Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vergi auditi – təsərrüfat subyektinin mühasibat və vergi hesabatlarına baxılması üçün qanunvericiliklə müəyyən edilmiş normalara etibarlılıq dərəcəsi və uyğunluğu barədə rəy bildirmək üçün audit təşkilatı tərəfindən xüsusi audit tapşırığının icrası təsərrüfat subyekti tərəfindən müxtəlif səviyyəli büdcələrə və büdcədənkənar fondlara vergi və digər ödənişlərin formalaşdırılması, uçotu və ödənilməsi.
 | |
| Audit | |
|---|---|
| Audit növləri | |
| Daxili audit | |
| Əsas anlayışlar | |
| Auditor | |
| Audit nəzərdən mühasibat uçotu | |
| | |
| Maliyyə nəzarəti | |
| Böyük dördlük | |
Haqqında
Məlum olduğu kimi nəzarət idarəetmənin mühüm funksiyası olmaqla, cəmiyyətin iqtisadi həyatında mühüm yer tutur. İqtisadiyyatda geniş islahatlann aparılması (dövlət əmlakının irimiqyaslı özəlləşdirilməsi, çoxsaylı təsərrüfat subyektlərinin əmələ gəlməsi) və bazar münasibətlərinin əksər hissəsinə dövlət tənzimlənməsinin ləğv edilməsi, dövlət tərəfindən iqtisadiyyatın vəziyyətinə nəzarət sistemində əhəmiyyətli dəyişikliklərin həyata keçirilməsini şərtləndirdi.
İndiki yeni şəraitdə sahibkarlar əmlak və vəsaitlərin qorunub saxlanmasında və onlardan daha səmərəli istifadə edilməsində maraqlıdır. Lakin dövlətin xüsusilə vergi və digər məcburi ödəmələrin ödənilməsi sahəsində üst-üstə düşmür. Məhz bu səbəbdən dövlət vergi orqanlannm timsalında təsərrüfat subyektlərinin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti üzərində nəzarəti gücləndirir.
Bazar münasibətlərinə keçid ölkənin maliyyə sisteminin keyfiyyət islahatına səbəb olmuşdur. Müasir şəraitdə maliyyənin təşkilinə ümumi rəhbərlik və müvafiq olaraq maliyyə nəzarəti tənzimləyən dövlət hakimiyyəti orqanlan arasmda bölüşdürülmüşdür.
Vergi auditinin məqsəd və vəzifələri
İndiki bazar iqtisadiyyatına keçid şəraitində təsərrüfat-kommersiya fəaliyyəti göstərən müəssisələrin (sahibkarların) əksəriyyəti vergi qanunvericiliyini yaxşı mənimsəmədikləri üçün səhvlərə yol verir və nəticədə maliyyə sanksiyaları ödəmək məcburiyyətində qalırlar. Bu isə həm təsərrüfat subyektləri, həm də vergi orqanlan tərəfindən vergi qanunvericiliyinə riayət olunması, vergilərin düzgün hesablanması, tam və vaxtında büdcəyə köçürülməsi üzərində nəzarətin gücləndirilməsini tələb edir. İlkin nəzarətçilər kimi hər şeydən əvvəl müəssisənin mühasibat xidmətinin işçiləri çıxış edə bilər. Bu nəzarət istehsal olunmuş və satılmış məhsulların (işlərin, xidmətlərin) həcminin, maya dəyərinin, mənfəətin, əmlakın dəyərinin, digər vergi- tutma obyektlərinin və büdcəyə ödənilən vergilərin uçotunun dürüstlüyünün, mühasibat (maliyyə) hesabatlarının və vergi bəyannamələrinin keyfiyyətli tərtib edilməsinin təmin edilməsindən ibarətdir.
Vergi orqanları tərəfindən həyata keçirilən nəzarət isə maliyyə nəzarətinin yeni forması olan vergi auditi vasitəsilə həyata keçirilir. Vergi auditi — iqtisadi subyektlərin (sifarişçinin) mühasibat və vergi hesabatlarının, ödəmələrin və müəssisələrin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin ümumi vəziyyətinin yoxlanılmasından, onların aktiv və passivlərinin qiymətləndirilməsindən ibarətdir.
Vergi auditinin əsas məqsəd və vəzifələri aşağıdakılardan ibarətdir:
- vergi qanunvericiliyinə əməl olunması;
- vergi və digər məcburi ödənişlərin hesablanmasının düzgünlüyünün yoxlanması;
- uçotun sistemliliyinin və vergitutma bazalarının formalaşmasının düzgünlüyünün yoxlanması;
- iK tətbiq edilmiş vergi dərəcələri və güzəştlərinin düzgünlüyünün yoxlanması;
- tətbiq edilmiş vergi bəyannamələrinin düzgünlüyünün yoxlanması və onlann vergi orqanlarına vaxtında təqdim edilməsi;
- vergitutma obyektlərinin mühasibat uçotunun qurulması və aparılmasının keyfiyyətinin yoxlanması;
- ödənilməli olan vergi məbləğlərinin büdcəyə tam və vaxtında köçürülməsinin təmin edilməsi;
- kriminal hadisələrin mümkün inkişaf yollarının aşkara çıxarılması və onların qarşısının alınması;
- vergi qanunvericiliyini pozanlara qarşı maliyyə və inzibati sanksiyaların tətbiq edilməsi.
Yuxanda sadalanan vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün dövlət vergi orqanlarına geniş səlahiyyətlər və nəzarət tədbirlərinin həyata keçirilməsi üçün böyük imkanlar verilmişdir. Bu nəzarət tədbirlərinə aşağıdakıları aid etmək olar:
- vergi orqanının məsul işçiləri və vəzifəli şəxsləri tabeçiliyindən və mülkiyyət
- formasından asılı olmayaraq bütün müəssisələrdə vergilərin hesablanması və
- ödənilməsi üzrə sənədləri yoxlamaq;
- sahibkarlıq fəaliyyətinin həyata keçirilməsi üçün istifadə edilən ərazi və binalara
- daxil olmaq;
- vergi ödəyicisinin ərazi, bina, sənəd və əşyalarının baxışını keçirmək;
- yoxlama üçün zəruri olan sənədləri tələb etmək;
- sənəd və nümunə kimi əşyaları götürmək;
- zəruri hallarda ekspertiza təyin etmək, tərcüməçi və müşahidəçi dəvət etmək;
- vergi yoxlamasının keçirilməsinə köməklik göstərilməsi üçün mütəxxəsislər
- dəvət etmək;
- inventarizasiya keçirmək;
- xronometraj keçirmək və s.
Vergi auditi onun qarşısında qoyulmuş məqsədlərin daha səmərəli yerinə yetirilməsi məqsədilə müxtəlif nəzarət formalardan istifadə edir. Vergi auditi sistemində vergi yoxlamalan (cameral), mərkəzi yer tutmaqla onun həlledici elementi hesab olunur. Vergi yoxlamaları vergilərin tam və düzgün hesablanması üzərində bilavasitə nəzarət etmək imkanı verir. Bu isə vergi ödəyicilərinin təqdim etdikləri vergi bəyannamələrinin onun maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin faktiki məlumatları.
Vergi auditinin mərhələləri
Təsərrüfat subyektinin vergitutma sisteminin ilkin qiymətləndirilməsi aşağıdakı proseduralardan ibarətdir:
- müəssisənin vergitutma sisteminin ümumi təhlili və onun elementlərinin
- nəzərdən keçirilməsi;
- vergi ödəyicilərinə təsir edən əsas amillərin müəyyən edilməsi;
- vergi ödəmələrinin hesablanması metodikasının yoxlanması;
- mövcud təsərrüfat münasibətləri sisteminin hüquqi və vergi ekspertizası;
- vergilərin hesablanması və ödənilməsinə görə məsul olan xidmətlərin funksiya və
- səlahiyyətlərinin öyrənilməsi və sənəd dövriyyəsinin qiymətləndirilməsi;
- iqtisadi subyektin vergi göstəricilərinin ilkin hesablanması.
Xarici keçidlər
- Методика аудиторской деятельности "Налоговый аудит и другие сопутствующие услуги по налоговым вопросам. Общение с налоговыми органами"(одобрена Комиссией по аудиторской деятельности при Президенте РФ 11.07.2000 Протокол N 1)
- Налоговый аудит как способ выявления переплат 2021-03-02 at the Wayback Machine
- Как самостоятельно выявить переплаты по налогам 2019-08-31 at the Wayback Machine
- В каком случае можно отнести переплату по налогам в расходы по налогу на прибыль 2021-03-02 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vergi auditi teserrufat subyektinin muhasibat ve vergi hesabatlarina baxilmasi ucun qanunvericilikle mueyyen edilmis normalara etibarliliq derecesi ve uygunlugu barede rey bildirmek ucun audit teskilati terefinden xususi audit tapsiriginin icrasi teserrufat subyekti terefinden muxtelif seviyyeli budcelere ve budcedenkenar fondlara vergi ve diger odenislerin formalasdirilmasi ucotu ve odenilmesi AuditAudit novleriDaxili audit Kenar audit Vergi auditi Etraf muhit auditi Due diligenceEsas anlayislarAuditor Audit nezerden muhasibat ucotuMaliyye nezaretiBoyuk dordlukKPMGSablon baxredakteHaqqindaMelum oldugu kimi nezaret idareetmenin muhum funksiyasi olmaqla cemiyyetin iqtisadi heyatinda muhum yer tutur Iqtisadiyyatda genis islahatlann aparilmasi dovlet emlakinin irimiqyasli ozellesdirilmesi coxsayli teserrufat subyektlerinin emele gelmesi ve bazar munasibetlerinin ekser hissesine dovlet tenzimlenmesinin legv edilmesi dovlet terefinden iqtisadiyyatin veziyyetine nezaret sisteminde ehemiyyetli deyisikliklerin heyata kecirilmesini sertlendirdi Indiki yeni seraitde sahibkarlar emlak ve vesaitlerin qorunub saxlanmasinda ve onlardan daha semereli istifade edilmesinde maraqlidir Lakin dovletin xususile vergi ve diger mecburi odemelerin odenilmesi sahesinde ust uste dusmur Mehz bu sebebden dovlet vergi orqanlannm timsalinda teserrufat subyektlerinin maliyye teserrufat fealiyyeti uzerinde nezareti guclendirir Bazar munasibetlerine kecid olkenin maliyye sisteminin keyfiyyet islahatina sebeb olmusdur Muasir seraitde maliyyenin teskiline umumi rehberlik ve muvafiq olaraq maliyye nezareti tenzimleyen dovlet hakimiyyeti orqanlan arasmda bolusdurulmusdur Vergi auditinin meqsed ve vezifeleriIndiki bazar iqtisadiyyatina kecid seraitinde teserrufat kommersiya fealiyyeti gosteren muessiselerin sahibkarlarin ekseriyyeti vergi qanunvericiliyini yaxsi menimsemedikleri ucun sehvlere yol verir ve neticede maliyye sanksiyalari odemek mecburiyyetinde qalirlar Bu ise hem teserrufat subyektleri hem de vergi orqanlan terefinden vergi qanunvericiliyine riayet olunmasi vergilerin duzgun hesablanmasi tam ve vaxtinda budceye kocurulmesi uzerinde nezaretin guclendirilmesini teleb edir Ilkin nezaretciler kimi her seyden evvel muessisenin muhasibat xidmetinin iscileri cixis ede biler Bu nezaret istehsal olunmus ve satilmis mehsullarin islerin xidmetlerin hecminin maya deyerinin menfeetin emlakin deyerinin diger vergi tutma obyektlerinin ve budceye odenilen vergilerin ucotunun durustluyunun muhasibat maliyye hesabatlarinin ve vergi beyannamelerinin keyfiyyetli tertib edilmesinin temin edilmesinden ibaretdir Vergi orqanlari terefinden heyata kecirilen nezaret ise maliyye nezaretinin yeni formasi olan vergi auditi vasitesile heyata kecirilir Vergi auditi iqtisadi subyektlerin sifariscinin muhasibat ve vergi hesabatlarinin odemelerin ve muessiselerin maliyye teserrufat fealiyyetinin umumi veziyyetinin yoxlanilmasindan onlarin aktiv ve passivlerinin qiymetlendirilmesinden ibaretdir Vergi auditinin esas meqsed ve vezifeleri asagidakilardan ibaretdir vergi qanunvericiliyine emel olunmasi vergi ve diger mecburi odenislerin hesablanmasinin duzgunluyunun yoxlanmasi ucotun sistemliliyinin ve vergitutma bazalarinin formalasmasinin duzgunluyunun yoxlanmasi iK tetbiq edilmis vergi dereceleri ve guzestlerinin duzgunluyunun yoxlanmasi tetbiq edilmis vergi beyannamelerinin duzgunluyunun yoxlanmasi ve onlann vergi orqanlarina vaxtinda teqdim edilmesi vergitutma obyektlerinin muhasibat ucotunun qurulmasi ve aparilmasinin keyfiyyetinin yoxlanmasi odenilmeli olan vergi mebleglerinin budceye tam ve vaxtinda kocurulmesinin temin edilmesi kriminal hadiselerin mumkun inkisaf yollarinin askara cixarilmasi ve onlarin qarsisinin alinmasi vergi qanunvericiliyini pozanlara qarsi maliyye ve inzibati sanksiyalarin tetbiq edilmesi Yuxanda sadalanan vezifelerin yerine yetirilmesi ucun dovlet vergi orqanlarina genis selahiyyetler ve nezaret tedbirlerinin heyata kecirilmesi ucun boyuk imkanlar verilmisdir Bu nezaret tedbirlerine asagidakilari aid etmek olar vergi orqaninin mesul iscileri ve vezifeli sexsleri tabeciliyinden ve mulkiyyet formasindan asili olmayaraq butun muessiselerde vergilerin hesablanmasi ve odenilmesi uzre senedleri yoxlamaq sahibkarliq fealiyyetinin heyata kecirilmesi ucun istifade edilen erazi ve binalara daxil olmaq vergi odeyicisinin erazi bina sened ve esyalarinin baxisini kecirmek yoxlama ucun zeruri olan senedleri teleb etmek sened ve numune kimi esyalari goturmek zeruri hallarda ekspertiza teyin etmek tercumeci ve musahideci devet etmek vergi yoxlamasinin kecirilmesine komeklik gosterilmesi ucun mutexxesisler devet etmek inventarizasiya kecirmek xronometraj kecirmek ve s Vergi auditi onun qarsisinda qoyulmus meqsedlerin daha semereli yerine yetirilmesi meqsedile muxtelif nezaret formalardan istifade edir Vergi auditi sisteminde vergi yoxlamalan cameral merkezi yer tutmaqla onun helledici elementi hesab olunur Vergi yoxlamalari vergilerin tam ve duzgun hesablanmasi uzerinde bilavasite nezaret etmek imkani verir Bu ise vergi odeyicilerinin teqdim etdikleri vergi beyannamelerinin onun maliyye teserrufat fealiyyetinin faktiki melumatlari Vergi auditinin merheleleriTeserrufat subyektinin vergitutma sisteminin ilkin qiymetlendirilmesi asagidaki proseduralardan ibaretdir muessisenin vergitutma sisteminin umumi tehlili ve onun elementlerinin nezerden kecirilmesi vergi odeyicilerine tesir eden esas amillerin mueyyen edilmesi vergi odemelerinin hesablanmasi metodikasinin yoxlanmasi movcud teserrufat munasibetleri sisteminin huquqi ve vergi ekspertizasi vergilerin hesablanmasi ve odenilmesine gore mesul olan xidmetlerin funksiya ve selahiyyetlerinin oyrenilmesi ve sened dovriyyesinin qiymetlendirilmesi iqtisadi subyektin vergi gostericilerinin ilkin hesablanmasi Xarici kecidlerMetodika auditorskoj deyatelnosti Nalogovyj audit i drugie soputstvuyushie uslugi po nalogovym voprosam Obshenie s nalogovymi organami odobrena Komissiej po auditorskoj deyatelnosti pri Prezidente RF 11 07 2000 Protokol N 1 Nalogovyj audit kak sposob vyyavleniya pereplat 2021 03 02 at the Wayback Machine Kak samostoyatelno vyyavit pereplaty po nalogam 2019 08 31 at the Wayback Machine V kakom sluchae mozhno otnesti pereplatu po nalogam v rashody po nalogu na pribyl 2021 03 02 at the Wayback Machine