Vasili İvanoviç Razumovski (rus. Василий Иванович Разумовский; 8 aprel 1857, Yefimovka[d], Buzuluk qəzası[d], Orenburq quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 7 aprel 1935, Yessentuki, Stavropol diyarı, Rusiya) — rus cərrahı, 1887-ci ildən Kazan Universitetinin professoru, tibb elmləri doktoru, əmək qəhrəmanı, 150-dən çox elmi işin müəllifi. Razumovski Saratov (1909), Tbilisi (1918) və Bakı (1919) universitetlərinin banilərindən biri olmuş, eləcə də Saratov Universitetinin (1909-1912) və Bakı Universitetinin (1919-1920) ilk rektoru vəzifəsini icra etmişdir. 1920-ci ildən sonra vətəni Kazana qayıdan Razumovski yenidən oradakı universitetdə dərs deməyə başlamış və 1930-cu ildə təqaüdə çıxmışdır.
Vasili Razumovski | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | (77 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Elm sahəsi | tibb |
Elmi dərəcəsi | |
İş yeri | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
8 aprel (22 mart) 1857-ci ildə Rusiya imperiyasının Samara quberniyasının Bululukski dairəsinin Yefimovka kəndində doğulmuşdur. İndiki Rusiya Federasiyası Orenburq vilayətinin Kurmanayevski rayonu.
1880-ci ildə İmperiya Kazan Universitetinini bitirmişdir. 1887-ci ildə Kazan universitetinin cərrahiyyə üzrə professoru olmuşdur.
1893-cü ildə professor ilk dəfə olaraq Qafqaz Mineralnıye vodiya (Mədən suları) turist kimi gəlib.
1896-cı ildə kurort rəhbərliyinin xahişi və dəvəti ilə hər yay orada ödənişli əsaslarla cərrah konsultant işləməyə başlamışdır.
1896-1898-ci illərdə Jeleznavodskidə çalışmışdır. Daha sonra Pyatiqorskidə doktor Rjaksinskinin şəxsi klinikasında işləmişdir. Razumovski Rusiya İmperiyası Saratov Universitetinin banilərindən biri və ilk rektoru olmuşdur – 1909-1912-ci illər.
O həmçinin Tbilisi Dövlət Universitetinin (1918) rektoru, habelə Bakı Dövlət Universitetinin ilk rektoru olmuşdur (1919-cü il)
8 Sentyabr 1919-ci il. Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti (Azərbaycan Demokratik Respublikası) hökumətinin sərəncamından: “Universitet komissiyasının yekdil qərarı ilə əməkdar professor Razumovski Bakı Dövlət Universitetinin rektoru, Pataloji Anatomiya üzrə kafedranın professoru Çirokoqorov isə Tibb Fakultəsinin dekanın təyin edilsin”
1920-ci ildən sonra professor Razumovski Saratov Universitetinə qayıdır və 1930-cu ilədən həmin universitetdə çalışır.
1930-cu ildə pedaqoji fəaliyyətinin dayandırıb sırf həkimlik fəaliyyəti və təşkilati işlərlə məşğul olmağa başlayır.
7 aprel 1935-ci ildə Yesentuki şəhərində vəfat etmişdir. Qəbri şəhərin Qardaşlıq qəbiristanlığındadır. 1990-cı illərdə qəbrinin üstündə barelyefi oğurlanmışdır. 2012-ci ildə Saratov Universitetinin təşkilatçılığı ilə barelyef yenidən bərpa edilmişdir.
Ailəsi
Qızı: Sofiya Vasilyevna Razumovskaya Qızı: Yuliya Vasilyevna Razumovskaya
Mükafatları və təltifatları
4-cü dərəcəli Müqəddəs Vladimir Ordeni, 3 və 4-cü dərəcəli Müqəddəs Anna ordeni, İkinci dərəcəli Müqəddəs Stanislav ordeni 1923-cü ildə Əmək qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür. 1934-cü ildə RSFSR Əməkdar Elm Xadimi adına layiq görülmüşdür. Leninqrad, Moskva və digər Cərrahiyyə Cəmiyyətlərinin fəxri üzvü olmuşdur. Razumovski Piraqov Həkimlər Cəmiyyətinin aktiv üzvü olmuşdur.
İstinadlar
- Разумовский Василий Иванович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Hüseyn Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. - səh. 345-346.
Xarici keçidlər
- Böyük Bioqrafik Ensiklopediya
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vasili Ivanovic Razumovski rus Vasilij Ivanovich Razumovskij 8 aprel 1857 Yefimovka d Buzuluk qezasi d Orenburq quberniyasi d Rusiya imperiyasi 7 aprel 1935 Yessentuki Stavropol diyari Rusiya rus cerrahi 1887 ci ilden Kazan Universitetinin professoru tibb elmleri doktoru emek qehremani 150 den cox elmi isin muellifi Razumovski Saratov 1909 Tbilisi 1918 ve Baki 1919 universitetlerinin banilerinden biri olmus elece de Saratov Universitetinin 1909 1912 ve Baki Universitetinin 1919 1920 ilk rektoru vezifesini icra etmisdir 1920 ci ilden sonra veteni Kazana qayidan Razumovski yeniden oradaki universitetde ders demeye baslamis ve 1930 cu ilde teqaude cixmisdir Vasili RazumovskiDogum tarixi 8 aprel 1857Dogum yeri Yefimovka d Buzuluk qezasi d Orenburq quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 7 aprel 1935 77 yasinda Vefat yeri Yessentuki Stavropol diyari RusiyaDefn yeri YessentukiElm sahesi tibbElmi derecesi elmler doktoruIs yeri Kazan Dovlet UniversitetiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati8 aprel 22 mart 1857 ci ilde Rusiya imperiyasinin Samara quberniyasinin Bululukski dairesinin Yefimovka kendinde dogulmusdur Indiki Rusiya Federasiyasi Orenburq vilayetinin Kurmanayevski rayonu 1880 ci ilde Imperiya Kazan Universitetinini bitirmisdir 1887 ci ilde Kazan universitetinin cerrahiyye uzre professoru olmusdur 1893 cu ilde professor ilk defe olaraq Qafqaz Mineralniye vodiya Meden sulari turist kimi gelib 1896 ci ilde kurort rehberliyinin xahisi ve deveti ile her yay orada odenisli esaslarla cerrah konsultant islemeye baslamisdir 1896 1898 ci illerde Jeleznavodskide calismisdir Daha sonra Pyatiqorskide doktor Rjaksinskinin sexsi klinikasinda islemisdir Razumovski Rusiya Imperiyasi Saratov Universitetinin banilerinden biri ve ilk rektoru olmusdur 1909 1912 ci iller O hemcinin Tbilisi Dovlet Universitetinin 1918 rektoru habele Baki Dovlet Universitetinin ilk rektoru olmusdur 1919 cu il 8 Sentyabr 1919 ci il Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Azerbaycan Demokratik Respublikasi hokumetinin serencamindan Universitet komissiyasinin yekdil qerari ile emekdar professor Razumovski Baki Dovlet Universitetinin rektoru Pataloji Anatomiya uzre kafedranin professoru Cirokoqorov ise Tibb Fakultesinin dekanin teyin edilsin 1920 ci ilden sonra professor Razumovski Saratov Universitetine qayidir ve 1930 cu ileden hemin universitetde calisir 1930 cu ilde pedaqoji fealiyyetinin dayandirib sirf hekimlik fealiyyeti ve teskilati islerle mesgul olmaga baslayir 7 aprel 1935 ci ilde Yesentuki seherinde vefat etmisdir Qebri seherin Qardasliq qebiristanligindadir 1990 ci illerde qebrinin ustunde barelyefi ogurlanmisdir 2012 ci ilde Saratov Universitetinin teskilatciligi ile barelyef yeniden berpa edilmisdir AilesiQizi Sofiya Vasilyevna Razumovskaya Qizi Yuliya Vasilyevna RazumovskayaMukafatlari ve teltifatlari4 cu dereceli Muqeddes Vladimir Ordeni 3 ve 4 cu dereceli Muqeddes Anna ordeni Ikinci dereceli Muqeddes Stanislav ordeni 1923 cu ilde Emek qehremani adina layiq gorulmusdur 1934 cu ilde RSFSR Emekdar Elm Xadimi adina layiq gorulmusdur Leninqrad Moskva ve diger Cerrahiyye Cemiyyetlerinin fexri uzvu olmusdur Razumovski Piraqov Hekimler Cemiyyetinin aktiv uzvu olmusdur IstinadlarRazumovskij Vasilij Ivanovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Huseyn Ehmedov Azerbaycan mekteb ve pedaqoji fikir tarixi Baki Elm ve tehsil 2014 seh 345 346 Xarici kecidlerBoyuk Bioqrafik EnsiklopediyaHemcinin baxBaki Dovlet Universiteti Elm xadimi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin