Yasukuni məbədi (yap. 靖國神社) — Tokioda yerləşən qədim məbədlərdən biri.
Yasukuni məbədi | |
---|---|
靖國神社 | |
Ölkə | Yaponiya |
Şəhər | Tokio |
Yerləşir | Çiyoda |
Aidiyyatı | Şintoizm |
Tikilmə tarixi | iyun 1869 |
Üslubu | Şinmei-zukuri |
Vəziyyəti | fəaliyyətdədir |
Rəsmi sayt | yasukuni.or.jp |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Yasukuni 1869-cu ildə əmri ilə Tokioda vətəndaş müharibəsində həlak olanların xatirəsinə tikilən sintoist məbəddir. Digər sintoist məbədlərdən əsas fərqləndirici xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, burda Yaponiya və imperator uğrunda həlak olan döyüşçülərin ruhuna ibadət edilir. Bu məbədin ali ilahəsi Yaponiya imperatoru hesab olunur.
Yasukuni məbədində tikildiyi dövrdən II dünya müharibəsinədək baş verən 11 müharibədə həlak olan 2,5 milyon döyüşçünün adı yazılmışdır. Məbəddə həlak olan döyüşçülərin ruhuna ibadət edilməsi imperator uğrunda canını verən döyüşçülərin allahlara bərabər tutulması deməkdir.
Tarixdə indiyədək ən çox yapon II dünya müharibəsində həlak olmuşdur. Bu müharibədə həlak olan 2,1 milyon nəfərin adı Yasukuni məbədində ilahiləşdirilmişdir. II dünya müharibəsindən sonra ölüm hökmünə məhkum olunan 1068 nəfər, o cümlədən bəşəriyyət əleyhinə cinayətdə ittiham olunan keçmiş Baş nazir və 13 generalın adı da burda müqəddəsləşdirilmişdir. Burda həmçinin Tokio prosesində ittiham olunan yapon hərbçilərə bəraət verilməsini tələb edən yeganə hakim hindistanlı da heykəl qoyulmuşdur.
Bütün bunlara görə XX əsrin I yarısında Yaponiyanın təcavüzünə məruz qalan Çində, Yaponiyanın keçmiş müstəmləkəsi olan Koreyada Yasukuni məbədi yapon hərbi qüdrətinin simvolu hesab edilir. Yaponiya rəsmiləri tərəfindən məbədin ziyarət edilməsi isə militarizm hərəkəti və yapon təcavüzündən həlak olanların xatirəsinə təhqir kimi qiymətləndirilir.
Yeni dövrdə Yaponiya rəsmiləri Yasukuni məbədini ziyarətdən ənənəvi olaraq proseslərə dərhal reaksiya üçün istifadə edirlər. Belə ki, keçmiş baş nazir Cuniçiro Koyzumi bu məbədə getməklə Çin və Cənubi Koreya ilə münasibətlərə yön vermək üçün istifadə edirdi. Maraqlıdır ki, yapon imperatorları 1978-ci ildən özlərinin baş ilahə hesab olduqları Yasukunini ziyarət etmirlər.
26 dekabr 2013-cü ildə Yaponiyanın Baş naziri Şinzo Abenin Tokioda Yasukuni məbədini ziyarət etməsi diplomatik qalmaqal yaratmışdır. Çin, Cənubi Koreyanın və Rusiyanın rəsmiləri öz etirazlarını bildirmişlər.
İllik təntənələr
- Yanvar 1:
- 08:00 (yap. 新年祭) (Yeni il festivalı)
- Yanvar 7: (yap. 昭和天皇 武蔵野陵 遙拝式) (Musaşi İmperator Qəbiristanlıqında sitayiş)
- Yanvar 30: (yap. 孝明天皇 後月輪東山陵 遙拝式) (İmperator Komi mavzoleyində sitayiş)
- Fevral 11: (yap. 建國記念祭) (Yaponiyanın birinci imperatoru Cimmunun ildönümü ilə əlaqədar keçirilən bayram)
- Fevral 17: (yap. 祈年祭) (Yaz festivalı)
- Aprel 21–23: (yap. 祈年祭) (İllik yaz festivalı)
- Aprel 29: (yap. 昭和祭) (İmperator Şovanın ad günü)
- İyul 13–16: (yap. みたままつり) (Mitama Festivalı)
- Oktyabr 17–30: (yap. 秋季例大祭) (İllik payız festivalı)
- Noyabr 23: (yap. 新嘗祭) (Birinci meyvələr festivalı)
- Dekabr 31: (yap. 除夜祭) (İl sonu ritual)
Tanrısal təsbit
Yasukuni məbədinin simvolik reyestrində üzərində 2.466.000 Kami (tanrıları) tanrısal təsbit olunmuşdur. Təsbit olunmaq Yapon mənşəli insanlara müstəsna deyil.
Uyğun kateqoriyalar
Bir qayda olaraq, siyahıya Yaponiyaya görə müharibə zamanı həlak olmuş hərbi qulluqçular məhduddur. Siyahıya müharibə zamanı həlak olmuş vətəndaşlar daxil deyil, nadir istisnalardan başqa. Mərhum siyahıya düşmək üçün aşağıdakı kateqoriyalara birinə düşməlidir:
İstinadlar
- Həbibbəyli, Ərəstün. . newtimes.az (Azerbaijani). 5 March 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 August 2014.
- "History". 2021-05-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-03-23.
- . 2016-06-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-04-13.
- . 2013-11-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-08.
- Nobumasa, Tanaka. . . 2004-05-27. 2004-08-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-04-13.
Xarici keçidlər
- yasukuni.or.jp/english/ — Yasukuni məbədinin rəsmi saytı (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yasukuni mebedi yap 靖國神社 Tokioda yerlesen qedim mebedlerden biri Yasukuni mebedi靖國神社35 41 38 sm e 139 44 33 s u Olke YaponiyaSeher TokioYerlesir CiyodaAidiyyati SintoizmTikilme tarixi iyun 1869Uslubu Sinmei zukuriVeziyyeti fealiyyetdedirResmi sayt yasukuni or jpYasukuni mebedi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiYasukuni 1869 cu ilde emri ile Tokioda vetendas muharibesinde helak olanlarin xatiresine tikilen sintoist mebeddir Diger sintoist mebedlerden esas ferqlendirici xususiyyeti ondan ibaretdir ki burda Yaponiya ve imperator ugrunda helak olan doyusculerin ruhuna ibadet edilir Bu mebedin ali ilahesi Yaponiya imperatoru hesab olunur Yasukuni mebedinde tikildiyi dovrden II dunya muharibesinedek bas veren 11 muharibede helak olan 2 5 milyon doyuscunun adi yazilmisdir Mebedde helak olan doyusculerin ruhuna ibadet edilmesi imperator ugrunda canini veren doyusculerin allahlara beraber tutulmasi demekdir Tarixde indiyedek en cox yapon II dunya muharibesinde helak olmusdur Bu muharibede helak olan 2 1 milyon neferin adi Yasukuni mebedinde ilahilesdirilmisdir II dunya muharibesinden sonra olum hokmune mehkum olunan 1068 nefer o cumleden beseriyyet eleyhine cinayetde ittiham olunan kecmis Bas nazir ve 13 generalin adi da burda muqeddeslesdirilmisdir Burda hemcinin Tokio prosesinde ittiham olunan yapon herbcilere beraet verilmesini teleb eden yegane hakim hindistanli da heykel qoyulmusdur Butun bunlara gore XX esrin I yarisinda Yaponiyanin tecavuzune meruz qalan Cinde Yaponiyanin kecmis mustemlekesi olan Koreyada Yasukuni mebedi yapon herbi qudretinin simvolu hesab edilir Yaponiya resmileri terefinden mebedin ziyaret edilmesi ise militarizm hereketi ve yapon tecavuzunden helak olanlarin xatiresine tehqir kimi qiymetlendirilir Yeni dovrde Yaponiya resmileri Yasukuni mebedini ziyaretden enenevi olaraq proseslere derhal reaksiya ucun istifade edirler Bele ki kecmis bas nazir Cuniciro Koyzumi bu mebede getmekle Cin ve Cenubi Koreya ile munasibetlere yon vermek ucun istifade edirdi Maraqlidir ki yapon imperatorlari 1978 ci ilden ozlerinin bas ilahe hesab olduqlari Yasukunini ziyaret etmirler 26 dekabr 2013 cu ilde Yaponiyanin Bas naziri Sinzo Abenin Tokioda Yasukuni mebedini ziyaret etmesi diplomatik qalmaqal yaratmisdir Cin Cenubi Koreyanin ve Rusiyanin resmileri oz etirazlarini bildirmisler Illik tentenelerMitama FestivaliYasukuni Mitama FenerleriHayden benovseyi reng perdelerleYanvar 1 08 00 yap 新年祭 Yeni il festivali Yanvar 7 yap 昭和天皇 武蔵野陵 遙拝式 Musasi Imperator Qebiristanliqinda sitayis Yanvar 30 yap 孝明天皇 後月輪東山陵 遙拝式 Imperator Komi mavzoleyinde sitayis Fevral 11 yap 建國記念祭 Yaponiyanin birinci imperatoru Cimmunun ildonumu ile elaqedar kecirilen bayram Fevral 17 yap 祈年祭 Yaz festivali Aprel 21 23 yap 祈年祭 Illik yaz festivali Aprel 19 yap 直会 Ziyafet Aprel 21 yap 清祓 Temizlemek merasimi Aprel 29 yap 昭和祭 Imperator Sovanin ad gunu Iyul 13 16 yap みたままつり Mitama Festivali Oktyabr 17 30 yap 秋季例大祭 Illik payiz festivali Oktyabr 17 yap 清祓 Temizlemek merasimi Oktyabr 20 yap 直会 Ziyafet Noyabr 23 yap 新嘗祭 Birinci meyveler festivali Dekabr 31 yap 除夜祭 Il sonu ritual Tanrisal tesbitYasukuni mebedinin simvolik reyestrinde uzerinde 2 466 000 Kami tanrilari tanrisal tesbit olunmusdur Tesbit olunmaq Yapon menseli insanlara mustesna deyil Uygun kateqoriyalar Bir qayda olaraq siyahiya Yaponiyaya gore muharibe zamani helak olmus herbi qulluqcular mehduddur Siyahiya muharibe zamani helak olmus vetendaslar daxil deyil nadir istisnalardan basqa Merhum siyahiya dusmek ucun asagidaki kateqoriyalara birine dusmelidir Heyatini itirmis Okinavali evakuasiya olan mektebliler Muharibe zamani Sovet QULAQ inda helak olmus vetendaslar Muharibe zamani helak olmus herbi qulluqcular Muharibe zamani helak olmus seferber ve ya konullu vetendaslarIstinadlarHebibbeyli Erestun newtimes az Azerbaijani 5 March 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 August 2014 History 2021 05 23 tarixinde Istifade tarixi 2008 03 23 2016 06 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 04 13 2013 11 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 02 08 Nobumasa Tanaka 2004 05 27 2004 08 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 04 13 Xarici kecidleryasukuni or jp english Yasukuni mebedinin resmi sayti ing Mebed ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin