Valter Çandler (5 oktyabr 1887, Cekson[d], Tennessi – 1 oktyabr 1967, Memfis, Tennessi) — Tennessi ştatından olan ABŞ siyasətçisi,Nyu-York şəhərindən Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ) Konqresi nümayəndələr palatasının üzvü.
Valter Çandler | |
---|---|
ing. Walter Chandler | |
Doğum tarixi | 5 oktyabr 1887 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1 oktyabr 1967(79 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, vəkil |
Partiyası |
Valter Çandler və Azərbaycan
Baltik ölkələri, Azərbaycan və Gürcüstanın mənafelərini müdafiə etmək haqqında bu ölkələrin nümayəndələri ilə müqavilələr imzalamışdır. Əlimərdan bəy Topçubaşov bütün nümayəndə heyətinin iştirakı ilə Çandlerlə iki müqavilə imzalamışdı (1919, sentyabr). Birinci müqaviləyə görə, Çandler təbliğat məsələləri ilə bağlı Azərbaycan nümayəndə heyətinə hüquq məsləhətçisi qəbul edilirdi. O, 3 ay müddətonə Azərbaycan respublikasının mənafeyini və müstəqilliyini qorumağı öz öhtəsinə götürürdü. Müqavilədə Çandlerə ödənilməli olan mələğ və müddəti göstərilmişdi. Çandler öz müqavilə öhdəliklərinin icrasına 1919-cu il, oktyabrın 4-də başlamalı idi. Az sonra II müqavilə imzalandı. Müqavilədə göstərilirdi ki, ABŞ Azərbaycanın tam müstəqilliyini tanımaqdan imtina edərsə, Azərbaycan hökuməti tərəfindən Çandlerə heç bir kompensasiya ödənilməyəcəkdir. Əlimərdan bəy Topçubaşovun və Çandlerin imzaladığı müqavilə Azərbaycan Parlamentində təsdiq edildikdən və Azərbaycan hökuməti tərəfindən möhürləndikdən sonra hüquqi cəhətdən qüvvəyə minirdi. Çandler Gürcüstanla da təxminən eyni məzmunda müqavilə imzalamışdı.
Fəaliyyəti
Əlimərdan bəy Topçubaşov, 1919-cu ilin, sentyabrın 26-da Çandler vasitəsilə Vudro Vilsona məktub və Azərbaycanın iqtisadi, maliyyə vəziyyətinə dair material və xəritələr göndərmişdi. Çandler 1919-cu il, oktyabrın 18-də Amerikadan Əlimərdan bəyə birinci məktubunu göndərmişdi. Məktubda o, Amerikada ermənilərin Azərbaycan əlaeyhinə geniş təbliğar aparmasından bəhs edir, noyabrın 1-də yazdığı növbəti məktubda isə ABŞ-də ermənilərə münasibətdə xristian həmrəyliyinin xeyli qüvvətləndiyini qeyd edirdi. Çandlerin 1919-cu il, 10 noyabr tarixli məktubu daha konkret məzmuna malik idi. Çandler yeni respublikaların müstəqilliyinin tanınması ilə bağlı ABŞ Dövlət Departamentinə sorğu ilə müraciət etmiş və aldığı cavabda Departamentdə yeni yaranmış respublikaların xeyrinə rəyin dəyişməkdə olduğunu bildirmişdi. Çandler qeyd edirdi ki, kiçik xalqlar öz müstəqilliklərinin tanınmasını bir necə ay, yəni çar generallarının tam məğlubiyyətinədək gözləməli olacaqlar.
Nəticə
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bolşeviklər tərəfindən işğalından sonra bu məsələ də yarımcıq olaraq qaldı.
Həmçinin bax
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Valter Çandler maddəsi.
İstinadlar
- Walter Chandler // SNAC (ing.). 2010.
- Walter Chandler // Find a Grave (ing.). 1996.
- [null]CHANDLER, Walter (Clift), 2012-09-21 at the Wayback Machine (1887 - 1967) 2012-09-21 at the Wayback Machine
- Men of ...
- "Rep. Walter "Clift" Chandler". 2019-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-05.
- Cəmil Həsənli, Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində (1918-1920).
- "Index to Politicians". 2021-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-05.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Valter Candler 5 oktyabr 1887 Cekson d Tennessi 1 oktyabr 1967 Memfis Tennessi Tennessi statindan olan ABS siyasetcisi Nyu York seherinden Amerika Birlesmis Statlari ABS Konqresi numayendeler palatasinin uzvu Valter Candlering Walter ChandlerDogum tarixi 5 oktyabr 1887 1887 10 05 Dogum yeri Cekson d Medison d Tennessi ABSVefat tarixi 1 oktyabr 1967 1967 10 01 79 yasinda Vefat yeri Memfis Selbi d Tennessi ABSFealiyyeti siyasetci vekilPartiyasi ABS Demokratlar PartiyasiValter Candler ve AzerbaycanBaltik olkeleri Azerbaycan ve Gurcustanin menafelerini mudafie etmek haqqinda bu olkelerin numayendeleri ile muqavileler imzalamisdir Elimerdan bey Topcubasov butun numayende heyetinin istiraki ile Candlerle iki muqavile imzalamisdi 1919 sentyabr Birinci muqavileye gore Candler tebligat meseleleri ile bagli Azerbaycan numayende heyetine huquq meslehetcisi qebul edilirdi O 3 ay muddetone Azerbaycan respublikasinin menafeyini ve musteqilliyini qorumagi oz ohtesine gotururdu Muqavilede Candlere odenilmeli olan meleg ve muddeti gosterilmisdi Candler oz muqavile ohdeliklerinin icrasina 1919 cu il oktyabrin 4 de baslamali idi Az sonra II muqavile imzalandi Muqavilede gosterilirdi ki ABS Azerbaycanin tam musteqilliyini tanimaqdan imtina ederse Azerbaycan hokumeti terefinden Candlere hec bir kompensasiya odenilmeyecekdir Elimerdan bey Topcubasovun ve Candlerin imzaladigi muqavile Azerbaycan Parlamentinde tesdiq edildikden ve Azerbaycan hokumeti terefinden mohurlendikden sonra huquqi cehetden quvveye minirdi Candler Gurcustanla da texminen eyni mezmunda muqavile imzalamisdi FealiyyetiElimerdan bey Topcubasov 1919 cu ilin sentyabrin 26 da Candler vasitesile Vudro Vilsona mektub ve Azerbaycanin iqtisadi maliyye veziyyetine dair material ve xeriteler gondermisdi Candler 1919 cu il oktyabrin 18 de Amerikadan Elimerdan beye birinci mektubunu gondermisdi Mektubda o Amerikada ermenilerin Azerbaycan elaeyhine genis tebligar aparmasindan behs edir noyabrin 1 de yazdigi novbeti mektubda ise ABS de ermenilere munasibetde xristian hemreyliyinin xeyli quvvetlendiyini qeyd edirdi Candlerin 1919 cu il 10 noyabr tarixli mektubu daha konkret mezmuna malik idi Candler yeni respublikalarin musteqilliyinin taninmasi ile bagli ABS Dovlet Departamentine sorgu ile muraciet etmis ve aldigi cavabda Departamentde yeni yaranmis respublikalarin xeyrine reyin deyismekde oldugunu bildirmisdi Candler qeyd edirdi ki kicik xalqlar oz musteqilliklerinin taninmasini bir nece ay yeni car generallarinin tam meglubiyyetinedek gozlemeli olacaqlar NeticeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin bolsevikler terefinden isgalindan sonra bu mesele de yarimciq olaraq qaldi Hemcinin baxAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin xarici siyaseti Elimerdan bey TopcubasovMenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Valter Candler maddesi IstinadlarWalter Chandler SNAC ing 2010 Walter Chandler Find a Grave ing 1996 null CHANDLER Walter Clift 2012 09 21 at the Wayback Machine 1887 1967 2012 09 21 at the Wayback Machine Men of Rep Walter Clift Chandler 2019 04 05 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 05 Cemil Hesenli Azerbaycan beynelxalq munasibetler sisteminde 1918 1920 Index to Politicians 2021 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 05