Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əbülqasım Zeynülislam Əbdülkərim ibn Həvazin bin Əbdilməlik əl-Küşeyri (1 avqust 986, Ustuva[d], Xorasan, Abbasilər xilafəti – 30 dekabr 1072, Nişapur, Xorasan, Abbasilər xilafəti) — , kəlam, təfsir və hədis alimi.
| Küşeyri | |
|---|---|
| ərəb. عبد الكريم القشيري | |
| Doğum tarixi | 1 avqust 986 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 30 dekabr 1072(86 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | fiqh, sufilik, kəlam |
Həyatı
Əsərləri
- 1. ər-Risalə*. Tasavvuf tarihinin ən önəmli kaynaklarından sayılan əsərdə Kuşeyri, tasavvufun təməli olan konuların Sünni akidəyə tam anlamıyla uyduğunu ortaya koyarak sufilərin Sünni çəvrələrdə uğradıkları ələştirilərə cəvap vərmək, ayrıca onların bu çərçəvə dışına çıkmalarını önləmək istəmiştir ().
- 2. ət-Taĥbir fit-təźkir. Əsma-i hüsnayı şərhəttiği bu əsərində Kuşeyri tasavvufi görüşlərə gəniş yər vərmiştir. Kitap bu alanda yazılan ilk tasavvufi şərh olup bu tür şərhlərə örnək olması bakımından önəmlidir ().
- 3. Tərtibüs-süluk fi ŧariķillah. Zikir adabına dair dokuz bölümdən məydana gələn risalənin mətni Fritz Məiər tarafından Almanca tərcüməsi və bir incələmə ilə birliktə yayımlanmıştır (Oriəns, XVI [1963], s. 1-39). Risalə, Pir Muhamməd Hasanın nəşrəttiği ər-Rəsailül-Ķuşəyriyyə içində (Karaçi 1964) Urduca tərcüməsiylə bərabər yər almaktadır (s. 66-80).
- 4. ət-Təfsirül-kəbir (ət-Təysir fi ilmit-təfsir). Kuşeyrinin torunu Abdülgāfir ilə İbn Hallikanın kaydəttiği bu əsərin Kuşeyrinin oğlu Əbu Nasr Abdürrahimə ait olduğu da rivayət ədilməktədir. Həllmut Rittər də bu görüştədir ().
- 5. Ləŧaifül-işarat. Kuşeyri, 434tə (1042/1043) yazmaya başladığını söylədiyi bu əsərində Süləminin Ĥaķāiķut-təfsirini örnək almıştır. Ancak kitap Süləminin təfsirindən daha düzənli və kapsamlıdır. İşari təfsir yazan müəlliflər Ləŧaiftən yararlanmıştır ().
- 6. Naĥvül-ķulub. Gramər tərimləri və kurallarının tasavvufi tarzda yorumlandığı ilginç bir əsərdir ().
- 7. Şikayətü Əhlis-sünnə bi-ĥikayəti ma ləhüm minəl-minə. Kuşeyri, Toğrul Bəy dönəmində Əşarilərə karşı Vəzir Kündürinin başlattığı harəkət üzərinə kaləmə aldığı bu uzunca məktupta Əşarinin düşüncələrini savunmaktadır. Tək nüshası Kastamonu İl Halk Kütüphanəsində (nr. 2713/9) bulunan məktubu Sübki, Əşari aləyhtarları tarafından yok ədiləcəğindən korktuğunu söyləyərək Ŧabaķātüş-Şafiiyyətil-kübrasına almıştır.
- 8. əl-Lüma fil-itiķād. Əşari akaidinin güzəl bir özətini ihtiva ədən risalə İngilizcə tərcüməsiylə birliktə Richard M. Frank tarafından yayımlanmıştır (MIDƏO, XV [1982], s. 53-74). *9. əl-Fuśul fil-uśul. Hər biri bir iki satırlık səksən bəş fasıldan məydana gələn risalə öncəki əsər gibi Əşari itikadına dair olup o risaləyi nəşrədən araştırmacı tarafından yayımlanmıştır ().
- 10. Kitabül-Mirac. Mirac hakkında gənəl bilgilər ihtiva ədən əsərin yədinci bölümündə sufilərin bu konudaki görüşlərinə yər vərilmiştir (nşr. Ali Hasan Abdülkādir, Kahirə 1964).
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- AA.VV. Encyclopaedia of Islam, Encyclopédie de l’Islam (fr.). 1986. P. 526.
- Али-заде А. Кушайри Абд аль-Карим (rus.). // Исламский энциклопедический словарь Москва: Ансар, 2007. С. 445.
- Bulak 1284; Kahirə 1385; Bəyrut 1419/1998
- nşr. İbrahim Bəsyuni, Kahirə 1968; nşr. Abdülvaris Muhamməd Ali, Bəyrut 1999
- Oriens, III [1950], s. 46
- nşr. İbrahim Bəsyuni, I-IV, Kahirə 1967-1970
- nşr. İbrahim Bəsyuni, Kahirə 1964; Aləmüddin əl-Cündi, Tunus 1977
- MIDƏO, XVI [1983], s. 59-94
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebulqasim Zeynulislam Ebdulkerim ibn Hevazin bin Ebdilmelik el Kuseyri 1 avqust 986 Ustuva d Xorasan Abbasiler xilafeti 30 dekabr 1072 Nisapur Xorasan Abbasiler xilafeti kelam tefsir ve hedis alimi Kuseyriereb عبد الكريم القشيري Dogum tarixi 1 avqust 986Dogum yeri Ustuva d Xorasan Abbasiler xilafetiVefat tarixi 30 dekabr 1072 1072 12 30 86 yasinda Vefat yeri Nisapur Xorasan Abbasiler xilafetiElm saheleri fiqh sufilik kelamHeyatiEserleri1 er Risale Tasavvuf tarihinin en onemli kaynaklarindan sayilan eserde Kuseyri tasavvufun temeli olan konularin Sunni akideye tam anlamiyla uydugunu ortaya koyarak sufilerin Sunni cevrelerde ugradiklari elestirilere cevap vermek ayrica onlarin bu cerceve disina cikmalarini onlemek istemistir 2 et Taĥbir fit tezkir Esma i husnayi serhettigi bu eserinde Kuseyri tasavvufi goruslere genis yer vermistir Kitap bu alanda yazilan ilk tasavvufi serh olup bu tur serhlere ornek olmasi bakimindan onemlidir 3 Tertibus suluk fi ŧarikillah Zikir adabina dair dokuz bolumden meydana gelen risalenin metni Fritz Meier tarafindan Almanca tercumesi ve bir inceleme ile birlikte yayimlanmistir Oriens XVI 1963 s 1 39 Risale Pir Muhammed Hasanin nesrettigi er Resailul kuseyriyye icinde Karaci 1964 Urduca tercumesiyle beraber yer almaktadir s 66 80 4 et Tefsirul kebir et Teysir fi ilmit tefsir Kuseyrinin torunu Abdulgafir ile Ibn Hallikanin kaydettigi bu eserin Kuseyrinin oglu Ebu Nasr Abdurrahime ait oldugu da rivayet edilmektedir Hellmut Ritter de bu gorustedir 5 Leŧaiful isarat Kuseyri 434te 1042 1043 yazmaya basladigini soylediyi bu eserinde Suleminin Ĥakaikut tefsirini ornek almistir Ancak kitap Suleminin tefsirinden daha duzenli ve kapsamlidir Isari tefsir yazan muellifler Leŧaiften yararlanmistir 6 Naĥvul kulub Gramer terimleri ve kurallarinin tasavvufi tarzda yorumlandigi ilginc bir eserdir 7 Sikayetu Ehlis sunne bi ĥikayeti ma lehum minel mine Kuseyri Togrul Bey doneminde Esarilere karsi Vezir Kundurinin baslattigi hareket uzerine kaleme aldigi bu uzunca mektupta Esarinin dusuncelerini savunmaktadir Tek nushasi Kastamonu Il Halk Kutuphanesinde nr 2713 9 bulunan mektubu Subki Esari aleyhtarlari tarafindan yok edileceginden korktugunu soyleyerek Ŧabakatus Safiiyyetil kubrasina almistir 8 el Luma fil itikad Esari akaidinin guzel bir ozetini ihtiva eden risale Ingilizce tercumesiyle birlikte Richard M Frank tarafindan yayimlanmistir MIDEO XV 1982 s 53 74 9 el Fusul fil usul Her biri bir iki satirlik seksen bes fasildan meydana gelen risale onceki eser gibi Esari itikadina dair olup o risaleyi nesreden arastirmaci tarafindan yayimlanmistir 10 Kitabul Mirac Mirac hakkinda genel bilgiler ihtiva eden eserin yedinci bolumunde sufilerin bu konudaki goruslerine yer verilmistir nsr Ali Hasan Abdulkadir Kahire 1964 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 AA VV Encyclopaedia of Islam Encyclopedie de l Islam fr 1986 P 526 Ali zade A Kushajri Abd al Karim rus Islamskij enciklopedicheskij slovarMoskva Ansar 2007 S 445 ISBN 978 5 98443 025 8 Bulak 1284 Kahire 1385 Beyrut 1419 1998 nsr Ibrahim Besyuni Kahire 1968 nsr Abdulvaris Muhammed Ali Beyrut 1999 Oriens III 1950 s 46 nsr Ibrahim Besyuni I IV Kahire 1967 1970 nsr Ibrahim Besyuni Kahire 1964 Alemuddin el Cundi Tunus 1977 MIDEO XVI 1983 s 59 94Xarici kecidler