Varden Qriqoreviç Çulukidze (gürc. ვარდენ გრიგოლის ძე წულუკიძე; 8 noyabr 1865 – 1923) — Rusiya İmperator Ordusunun general-mayoru, Birinci Dünya müharibəsinin iştirakçısı. Müqəddəs Georgi ordeni Kavaleri (1917). 1918–1921-ci illərdə Gürcüstan Demokratik Respublikası ordusunda xidmət etmişdir. Gürcüstanda Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra Gürcüstan Azadlıq Komitəsinin Hərbi Mərkəzinin üzvü olmuşdur. Lakin 19 may 1923-cü ildə hakimiyyət tərəfindən həbs olunub, sonra güllələnmışdır.
Varden Qriqoreviç Çulukidze | |
---|---|
gürc. ვარდენ გრიგოლის ძე წულუკიძე | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 8 noyabr 1865 |
Vəfat tarixi | 1923 |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili |
|
Hərbi fəaliyyəti | |
Rütbəsi | general-mayor |
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Varden Qriqoreviç Çulukidze 8 Noyabr 1865-ci ildə Çulukidze knyaz ailəsində anadan olmuşdur. İlk hərbi təhsilini Tiflis Kadet Korpusunda almışdır. 26 avqust 1884-cü ildə Rusiya İmperator Ordusunda xidmətə qəbul edilmişdir. Hərbi təhsilini 3-cü Aleksandr Hərbi Məktəbində almış, oradan podporuçik (kiçik zabit) rütbəsi ilə məzun olmuşdur. 8 avqust 1885-ci ildən etibarən 8-ci Transkaspi Atıcı Taburuna xidmətə göndərilmişdir.
7 avqust 1889-cu ildə leytenant, 15 mart 1898-ci ildə ştabs kapitan, 6 may 1900-cü ildə kapitan rütbəsinə yüksəlmişdir. Altı il, üç ay 25 gün bir rota komandiri, sonra 2 il, 11 ay və 28 gün tabor komandiri olaraq xidmət etmişdir. 26 fevral 1905-ci ildə polkovnik-leytenant, 6 dekabr 1910-cu ildə polkovnik rütbəsinə sahib olmuşdur.
Birinci Dünya müharibəsi başlayandan ön xətdə xidmət etmişdir. 1914-cü ilin noyabr ayının ortalarına qədər 208-ci Lori Piyada Alayında döyüşmüşdür. 16 noyabr 1914-cü ildə 205-ci Şamaxı Piyada Alayına komandir təyin edilmişdir. 23 avqust 1915-ci il tarixindən etibarən yenidən eyni vəzifəyə qaytarılmışdır. 8 dekabr 1915-ci ildən döyüşlərdə yaralanması səbəbiylə Qafqaz Hərbi Dairəsinin qərargahında ehtiyat hissələrinin tərkibinə cəlb edilmişdir. Orada 1917-ci il yanvarın ortalarına qədər xidmət etmişdir. 10 aprel 1916-cı ildə "Döyüşdə fərqləndiyinə görə" namizədliyi verilmiş və 21 aprel 1915-ci ildən etibarən general-mayor rütbəsinə yüksəldilmişdir.
1918-1921-ci illərdə Gürcüstan Demokratik Respublikası ordusunda xidmət etmişdir. 1921-ci ilin əvvəlində Sovet Rusiyasının XI Qırmızı Ordusunun dəstəyi ilə Gürcüstanda Sovet hakimiyyəti quruldu və bu səbəbdən Gürcüstanın menşevik hökuməti ölkəni tərk etməyə məcbur oldu. Lakin general Varden Çulukidze Gürcüstanda qaldı. Üsyana hazırlaşan Gürcüstan Azadlıq Komitəsinin "Hərbi Mərkəz" adlı gizli təşkilatına üzv olmuşdur. 1923-cü ilin martında Çulukidze və Hərbi Mərkəzin digər 14 üzvü (Aleksandr Andronikaşvili, Konstantin Abxazi, Polkovnik Georgi Ximşiaşvili, Rostom Musxelişvili, Mixail Zandukeli, Simon Bagration-Muxranski, Parnaoz Karalaşvili, İason Kereselidze, İvanon Levadilelize, İvane Kutateladze) Siyasi İdarə tərəfindən həbs edildi. 1923-cü il mayın 19-da Zaqafqaziya və Gürcüstan Fövqəladə Komissiyasının İdarə Heyətinin qərarı ilə Gürcüstanda silahlı antisovet üsyanı hazırlayan "Hərbi Mərkəzə" rəhbərlik etmək ittihamı ilə edam cəzasına məhkum edildi.
20 may 1923-cü ildə Varden Çulukidze güllələndi.
Mükafatları
Varden Qriqoreviç Çulukidze aşağıdakı mükafatlara layiq görülmüşdür:
- Müqəddəs Georgi silahı (15 yanvar 1915-ci il);
- Qılınclı 3-cü dərəcəli Müqəddəs Vladimir ordeni (26 fevral 1915-ci il tarixli ən yüksək orden);
- Qılınc və lentli 4-cü dərəcəli Müqəddəs Vladimir ordeni (27 fevral 1915-ci il tarixli ən yüksək orden);
- 2 -ci dərəcəli (16 May 1914 -cü il İmperatorluq ordeni); qılınclar (31 Avqust 1916 -cı il tarixli İmperator əmri);
- 3 -cü dərəcəli (1907);
- 4 -cü dərəcəli (23 avqust 1915 -ci il tarixli İmperatorluq ordeni);
- 2 -ci dərəcəli (1911); qılınclar (19 Noyabr 1916 -cı il tarixli İmperator əmri).
İstinadlar
- {{ Javakhishvili, Niko (2003), Грузины под Российским Флагом: Грузинские военные и государственные деятели на службе России в 1703-1917 (Georgians under the Russian Banner), p. 157. en:Tbilisi State University Press.
- Lang, David Marshall (1962), A Modern History of Georgia, p. 241. en:London: Weidenfeld and Nicolson.
- ru:Список генералам по старшинству. Исправлен по 10 июля 1916 г. — Пг. — 1916. с. 155
- "Цулукидзе Варден Григорьевич// Проект «Русская армия в Великой войне»". 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Varden Qriqorevic Culukidze gurc ვარდენ გრიგოლის ძე წულუკიძე 8 noyabr 1865 1923 Rusiya Imperator Ordusunun general mayoru Birinci Dunya muharibesinin istirakcisi Muqeddes Georgi ordeni Kavaleri 1917 1918 1921 ci illerde Gurcustan Demokratik Respublikasi ordusunda xidmet etmisdir Gurcustanda Sovet hakimiyyeti qurulandan sonra Gurcustan Azadliq Komitesinin Herbi Merkezinin uzvu olmusdur Lakin 19 may 1923 cu ilde hakimiyyet terefinden hebs olunub sonra gullelenmisdir Varden Qriqorevic Culukidzegurc ვარდენ გრიგოლის ძე წულუკიძეSexsi melumatlarDogum tarixi 8 noyabr 1865 1865 11 08 Vefat tarixi 1923Vetendasligi Rusiya imperiyasi Gurcustan Demokratik Respublikasi SSRITehsili Tiflis Herbi Mektebi d Herbi fealiyyetiRutbesi general mayorTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiVarden Qriqorevic Culukidze 8 Noyabr 1865 ci ilde Culukidze knyaz ailesinde anadan olmusdur Ilk herbi tehsilini Tiflis Kadet Korpusunda almisdir 26 avqust 1884 cu ilde Rusiya Imperator Ordusunda xidmete qebul edilmisdir Herbi tehsilini 3 cu Aleksandr Herbi Mektebinde almis oradan podporucik kicik zabit rutbesi ile mezun olmusdur 8 avqust 1885 ci ilden etibaren 8 ci Transkaspi Atici Taburuna xidmete gonderilmisdir 7 avqust 1889 cu ilde leytenant 15 mart 1898 ci ilde stabs kapitan 6 may 1900 cu ilde kapitan rutbesine yukselmisdir Alti il uc ay 25 gun bir rota komandiri sonra 2 il 11 ay ve 28 gun tabor komandiri olaraq xidmet etmisdir 26 fevral 1905 ci ilde polkovnik leytenant 6 dekabr 1910 cu ilde polkovnik rutbesine sahib olmusdur Birinci Dunya muharibesi baslayandan on xetde xidmet etmisdir 1914 cu ilin noyabr ayinin ortalarina qeder 208 ci Lori Piyada Alayinda doyusmusdur 16 noyabr 1914 cu ilde 205 ci Samaxi Piyada Alayina komandir teyin edilmisdir 23 avqust 1915 ci il tarixinden etibaren yeniden eyni vezifeye qaytarilmisdir 8 dekabr 1915 ci ilden doyuslerde yaralanmasi sebebiyle Qafqaz Herbi Dairesinin qerargahinda ehtiyat hisselerinin terkibine celb edilmisdir Orada 1917 ci il yanvarin ortalarina qeder xidmet etmisdir 10 aprel 1916 ci ilde Doyusde ferqlendiyine gore namizedliyi verilmis ve 21 aprel 1915 ci ilden etibaren general mayor rutbesine yukseldilmisdir 1918 1921 ci illerde Gurcustan Demokratik Respublikasi ordusunda xidmet etmisdir 1921 ci ilin evvelinde Sovet Rusiyasinin XI Qirmizi Ordusunun desteyi ile Gurcustanda Sovet hakimiyyeti quruldu ve bu sebebden Gurcustanin mensevik hokumeti olkeni terk etmeye mecbur oldu Lakin general Varden Culukidze Gurcustanda qaldi Usyana hazirlasan Gurcustan Azadliq Komitesinin Herbi Merkez adli gizli teskilatina uzv olmusdur 1923 cu ilin martinda Culukidze ve Herbi Merkezin diger 14 uzvu Aleksandr Andronikasvili Konstantin Abxazi Polkovnik Georgi Ximsiasvili Rostom Musxelisvili Mixail Zandukeli Simon Bagration Muxranski Parnaoz Karalasvili Iason Kereselidze Ivanon Levadilelize Ivane Kutateladze Siyasi Idare terefinden hebs edildi 1923 cu il mayin 19 da Zaqafqaziya ve Gurcustan Fovqelade Komissiyasinin Idare Heyetinin qerari ile Gurcustanda silahli antisovet usyani hazirlayan Herbi Merkeze rehberlik etmek ittihami ile edam cezasina mehkum edildi 20 may 1923 cu ilde Varden Culukidze gullelendi MukafatlariVarden Qriqorevic Culukidze asagidaki mukafatlara layiq gorulmusdur Muqeddes Georgi silahi 15 yanvar 1915 ci il Qilincli 3 cu dereceli Muqeddes Vladimir ordeni 26 fevral 1915 ci il tarixli en yuksek orden Qilinc ve lentli 4 cu dereceli Muqeddes Vladimir ordeni 27 fevral 1915 ci il tarixli en yuksek orden 2 ci dereceli Muqeddes Anna ordeni 16 May 1914 cu il Imperatorluq ordeni qilinclar 31 Avqust 1916 ci il tarixli Imperator emri 3 cu dereceli Muqeddes Anna ordeni 1907 4 cu dereceli Muqeddes Anna ordeni 23 avqust 1915 ci il tarixli Imperatorluq ordeni 2 ci dereceli Muqeddes Stanislav ordeni 1911 qilinclar 19 Noyabr 1916 ci il tarixli Imperator emri Istinadlar Javakhishvili Niko 2003 Gruziny pod Rossijskim Flagom Gruzinskie voennye i gosudarstvennye deyateli na sluzhbe Rossii v 1703 1917 Georgians under the Russian Banner p 157 en Tbilisi State University Press Lang David Marshall 1962 A Modern History of Georgia p 241 en London Weidenfeld and Nicolson ru Spisok generalam po starshinstvu Ispravlen po 10 iyulya 1916 g Pg 1916 s 155 Culukidze Varden Grigorevich Proekt Russkaya armiya v Velikoj vojne 2021 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 22