Bu məqaləni lazımdır. |
Oskar Şindler (Oscar Schindler; 28 aprel 1908[…], Svitavi[d] – 9 oktyabr 1974[…], Hildeshaym[d], Aşağı Saksoniya) — İkinci Dünya Müharibəsində, Polşada və bugünkü Çexiyada olan hərbi və sursat fabriklərində işlətmək yolu ilə 1200-ə qədər Yəhudini Holokostdan qurtaran alman iş adamı.
Oskar Şindler | |
---|---|
alm. Oskar Schindler | |
Doğum tarixi | 28 aprel 1908[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 9 oktyabr 1974[…](66 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | böyrək çatışmazlığı |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | təşəbbüskar, sənayeçi, satış təmsilçisi, iş adamı, müqavimət döyüşçüsü[d] |
Partiyası | |
oskarschindler.com | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Şindler 28 aprel 1908-ci ildə Avstriya-Macarıstan İmperatorluğunun tərkibində olan Moravia bölgəsində, Zwittauda anadan olmuşdur. Zwittau bugünkü Çexiya Respublikasının vilayəti olub,"Svitanya" adlanır.
Oskar Şindlerin valideynləri Hans Şindler və Anası Fransziska Luser, Roma katoliki idilər, ancaq onlar Oskar 27 yaşında olarkən boşandılar. Oskar bacısı Elfriede ilə çox yaxın idi. Məktəbdən sonra Bronada bir elektrik mühəndisliyi firmasında marketinq olaraq işləyirdi. 1930-cu ildə bir neçə dəfə iş dəyişdirdi. Ayrıca bir çox fərqli iş qurmağı sınadı ancaq həmin ildə olan Böyük Böhran səbəbi ilə bir çox iş adamları kimi o da iflas etdi. Çexoslovakiya vətəndaşı olmasına baxmayaraq Şindler Alman ordu kəşfiyyatı üçün çalışmağa başladı. 1938-ci ilin iyul ayında gördüyü işlərə görə həbsə atıldı, ancaq Münhen razılaşmasından sonra bir siyasi məhbus olaraq əfv edildi. 1939-cu ildə Şindler Nasist partiyasına qatıldı. Bir qaynağa görə o, yenə Abwehr ilə çalışmağa davam etdi və 1 sentyabr 1939-cu ildə başlayan "Polşanın işğalına gedən yol"da köməklik göstərdi.
6 mart 1928-ci ildə Şindler Emilya Pelzl ilə evləndi. Bu evlilikdən onların övladı dünyaya gəlmədi
İkinci Dünya Müharibəsi
Fürsətləri dəyərləndirən bir çox iş adamları kimi o da Almaniyanın Polşanı işğal edəcəyi təqdirdə yaranacaq iş imkanlarını görürdü. Şindler Nasist Almaniyasının aryanlaşdırma siyasəti daxilində yəhudi sənayeçi Nathan Wurzelin Krakowdakı fabrikinin sahibi oldu. Şindler, Wurzelin tövsiyəsinə uyaraq fabrikinin adını DEF (Deutsche Emmaillevvaren Fabrik) etdi və minalar istehsal etməyə başladı. Yəhudi mühasibçi İtzhak Stern köməkliyi ilə 1000 nəfər Yəhudini kölə-fəhlə fabrikində işlətməyə başladı. Stern və Şindler ilk tanışlıqları zamanı Şindler ona əlini uzatmış, amma Stren onun əlini sıxmamışdır. Şindler bunun səbəbini soruşduqda Yəhudi olduğunu söyləmiş və bir Yəhudinin bir Almanın əlini sıxmasının qadağan olunduğunu demişdir. Şindler ona bir Alman arqo termini olan "Scheiße" (lənət olsun) cavabı olmuşdur. İlk başlarda Şindlerin motivasiyası pul olmuşdur. Dəfələrlə ixtisassız işçilərini əslində fabrik üçün önəmli biri olduğunu iddia etmişdir. Yəhudi iş adamını saxlamış, ancaq sonralar bütün işçilərini maddiyatı hesabına qorumağa başlamış, onların əsassız öldürülməsi və s. hallarda Şindlerin şikayətlərə və hökumətdən təzminat tələblərinə yol açmışdır.
1942-ci ildə Krakow gettosuna edilən Yəhudi axına şahidlik edən Şindler, əsgərlərin buradakı yəhudiləri toplayıb Krakow-Plaszow düşərgəsinə daşınma proseslərin görmüşdür. Şindler, özü üçün çalışan bir çox Yahudinin öldürmə səhnəsi görüb dəhşətə gəlmişdir. Şindler, təkidi sayəsində "Şindlerin Yəhudiləri" (Schindlerjuden) olaraq tanınan işçilərini qorumaq üçün böyük bir şücaət göstərmişdir. Şindler DEF-də çalışan Yəhudiləri qurtarmaq üçün çox zaman qeyri-adi yollara baş vurmuşdur. Çox zaman şəxsi karizmasını və insanların sevgisini qazanma özəlliyindən istifadə, lazım olan zamanlarda isə "yaltaqlıq" etmişdir. Eric Silverin Ədalətlinin Kitabı (The Book of Just) kitabında bir hadisədən bəhs edir:- "İki Gestapo gələrək onun ofisinə girdilər və saxta polşalı sənədlərə sahib beş nəfərlik bir ailənin təslim edilmələrini istədilər.İçəri girmələrindən üç saat sonra Şindler dedi: -"İki sərxoş Gestapo, məhbusları və tələb etdikləri günahlandırıcı sənədlər olmadan ofisimdən çölə çıxdı. Şindlerin həmçinin gettodan uşaqları çölə çıxarıb, polşalı rahiblərə təslim etdiyi və rahiblərin uşaqları Nasistlərdən saxladıqları və ya onları xristian yetimlər olaraq təqdim etmələri də bilinir. Plaszowun komandanı Amon Göth ilə 700 Yəhudini yaxınlıqdakı bir fabrikə daşınmasında razılıq əldə olunmuş, beləliklə onları Alman gözətçilərinin yarada biləcəyi təhlükədən uzaqlaşmaları üçün şərait yaratmışdır. 1942-ci il iyun-oktyabr arasıda Nasistlər gettoda 17000 əsirdən 14000-nü Belzec ölüm düşərgəsinə yollamışdır.
Şindlerin saxta malların dövriyyəsi və külli miqdarda pul oğurlanması şübhələri ilə iki dəfə həbs olunmuşdur. Komandir Amon Göth və digər SS zabitlərinin qanunən Reich-ə aid olan pul, zərgərlik və sənət əsərləri kimi Yəhudi mallarını özləri üçün saxlamalarına kömək etmişdir. Şindler bu malların satışında vasitəçilk etmiş və oğurluq malları saxlamışdır.Hər dəfə tutulmasından sonra əsasən rüşvət ilə cinayət işini əngəlləmiş və sərbəst qalmışdır. Bir dəfəsində vaqonlara yığılmış Yəhudiləri suladığı üçün (onların nəfəsləri çatmayıb və isti olduğu üçün) tutulmuş lakin zabit dostlarının sayəsində yenidən azadlığa çıxmışdır.
Qızıl Ordunun Auschwitz və şərqdəki digər düşərgələrin yaxınlarına gəlməsi ilə SS-lər qalan əsirləri qərbə doğru göndərməyə başladı. Şindler SS zabitlərini razı salaraq 1100 Yəhudi işçisini Nasist işğalı altındakı Çexslovakiyada Sudetanland əyalətində yerləşən Brněnec-Brünnlitz'ə göndərilməsini təmin etmiş, bu sayədə onları ölüm düşərgəsindən qurtarmışdır. Brněnec'də bir digər Yəhudi fabriki eyni şəkildə alınaraq sursat(cəbhəxana) komponenti adı altında işlədilmiş, lakin yəhudilərin orda qaldığı müddətcə bir dənə də olsun sursat istehsal edilməmişdir.
Müharibədən Sonra
Müharibənin sonuna doğru Şindler bütün sərvətini rüşvət və qaçaqmalçılıqla işçiləri üçün etdiyi alış-verişlərlə tükətmişdi. Yoxsul vəziyyətdə Regensburg, Almaniyaya və daha sonra Münhenə köçür. Ancaq müharibə sonrası Almaniyada müvəffəqiyyətli ola bilmədi. Əslində maliyyə durumu Yəhudi təşkilatlarından yardım alacaq qədər pis idi. 1948-ci ildə Şindler Argentinaya köçür ancaq orada da iflas edir. 1958-ci ildə Almaniyaya dönür və bir sıra ardıcıl uğursuz iş cəhdlərinə girişir. Almaniyada balaca bir evə yerləşir və təkrar bir Yəhudi təşkilatının köməkliyi ilə bir sement fabriki qurmağa çalışır. Ancaq bu iş də 1961-ci ildə iflas edəndə iş ortağı ortaqlığı rədd edir. Oskar Şindler Frankfurt, Almaniyada 9 oktyabr 1974-cü ildə 66 yaşında vəfat etdi.
Vəfat etməmişdən öncə bir Schindlerjuden olan Poldek Pfefferberg-ə Qüdsdə basdırılmaq istədiyini söyləmişdi. Bu istəyin səbəbini "Mənim uşaqlarım burada" sözləri ilə əsaslandırmışdır. O, Qüds-ün Sion dağındakı katolik məzarlığına basdırıldı. Şindlerin gerçək motivasiya səbəbi dəqiq olaraq bilinmir. Yenə də bu mövzuda "Mənim üçün çalışan insanları tanıdım… İnsanları tanıdığınızda, onlara qarşı insanlar kimi davranırsınız" sözü ilə yəhudilərin Nasist Almaniyasında insan sayılmaması fikrinə qatılmadığını göstərmişdir.
Mirası
1967-ci ildə, Şindler İsraildə Yəhudi Soyqırımı qurbanlarına həsr olunmuş Yad Vashem abidəsində, Yəhudi Soyqırımı sırasında yəhudilərə kömək edən və Yəhudi olmayanları göstərən "Dünya xalqları ədalətliləri digər xalqlardan ədalətli insanlar" adlı abidədə adı qeyd olunmuşdur. Bu abidədə adı yer alanlar, çox böyük şəxsi risk alaraq yəhudiləri qurtaran Yəhudi olmayan insanlardır. Şindler, Nasist partiyasının üzvü olub da bu abidədə adı yer alan tək insandır. Xatirəsinə Yad Vashem abidəsində bir ağac da əkilmişdir. Şindlerin Yəhudi Soyrqırımından qurtulan Poldej Pfefferberg tərəfindən danışılan hekayəsi, Tom Keneally-nin kitabı Şindlerin Gəmisi (Schindler’s Ship) romanının təməlidir. Roman daha sonra Şindlerin Siyahısı (Schindler's List) olaraq yenidən adlandırılmışdır. Bu kitaba, 1993-cü ildə Şindlerin Siyahısı adı ilə Steven Spielberg tərəfindən kino da çəkilmişdir.Filmdə Şindleri Liam Neeson tərəfindən canladırılmışdır.Neeson,bu filmdəki performansı ilə Ən Yaxşı Aktyor kateqoriyasında Oskar namizədi olmuş, film isə Ən Yaxşı Film mükafatını qazanmışdır. Film yeddi dəfə Oskar mükafatına layiq görülmüşdür.
Spielbergin filminin gətirdiyi səs, Şindleri bir çoxlarına tanıtdı. Spielbergin filmi, məşhur mədəniyyət aləmində Şindlerin tanınmasının təməlini qoydu. Maddiyyat güdməyən, etik dəyərlərə çox da önəm verməyən bir sənayeçi, bir nöqtədə verdiyi səssiz ama şüurlu qərarlarla bütün varlığını, lazım olanda Nasistlərin göz ardı etməsini təmin etmək üçün belə olsa işçilərinin həyatlarını qurtarmağa xərcləməsinin hekayəsidir. Spielbergin filmi bəzi səbəblərə görə orjinal hekayə ilə müqayisədə bir az fərqliliyə sahib olsa da, Şindlerin rolu tarixi hekayələrin oynanılmasında nadir rast gəlinən bir sədaqətlə izah edilmişdir. Şindler həqiqətən mirasının çox böyük bir hissəsini Yəhudiləri qurtarmaq üçün xərcləmiş, işçilərinin həyatlarını qurtarabilmək üçün siyasi əqidə və ölkəsinə sonsuzadək yadlaşmışdır. Lakin müharibənin sonunda filmdə göstərildiyi kimi tamamən pulsuz qalmamışdır.
1999-cu ildə bir vaxtlar Şindlerin dostlarına aid olan bir evin tavanında tapılan bir çantada, Oskar Şindlerə aid 7000 sənəd və şəkillər tapıldı. Yerli qəzet "Stuttgarter Zeitung" bu çantanın içindəkilər incələdi. Daha sonra orjinal sənədlər Yad Vashem, İsraildə olan Holokost muzeyinə, kopyaları isə Şindlerin həyat yoldaşı Emilie Şindlerə göndərildi. Bu sənədlər arasında Şindlerin qurtardıqları insanların siyahısı və "Yəhudilərini" buraxmadan öncə etdiyi çıxış yer alırdı. Emilieyə daha sonra 25000 € mükafat göndərildi.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Oskar Schindler // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Evidence zájmových osob StB.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118755102 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Oskar Şindler 2018-08-15 at the Wayback Machine — Yad va-Şem 2020-01-12 at the Wayback Machine — official site (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Oskar Sindler Oscar Schindler 28 aprel 1908 Svitavi d 9 oktyabr 1974 Hildeshaym d Asagi Saksoniya Ikinci Dunya Muharibesinde Polsada ve bugunku Cexiyada olan herbi ve sursat fabriklerinde isletmek yolu ile 1200 e qeder Yehudini Holokostdan qurtaran alman is adami Oskar Sindleralm Oskar Schindler Dogum tarixi 28 aprel 1908 1908 04 28 Dogum yeri Svitavi d Vefat tarixi 9 oktyabr 1974 1974 10 09 66 yasinda Vefat yeri Hildeshaym d Asagi Saksoniya Qerbi AlmaniyaVefat sebebi boyrek catismazligiDefn yeri Sion dagiFealiyyeti tesebbuskar senayeci satis temsilcisi is adami muqavimet doyuscusu d Partiyasi Alman Nasional Sosialist Fehle Partiyasi 1939 oskarschindler com Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSindler 28 aprel 1908 ci ilde Avstriya Macaristan Imperatorlugunun terkibinde olan Moravia bolgesinde Zwittauda anadan olmusdur Zwittau bugunku Cexiya Respublikasinin vilayeti olub Svitanya adlanir Oskar Sindlerin valideynleri Hans Sindler ve Anasi Fransziska Luser Roma katoliki idiler ancaq onlar Oskar 27 yasinda olarken bosandilar Oskar bacisi Elfriede ile cox yaxin idi Mektebden sonra Bronada bir elektrik muhendisliyi firmasinda marketinq olaraq isleyirdi 1930 cu ilde bir nece defe is deyisdirdi Ayrica bir cox ferqli is qurmagi sinadi ancaq hemin ilde olan Boyuk Bohran sebebi ile bir cox is adamlari kimi o da iflas etdi Cexoslovakiya vetendasi olmasina baxmayaraq Sindler Alman ordu kesfiyyati ucun calismaga basladi 1938 ci ilin iyul ayinda gorduyu islere gore hebse atildi ancaq Munhen razilasmasindan sonra bir siyasi mehbus olaraq efv edildi 1939 cu ilde Sindler Nasist partiyasina qatildi Bir qaynaga gore o yene Abwehr ile calismaga davam etdi ve 1 sentyabr 1939 cu ilde baslayan Polsanin isgalina geden yol da komeklik gosterdi 6 mart 1928 ci ilde Sindler Emilya Pelzl ile evlendi Bu evlilikden onlarin ovladi dunyaya gelmediIkinci Dunya MuharibesiFursetleri deyerlendiren bir cox is adamlari kimi o da Almaniyanin Polsani isgal edeceyi teqdirde yaranacaq is imkanlarini gorurdu Sindler Nasist Almaniyasinin aryanlasdirma siyaseti daxilinde yehudi senayeci Nathan Wurzelin Krakowdaki fabrikinin sahibi oldu Sindler Wurzelin tovsiyesine uyaraq fabrikinin adini DEF Deutsche Emmaillevvaren Fabrik etdi ve minalar istehsal etmeye basladi Yehudi muhasibci Itzhak Stern komekliyi ile 1000 nefer Yehudini kole fehle fabrikinde isletmeye basladi Stern ve Sindler ilk tanisliqlari zamani Sindler ona elini uzatmis amma Stren onun elini sixmamisdir Sindler bunun sebebini sorusduqda Yehudi oldugunu soylemis ve bir Yehudinin bir Almanin elini sixmasinin qadagan olundugunu demisdir Sindler ona bir Alman arqo termini olan Scheisse lenet olsun cavabi olmusdur Ilk baslarda Sindlerin motivasiyasi pul olmusdur Defelerle ixtisassiz iscilerini eslinde fabrik ucun onemli biri oldugunu iddia etmisdir Yehudi is adamini saxlamis ancaq sonralar butun iscilerini maddiyati hesabina qorumaga baslamis onlarin esassiz oldurulmesi ve s hallarda Sindlerin sikayetlere ve hokumetden tezminat teleblerine yol acmisdir Oskar Schindlerin Emaye Fabriki Krakov Polsa 1942 ci ilde Krakow gettosuna edilen Yehudi axina sahidlik eden Sindler esgerlerin buradaki yehudileri toplayib Krakow Plaszow dusergesine dasinma proseslerin gormusdur Sindler ozu ucun calisan bir cox Yahudinin oldurme sehnesi gorub dehsete gelmisdir Sindler tekidi sayesinde Sindlerin Yehudileri Schindlerjuden olaraq taninan iscilerini qorumaq ucun boyuk bir sucaet gostermisdir Sindler DEF de calisan Yehudileri qurtarmaq ucun cox zaman qeyri adi yollara bas vurmusdur Cox zaman sexsi karizmasini ve insanlarin sevgisini qazanma ozelliyinden istifade lazim olan zamanlarda ise yaltaqliq etmisdir Eric Silverin Edaletlinin Kitabi The Book of Just kitabinda bir hadiseden behs edir Iki Gestapo gelerek onun ofisine girdiler ve saxta polsali senedlere sahib bes neferlik bir ailenin teslim edilmelerini istediler Iceri girmelerinden uc saat sonra Sindler dedi Iki serxos Gestapo mehbuslari ve teleb etdikleri gunahlandirici senedler olmadan ofisimden cole cixdi Sindlerin hemcinin gettodan usaqlari cole cixarib polsali rahiblere teslim etdiyi ve rahiblerin usaqlari Nasistlerden saxladiqlari ve ya onlari xristian yetimler olaraq teqdim etmeleri de bilinir Plaszowun komandani Amon Goth ile 700 Yehudini yaxinliqdaki bir fabrike dasinmasinda raziliq elde olunmus belelikle onlari Alman gozetcilerinin yarada bileceyi tehlukeden uzaqlasmalari ucun serait yaratmisdir 1942 ci il iyun oktyabr arasida Nasistler gettoda 17000 esirden 14000 nu Belzec olum dusergesine yollamisdir Sindlerin Yehudileri isleyerken Sindlerin saxta mallarin dovriyyesi ve kulli miqdarda pul ogurlanmasi subheleri ile iki defe hebs olunmusdur Komandir Amon Goth ve diger SS zabitlerinin qanunen Reich e aid olan pul zergerlik ve senet eserleri kimi Yehudi mallarini ozleri ucun saxlamalarina komek etmisdir Sindler bu mallarin satisinda vasitecilk etmis ve ogurluq mallari saxlamisdir Her defe tutulmasindan sonra esasen rusvet ile cinayet isini engellemis ve serbest qalmisdir Bir defesinde vaqonlara yigilmis Yehudileri suladigi ucun onlarin nefesleri catmayib ve isti oldugu ucun tutulmus lakin zabit dostlarinin sayesinde yeniden azadliga cixmisdir Qizil Ordunun Auschwitz ve serqdeki diger dusergelerin yaxinlarina gelmesi ile SS ler qalan esirleri qerbe dogru gondermeye basladi Sindler SS zabitlerini razi salaraq 1100 Yehudi iscisini Nasist isgali altindaki Cexslovakiyada Sudetanland eyaletinde yerlesen Brnenec Brunnlitz e gonderilmesini temin etmis bu sayede onlari olum dusergesinden qurtarmisdir Brnenec de bir diger Yehudi fabriki eyni sekilde alinaraq sursat cebhexana komponenti adi altinda isledilmis lakin yehudilerin orda qaldigi muddetce bir dene de olsun sursat istehsal edilmemisdir Muharibeden SonraMuharibenin sonuna dogru Sindler butun servetini rusvet ve qacaqmalciliqla iscileri ucun etdiyi alis verislerle tuketmisdi Yoxsul veziyyetde Regensburg Almaniyaya ve daha sonra Munhene kocur Ancaq muharibe sonrasi Almaniyada muveffeqiyyetli ola bilmedi Eslinde maliyye durumu Yehudi teskilatlarindan yardim alacaq qeder pis idi 1948 ci ilde Sindler Argentinaya kocur ancaq orada da iflas edir 1958 ci ilde Almaniyaya donur ve bir sira ardicil ugursuz is cehdlerine girisir Almaniyada balaca bir eve yerlesir ve tekrar bir Yehudi teskilatinin komekliyi ile bir sement fabriki qurmaga calisir Ancaq bu is de 1961 ci ilde iflas edende is ortagi ortaqligi redd edir Oskar Sindler Frankfurt Almaniyada 9 oktyabr 1974 cu ilde 66 yasinda vefat etdi Sindlerin mezari Vefat etmemisden once bir Schindlerjuden olan Poldek Pfefferberg e Qudsde basdirilmaq istediyini soylemisdi Bu isteyin sebebini Menim usaqlarim burada sozleri ile esaslandirmisdir O Quds un Sion dagindaki katolik mezarligina basdirildi Sindlerin gercek motivasiya sebebi deqiq olaraq bilinmir Yene de bu movzuda Menim ucun calisan insanlari tanidim Insanlari tanidiginizda onlara qarsi insanlar kimi davranirsiniz sozu ile yehudilerin Nasist Almaniyasinda insan sayilmamasi fikrine qatilmadigini gostermisdir Mirasi1967 ci ilde Sindler Israilde Yehudi Soyqirimi qurbanlarina hesr olunmus Yad Vashem abidesinde Yehudi Soyqirimi sirasinda yehudilere komek eden ve Yehudi olmayanlari gosteren Dunya xalqlari edaletlileri diger xalqlardan edaletli insanlar adli abidede adi qeyd olunmusdur Bu abidede adi yer alanlar cox boyuk sexsi risk alaraq yehudileri qurtaran Yehudi olmayan insanlardir Sindler Nasist partiyasinin uzvu olub da bu abidede adi yer alan tek insandir Xatiresine Yad Vashem abidesinde bir agac da ekilmisdir Sindlerin Yehudi Soyrqirimindan qurtulan Poldej Pfefferberg terefinden danisilan hekayesi Tom Keneally nin kitabi Sindlerin Gemisi Schindler s Ship romaninin temelidir Roman daha sonra Sindlerin Siyahisi Schindler s List olaraq yeniden adlandirilmisdir Bu kitaba 1993 cu ilde Sindlerin Siyahisi adi ile Steven Spielberg terefinden kino da cekilmisdir Filmde Sindleri Liam Neeson terefinden canladirilmisdir Neeson bu filmdeki performansi ile En Yaxsi Aktyor kateqoriyasinda Oskar namizedi olmus film ise En Yaxsi Film mukafatini qazanmisdir Film yeddi defe Oskar mukafatina layiq gorulmusdur Steven Spielberq Spielbergin filminin getirdiyi ses Sindleri bir coxlarina tanitdi Spielbergin filmi meshur medeniyyet aleminde Sindlerin taninmasinin temelini qoydu Maddiyyat gudmeyen etik deyerlere cox da onem vermeyen bir senayeci bir noqtede verdiyi sessiz ama suurlu qerarlarla butun varligini lazim olanda Nasistlerin goz ardi etmesini temin etmek ucun bele olsa iscilerinin heyatlarini qurtarmaga xerclemesinin hekayesidir Spielbergin filmi bezi sebeblere gore orjinal hekaye ile muqayisede bir az ferqliliye sahib olsa da Sindlerin rolu tarixi hekayelerin oynanilmasinda nadir rast gelinen bir sedaqetle izah edilmisdir Sindler heqiqeten mirasinin cox boyuk bir hissesini Yehudileri qurtarmaq ucun xerclemis iscilerinin heyatlarini qurtarabilmek ucun siyasi eqide ve olkesine sonsuzadek yadlasmisdir Lakin muharibenin sonunda filmde gosterildiyi kimi tamamen pulsuz qalmamisdir 1999 cu ilde bir vaxtlar Sindlerin dostlarina aid olan bir evin tavaninda tapilan bir cantada Oskar Sindlere aid 7000 sened ve sekiller tapildi Yerli qezet Stuttgarter Zeitung bu cantanin icindekiler inceledi Daha sonra orjinal senedler Yad Vashem Israilde olan Holokost muzeyine kopyalari ise Sindlerin heyat yoldasi Emilie Sindlere gonderildi Bu senedler arasinda Sindlerin qurtardiqlari insanlarin siyahisi ve Yehudilerini buraxmadan once etdiyi cixis yer alirdi Emilieye daha sonra 25000 mukafat gonderildi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Oskar Schindler Brockhauz Ensiklopediyasi alm Evidence zajmovych osob StB Deutsche Nationalbibliothek Record 118755102 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Oskar Sindler 2018 08 15 at the Wayback Machine Yad va Sem 2020 01 12 at the Wayback Machine official site ing