Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Əhməd Yəsəvi (təq. 1100, Sayram – 1166, Türkistan) — XII əsrin məşhur mütəfəkkir-şairi, ortaq türk ədəbiyyatında ilk mütəfəkkirlərdən, türk dilində sufizm ədəbiyyatının ilk yaradıcılarından.
Əhməd bin İbrahim bin İlyas Yəsəvi | |
---|---|
Pir Sultan, Xoca Əhməd, Kul Xacə Əhməd | |
Doğum tarixi | təq. 1100 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1166 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
İstiqaməti | Yəsəvilik |
Əsas maraqları | sufilik |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Əhməd Yəsəvi Qərbi Türküstanın Çimkənd şəhəri yaxınlığındakı Sayram qəsəbəsində dünyaya gəlmişdir.
Orta Asiya Türkləri arasında İslamı yayan, Anadolunun türkləşməsində və müsəlmanlaşmasında böyük rolu olan Əhməd Yəsəvinin doğum tarixi dəqiq bilinmir.
Əhməd bin İbrahim bin İlyas Yəsəvi - Pir Sultan, Xoca Əhməd, Kul Xacə Əhməd kimi də tanınmışdır. O, ilk təlim və tərbiyəsini Yəsi şəhərində almış və bu şəhərin adını özünə təxəllüs götürmüşdür.
Kiçik yaşlarında anasını itirən Əhməd ilk dərslərini Sayramın ən məşhur vəlilərindən olan atası Şeyx İbrahimdən almışdır. Amma o 7 yaşında ikən atası da vəfat etmişdir. Atası öləndən sonra əvvələcə Yəsidə Arslan Babadan dərs alan Əhməd, qısa zaman içində təhsildə böyük uğurlar qazanmışdır. Arslan Baba dünyasını dəyişəndən sonra o, Buxaraya yollanmış və burada böyük övliya Yusif Həmədaninin şagirdi olmuşdur. Həmədanidən icazət və xilafət alan Əhməd Yəsəvi müəlliminin vəfatından sonra bir müddət Buxarada qalıb burada şagird yetişdirmişdir.
Əhməd Yəsəvinin əsas əsəri sayılan "Divani-hikmət" əslində müəllifdən əsrlərcə sonra Yəsəvi dərvişləri tərəfindən tərtib edilmişdir. Bu səbəbdən ərin mətninin dili XI əsrin deyil, daha sonrakı yüzilliklərin dil xüsusiyyətlərinə malikdir. "Divani-hikmət" qafiyə sistemi və vəzn baxımından qoşmalara bənzəyən dördlüklərdən və əruz vəznində yazılmış qəzəllərdən ibarətdir.
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Ehmed Yesevi teq 1100 Sayram 1166 Turkistan XII esrin meshur mutefekkir sairi ortaq turk edebiyyatinda ilk mutefekkirlerden turk dilinde sufizm edebiyyatinin ilk yaradicilarindan Ehmed bin Ibrahim bin Ilyas YeseviPir Sultan Xoca Ehmed Kul Xace EhmedDogum tarixi teq 1100Dogum yeri Sayram Qaraxaniler dovletiVefat tarixi 1166Vefat yeri Turkistan Qaraxaniler dovletiDefn yeri Ehmed Yasevi turbesiVetendasligi Qaraxaniler dovletiIstiqameti YesevilikEsas maraqlari sufilik Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEhmed Yesevi Qerbi Turkustanin Cimkend seheri yaxinligindaki Sayram qesebesinde dunyaya gelmisdir Orta Asiya Turkleri arasinda Islami yayan Anadolunun turklesmesinde ve muselmanlasmasinda boyuk rolu olan Ehmed Yesevinin dogum tarixi deqiq bilinmir Ehmed bin Ibrahim bin Ilyas Yesevi Pir Sultan Xoca Ehmed Kul Xace Ehmed kimi de taninmisdir O ilk telim ve terbiyesini Yesi seherinde almis ve bu seherin adini ozune texellus goturmusdur Kicik yaslarinda anasini itiren Ehmed ilk derslerini Sayramin en meshur velilerinden olan atasi Seyx Ibrahimden almisdir Amma o 7 yasinda iken atasi da vefat etmisdir Atasi olenden sonra evvelece Yeside Arslan Babadan ders alan Ehmed qisa zaman icinde tehsilde boyuk ugurlar qazanmisdir Arslan Baba dunyasini deyisenden sonra o Buxaraya yollanmis ve burada boyuk ovliya Yusif Hemedaninin sagirdi olmusdur Hemedaniden icazet ve xilafet alan Ehmed Yesevi muelliminin vefatindan sonra bir muddet Buxarada qalib burada sagird yetisdirmisdir Ehmed Yesevinin esas eseri sayilan Divani hikmet eslinde muellifden esrlerce sonra Yesevi dervisleri terefinden tertib edilmisdir Bu sebebden erin metninin dili XI esrin deyil daha sonraki yuzilliklerin dil xususiyyetlerine malikdir Divani hikmet qafiye sistemi ve vezn baximindan qosmalara benzeyen dordluklerden ve eruz vezninde yazilmis qezellerden ibaretdir IstinadlarXarici kecidlerVikimenbede Ehmed Yesevi ile elaqeli melumatlar var Vikianbarda Ehmed Yesevi ile elaqeli mediafayllar var Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin