Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yatmış hermafrodit (it. L'Ermafrodito dormiente) — həyat ölçülü, təsvir edildiyi qədim mərmər heykəl. 1620-ci ildə italyan heykəltaraşı Covanni Lorenso Bernini heykəlin indi üzərində uzandığı döşəyi yonmuşdur. Heykəlin forması Veneranın təsvir edildiyi qədim heykəllərdən, həmçinin digər qədim çılpaq qadın heykəlləri, o cümlədən Dionis/Baxusun feminin ellinist heykəllərindən götürülmüşdür. Əsər ellinizm və Qədim Roma dövrlərində tez-tez müraciət edilən mövzulardan birində işlənmişdir və bu mövzuda işlənmiş bir neçə incəsənət nümunəsi dövrümüzə çatmışdır. Romadakı kilsəsinin ərazisindən aşkarlanmış “Yatmış Hermofrodit” heykəli Kardinal Skipione Borgeze tərəfindən bəyənilmiş və qatılmışdır. Sonradan “Borgeze Hermofroditi” fransızlara satılmış və bu günə kimi Luvr muzeyində sərgilənməkdədir.
| Yatmış hermafrodit | |
|---|---|
| it. L'Ermafrodito dormiente | |
 | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Fransa |
| Yerləşir | Luvr muzeyi |
| Heykəltaraş | naməlum Covanni Lorenso Bernini (matras) |
| Tikilmə tarixi | naməlum 1620 (matras) |
| Kəşf tarixi | 1608 |
| Texnikası | yonma |
| Hündürlüyü | 46,5 sm |
| Uzunluğu | 169 sm |
| Eni | 1,69 m |
| Material | mərmər |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
“Yatmış Hermofrodit” ellinizm dövrü yunan heykəltaraşı (təxm. e.ə. 155) tərəfindən hazırlanmış orijinal bürünc heykəl əsasında Roma imperiyası dövründə hazırlanmışdır. Orijinal heykəl Plini tərəfindən “” əsərində təsvir edilmişdir.
Orijinal Borgeze nüsxəsi
Qədim heykəl XVII əsrin əvvəllərində, Diokletiyan hamamı yaxınlığında yerləşən Santa-Mariya-della-Vittoriya kilsəsinin təməlində qazalntılar zamanı aşkarlanmış, həmin ərazinin vaxtilə tərkibində olması bildirilmişdir. Heykəl kilsənin təməlinin qoyulması və ya şpaleraların qazılması zamanı üzə çıxarılmışdır.
Heykəl Kardinal təqdim edilmiş, o isə öz növbəsində memar kilsənin fasadnı işləməsi üçün maddi yardım etmişdir. Skipione Borgeze yeni inşa etdirdiyi villanın otaqlarından birini “Hermofrodita otağı” adlandırmış və heykəl həmin otağa yerləşdirilmişdir.
1620-ci ildə Skipionenin protejesi Covanni Lorenso Bernini altmış skudi ödəniş qarşılığında heykəl üçün döşək hazırlamış və ağ mərmərdən yonulmuş həmin döşək o qədər realistik görünüşə malik olmuşdur ki, ziyarətçilər onun həqiqiliyinə inanaraq yumşaqlığını yoxlamaq istəmişlər.
Paulina Bonapartla evlənmiş şahzadə Kamillo Borgeze ailə kolleksiyasından olan bir neçə incəsənət nümunəsi ilə birlikdə “Borgeze Hermofroditi”ni də 1807-ci ildə fransızlara satmış, Fransada Luvr muzyində yerləşdirilmiş əsər ingilis şairi Alcernon Çarlz Suinberni 1863-cü ildə “Hermofrodit” adlı poemasını yazmağa ilhamlandırmışdır.
Qədim nüsxələri
1781-ci ildə “Yatmış Hermofrodit”in ikinci əsrə aid nüsxəsi aşkarlanaraq, Borgeze qalereyasında satılmış nüsxənin yerində yerləşdirilmişdir. 1880-ci ildə Romanın birləşdirilmiş İtaliyanın yeni paytaxtı elan edilməsi üçün aparılan inşaat işləri zamanı əsərin üçüncü mərmər variantı tapılmışdır. Həmin nüsxə hazırda Roma Milli Muzeyinin tərkibinə daxil olan Palaçço Massimo Alle Terme muzyində sərgilənir.
Heykəlin digər üç qədim nüsxəsi isə Florensiyadakı Uffitsi qalereyasında, Vatikandakı Vatikan muzeylərində və Sankt-Peterburqdakı Ermitaj muzeyində saxlanılır.
Müasir nüsxələri
İntibah dövründən başlayaraq heykəlin müxtəlif materiallardan olan kopyaları hazırlanmışdır. İspaniya kralı IV Filippin sifarişi ilə Velaskes tərəfindən tuncdan hazırlanmış tam ölçülü nüsxə Prado muzeyində, tərəfindən hazırlanmış nüsxə isə Versal sarayında saxlanılır. Kompozisiyann təsiri Velaskesin hazırda London Milli Qalereyasında saxlanan “” əsərinin kompozisiyasında hiss olunur.
tərəfindən bürüncdən hazırlanmış kiçik ölçülü kopya Nyu-Yorkun Metropoliten muzeyində saxlanılır. tərəfindən fil sümüyündən hazırlanmış kiçik ölçülü kopya 1640-cı illərdə tərəfindən Romada alınmışdır.
ABŞ sənətkarı Barri X Ball hazırlanmış döşək üzərində uzanmış qara hazırlanmış versiyanıı Luvr nüsxəsi əsasında işləmiş və 2010-cu ildə tamamlamışdır. 10 may 2016-cı ildə heykəl “Christies” Nyu-York hərracında satışa çıxarılmış və $500,000-800,000 qiymətində dəyərləndirilmişdir.
İstinadlar
- Robertson, A History of Greek Art, (1975), vol. I:551-52.
- Pliny, Hist. Nat., XXXIV.19.
- According to two seventeenth-century accounts noted in Haskell and Penny 1981:234.
- Haskell and Penny, 1981:235.
- Text of "Hermaphroditus" 2008-03-17 at the Wayback Machine
- According to Clark, in The Nude: A Study in Ideal Form. Princeton University Press, 1990. ISBN , the Rokeby Venus "ultimately derives from the Borghese Hermaphrodite". Clark, p. 373, note to page 3. See also the entry in: MacLaren, Neil; revised Braham, Allan. The Spanish School, National Gallery Catalogues. National Gallery, London, 1970. pp. 125–9. ISBN
- Francis Haskell and Nicholas Penny, Taste and the Antique (Yale University Press) 1981, cat. no. 48 (pp 234ff) et passim
- . 2015-06-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-06-11.
Ədəbiyyat
- Haskell, Francis and Nicholas Penny (1981). Taste and the Antique: The Lure of Classical Sculpture, 1600-1900. New Haven: Yale University Press.
- Avery, Charles. Bernini: Genius of the Baroque. London: Thames and Hudson. 1997. ISBN .
- Baldinucci, Filippo. The Life of Bernini. University Park: Pennsylvania State University Press. 2006. ISBN .
- Bernini, Domenico. The Life of Giano Lorenzo Bernini. University Park: Pennsylvania State University Press. 2011. ISBN .
- Mormando, Franco. Bernini: His Life and His Rome. Chicago: University of Chicago Press. 2011. ISBN .
- Robertson, Martin (1975).A History of Greek Art, vol. I:551-52, New York: Cambridge University Press.
- Wittkower, Rudolf. Gian Lorenzo Bernini: The Sculptor of the Roman Baroque. London: Phaidon Press. 1955. ISBN .
Xarici keçidlər
- Sleeping Hermaphroditos | Louvre Museum - Statue information
- The first copy, Louvre catalogue page (fr.)
- Hermaphrodites at the Villa Borghese
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yatmis hermafrodit it L Ermafrodito dormiente heyat olculu tesvir edildiyi qedim mermer heykel 1620 ci ilde italyan heykeltarasi Covanni Lorenso Bernini heykelin indi uzerinde uzandigi doseyi yonmusdur Heykelin formasi Veneranin tesvir edildiyi qedim heykellerden hemcinin diger qedim cilpaq qadin heykelleri o cumleden Dionis Baxusun feminin ellinist heykellerinden goturulmusdur Eser ellinizm ve Qedim Roma dovrlerinde tez tez muraciet edilen movzulardan birinde islenmisdir ve bu movzuda islenmis bir nece incesenet numunesi dovrumuze catmisdir Romadaki kilsesinin erazisinden askarlanmis Yatmis Hermofrodit heykeli Kardinal Skipione Borgeze terefinden beyenilmis ve qatilmisdir Sonradan Borgeze Hermofroditi fransizlara satilmis ve bu gune kimi Luvr muzeyinde sergilenmekdedir Yatmis hermafroditit L Ermafrodito dormienteLuvrda saxlanan Borgeze nusxesi48 51 37 sm e 2 20 15 s u Olke FransaYerlesir Luvr muzeyiHeykeltaras namelum Covanni Lorenso Bernini matras Tikilme tarixi namelum 1620 matras Kesf tarixi 1608Texnikasi yonmaHundurluyu 46 5 smUzunlugu 169 smEni 1 69 mMaterial mermer Vikianbarda elaqeli mediafayllar Yatmis Hermofrodit ellinizm dovru yunan heykeltarasi texm e e 155 terefinden hazirlanmis orijinal burunc heykel esasinda Roma imperiyasi dovrunde hazirlanmisdir Orijinal heykel Plini terefinden eserinde tesvir edilmisdir Orijinal Borgeze nusxesiQedim heykel XVII esrin evvellerinde Diokletiyan hamami yaxinliginda yerlesen Santa Mariya della Vittoriya kilsesinin temelinde qazalntilar zamani askarlanmis hemin erazinin vaxtile terkibinde olmasi bildirilmisdir Heykel kilsenin temelinin qoyulmasi ve ya spaleralarin qazilmasi zamani uze cixarilmisdir Heykel Kardinal teqdim edilmis o ise oz novbesinde memar kilsenin fasadni islemesi ucun maddi yardim etmisdir Skipione Borgeze yeni insa etdirdiyi villanin otaqlarindan birini Hermofrodita otagi adlandirmis ve heykel hemin otaga yerlesdirilmisdir 1620 ci ilde Skipionenin protejesi Covanni Lorenso Bernini altmis skudi odenis qarsiliginda heykel ucun dosek hazirlamis ve ag mermerden yonulmus hemin dosek o qeder realistik gorunuse malik olmusdur ki ziyaretciler onun heqiqiliyine inanaraq yumsaqligini yoxlamaq istemisler Paulina Bonapartla evlenmis sahzade Kamillo Borgeze aile kolleksiyasindan olan bir nece incesenet numunesi ile birlikde Borgeze Hermofroditi ni de 1807 ci ilde fransizlara satmis Fransada Luvr muzyinde yerlesdirilmis eser ingilis sairi Alcernon Carlz Suinberni 1863 cu ilde Hermofrodit adli poemasini yazmaga ilhamlandirmisdir Qedim nusxeleri1781 ci ilde Yatmis Hermofrodit in ikinci esre aid nusxesi askarlanaraq Borgeze qalereyasinda satilmis nusxenin yerinde yerlesdirilmisdir 1880 ci ilde Romanin birlesdirilmis Italiyanin yeni paytaxti elan edilmesi ucun aparilan insaat isleri zamani eserin ucuncu mermer varianti tapilmisdir Hemin nusxe hazirda Roma Milli Muzeyinin terkibine daxil olan Palacco Massimo Alle Terme muzyinde sergilenir Heykelin diger uc qedim nusxesi ise Florensiyadaki Uffitsi qalereyasinda Vatikandaki Vatikan muzeylerinde ve Sankt Peterburqdaki Ermitaj muzeyinde saxlanilir Muasir nusxeleriIntibah dovrunden baslayaraq heykelin muxtelif materiallardan olan kopyalari hazirlanmisdir Ispaniya krali IV Filippin sifarisi ile Velaskes terefinden tuncdan hazirlanmis tam olculu nusxe Prado muzeyinde terefinden hazirlanmis nusxe ise Versal sarayinda saxlanilir Kompozisiyann tesiri Velaskesin hazirda London Milli Qalereyasinda saxlanan eserinin kompozisiyasinda hiss olunur terefinden buruncden hazirlanmis kicik olculu kopya Nyu Yorkun Metropoliten muzeyinde saxlanilir terefinden fil sumuyunden hazirlanmis kicik olculu kopya 1640 ci illerde terefinden Romada alinmisdir ABS senetkari Barri X Ball hazirlanmis dosek uzerinde uzanmis qara hazirlanmis versiyanii Luvr nusxesi esasinda islemis ve 2010 cu ilde tamamlamisdir 10 may 2016 ci ilde heykel Christies Nyu York herracinda satisa cixarilmis ve 500 000 800 000 qiymetinde deyerlendirilmisdir IstinadlarRobertson A History of Greek Art 1975 vol I 551 52 Pliny Hist Nat XXXIV 19 According to two seventeenth century accounts noted in Haskell and Penny 1981 234 Haskell and Penny 1981 235 Text of Hermaphroditus 2008 03 17 at the Wayback Machine According to Clark in The Nude A Study in Ideal Form Princeton University Press 1990 ISBN 0 691 01788 3 the Rokeby Venus ultimately derives from the Borghese Hermaphrodite Clark p 373 note to page 3 See also the entry in MacLaren Neil revised Braham Allan The Spanish School National Gallery Catalogues National Gallery London 1970 pp 125 9 ISBN 0 947645 46 2 Francis Haskell and Nicholas Penny Taste and the Antique Yale University Press 1981 cat no 48 pp 234ff et passim 2015 06 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 06 11 EdebiyyatHaskell Francis and Nicholas Penny 1981 Taste and the Antique The Lure of Classical Sculpture 1600 1900 New Haven Yale University Press Avery Charles Bernini Genius of the Baroque London Thames and Hudson 1997 ISBN 9780500286333 Baldinucci Filippo The Life of Bernini University Park Pennsylvania State University Press 2006 ISBN 9780271730769 Bernini Domenico The Life of Giano Lorenzo Bernini University Park Pennsylvania State University Press 2011 ISBN 9780271037486 Mormando Franco Bernini His Life and His Rome Chicago University of Chicago Press 2011 ISBN 9780226538525 Robertson Martin 1975 A History of Greek Art vol I 551 52 New York Cambridge University Press Wittkower Rudolf Gian Lorenzo Bernini The Sculptor of the Roman Baroque London Phaidon Press 1955 ISBN 9780801414305 Xarici kecidlerVikianbarda Borghese Hermaphroditus ile elaqeli mediafayllar var Sleeping Hermaphroditos Louvre Museum Statue information The first copy Louvre catalogue page fr Hermaphrodites at the Villa Borghese