Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zülfüqar xan Əmirli-Əfşar (təq. 1700, Zəncan – 1780, Zəncan) — Zəncan xanlığının qurucusu.
| Zülfüqar xan | |
|---|---|
| Zülfüqar xan Əmirli-Əfşar | |
| 1747 – 1780 | |
| Sonrakı | Əli xan Əfşar |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Zəncan, Səfəvilər dövləti |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Zəncan, Zəncan xanlığı |
| Atası | Məhəmməd xan |
| Uşağı | Məhəmmədəli xan |
| Ailəsi | Əfşarlar sülaləsi |
| Dini | Şiə, İslam |
Həyatı
Zülfüqar xan Zəncan şəhərində anadan olmuşdur. Avşar elinin çıxmışdı. Zəncan vilayətinin hakimi olmuşdu. Bir müddət vilayəti müstəqil idarə etmişdi.
"Kitabi-məcməül-sultaniyyə"nin 370-ci səhifəsində yazılır: "Əmirli-Avşar elindən bir tayfa adıdır ki, Xəmsənin (Zəncanın) ətrafında sakindirlər. Zülfüqar xan Avşar (Zəndiyyə dönəmində) Zəncanın valisi və Kərim xan Zəndin siyasi rəqibi idi. Bugünkü Zülfüqarilərin ulu babası olub və Zəncanın Səbzə meydanında yerləşən imarət onunkudur". "Gülşəni-murad", "Rüstəmüttəvarix" və başqa kitablarda da onun haqqında məlumatlar verilib. Kitabların bir neçə yerində onun iqtidarı və qüdrətinə görə, "Alicah Zülfüqar xan", "Sultan Zülfüqar xan Əmirli-Avşar", "Xaqan" ünvanları ilə xatırlanıb. Zülfüqarilərin daxil olduğu əmirlilərin olduqları yer, Qoltuq qalası Zəncanın cənub yörəsində yerləşirdi. Zülfüqar xan Kərim xan Zəndin ölümündən sonra qoşun çəkib Qəzvini tutdu. Şahlıq iddiasında idi. Əlimurad xanın hücumundan sonra Qəzvini buraxıb Zəncana qayıtdı.
Zülfüqar xan bu əməliyyatla məsğul ikən İsfahanda olan Kərim xan Zəndin bacısı oğlu Əlimurad xan Zənd (o,bir müddət İsfahan, Kaşan, Tehran və Qəzvin hakimi olmuşdur) Zülfüqar xanı məğlub etmək üçün İsfahandan Əraka yola düsdü. Ərakın kəndlərindən olan Sərada iki ordu arasında ağır döyüs baş verdi. Bu döyüşdə sərkərdə Zülfüqar xan Avşar qalib gəldi və Əlimurad xan böyük məğlubiyyətə uğradı. Lakin müqavimət göstərdi, ruhdan düsüb məyus olmadı. Bu zaman Kürdlər ona qoşuldular və Əlimurad xan onların yardımı ilə Zülfüqar xana qələbə çaldı. Onun ordusu pərakəndə halda dağıldı. Zülfüqar xan ordusunu bir yerə yığmaq üçün çox səy etdisə də, mümkün olmadı və çarəsiz Zəncana qayıtdı. Zülfüqar xan həm döyüs zamanı, həm də ölümünün sonunda xəyanət qurbanı oldu. Zəncanda əsir saxladığı Hidayətqulu xan Gilani şəhər əhalisi ilə xəlvəti danışığa girib, onu Əlimurad xana təslim etdi və o, 1780-ci ildə öldürüldü.
Zülfüqar xan Ağaməhəmməd xan Qovanlı-Qacarın qardaşı Cəfərqulu xanla vuruşub məğlub olmuşdu.
Zülfüqar xan məğlub olub Xalxala qaçmışdı. Xalxalın hakimi onu tutub Əlimurad xana verdi.
Zülfüqar xan 1780-ci ildə Əlimurad xan tərəfindən öldürdü.
Ailəsi
Zülfüqar xanın törəməsi Zülfiqari soyadını daşıyır.
Zülfüqar xanın Məhəmmədəli xan adlı oğlu vardı.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Aydın Avşar. Avşarlar. Bakı, "Şuşa", 2008, səh. 323–324.
- Ənvər Çingizoğlu. Zəncan xanlığı. Bakı: Mütərcim, 2015, 176 səh.
- عاقلی، باقر. خاندانهای حکومت گر در ایران (جلد دوم). تهران: نشر نامک، ۱۳۸۶. .
İstinadlar
- Rüstəm ül-Hükəma Məhəmməd Haşim Asəf İsfahani, Rüstəmüttəvarix, Tehran.
- Mehdi Bamdad, İranın məşhur şəxsləri
Ədəbiyyat
- Abu’l-Ḥasan Ḡaffārī Kāšānī, Golšan-e morād, ed. Ḡ Ṭabāṭabāʾī Majd, Tehran, 1369 Š./1990.
- Moḥammad-Ṣādeq Nāmī Eṣfahānī, Tārīḵ-e gītīgošā, ed. S. Nafīsī, Tehran, 1317 Š./1938.
- J. R. Perry, Karim Khan Zand, Chicago, 1979.
- K. M. Röhrborn, Provinzen und Zentral-gewalt Persiens im 16. und 17. Jahrhundert, Berlin, 1966.
- Moḥammad-Hāšem Āṣaf Rostam-al-Ḥokamāʾ, Rostam al-tawārīḵ, ed. M. Mošīrī, Tehran, 1348 Š./1969; tr. B. Hoffmann as Persische Geschichte 1694–1835 erlebt,erinnert und erfunden. Das Rustam ut-tawārīḫ in deutscher Bearbeitung, 2 pts., Bamberg, 1986.
- Rażī-al-Dīn Tafrešī, untitled, British Library, London, ms. no. Add. 6587, fols. 185–216 (Rieu, Persian Manuscripts II, p. 798, sec. 15).
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zulfuqar xan Emirli Efsar teq 1700 Zencan 1780 Zencan Zencan xanliginin qurucusu Zulfuqar xanZulfuqar xan Emirli EfsarZencan xanliginin I xani1747 1780SonrakiEli xan EfsarSexsi melumatlarDogum tarixi 1700Dogum yeri Zencan Sefeviler dovletiVefat tarixi 1780Vefat yeri Zencan Zencan xanligiAtasi Mehemmed xanUsagi Mehemmedeli xanAilesi Efsarlar sulalesiDini Sie IslamHeyatiZulfuqar xan Zencan seherinde anadan olmusdur Avsar elinin cixmisdi Zencan vilayetinin hakimi olmusdu Bir muddet vilayeti musteqil idare etmisdi Kitabi mecmeul sultaniyye nin 370 ci sehifesinde yazilir Emirli Avsar elinden bir tayfa adidir ki Xemsenin Zencanin etrafinda sakindirler Zulfuqar xan Avsar Zendiyye doneminde Zencanin valisi ve Kerim xan Zendin siyasi reqibi idi Bugunku Zulfuqarilerin ulu babasi olub ve Zencanin Sebze meydaninda yerlesen imaret onunkudur Gulseni murad Rustemuttevarix ve basqa kitablarda da onun haqqinda melumatlar verilib Kitablarin bir nece yerinde onun iqtidari ve qudretine gore Alicah Zulfuqar xan Sultan Zulfuqar xan Emirli Avsar Xaqan unvanlari ile xatirlanib Zulfuqarilerin daxil oldugu emirlilerin olduqlari yer Qoltuq qalasi Zencanin cenub yoresinde yerlesirdi Zulfuqar xan Kerim xan Zendin olumunden sonra qosun cekib Qezvini tutdu Sahliq iddiasinda idi Elimurad xanin hucumundan sonra Qezvini buraxib Zencana qayitdi Zulfuqar xan bu emeliyyatla mesgul iken Isfahanda olan Kerim xan Zendin bacisi oglu Elimurad xan Zend o bir muddet Isfahan Kasan Tehran ve Qezvin hakimi olmusdur Zulfuqar xani meglub etmek ucun Isfahandan Eraka yola dusdu Erakin kendlerinden olan Serada iki ordu arasinda agir doyus bas verdi Bu doyusde serkerde Zulfuqar xan Avsar qalib geldi ve Elimurad xan boyuk meglubiyyete ugradi Lakin muqavimet gosterdi ruhdan dusub meyus olmadi Bu zaman Kurdler ona qosuldular ve Elimurad xan onlarin yardimi ile Zulfuqar xana qelebe caldi Onun ordusu perakende halda dagildi Zulfuqar xan ordusunu bir yere yigmaq ucun cox sey etdise de mumkun olmadi ve caresiz Zencana qayitdi Zulfuqar xan hem doyus zamani hem de olumunun sonunda xeyanet qurbani oldu Zencanda esir saxladigi Hidayetqulu xan Gilani seher ehalisi ile xelveti danisiga girib onu Elimurad xana teslim etdi ve o 1780 ci ilde olduruldu Zulfuqar xan Agamehemmed xan Qovanli Qacarin qardasi Ceferqulu xanla vurusub meglub olmusdu Zulfuqar xan meglub olub Xalxala qacmisdi Xalxalin hakimi onu tutub Elimurad xana verdi Zulfuqar xan 1780 ci ilde Elimurad xan terefinden oldurdu AilesiZulfuqar xanin toremesi Zulfiqari soyadini dasiyir Zulfuqar xanin Mehemmedeli xan adli oglu vardi MenbeEnver Cingizoglu Aydin Avsar Avsarlar Baki Susa 2008 seh 323 324 Enver Cingizoglu Zencan xanligi Baki Mutercim 2015 176 seh عاقلی باقر خاندانهای حکومت گر در ایران جلد دوم تهران نشر نامک ۱۳۸۶ ISBN 964 6895 42 5 IstinadlarRustem ul Hukema Mehemmed Hasim Asef Isfahani Rustemuttevarix Tehran Mehdi Bamdad Iranin meshur sexsleriEdebiyyatAbu l Ḥasan Ḡaffari Kasani Golsan e morad ed Ḡ Ṭabaṭabaʾi Majd Tehran 1369 S 1990 Moḥammad Ṣadeq Nami Eṣfahani Tariḵ e gitigosa ed S Nafisi Tehran 1317 S 1938 J R Perry Karim Khan Zand Chicago 1979 K M Rohrborn Provinzen und Zentral gewalt Persiens im 16 und 17 Jahrhundert Berlin 1966 Moḥammad Hasem Aṣaf Rostam al Ḥokamaʾ Rostam al tawariḵ ed M Mosiri Tehran 1348 S 1969 tr B Hoffmann as Persische Geschichte 1694 1835 erlebt erinnert und erfunden Das Rustam ut tawariḫ in deutscher Bearbeitung 2 pts Bamberg 1986 Razi al Din Tafresi untitled British Library London ms no Add 6587 fols 185 216 Rieu Persian Manuscripts II p 798 sec 15 Hemcinin baxAzerbaycan xanlarinin siyahisi