Ernst Verner fon Simens (alm. Ernst Werner von Siemens; 13 dekabr 1816[…] – 6 dekabr 1892[…]) — alman ixtiraçı, elektrotexnikanın yaradıcısı və sənayeçi (Siemens AGnin qurucusu).
Verner fon Simens | |
---|---|
alm. Werner von Siemens | |
Doğum tarixi | 13 dekabr 1816[…] |
Vəfat tarixi | 6 dekabr 1892[…](75 yaşında) |
Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
Fəaliyyəti | təşəbbüskar, ixtiraçı, mühəndis, siyasətçi |
Üzvlüyü |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Simens Qoslarda Kristian Ferdinand Simens (1787–1840) və onun həyat yoldaşı Elenore Henriette Dayhmanın (1792–1839) dördüncü uşağı kimi dünyaya gəlir. 1823-cü ildə onun ailəsi Lübekə köçdükdən sonra ailənin iqtisadi işləri yaxşı getmir. Simensə əvvəldə nənəsi, daha sonra atası təhsil verirlər. Sonralar o bir il Şöneberq vətəndaş məktəbində, uç il evdə və sonda üç il Katharineum qimnaziyasında dərs alaraq təhsilini başa çatdırır. Verner 1834-cü ildə qimnaziyanı vaxtından əvvəl tərk etmək məcburiyyətində qaldığından heç bir formal sənəd ala bilmir. Ailəsinin maddi vəziyyəti ona ali təhsil almağa imkan vermir. 1839-cu ildə anasının və 1840-cı ildə atasının vəfatından sonra Verner ən böyük oğul kimi bacı-qardaşlarının qayğısına qalmalı olur.
Müəlliminin məsləhəti ilə o Berlində Prussiya mühəndislik qrupuna daxil olmaq üçün ərizə verir, oradan ancaq yox cavabı alır. Bundan sonra Verner Maqdeburqdakı artilleriya məktəbinə daxil olur. 1835-ci ilin payızında o artıq Berlin artilleriya məktəbində zabit kimi çalışır. Bu məktəbdə və paralel olaraq Berlin Universitetində mühazirələrə gedərək o, öz təhsilini dərinləşdirərək, riyaziyyat, fizika, kimya və ballistika üzrə biliklərə yiyələnir. 1838-ci ildə Verner təhsilini artilleriya üzrə Leytenat rütbəsində başa çatdırır.
Leytenat Verner Simens Maqdeburda xidmətə başlayır, ancaq qısa müddət sonra bir dueldə sekundant kimi iştirak etdiyindən beş il müddətində məhkum olunur. Həbsxanada o öz yerini bir laboratoriyaya çevirir və burada elektrik qalvanlaşdırma üçün yeni üsul ixtira edir. Tezliklə o əfv olunur və 1842-ci ildə Berlində hərbi xidmətini davam etdirir. 1849-cu ilə qədər o zabit kimi çalışır. Bununla bərabər Verner öz ixtiraları ilə pul qazanmaq istəyir. Onun ixtiraları praktiki xarakter daşıyırdı. Beləki, o buxar maşını üçün tənzimləyici, süni daş üçün düzəldir.
Sənayeçilik hərisi ilə yaşayan Simens 1852-ci ildə professor Dr.Drumanın qızı Mathilde Drumann (1824–1865) ilə evlənir. Onların iki qızı və iki oğlu olur. Matilda vəfat edəndən sonra Verner 13 iyul 1869-cu ildə ikinci dəfə olaraq oz qohumu Antonie Simenslə evlənir. Onun atası Karl Simens Ştuttqartda Kənd təsərrüfatı akademiyasında professor işləyirdi. Bu nigahdan onların oğlu Karl Friedrih (1872–1941) anadan olur.
1887-ci ildə Simens Biesdorfda qəsr və onunla birlikdə təxminən 600 ha sahəni alarır və bu mülkü sonra 1889-cu ildə oğlu Vilhelmə verir.
6 dekabr 1892-ci ildə Verner fon Simens Berlində sətəlcəm xəstəliyindən vəfat edir.
Fəaliyyəti
Sənayeçilik fəaliyyəti
12 oktyabr 1847-ci ildə zabit olmasına baxmayaraq Simens mexanik Yohan Qeorq Halske ilə birlikdə "Simens & Halskenin teleqraf firmasını" (alm. Telegraphenbau-Anstalt von Siemens & Halske) yaradırlar. Firma üçün əsas kapitalı böyük maliyyə imkanına malik Yohan Qeorq Simens verir. O bu firmaya ilkin kapital kimi 6000 Talerdən çox pul investisiya edir. Əsas şərt firmanın gəlirinin 20 %-nə sahib olmaq idi. Simens və Halskenin birgə işləməsi ixtisas cəhətdən bir-birinə ideal uyğun gəlirdi. Halske onun ideyalarını həyata keçirmək üçün praktiki qurğular layihələndirirdi.
13 dekabr 1816-cı ildə alman ixtiraçısı, elektrotexnikanın yaradıcısı və sənayeçi, Siemens şirkətinin banisi Ernst Verner fon Simens (Ernst Werner von Siemens) anadan olmuşdur. Simens elektrik naqillərinin izolə edilməsi texnologiyasının müəllifidir. Bu günə kimi elektrik naqilləri bu texnologiya ilə üzlənir.
1848-ci ildə yeni yaradılmış firma dövlətdən əsas bir sifariş alır. Onlar Berlin-Frankfurt arasında teleqraf xəttini çəkməli idilər. Bu xətt 1849-cu ildə tikilib istifadəyə verilir. Bununla Simens&Halske firması məşhurlaşır. O, Prussiya ərazisində başqa teleqraf xətlərinin çəkilməsi üçün sifarişlər alır. Simens almaniyadan kənara çıxaraq başqa məknalara da ayaq basmaq qərarına gəlir. O qardaşı Vilhelmin rəhbərliyi altında firmasının Londonda filialını açır. Onun ən böyük xarici sifarişini o 1852-ci ildə Rusiyadan alır. Simens Varşava ilə Pterburq arasında, daha sonra isə Moskvaya teleqraf xəttini çəkməli idi. 1852-ci ildə Simens qardaşı Karlı Peterburqa tikinti işlərinə nəzarət etməyə göndərir. Karl tez bir zamanda Rusiya dövlətinin etibarını qazanır və oradan çoxlu sifarişlər alır. 1855-ci ildə Karlın fəaliyyəti qiymətləndirilərək onun üçün Rusiyada Siemens & Halske firmasının filialı açılır. Bu filial sonra Simens firmasının əsas bünövrəsinə çevrilir.
1865-ci ildə Siemens & Halske firmasının Londondakı filialı ayrılaraq Siemens Brothers & Co. adlı ayrıca firma kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır. Sonralar Halske ilə Simens qardaşları arasında olan fikir ayrılığı Halskenin 20 illik birgə fəaliyyətindən sonra 1867-ci ildə firmadan getməsi ilə nəticələnir. Bundan sonra Verner, Vilhelm və Karl Simens qardaşları firmanın tam mülkiyyətçisinə çevrilirlər.
1870-ci ildə üç il aparılan tikinti işlərin nəticəsində "Hindistan-Avropa telqraf xətti" London, Tehran və Kalkuttanı birləşdirir. Bunlardan əlavə Simens aşağıdakı texniki yenilikləri həyata keçirmişdir:
- 1879-cu ildə ilk elektrik Lokomotiv və ilk dəfə olaraq küçələrin elektriklə işıqlandırılması,
- 1880-ci ildə Manhaymda ilk elektrik Liftin nümayişi,
- 1881-ci ildə Lihtenfelddə (Berlin) ilk elektrik tramvayın sınğı,
- 1882-ci ildə dünyada ilk yuxarı elektrik naqil xətti ilə işləyən avtobusun sınağı.
Mükafatları
1860-cı ildə Simens Berlin texniki universitetində fəxri doktor seçilir. 1867-ci ildə Parisdə keçirilən ndə Simensin elektrik dinamo prinsipi ilə işləyən generatora Fransanın "Fəxri legion ordeni" verilir. Gördüyü işlərinə görə Simens 1874-cü ildə Prussiya Elmlər Akademiyasının üzvü seçilir. 1880-ci ildə ona dövlət şurası tərəfindən ona Pour le Mérite (fran. xidmətinə görə) ordeni verilir. Elmdə və cəmiyyətdə gördüyü işlərinə görə Simens İmperator III Fridrix tərəfindən zadəgan səviyyəsinə yüksəldilir və "fon Simens" adlanır. Elektrik keçiriciliyinin vahidi onun şərəfinə adlanır. Onun sağlığında elektrik müqaviməti də "1 Simens " adlanırdı: 1 SE = 0,944 Ohm.
Əsərləri
- Die electrische Telegraphie. Lüderitz, Berlin 1866
- Positive Vorschläge zu einem Patentgesetz. Bittkow, Berlin 1869
- Beiträge zur Theorie der Legung und Untersuchung submariner Telegraphenleitungen. Akademie, Berlin 1881
- Gesammelte Abhandlungen und Vorträge. Springer, Berlin 1881
- Ueber die Zulässigkeit der Annahme eines electrischen Sonnenpotentials und dessen Bedeutung zur Erklärung terrestrischer Phänomene. Leipzig 1883
- Beiträge zur Theorie des Magnetismus. Königliche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin 1884
- Über die Erhaltung der Kraft im Luftmeere der Erde. Königliche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin 1886
- Das naturwissenschaftliche Zeitalter. Schumacher, Berlin 1886
- Über das allgemeine Windsystem der Erde. Akademie der Wissenschaften, Berlin 1890
- Wissenschaftliche und technische Arbeiten. Springer, Berlin 1889
- Lebenserinnerungen Piper-Verlag, München 2004,
- Aus einem reichen Leben: Werner von Siemens an seine Familie und an seine Freunde. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1954
Mənbə
- Wilfried Feldenkirchen: Werner von Siemens. Erfinder und internationaler Unternehmer Piper-Verlag, München 1996
- Wilfried Feldenkirchen: Werner von Siemens Inventor and International Entrepreneur 2016-04-02 at the Wayback Machine, 1994; The Ohio State University Press, Open Access Initiative (engl.)
- Wilfried Feldenkirchen, Almuth Bartels: Werner von Siemens Ullstein, München 2000,
- Conrad Wandrey: Werner Siemens. Geschichte seines Lebens und Wirkens, Erster Band, München 1942
- Sigfrid von Weiher: Werner von Siemens: Ein Leben für Wissenschaft, Technik und Wirtschaft. Musterschmidt, Göttingen 1974
- Rezo Əliyev. Maşınqayırmanın tarixinə dair. Bakı"Təhsil" NPM, 2008, 542 s.
- Əliquliyev R.M., Salmanova P.M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: "İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh.
Xarici keçidlər
- Verner fon Simens və başqaları Simens arxivində 2008-01-20 at the Wayback Machine
- Qısa tərcümeyi hallar və keçidlər )
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118614088 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Werner von Siemens // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Ernst Werner Siemens // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Deutsche Biographie (alm.). München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ernst Verner fon Simens alm Ernst Werner von Siemens 13 dekabr 1816 6 dekabr 1892 alman ixtiraci elektrotexnikanin yaradicisi ve senayeci Siemens AGnin qurucusu Verner fon Simensalm Werner von Siemens Dogum tarixi 13 dekabr 1816 1816 12 13 Vefat tarixi 6 dekabr 1892 1892 12 06 75 yasinda Vefat sebebi agciyer iltihabiFealiyyeti tesebbuskar ixtiraci muhendis siyasetciUzvluyu Prussiya Elmler Akademiyasi d Peterburq Elmler Akademiyasi Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi Almaniya Fizika Cemiyyeti d 1845 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSimens Qoslarda Kristian Ferdinand Simens 1787 1840 ve onun heyat yoldasi Elenore Henriette Dayhmanin 1792 1839 dorduncu usagi kimi dunyaya gelir 1823 cu ilde onun ailesi Lubeke kocdukden sonra ailenin iqtisadi isleri yaxsi getmir Simense evvelde nenesi daha sonra atasi tehsil verirler Sonralar o bir il Soneberq vetendas mektebinde uc il evde ve sonda uc il Katharineum qimnaziyasinda ders alaraq tehsilini basa catdirir Verner 1834 cu ilde qimnaziyani vaxtindan evvel terk etmek mecburiyyetinde qaldigindan hec bir formal sened ala bilmir Ailesinin maddi veziyyeti ona ali tehsil almaga imkan vermir 1839 cu ilde anasinin ve 1840 ci ilde atasinin vefatindan sonra Verner en boyuk ogul kimi baci qardaslarinin qaygisina qalmali olur Muelliminin mesleheti ile o Berlinde Prussiya muhendislik qrupuna daxil olmaq ucun erize verir oradan ancaq yox cavabi alir Bundan sonra Verner Maqdeburqdaki artilleriya mektebine daxil olur 1835 ci ilin payizinda o artiq Berlin artilleriya mektebinde zabit kimi calisir Bu mektebde ve paralel olaraq Berlin Universitetinde muhazirelere gederek o oz tehsilini derinlesdirerek riyaziyyat fizika kimya ve ballistika uzre biliklere yiyelenir 1838 ci ilde Verner tehsilini artilleriya uzre Leytenat rutbesinde basa catdirir Leytenat Verner Simens Maqdeburda xidmete baslayir ancaq qisa muddet sonra bir duelde sekundant kimi istirak etdiyinden bes il muddetinde mehkum olunur Hebsxanada o oz yerini bir laboratoriyaya cevirir ve burada elektrik qalvanlasdirma ucun yeni usul ixtira edir Tezlikle o efv olunur ve 1842 ci ilde Berlinde herbi xidmetini davam etdirir 1849 cu ile qeder o zabit kimi calisir Bununla beraber Verner oz ixtiralari ile pul qazanmaq isteyir Onun ixtiralari praktiki xarakter dasiyirdi Beleki o buxar masini ucun tenzimleyici suni das ucun duzeldir Senayecilik herisi ile yasayan Simens 1852 ci ilde professor Dr Drumanin qizi Mathilde Drumann 1824 1865 ile evlenir Onlarin iki qizi ve iki oglu olur Matilda vefat edenden sonra Verner 13 iyul 1869 cu ilde ikinci defe olaraq oz qohumu Antonie Simensle evlenir Onun atasi Karl Simens Stuttqartda Kend teserrufati akademiyasinda professor isleyirdi Bu nigahdan onlarin oglu Karl Friedrih 1872 1941 anadan olur 1887 ci ilde Simens Biesdorfda qesr ve onunla birlikde texminen 600 ha saheni alarir ve bu mulku sonra 1889 cu ilde oglu Vilhelme verir 6 dekabr 1892 ci ilde Verner fon Simens Berlinde setelcem xesteliyinden vefat edir FealiyyetiSenayecilik fealiyyeti Berlinde ilk elektrik lokomotivinin numayisi 1879Berlinde dunyanin ilk elektrik avtobusu 1882 12 oktyabr 1847 ci ilde zabit olmasina baxmayaraq Simens mexanik Yohan Qeorq Halske ile birlikde Simens amp Halskenin teleqraf firmasini alm Telegraphenbau Anstalt von Siemens amp Halske yaradirlar Firma ucun esas kapitali boyuk maliyye imkanina malik Yohan Qeorq Simens verir O bu firmaya ilkin kapital kimi 6000 Talerden cox pul investisiya edir Esas sert firmanin gelirinin 20 ne sahib olmaq idi Simens ve Halskenin birge islemesi ixtisas cehetden bir birine ideal uygun gelirdi Halske onun ideyalarini heyata kecirmek ucun praktiki qurgular layihelendirirdi 13 dekabr 1816 ci ilde alman ixtiracisi elektrotexnikanin yaradicisi ve senayeci Siemens sirketinin banisi Ernst Verner fon Simens Ernst Werner von Siemens anadan olmusdur Simens elektrik naqillerinin izole edilmesi texnologiyasinin muellifidir Bu gune kimi elektrik naqilleri bu texnologiya ile uzlenir 1848 ci ilde yeni yaradilmis firma dovletden esas bir sifaris alir Onlar Berlin Frankfurt arasinda teleqraf xettini cekmeli idiler Bu xett 1849 cu ilde tikilib istifadeye verilir Bununla Simens amp Halske firmasi meshurlasir O Prussiya erazisinde basqa teleqraf xetlerinin cekilmesi ucun sifarisler alir Simens almaniyadan kenara cixaraq basqa meknalara da ayaq basmaq qerarina gelir O qardasi Vilhelmin rehberliyi altinda firmasinin Londonda filialini acir Onun en boyuk xarici sifarisini o 1852 ci ilde Rusiyadan alir Simens Varsava ile Pterburq arasinda daha sonra ise Moskvaya teleqraf xettini cekmeli idi 1852 ci ilde Simens qardasi Karli Peterburqa tikinti islerine nezaret etmeye gonderir Karl tez bir zamanda Rusiya dovletinin etibarini qazanir ve oradan coxlu sifarisler alir 1855 ci ilde Karlin fealiyyeti qiymetlendirilerek onun ucun Rusiyada Siemens amp Halske firmasinin filiali acilir Bu filial sonra Simens firmasinin esas bunovresine cevrilir 1865 ci ilde Siemens amp Halske firmasinin Londondaki filiali ayrilaraq Siemens Brothers amp Co adli ayrica firma kimi fealiyyet gostermeye baslayir Sonralar Halske ile Simens qardaslari arasinda olan fikir ayriligi Halskenin 20 illik birge fealiyyetinden sonra 1867 ci ilde firmadan getmesi ile neticelenir Bundan sonra Verner Vilhelm ve Karl Simens qardaslari firmanin tam mulkiyyetcisine cevrilirler 1870 ci ilde uc il aparilan tikinti islerin neticesinde Hindistan Avropa telqraf xetti London Tehran ve Kalkuttani birlesdirir Bunlardan elave Simens asagidaki texniki yenilikleri heyata kecirmisdir 1879 cu ilde ilk elektrik Lokomotiv ve ilk defe olaraq kucelerin elektrikle isiqlandirilmasi 1880 ci ilde Manhaymda ilk elektrik Liftin numayisi 1881 ci ilde Lihtenfeldde Berlin ilk elektrik tramvayin singi 1882 ci ilde dunyada ilk yuxari elektrik naqil xetti ile isleyen avtobusun sinagi MukafatlariSimensin Berlinde qebri 1860 ci ilde Simens Berlin texniki universitetinde fexri doktor secilir 1867 ci ilde Parisde kecirilen nde Simensin elektrik dinamo prinsipi ile isleyen generatora Fransanin Fexri legion ordeni verilir Gorduyu islerine gore Simens 1874 cu ilde Prussiya Elmler Akademiyasinin uzvu secilir 1880 ci ilde ona dovlet surasi terefinden ona Pour le Merite fran xidmetine gore ordeni verilir Elmde ve cemiyyetde gorduyu islerine gore Simens Imperator III Fridrix terefinden zadegan seviyyesine yukseldilir ve fon Simens adlanir Elektrik keciriciliyinin vahidi onun serefine adlanir Onun sagliginda elektrik muqavimeti de 1 Simens adlanirdi 1 SE 0 944 Ohm EserleriDie electrische Telegraphie Luderitz Berlin 1866 Positive Vorschlage zu einem Patentgesetz Bittkow Berlin 1869 Beitrage zur Theorie der Legung und Untersuchung submariner Telegraphenleitungen Akademie Berlin 1881 Gesammelte Abhandlungen und Vortrage Springer Berlin 1881 Ueber die Zulassigkeit der Annahme eines electrischen Sonnenpotentials und dessen Bedeutung zur Erklarung terrestrischer Phanomene Leipzig 1883 Beitrage zur Theorie des Magnetismus Konigliche Akademie der Wissenschaften zu Berlin Berlin 1884 Uber die Erhaltung der Kraft im Luftmeere der Erde Konigliche Akademie der Wissenschaften zu Berlin Berlin 1886 Das naturwissenschaftliche Zeitalter Schumacher Berlin 1886 Uber das allgemeine Windsystem der Erde Akademie der Wissenschaften Berlin 1890 Wissenschaftliche und technische Arbeiten Springer Berlin 1889 Lebenserinnerungen Piper Verlag Munchen 2004 ISBN 3 492 04621 5 Aus einem reichen Leben Werner von Siemens an seine Familie und an seine Freunde Deutsche Verlags Anstalt Stuttgart 1954MenbeWilfried Feldenkirchen Werner von Siemens Erfinder und internationaler Unternehmer Piper Verlag Munchen 1996 Wilfried Feldenkirchen Werner von Siemens Inventor and International Entrepreneur 2016 04 02 at the Wayback Machine 1994 The Ohio State University Press Open Access Initiative engl Wilfried Feldenkirchen Almuth Bartels Werner von Siemens Ullstein Munchen 2000 ISBN 3 548 35948 5 Conrad Wandrey Werner Siemens Geschichte seines Lebens und Wirkens Erster Band Munchen 1942 Sigfrid von Weiher Werner von Siemens Ein Leben fur Wissenschaft Technik und Wirtschaft Musterschmidt Gottingen 1974 Rezo Eliyev Masinqayirmanin tarixine dair Baki Tehsil NPM 2008 542 s Eliquliyev R M Salmanova P M Informasiya cemiyyeti maraqli xronoloji faktlar Baki Informasiya Texnologiyalari nesriyyati 2013 169 seh Xarici kecidlerVerner fon Simens ve basqalari Simens arxivinde 2008 01 20 at the Wayback Machine Qisa tercumeyi hallar ve kecidler IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 118614088 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Werner von Siemens Encyclopaedia Britannica ing Ernst Werner Siemens Brockhauz Ensiklopediyasi alm Deutsche Biographie alm Munchen BSB Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften 2001