Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Venesiyada ölüm (alm. Der Tod in Venedig) — alman yazıçısı Tomas Mannın 1912-ci ildə nəşr olunmuş romanıdır. Bu, Venesiyaya səfər edən və Tadeusz ləqəbi ilə tanınan polşalı turist Tadzionun gözündən azad olan, yüksələn və getdikcə daha çox aludə olan bir yazıçını təqdim edir. Tadzio, Mannın 1911-ci ildə şəhərə səfəri zamanı müşahidə etdiyi Vladzio adlı real şəxsə əsaslanırdı, lakin hekayənin özü uydurma idi.
| Venesiyada ölüm | |
|---|---|
| alm. Der Tod in Venedig | |
 O kitabının azərbaycanca tərcüməsinin üz qabığı. | |
| Müəllif | Tomas Mann |
| Janr | Klassika |
| Orijinalın dili | Alman dili |
| Ölkə | Almaniya |
| Orijinalın nəşr ili | 1912 |
| Nəşriyyat | Qanun Nəşriyyatı |
| Cild | Yumşaq |
| Səhifə | 128 |
| Elektron versiya | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Məzmun
Qustav Aşenbax - məşhur alman yazıçısı - uzun iş günündən sonra gəzintiyə çıxıb. Gəzmək və dincəlmək lazım idi. Tramvaya bir neçə dayanacaq getdi. Sonra yazıçı restoranın yanından keçib, lakin orada çoxlu ziyarətçi görüb içəri girməmək qərarına gəlib. Tufan qopduğu üçün Aşenbax yenidən tramvayla evə qayıtmaq üzrə idi. Dayanacaqda gözləyərkən o, səyahətçiyə oxşayan bir adamın diqqətini çəkdi. Elə bu anda yazıçıda sərgərdanlıq susuzluğu oyandı. Yazıçı kitab üzərində işi yarımçıq qoymaq istəməsə də, yenə də fasilə vermək qərarına gəlib. Əsərləri sayəsində varlı adam idi: “Maya”, “Əhəmiyyətsiz” və s. Qustav özü üçün bir neçə həftə isti adada qalmağı zəruri hesab etdi. Aşenbax dul qalmışdı. Qızı evləndi və başqa şəhərdə yaşayırdı. Əlli yaşında, yaşına baxdı. Uşaqlıqdan Qustav sağlamlığı ilə seçilmirdi, lakin qocalığa qədər yaşamaq üçün yorulmaz arzusu yazıçıya lazımi canlılıq verdi. Yazıçı əvvəlcə tətilini Adriatik dənizindəki bir adada keçirməyi düşünür. Oraya çatanda səhv etdiyini anladı və paroxodda Venesiyaya getdi. Sərnişinlər arasında yazıçı gənclərin bir araya gəlməsinə diqqət çəkib. Onların arasında ən son gənclik dəbində geyinmiş yaşlı kişi seçilib. O, gənc görünmək üçün parik taxıb və makiyaj edib. O, adət və davranışları gənclərdən mənimsəyib. Yaşlı kişinin bu davranışı Aşenbaxın xoşuna gəlmirdi. Bunu gülməli hesab edirdi. Qustav Aşenbax oteldə məskunlaşdı. Çimərlikdə çox vaxt keçirdi, kabinədə oturdu, kitab oxudu. Yazıçı bacıları və dayəsi ilə orada dincələn bir oğlanı da bəyənib. Oğlan Polşalı ailədən idi. Onun adı Tadzio idi. Uşağın təxminən on dörd yaşı var idi. Qustav bu oğlanın inanılmaz gözəlliyinə heyran oldu. Bir-iki gündən sonra Venesiyada hava yaxşılaşmadı və yazıçı getməyə hazırlaşdı. Sürücü ilə baqaj göndərdi və qayıqla stansiyaya getdi. Lakin onun çamadanı səhv qatara yüklənib. Qustav hətta bu səhvə sevindi. O, artıq Venesiyada qalmaq istəyirdi, lakin istəyinin dəyişməsini otelə necə izah edəcəyini bilmirdi. Qustav yenə də restorana, sonra isə sahilə getdi. O, həmişə polşalı oğlana heyran olub. Hətta gələcək kitabında uşağı hansısa personajın prototipinə çevirmək fikri də var idi. Sonra yazıçı gənc Tadzioya aşiq olduğunu başa düşməyə başladı. O, təsadüfi görüşləri qaçırmağa başladı. Yazıçı ailəni gəzintilərdə izləyirdi. Tadzio yazıçının belə diqqətini gördü. Eyni zamanda, Asiya vəbası Venesiyada inkişaf etməyə başladı. Çoxlu turist şəhəri tərk etdi. Gustav epidemiya haqqında İngiltərə turizm ofisində məlumat aldı. Ölkə rəsmiləri turizm mövsümündə sınmamaq üçün həqiqəti gizlədiblər. Yazıçı əvvəlcə bu xəbəri Tadzionun anasına çatdırmaq istəsə də, onların gedəcəyindən qorxdu və gözəl oğlana heyran ola bilməyəcəkdi. Bir səhər yazıçı özünü pis hiss etdi. Tadzionu görmək üçün sahilə getdi. Günəş şemsiyesinde oturan Qustav Aşenbax öldü.
Yazılma tarixi
Mann Hötenin 18 yaşlı Ulrike fon Levetzova məhəbbət hekayəsindən ilhamlanaraq "ağıl və deqradasiya kimi ehtiras" haqqında hekayə yazmağı planlaşdırırdı. Həmçinin, yazıçı Gustav Mahlerin ölümü və Tadzionun prototipi - 11 yaşlı Vladzio Moes ilə söhbət etdiyi Venesiyaya səfərindən çox təsirləndi. O, həm də ağıl və hiss arasındakı əlaqəni göstərmək niyyətində idi.
Hekayəmin ideyasına 1911-ci ilin yazında əvvəllər Münhendə tanış olduğum Qustav Mahlerin ölümü ilə bağlı gələn xəbər çox təsir etdi; öz enerjisindən yanan bu adam məndə güclü təsir bağışladı. Onun ölümü zamanı mən Brioni adasında idim və orada onun son saatları haqqında təmtəraqlı tonda yazan Vyana qəzetlərini izləyirdim. Sonralar bu sarsıntılar qısa hekayənin doğulduğu təəssürat və ideyalarla qarışdı və mən orgiasiyalı ölümlə ölən qəhrəmanıma nəinki böyük musiqiçi adını verdim, həm də onun xarici görünüşünü təsvir etmək üçün Mahler maskası götürdüm. Tomas Mann, "İllüstrasiya qovluğuna ön söz"
Əsl Tadzio
Mannın həyat yoldaşı Katia (1974-cü il kitabında) xatırlayır ki, hekayə ideyası Tomasla 1911-ci ilin yayında Venesiyada (Lido sahilindəki Grand Hôtel des Bains-də qalmaq) əsl tətil zamanı yaranıb: Qəbiristanlıqdakı adamdan başlayaraq hekayənin bütün təfərrüatları təcrübədən götürülüb... Yeməkxanada elə ilk gün ərimin təsvir etdiyi kimi görünən polşalı ailəni gördük: qızlar kifayət qədər sərt və ciddi geyinmişdilər və təxminən 13 yaşlı çox cazibədar, gözəl oğlan açıq yaxası və çox yaraşıqlı bağları olan dənizçi kostyumu geyinmişdi. O, dərhal ərimin diqqətini çəkdi. Bu oğlan olduqca cazibədar idi və ərim həmişə sahildə yoldaşları ilə ona baxırdı. O, bütün Venesiyada onun arxasınca getmədi - bunu etmədi - amma oğlan onu valeh etdi və tez-tez onun haqqında düşünürdü ... Həmim, şəxsi məsləhətçi Fridberq hələ də xatırlayıram ki, kanon hüququ üzrə məşhur professor. Leipzig qəzəbləndi: "Nə hekayə! Və ailəsi olan evli bir adam!" "Tadzio"ya ilham verən oğlan, adı adətən Vladzio və ya sadəcə Adzio kimi qısaldılan baron Vladislav Moes idi. Bu hekayə təxminən 1964-cü ildə Tomas Mannın tərcüməçisi Andrzey Doleqovski tərəfindən aşkar edilmiş və 1965-ci ildə Alman mətbuatında dərc edilmişdir. Bəzi mənbələr Moesin 1971-ci ildə çəkilmiş roman filmini görənə qədər əlaqəni öyrənmədiyini bildirir. Moes 17 noyabr 1900-cü ildə Viebrka şəhərində baron Aleksander Juliusz Moes-in ikinci oğlu və dördüncü övladı olaraq anadan olub. O, Venesiyada olarkən 10 yaşında idi, romandakı Tadziodan xeyli gənc idi. Baron Moes 17 dekabr 1986-cı ildə Varşavada vəfat etdi və Sileziya Voyevodalığının Pilica qəbiristanlığında dəfn edildi. O, Gilbert Adair tərəfindən The Real Tadzio (Qısa Kitablar, 2001) tərcümeyi-halının mövzusu idi.
Film
- 1971-ci ildə Luçino Viskonti tərəfindən Dirk Boqardın baş rolda oynadığı “Venesiyada Ölüm” filmi çəkilmişdir.
- Benjamin Britten 1973-cü ildə Venesiyadakı ölümü operaya çevirdi, sonuncu operasıdır.
- Bu roman 1997-ci ildə BBC Radio 3 üçün Peter Volf tərəfindən dramatikləşdirilib.
- Con Neymar onu 2003-cü ilin dekabrında Hamburq Balet şirkəti üçün uyğunlaşdırdı.
- 2013-cü ildə Berlindəki Schaubühne teatrında Tomas Ostermeier tərəfindən idarə olunan Venesiyada Ölüm /Kindertotenlieder adlı səhnə əsəri Qustav Mahlerin Kindertotenlieder mahnı silsiləsindəki elementləri götürdü.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2022-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-11-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Venesiyada olum alm Der Tod in Venedig alman yazicisi Tomas Mannin 1912 ci ilde nesr olunmus romanidir Bu Venesiyaya sefer eden ve Tadeusz leqebi ile taninan polsali turist Tadzionun gozunden azad olan yukselen ve getdikce daha cox alude olan bir yazicini teqdim edir Tadzio Mannin 1911 ci ilde sehere seferi zamani musahide etdiyi Vladzio adli real sexse esaslanirdi lakin hekayenin ozu uydurma idi Venesiyada olumalm Der Tod in Venedig O kitabinin azerbaycanca tercumesinin uz qabigi Muellif Tomas MannJanr KlassikaOrijinalin dili Alman diliOlke AlmaniyaOrijinalin nesr ili 1912Nesriyyat Qanun NesriyyatiCild YumsaqSehife 128Elektron versiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarMezmunQustav Asenbax meshur alman yazicisi uzun is gununden sonra gezintiye cixib Gezmek ve dincelmek lazim idi Tramvaya bir nece dayanacaq getdi Sonra yazici restoranin yanindan kecib lakin orada coxlu ziyaretci gorub iceri girmemek qerarina gelib Tufan qopdugu ucun Asenbax yeniden tramvayla eve qayitmaq uzre idi Dayanacaqda gozleyerken o seyahetciye oxsayan bir adamin diqqetini cekdi Ele bu anda yazicida sergerdanliq susuzlugu oyandi Yazici kitab uzerinde isi yarimciq qoymaq istemese de yene de fasile vermek qerarina gelib Eserleri sayesinde varli adam idi Maya Ehemiyyetsiz ve s Qustav ozu ucun bir nece hefte isti adada qalmagi zeruri hesab etdi Asenbax dul qalmisdi Qizi evlendi ve basqa seherde yasayirdi Elli yasinda yasina baxdi Usaqliqdan Qustav saglamligi ile secilmirdi lakin qocaliga qeder yasamaq ucun yorulmaz arzusu yaziciya lazimi canliliq verdi Yazici evvelce tetilini Adriatik denizindeki bir adada kecirmeyi dusunur Oraya catanda sehv etdiyini anladi ve paroxodda Venesiyaya getdi Sernisinler arasinda yazici genclerin bir araya gelmesine diqqet cekib Onlarin arasinda en son genclik debinde geyinmis yasli kisi secilib O genc gorunmek ucun parik taxib ve makiyaj edib O adet ve davranislari genclerden menimseyib Yasli kisinin bu davranisi Asenbaxin xosuna gelmirdi Bunu gulmeli hesab edirdi Qustav Asenbax otelde meskunlasdi Cimerlikde cox vaxt kecirdi kabinede oturdu kitab oxudu Yazici bacilari ve dayesi ile orada dincelen bir oglani da beyenib Oglan Polsali aileden idi Onun adi Tadzio idi Usagin texminen on dord yasi var idi Qustav bu oglanin inanilmaz gozelliyine heyran oldu Bir iki gunden sonra Venesiyada hava yaxsilasmadi ve yazici getmeye hazirlasdi Surucu ile baqaj gonderdi ve qayiqla stansiyaya getdi Lakin onun camadani sehv qatara yuklenib Qustav hetta bu sehve sevindi O artiq Venesiyada qalmaq isteyirdi lakin isteyinin deyismesini otele nece izah edeceyini bilmirdi Qustav yene de restorana sonra ise sahile getdi O hemise polsali oglana heyran olub Hetta gelecek kitabinda usagi hansisa personajin prototipine cevirmek fikri de var idi Sonra yazici genc Tadzioya asiq oldugunu basa dusmeye basladi O tesadufi gorusleri qacirmaga basladi Yazici aileni gezintilerde izleyirdi Tadzio yazicinin bele diqqetini gordu Eyni zamanda Asiya vebasi Venesiyada inkisaf etmeye basladi Coxlu turist seheri terk etdi Gustav epidemiya haqqinda Ingiltere turizm ofisinde melumat aldi Olke resmileri turizm movsumunde sinmamaq ucun heqiqeti gizledibler Yazici evvelce bu xeberi Tadzionun anasina catdirmaq istese de onlarin gedeceyinden qorxdu ve gozel oglana heyran ola bilmeyecekdi Bir seher yazici ozunu pis hiss etdi Tadzionu gormek ucun sahile getdi Gunes semsiyesinde oturan Qustav Asenbax oldu Yazilma tarixiMann Hotenin 18 yasli Ulrike fon Levetzova mehebbet hekayesinden ilhamlanaraq agil ve deqradasiya kimi ehtiras haqqinda hekaye yazmagi planlasdirirdi Hemcinin yazici Gustav Mahlerin olumu ve Tadzionun prototipi 11 yasli Vladzio Moes ile sohbet etdiyi Venesiyaya seferinden cox tesirlendi O hem de agil ve hiss arasindaki elaqeni gostermek niyyetinde idi Hekayemin ideyasina 1911 ci ilin yazinda evveller Munhende tanis oldugum Qustav Mahlerin olumu ile bagli gelen xeber cox tesir etdi oz enerjisinden yanan bu adam mende guclu tesir bagisladi Onun olumu zamani men Brioni adasinda idim ve orada onun son saatlari haqqinda temteraqli tonda yazan Vyana qezetlerini izleyirdim Sonralar bu sarsintilar qisa hekayenin doguldugu teessurat ve ideyalarla qarisdi ve men orgiasiyali olumle olen qehremanima neinki boyuk musiqici adini verdim hem de onun xarici gorunusunu tesvir etmek ucun Mahler maskasi goturdum Tomas Mann Illustrasiya qovluguna on soz Esl TadzioVenesiyadaki kecmis Grand Hotel des Bains Tomas Mannin qaldigi ve romanda herekete kecdiyi yer Mannin heyat yoldasi Katia 1974 cu il kitabinda xatirlayir ki hekaye ideyasi Tomasla 1911 ci ilin yayinda Venesiyada Lido sahilindeki Grand Hotel des Bains de qalmaq esl tetil zamani yaranib Qebiristanliqdaki adamdan baslayaraq hekayenin butun teferruatlari tecrubeden goturulub Yemekxanada ele ilk gun erimin tesvir etdiyi kimi gorunen polsali aileni gorduk qizlar kifayet qeder sert ve ciddi geyinmisdiler ve texminen 13 yasli cox cazibedar gozel oglan aciq yaxasi ve cox yarasiqli baglari olan denizci kostyumu geyinmisdi O derhal erimin diqqetini cekdi Bu oglan olduqca cazibedar idi ve erim hemise sahilde yoldaslari ile ona baxirdi O butun Venesiyada onun arxasinca getmedi bunu etmedi amma oglan onu valeh etdi ve tez tez onun haqqinda dusunurdu Hemim sexsi meslehetci Fridberq hele de xatirlayiram ki kanon huququ uzre meshur professor Leipzig qezeblendi Ne hekaye Ve ailesi olan evli bir adam Tadzio ya ilham veren oglan adi adeten Vladzio ve ya sadece Adzio kimi qisaldilan baron Vladislav Moes idi Bu hekaye texminen 1964 cu ilde Tomas Mannin tercumecisi Andrzey Doleqovski terefinden askar edilmis ve 1965 ci ilde Alman metbuatinda derc edilmisdir Bezi menbeler Moesin 1971 ci ilde cekilmis roman filmini gorene qeder elaqeni oyrenmediyini bildirir Moes 17 noyabr 1900 cu ilde Viebrka seherinde baron Aleksander Juliusz Moes in ikinci oglu ve dorduncu ovladi olaraq anadan olub O Venesiyada olarken 10 yasinda idi romandaki Tadziodan xeyli genc idi Baron Moes 17 dekabr 1986 ci ilde Varsavada vefat etdi ve Sileziya Voyevodaliginin Pilica qebiristanliginda defn edildi O Gilbert Adair terefinden The Real Tadzio Qisa Kitablar 2001 tercumeyi halinin movzusu idi Film1971 ci ilde Lucino Viskonti terefinden Dirk Boqardin bas rolda oynadigi Venesiyada Olum filmi cekilmisdir Benjamin Britten 1973 cu ilde Venesiyadaki olumu operaya cevirdi sonuncu operasidir Bu roman 1997 ci ilde BBC Radio 3 ucun Peter Volf terefinden dramatiklesdirilib Con Neymar onu 2003 cu ilin dekabrinda Hamburq Balet sirketi ucun uygunlasdirdi 2013 cu ilde Berlindeki Schaubuhne teatrinda Tomas Ostermeier terefinden idare olunan Venesiyada Olum Kindertotenlieder adli sehne eseri Qustav Mahlerin Kindertotenlieder mahni silsilesindeki elementleri goturdu Istinadlar Arxivlenmis suret 2022 11 16 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 16 Arxivlenmis suret 2022 01 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 16 Arxivlenmis suret 2022 11 16 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 16 Arxivlenmis suret 2022 11 17 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 17