi gorunur ki tekamul prosesi ile zaman zaman inkisaf etmisdir cunki bu verdisin izleri bir cox muxtelif erken sivilizasiyalarda musahide olunur Saqqiz muxtelif formalarda Neolit dovrunden beri movcuddur Finlandiyanin Kierikki seherinde agcaqayin qabiginin qatranindan hazirlanmis uzerinde dis izleri olan 5 min illik saqqiz tapilmisdir Saqqizin hazirlandigi qatran bele hesab edilirdi ki antiseptik xususiyyetlere ve diger mualicevi faydalara malikdir O kimyevi cehetden neft qatranina benzeyir ve bu baximdan diger erken saqqizlardan ferqlidir Mayyalilar ve astekler saqqizin musbet xususiyyetlerinden ilk defe istifade etmisdiler Onlar saqqiz kimi bir madde hazirlamaq ucun ve gundelik istifadede esyalari bir birine yapisdirmaq ucun esas kimi tebii agac saqqizindan istifade etdiler Saqqizin bezi formalari Qedim Yunanistanda da ceynenilirdi Qedim yunanlar saqqiz agacinin qatranindan hazirlanmis saqqiz ceyneyirdiler Agcaqayin qabiginin qatrani kimi saqqiz agacinin da saqqizi antiseptik xususiyyetlere malikdir ve onun agiz saglamligini qorumaq ucun istifade edildiyi guman edilir Bir cox basqa medeniyyetlerde de insanlar bitkilerden otlardan ve qatranlardan hazirlanmis saqqiz kimi maddeler ceynemisdir Saqqizin dunya sivilizasiyalarina aid olmasina baxmayaraq bu mehsulun modernlesdirilmesi ve kommersiyalasdirilmasi esasen ABS de bas vermisdir Amerika hindulari kuknar agaclarinin siresinden hazirlanmis qatran ceyneyirdiler Yeni Ingiltere kockunleri bu tecrubeni goturduler ve 1848 ci ilde Con B Kurtis The State of Maine Pure Spruce Gum adli ilk kommersiya meqsedli saqqizini hazirlayib satdi Belelikle senayelesen Qerb agac saqqizlarini unudaraq Ilk Amerikalilar vasitesile saqqizi yeniden kesf etdi Texminen 1850 ci illerde neft mehsulu olan parafin mumundan hazirlanmis saqqiz hazirlandi ve tezlikle populyarliq baximindan kuknar saqqizini otub kecdi Bu erken saqqizlari sirinlesdirmek ucun ceyneyenler tez tez bir bosqab seker tozundan istifade ederdiler ve onun sirinliyini qorumaq ucun saqqizi tekrar tekrar batirardilar 28 dekabr 1869 cu ilde Vilyam Sempl 98 304 nomreli saqqiz ucun erken patent aldi Ilk etirli saqqiz 1860 ci illerde Kentukkide eczaci Con Kolqan terefinden yaradilmisdir Kolqan balzam agacinin Myroxylon ekstraktindan elde edilen etirli seker tozu ile qarisdiraraq kicik etirli saqqiz cubuqlarini yaratdi ve onu Taffy Tolu adlandirdi Kolqan hemcinin tropik hemiseyasil agac olan Manilkara qatranindan elde edilen qatran esasli saqqizin istehsali ve qablasdirilmasinda da oncul olub O daha boyuk cubuqlardan saqqiz ciplerinin avtomatik kesilmesi ucun patent aldi 2 avqust 1910 cu il tarixde 966 160 ABS dollari Saqqiz cipleri emele getiren masin ve saqqiz cubuqlari ucun sargilarin avtomatik kesilmesi ucun patent ABS 913 352 Veb kesme elavesi sarma masinlari ucun 23 fevral 1909 cu ilde Luisvilde Colgan Saqqiz Sirketinin emekdasi ixtiraci Ceyms Henri Bredi terefinden patentlesdirildi IstinadlarEstruch RA Gum base Fritz D redaktor Formulation and Production of Chewing and Bubble Gum 2 Essex Kennedy s Publications Ltd 2008 93 118 Fenimore EL The History of Chewing Gum 1849 2004 Fritz D redaktor Formulation and Production of Chewing and Bubble Gum Essex Kennedy s Publications Ltd 2008 1 46 ISBN 9780955808524 Student dig unearths ancient gum 2017 09 19 at the Wayback Machine Fagernas Leena Kuoppala Eeva Tiilikkala Kari Oasmaa Anja Chemical Composition of Birch Wood Slow Pyrolysis Products Energy amp Fuels 26 2 2012 1275 83 doi 10 1021 ef2018836 Kekalainen Timo Venalainen Tapani Janis Janne Characterization of Birch Wood Pyrolysis Oils by Ultrahigh Resolution Fourier Transform Ion Cyclotron Resonance Mass Spectrometry Insights into Thermochemical Conversion Energy amp Fuels 28 7 17 July 2014 4596 602 doi 10 1021 ef500849z ISSN 0887 0624 Smithsonian Eeva Brief History of Chewing Gum Energy amp Fuels 26 2 2012 1275 83 doi 10 1021 ef2018836 2022 12 28 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 28 Chemical amp Engineering News Science amp Technology What s That Stuff Chewing Gum pubs acs org 12 September 2017 tarixinde Istifade tarixi 9 December 2016 The History of Chewing Gum and Bubble Gum page of About com Inventors Dimas Konstantinos S Pantazis Panayotis Ramanujam Rama Review Chios mastic gum a plant produced resin exhibiting numerous diverse pharmaceutical and biomedical properties In Vivo Athens Greece 26 5 1 October 2016 777 85 ISSN 1791 7549 PMID 22949590 History Of Chewing Gum Arxivlesdirilib 3 iyul 2011 at Wikiwix page of BeemarsGum org 8 iyun 2010 at the Wayback Machine Flavoring Chewing Gum Chemical amp Engineering News cen acs org 28 December 2022 tarixinde Istifade tarixi 9 December 2016 Improved chewing gum It s Flavored Chewing Gum Taffy Tolu Invention Is Remembered Kentucky New Era Hopkinsville Christian County Kentucky 22 December 1978 28 December 2022 tarixinde Istifade tarixi 8 September 2015 Web cutting attachment for wrapping machines 10 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 8 September 2015 Web cutting attachment for wrapping machines 28 December 2022 tarixinde Istifade tarixi 8 September 2015 Xarici kecidlerVikianbarda Saqqiz ile elaqeli mediafayllar var