Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vilm Hosenfild (2 may 1895 – 13 avqust 1952, Volqoqrad, SSRİ) — peşəsi müəllimlik olan və müharibənin sonuna qədər kapitan rütbəsinə yüksələn alman ordusu zabiti. İkinci dünya müharibəsi dövründə Nasist Almaniyasının işğalı altında olan Polşa yəhudilərindən bəzilərinin həyatını xilas etmişdir. Bunların arasında Polşa yəhudisi olan pianoçu və bəstəkar Vladislav Şpilman da var. Bu hadisələr Vladislav Şpilmana həsr olunmuş "Pianoçu" filmində öz əksini tapmışdır.
| Vilm Hosenfild | |
|---|---|
| Wilhelm Adalbert Hosenfeld | |
| Doğum tarixi | 2 may 1895 |
| Vəfat tarixi | 13 avqust 1952(57 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | Üçüncü Reyx |
| Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu, müqavimət döyüşçüsü[d], müəllim, əsgər |
| Fəaliyyət illəri | 1914–1917 (I Dünya Müharibəsi) 1939–1945 (II Dünya Müharibəsi) |
| Partiyası | |
| Mükafatları | Dəmir xaç ordeni, Dünya xalqları ədalətliləri, Polşa intibah ordeni |
| Üzvlüyü | |
| hosenfeld.dk | |
Həyatı
2 may, 1895-ci ildə Makenseldə, mühafizəkar və dindar katolik, müəllim ailəsində dünyaya gəlmişdir. 1914-cü ildə Birinci dünya müharibəsinə qatılmış və 1917-ci ildə yaralanmışdı. Bunun nəticəsində ikinci dərəcəli Dəmir xaç ordeni ilə mükafatlandırılmışdı.
Hosenfild, 1939-cu ilin avqustunda Vermaxta təyin edilmişdi. Əvvəlcə Pabianisdə bir həbsxana düşərgəsinin tikintisi və idarəsi ilə məşğul olmuş, bir müddət sonra, 1939-cu ilin dekabr ayında Veqrova təyin edilmişdi. 1940-cı ilin iyul ayında Varşavaya təyin edilmiş və 17 yanvar 1945-ci ildə Sovet əsgərlərinə əsir düşənə qədər Varşavada xidmət etmişdir.
1935-ci ildən Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyasına üzv olmağına baxmayaraq içində partiyaya və nasist ideologiyasına qarşı şübhələr artırdı. Bunun əsas səbəblərindən biri isə polyakların və yəhudilərin məruz qaldıqları işgəncələr, çəkdikləri əziyyətlər və onların acınacaqlı sonları idi. O və onun bir neçə zabit dostları həmvətənlərinin hərəkətlərinə görə utanır, yəhudilərə yazığı gəlir və imkan dairəsində onlara kömək etməyə çalışırdılar.
Vladislav Şpilmanın "Varşava gündəlikləri"ndən:
 | Bu dəfə mən cəsarətimi toplayıb ona sual verdim, sualım ağzımdan qəfil çıxdı: — Siz almansınız? O qızardı və az qala ağlayaraq qışqırdı, sanki mən onun xətrinə dəydim: — Bəli, əfsuslar olsun ki, mən almanam. Polşada nələr baş verdiyini çox yaxşı bilirəm və mən xalqımın yerinə utanıram. |  |
Həbsi və ölümü
Vilm, 1945-ci il, 17 yanvar tarixində Varşavanın 30 km yaxınlığında kiçik bir Polşa kəndi olan Blonedə SSRİ əsgərləri tərəfindən əsir götürülmüş və 25 illik həbs cəzasına məhkum edilmişdi.1946-cı ildə Qərbi Almaniyadakı həyat yoldaşına yazdığı məktubunda həyatlarını xilas etdiyi yəhudilərin adlarını qeyd etmiş və yoldaşından onlardan kömək istəməyini xahiş etmişdi. 1950-ci ildə Vladislav Şpilman ona kömək edən bu alman zabitinin adını öyrənir. Öz gündəliyində Vladislav Şpilman radiodan olan əməkdaşı Ziqmund Ledniskinin əsir saxlanıldığı yerdən Varşavaya qaytarılarkən müvəqqəti düşərgədə saxlanılan alman zabitləri ilə necə qarşılaşdığı yazır. Bu alman zabitlər arasında Vilm də vardı. Əsir düşdükdən sonra Polşa yəhudiləri onun lehinə şahidlik etsələr də məhkəmə buna inanmamışdı. Kapitan Vilm Hosenfild, böyük ehtimalla, işgəncə zamanı 13 avqust, 1952-ci ildə axşam saat 10:00-da, Stalinqrad yaxınlığındaki bir SSRİ əsir düşərgəsində dünyasını dəyişdi.
Mükafatlandırılması
Şpilmanın oğlu Anjey Şpilman Vilm Hosenfildinin Dünya xalqları ədalətliləri ordeni almağı üçün Yad Vaşemə müraciət etmişdir. Şpilmanın ailəsi və minlərlə insan Hosenfildin müharibə dövründə göstərdiyi davranışlarına görə bu orden ilə mükafatlandırılmağını istəmişdilər.
2007-ci ilin oktyabrında Hosenfild ölümündən sonra Polşa prezidenti Lex Kaçinski tərəfindən Polşa xidmət nişanı (Polyakca: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski) ilə mükafatlandırılmışdı.
16 fevral 2009-cu ildə Yad Vaşem, Kapitan Vilm Hosenfildi ölümündən sonra Dünya xalqları ədalətliləri ordeni ilə təltif edəcəyini açıqladı. 19 iyun 2009-cu ildə İsrail diplomatları Berlində Hosenfildin oğlu Detlevi mükafata layiq gördülər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Hosenfeld Wilhelm (1895 - 1952 ) // The Righteous Among the Nations Database (ing.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #124276172 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Wilm Adalbert Hosenfeld // Find a Grave (ing.). 1996.
- Vogel, p. 968-69, back flap
- Szpilman, The Pianist, 1999. Page 222.
- "Dziennik". 13 oktyabr, 2007 tarixində .
- "Wilhelm (Wilm) Hosenfeld - The Righteous Among The Nations". 21 aprel, 2016 tarixində .
- "Nazi Officer Honoured For Saving 'The Pianist'". 2011-09-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-02.
Xarici keçidlər
- The story of Captain Wilhelm Hosenfeld: a German catholic who helped save Poles
- Wilhelm (Wilm) Hosenfeld. Yad Vashem.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vilm Hosenfild 2 may 1895 13 avqust 1952 Volqoqrad SSRI pesesi muellimlik olan ve muharibenin sonuna qeder kapitan rutbesine yukselen alman ordusu zabiti Ikinci dunya muharibesi dovrunde Nasist Almaniyasinin isgali altinda olan Polsa yehudilerinden bezilerinin heyatini xilas etmisdir Bunlarin arasinda Polsa yehudisi olan pianocu ve bestekar Vladislav Spilman da var Bu hadiseler Vladislav Spilmana hesr olunmus Pianocu filminde oz eksini tapmisdir Vilm HosenfildWilhelm Adalbert HosenfeldDogum tarixi 2 may 1895 1895 05 02 Vefat tarixi 13 avqust 1952 1952 08 13 57 yasinda Vefat yeri Volqoqrad SSRIVetendasligi Almaniya Imperiyasi Ucuncu ReyxFealiyyeti herbi qulluqcu muqavimet doyuscusu d muellim esgerFealiyyet illeri 1914 1917 I Dunya Muharibesi 1939 1945 II Dunya Muharibesi Partiyasi Alman Nasional Sosialist Fehle PartiyasiMukafatlari Demir xac ordeni Dunya xalqlari edaletlileri Polsa intibah ordeniUzvluyu Hucum destelerihosenfeld dkHeyati2 may 1895 ci ilde Makenselde muhafizekar ve dindar katolik muellim ailesinde dunyaya gelmisdir 1914 cu ilde Birinci dunya muharibesine qatilmis ve 1917 ci ilde yaralanmisdi Bunun neticesinde ikinci dereceli Demir xac ordeni ile mukafatlandirilmisdi Hosenfild 1939 cu ilin avqustunda Vermaxta teyin edilmisdi Evvelce Pabianisde bir hebsxana dusergesinin tikintisi ve idaresi ile mesgul olmus bir muddet sonra 1939 cu ilin dekabr ayinda Veqrova teyin edilmisdi 1940 ci ilin iyul ayinda Varsavaya teyin edilmis ve 17 yanvar 1945 ci ilde Sovet esgerlerine esir dusene qeder Varsavada xidmet etmisdir 1935 ci ilden Nasional Sosialist Alman Fehle Partiyasina uzv olmagina baxmayaraq icinde partiyaya ve nasist ideologiyasina qarsi subheler artirdi Bunun esas sebeblerinden biri ise polyaklarin ve yehudilerin meruz qaldiqlari isgenceler cekdikleri eziyyetler ve onlarin acinacaqli sonlari idi O ve onun bir nece zabit dostlari hemvetenlerinin hereketlerine gore utanir yehudilere yazigi gelir ve imkan dairesinde onlara komek etmeye calisirdilar Vladislav Spilmanin Varsava gundelikleri nden Bu defe men cesaretimi toplayib ona sual verdim sualim agzimdan qefil cixdi Siz almansiniz O qizardi ve az qala aglayaraq qisqirdi sanki men onun xetrine deydim Beli efsuslar olsun ki men almanam Polsada neler bas verdiyini cox yaxsi bilirem ve men xalqimin yerine utaniram Hebsi ve olumuVilm 1945 ci il 17 yanvar tarixinde Varsavanin 30 km yaxinliginda kicik bir Polsa kendi olan Blonede SSRI esgerleri terefinden esir goturulmus ve 25 illik hebs cezasina mehkum edilmisdi 1946 ci ilde Qerbi Almaniyadaki heyat yoldasina yazdigi mektubunda heyatlarini xilas etdiyi yehudilerin adlarini qeyd etmis ve yoldasindan onlardan komek istemeyini xahis etmisdi 1950 ci ilde Vladislav Spilman ona komek eden bu alman zabitinin adini oyrenir Oz gundeliyinde Vladislav Spilman radiodan olan emekdasi Ziqmund Ledniskinin esir saxlanildigi yerden Varsavaya qaytarilarken muveqqeti dusergede saxlanilan alman zabitleri ile nece qarsilasdigi yazir Bu alman zabitler arasinda Vilm de vardi Esir dusdukden sonra Polsa yehudileri onun lehine sahidlik etseler de mehkeme buna inanmamisdi Kapitan Vilm Hosenfild boyuk ehtimalla isgence zamani 13 avqust 1952 ci ilde axsam saat 10 00 da Stalinqrad yaxinligindaki bir SSRI esir dusergesinde dunyasini deyisdi MukafatlandirilmasiSpilmanin oglu Anjey Spilman Vilm Hosenfildinin Dunya xalqlari edaletlileri ordeni almagi ucun Yad Vaseme muraciet etmisdir Spilmanin ailesi ve minlerle insan Hosenfildin muharibe dovrunde gosterdiyi davranislarina gore bu orden ile mukafatlandirilmagini istemisdiler 2007 ci ilin oktyabrinda Hosenfild olumunden sonra Polsa prezidenti Lex Kacinski terefinden Polsa xidmet nisani Polyakca Krzyz Komandorski Orderu Odrodzenia Polski ile mukafatlandirilmisdi 16 fevral 2009 cu ilde Yad Vasem Kapitan Vilm Hosenfildi olumunden sonra Dunya xalqlari edaletlileri ordeni ile teltif edeceyini aciqladi 19 iyun 2009 cu ilde Israil diplomatlari Berlinde Hosenfildin oglu Detlevi mukafata layiq gorduler Hemcinin baxOskar Sindler Birinci dunya muharibesi Ikinci dunya muharibesiIstinadlarHosenfeld Wilhelm 1895 1952 The Righteous Among the Nations Database ing Deutsche Nationalbibliothek Record 124276172 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Wilm Adalbert Hosenfeld Find a Grave ing 1996 Vogel p 968 69 back flap Szpilman The Pianist 1999 Page 222 Dziennik 13 oktyabr 2007 tarixinde Wilhelm Wilm Hosenfeld The Righteous Among The Nations 21 aprel 2016 tarixinde Nazi Officer Honoured For Saving The Pianist 2011 09 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 02 Xarici kecidlerThe story of Captain Wilhelm Hosenfeld a German catholic who helped save Poles Wilhelm Wilm Hosenfeld Yad Vashem