Tatyana Mixaylovna Lioznova (rus. Татьяна Михайловна Лиознова; 20 iyul 1924[…], Moskva – 29 sentyabr 2011, Moskva) — Sovet kino rejissoru, SSRİ xalq artisti (1984).
Tatyana Lioznova | |
---|---|
rus. Татьяна Лиознова | |
| |
Doğum adı | Tatyana Moiseyevna Lioznova |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | SSRİ, Moskva |
Vəfat tarixi | (87 yaşında) |
Vəfat yeri | Rusiya, Moskva |
Vəfat səbəbi | uzun sürən xəstəlik |
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı | SSRİ → Rusiya |
Fəaliyyəti | kino rejissoru, pedaqoq |
Fəaliyyət illəri | 1949-1986 |
Təhsili |
|
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
IMDb | ID0513400 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
20 iyul 1924-cü ildə Moskvada Moisey (Mixail) Aleksandroviç və İda İzrailevna Lizonovların ailəsində anadan olmuşdur.
Tatyana Lioznovanın atası iqtisadçı-mühəndis idi. Müharibə başlananda o, xalq yığma ordusuna yazıldı və 1941-ci ildə vəfat etdi.
Məktəbdən sonra Tatyana Lioznova daxil olur. Lakin orada cəmi bir yarımillik oxuyur. 1943-cü ildə isə ÜDKİ-də Sergey Gerasimov və Tamara Makarovanın kursuna daxil olur. Sınaq yarımilliyinin sonunda pedaqoqlar onu çıxarmaq istəyirdilər. Onlar belə düşünürdülər ki, 19 yaşlı bir qızın rejissor sənəti üçün həyat təcrübəsi kifayət qədər deyil. Buna baxmayaraq, Tatyana Lioznova tədris işlərini göstərməklə onları razı salır.
ÜDKİ-də Lioznova kurs işi kimi Prosper Merimenin novellası əsasında "Karmen" tamaşasını qoyur. Tamaşaya baxan Aleksandr Fadeyev orada baş rolu ifa edən görür və Gerasimova deyir: "Bu da sizin Lyubka Şevsova". Nəticədə Lioznovanın tamaşada quruluş verdiyi Karmenin rəqsi, sonradan Sergey Gerasimovun çəkdiyi "" filminə Lyubkanın rəqsi kimi daxil oldu.
Hələ üçüncü kursda oxuyanda Kinoaktyor Teatrında o, Fadeyevin romanı əsasında olan tamaşanın quruluşunda Gerasimovun köməkçisi olmuşdu. Bundan sonra filmin çəkilişlərində də o, təcrübəçi rejissor kimi aktyorlarla işi öyrəndi.
1949-cu ildə Lioznova ÜDKİ-nin rejissorluq fakültəsini bitirdi və fərqlənmə diplomu aldı. Onu Maksim Qorki adına kinostudiyaya göndərdilər, amma tezliklə oradan qovdular. Lioznova müəllimi Gerasimovun, Boris Buneyevin assistenti işlədi və Stanislav Rostoskinin "Torpaq və insanlar" (1955) debüt filmində ikinci rejissor oldu.
O, 1952-ci ildə Vaxtanqov adına teatrda Sergey Gerasimov və birlikdə He Çzen-Ji və Dina Ninin pyesi əsasında "Saçı ağarmış qız" tamaşasını hazırlayırlar. Uzaq Şərq mədəniyyətindən valeh olmuş Lioznova, Çin və Koreya xalq nağıllarının motivləri əsasında Vladimir Belyayevlə birlikdə iki pyes yazdı. "Mavi ulduz" pyesi Moskva Gənc Tamaşaçılar Teatrında səhnəyə qoyuldu. Tamaşada o vaxtlar az tanınan Rolan Bıkov oynamışdı.
Tatyana Lioznova 1958-ci ildə Sergey Gerasimov və ssenarisi əsasında "Ürək yaddaşı" adlı özünün ilk filmini çəkdi. Makarova orada baş rolu da ifa edirdi. 1961-ci ildə "Yevdokiya" filmini çəkir.
1965-ci ildə o, "Səhər tezdən" filmini çəkir. O vaxtdan Lioznovanın quruluşçu operator Pyotr Katayevlə uzunmüddətli əməkdaşlığı başlandı. 1967-ci ildə onun "Plüşşixada üç qovaq" lirik filmi ekranlara çıxır. Bir ildən sonra bu film Argentinada keçirilən beynəlxalq festivalda "insan həyatının real əks etdirilməsinə və izdivac düzgünlüyünə görə" birinci mükafatı qazanır.
1973-cü ildə Lioznova 12 seriyalı "Baharın on yeddi anı" filmi üzərində, demək olar ki, üç illik işini bitirir. Tamaşaçıların yüksək fikrinə baxmayaraq, film SSRİ Dövlət Mükafatına layiq görülmədi. Mükafat nə Lioznovaya, nə də Semyonova verildi. Ştirlis rolunun ifaçısı Vyaçeslav Tixonov isə artıq Dövlət mükafatını əvvəllər almışdı. Beləliklə, filmin əsl mükafatı çoxillik tamaşaçı sevgisi oldu.
"Baharın on yeddi anı"ndan sonra Lioznova 6 il heç bir film çəkmədi və pedaqoji fəaliyyətlə məşğul oldu. Əvvəllər o, ÜDKİ-də Gerasimov və Makarovanın emalatxanasında tələbələrə dərs deyirdi. 1975-ci ildən 1980-ci ilə qədər isə birlikdə yeni rejissor-aktyor emalatxanasına rəhbərlik etmişdir.
1980-ci ildə Lioznova, Aleksandr Gelmanın eyniadlı pyesi əsasında "Biz, qol çəkənlərik" ikiseriyalı çəkir. Pyes bir neçə teatrda uğurla tamaşaya qoyulsa da, bu Lioznovanı dayandırmadı.
1981-ci ildə isə onun yaradıcılığında kəskin dönüş baş verir. O, dram elementləri olan "Karnaval" musiqili melodramını çəkir. Filmin bəstəkarı Maksim Dunayevski idi.
Bundan sonra Lioznova 5 il film çəkmədi və çoxları elə düşündü ki, onun yaradıcılığı artıq gözlənilməz vaxtda burada bitdi. Lakin o, 1986-cı ildə özünün son filmini çəkdi. Bu, üç seriyalı "Son müşavirə ilə bitən dünyanın sonu" idi. Film Amerika dramaturqu Artur Kopitin pyesi əsasında çəkilmişdi. Filmin çəkilişləri vaxtı 15 avqust 1986-cı ildə quruluşçu operator Pyotr Katayev vəfat edir. Quruluşçu operator işini Mixail Yakoviç davam etdirdi. Həmin filmdə Oleq Tabakov, , Oleq Basilaşvili, kimi aktyorlar çəkilirdi.
Tatyana Lioznova SSRİ Kinematoqrafçılar İttifaqının üzvü idi. 2008-ci ildə "Əsrin avtoqrafı" kitabının buraxılışında iştirak etmişdir.
Şəxsi həyatında Tatyana Lioznova ailəli olmamışdır. Onun yalnız götürüb saxladığı bir qızlığı var idi.
Tatyana Mixaylovna Lioznova 29 sentyabr 2011-ci ildə uzun sürən xəstəlikdən sonra 87 yaşında Moskvada vəfat etmişdir.
Filmoqrafiya
- Ürək yaddaşı (1958) / rus. Память сердца
- Yevdokiya (1961) / rus. Евдокия
- Səhər tezdən (1965) / rus. Рано утром
- Plüşşixada üç qovaq (1967) / rus. Три тополя на Плющихе
- Baharın on yeddi anı (film, 1973) / rus. Семнадцать мгновений весны
- Biz, qol çəkənlərik (1980) / rus. Мы, нижеподписавшиеся
- Karnaval (1981) / rus. Карнавал
- Son müşavirə ilə bitən dünyanın sonu (1986) / rus. Конец света с последующим симпозиумом
Mükafatları
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #131930354 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Tatyana Lioznova // SNAC (ing.). 2010.
- http://www.kommersant.ru/news/1784073/rubric/8.
- "Lenta.ru: Кино: Умерла режиссёр Татьяна Лиознова". 2021-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-13.
- "КИНО-ТЕАТР. Биография Татьяны Лиозновой". 2008-09-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-13.
Mənbə
- Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 237.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tatyana Mixaylovna Lioznova rus Tatyana Mihajlovna Lioznova 20 iyul 1924 Moskva 29 sentyabr 2011 Moskva Sovet kino rejissoru SSRI xalq artisti 1984 Tatyana Lioznovarus Tatyana LioznovaVladimir Putin ve Tatyana LioznovaDogum adi Tatyana Moiseyevna LioznovaDogum tarixi 20 iyul 1924Dogum yeri SSRI MoskvaVefat tarixi 29 sentyabr 2011 87 yasinda Vefat yeri Rusiya MoskvaVefat sebebi uzun suren xestelikDefn yeri Donskoye qebiristanligi d Vetendasligi SSRI RusiyaFealiyyeti kino rejissoru pedaqoqFealiyyet illeri 1949 1986Tehsili Umumittifaq Dovlet Kinematoqrafiya Institutu 1943 1949 Uzvluyu SSRI Kinematoqrafcilar IttifaqiMukafatlariIMDb ID0513400 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati20 iyul 1924 cu ilde Moskvada Moisey Mixail Aleksandrovic ve Ida Izrailevna Lizonovlarin ailesinde anadan olmusdur Tatyana Lioznovanin atasi iqtisadci muhendis idi Muharibe baslananda o xalq yigma ordusuna yazildi ve 1941 ci ilde vefat etdi Mektebden sonra Tatyana Lioznova daxil olur Lakin orada cemi bir yarimillik oxuyur 1943 cu ilde ise UDKI de Sergey Gerasimov ve Tamara Makarovanin kursuna daxil olur Sinaq yarimilliyinin sonunda pedaqoqlar onu cixarmaq isteyirdiler Onlar bele dusunurduler ki 19 yasli bir qizin rejissor seneti ucun heyat tecrubesi kifayet qeder deyil Buna baxmayaraq Tatyana Lioznova tedris islerini gostermekle onlari razi salir UDKI de Lioznova kurs isi kimi Prosper Merimenin novellasi esasinda Karmen tamasasini qoyur Tamasaya baxan Aleksandr Fadeyev orada bas rolu ifa eden gorur ve Gerasimova deyir Bu da sizin Lyubka Sevsova Neticede Lioznovanin tamasada qurulus verdiyi Karmenin reqsi sonradan Sergey Gerasimovun cekdiyi filmine Lyubkanin reqsi kimi daxil oldu Hele ucuncu kursda oxuyanda Kinoaktyor Teatrinda o Fadeyevin romani esasinda olan tamasanin qurulusunda Gerasimovun komekcisi olmusdu Bundan sonra filmin cekilislerinde de o tecrubeci rejissor kimi aktyorlarla isi oyrendi 1949 cu ilde Lioznova UDKI nin rejissorluq fakultesini bitirdi ve ferqlenme diplomu aldi Onu Maksim Qorki adina kinostudiyaya gonderdiler amma tezlikle oradan qovdular Lioznova muellimi Gerasimovun Boris Buneyevin assistenti isledi ve Stanislav Rostoskinin Torpaq ve insanlar 1955 debut filminde ikinci rejissor oldu O 1952 ci ilde Vaxtanqov adina teatrda Sergey Gerasimov ve birlikde He Czen Ji ve Dina Ninin pyesi esasinda Saci agarmis qiz tamasasini hazirlayirlar Uzaq Serq medeniyyetinden valeh olmus Lioznova Cin ve Koreya xalq nagillarinin motivleri esasinda Vladimir Belyayevle birlikde iki pyes yazdi Mavi ulduz pyesi Moskva Genc Tamasacilar Teatrinda sehneye qoyuldu Tamasada o vaxtlar az taninan Rolan Bikov oynamisdi Tatyana Lioznova 1958 ci ilde Sergey Gerasimov ve ssenarisi esasinda Urek yaddasi adli ozunun ilk filmini cekdi Makarova orada bas rolu da ifa edirdi 1961 ci ilde Yevdokiya filmini cekir 1965 ci ilde o Seher tezden filmini cekir O vaxtdan Lioznovanin quruluscu operator Pyotr Katayevle uzunmuddetli emekdasligi baslandi 1967 ci ilde onun Plussixada uc qovaq lirik filmi ekranlara cixir Bir ilden sonra bu film Argentinada kecirilen beynelxalq festivalda insan heyatinin real eks etdirilmesine ve izdivac duzgunluyune gore birinci mukafati qazanir 1973 cu ilde Lioznova 12 seriyali Baharin on yeddi ani filmi uzerinde demek olar ki uc illik isini bitirir Tamasacilarin yuksek fikrine baxmayaraq film SSRI Dovlet Mukafatina layiq gorulmedi Mukafat ne Lioznovaya ne de Semyonova verildi Stirlis rolunun ifacisi Vyaceslav Tixonov ise artiq Dovlet mukafatini evveller almisdi Belelikle filmin esl mukafati coxillik tamasaci sevgisi oldu Baharin on yeddi ani ndan sonra Lioznova 6 il hec bir film cekmedi ve pedaqoji fealiyyetle mesgul oldu Evveller o UDKI de Gerasimov ve Makarovanin emalatxanasinda telebelere ders deyirdi 1975 ci ilden 1980 ci ile qeder ise birlikde yeni rejissor aktyor emalatxanasina rehberlik etmisdir 1980 ci ilde Lioznova Aleksandr Gelmanin eyniadli pyesi esasinda Biz qol cekenlerik ikiseriyali cekir Pyes bir nece teatrda ugurla tamasaya qoyulsa da bu Lioznovani dayandirmadi 1981 ci ilde ise onun yaradiciliginda keskin donus bas verir O dram elementleri olan Karnaval musiqili melodramini cekir Filmin bestekari Maksim Dunayevski idi Bundan sonra Lioznova 5 il film cekmedi ve coxlari ele dusundu ki onun yaradiciligi artiq gozlenilmez vaxtda burada bitdi Lakin o 1986 ci ilde ozunun son filmini cekdi Bu uc seriyali Son musavire ile biten dunyanin sonu idi Film Amerika dramaturqu Artur Kopitin pyesi esasinda cekilmisdi Filmin cekilisleri vaxti 15 avqust 1986 ci ilde quruluscu operator Pyotr Katayev vefat edir Quruluscu operator isini Mixail Yakovic davam etdirdi Hemin filmde Oleq Tabakov Oleq Basilasvili kimi aktyorlar cekilirdi Tatyana Lioznova SSRI Kinematoqrafcilar Ittifaqinin uzvu idi 2008 ci ilde Esrin avtoqrafi kitabinin buraxilisinda istirak etmisdir Sexsi heyatinda Tatyana Lioznova aileli olmamisdir Onun yalniz goturub saxladigi bir qizligi var idi Tatyana Mixaylovna Lioznova 29 sentyabr 2011 ci ilde uzun suren xestelikden sonra 87 yasinda Moskvada vefat etmisdir FilmoqrafiyaUrek yaddasi 1958 rus Pamyat serdca Yevdokiya 1961 rus Evdokiya Seher tezden 1965 rus Rano utrom Plussixada uc qovaq 1967 rus Tri topolya na Plyushihe Baharin on yeddi ani film 1973 rus Semnadcat mgnovenij vesny Biz qol cekenlerik 1980 rus My nizhepodpisavshiesya Karnaval 1981 rus Karnaval Son musavire ile biten dunyanin sonu 1986 rus Konec sveta s posleduyushim simpoziumomMukafatlariQirmizi Emek Bayragi ordeni Xalqlar dostlugu ordeni RSFSR emekdar incesenet xadimi 1969 RSFSR xalq artisti 1974 Oktyabr inqilabi ordeni 1982 SSRI xalq artisti 1984 Seref ordeni Rusiya 9 mart 1996 IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 131930354 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Tatyana Lioznova SNAC ing 2010 http www kommersant ru news 1784073 rubric 8 Lenta ru Kino Umerla rezhissyor Tatyana Lioznova 2021 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 13 KINO TEATR Biografiya Tatyany Lioznovoj 2008 09 26 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 13 MenbeKino Enciklopedicheskij slovar Gl red S I Yutkevich Redkol Yu S Afanasev V E Baskakov I V Vajsfeld i dr Moskva Sovetskaya enciklopediya 1987 str 237 Xarici kecidler